[CTTĐTBP] - GS.TS. Phan Trọng Lân, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng [Bộ Y tế] cho biết, sau 3 tháng từ khi mắc COVID-19, trẻ cần được tiêm vaccine phòng bệnh.
Tại buổi tập huấn tiêm vaccine phòng COVID-19 cho trẻ 5-11 tuổi do Bộ Y tế tổ chức ngày 31/3, nhiều địa phương nêu câu hỏi về việc những trẻ đã mắc COVID-19 thì sau bao lâu sẽ thực hiện tiêm vaccine phòng bệnh. Về vấn đề này, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng nhấn mạnh, với trẻ đã nhiễm COVID-19, Bộ Y tế sẽ thống nhất bằng văn bản về việc thực hiện tiêm vaccine phòng COVID-19 cho trẻ sau 3 tháng bị nhiễm COVID-19.
"Đây là nhóm đối tượng mắc bệnh, nhưng biểu hiện nhẹ, chính vì vậy miễn dịch tự nhiên ở nhóm trẻ này chưa đầy đủ. Kể cả người lớn, sau khi mắc COVID-19 miễn dịch tự nhiên cũng không thể chuẩn hóa như miễn dịch của vaccine. Do đó, khi đã có miễn dịch tự nhiên, đồng thời có thêm miễn dịch từ vaccine thì sẽ an toàn hơn. Chính vì vậy, việc tiêm vaccine phòng bệnh trên những đối tượng đã mắc là cần thiết, trong đó có trẻ em", GS.TS. Phan Trọng Lân nhấn mạnh.
Không tiêm 2 loại vaccine cho trẻ từ 5-11 tuổi
Cũng tại hội nghị, PGS.TS. Dương Thị Hồng, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương nhấn mạnh, khác với những từ 18 tuổi trở lên, trẻ từ 5-11 tuổi chỉ tiêm 2 mũi cùng một loại vaccine, không tiêm trộn vaccine khác nhau. Việc thực hiện tiêm sẽ triển khai trên trẻ lớp 6 trước, sau đó hạ thấp dần độ tuổi. Các địa phương triển khai cuốn chiếu theo trường, địa bàn căn cứ vào tình hình dịch và số lượng vaccine được cung ứng.
Theo bà Dương Thị Hồng, số lượng trẻ trong độ tuổi này tại 63 tỉnh, thành phố đã đăng ký là 11.809.740 trẻ. Các địa phương phải điều tra, lập danh sách các đối tượng, gồm trẻ mẫu giáo, tiểu học và học sinh lớp 6, trẻ trong độ tuổi này nhưng không đi học. Dự kiến, khi vaccine được cung ứng trong tháng 4, Chương trình tiêm chủng mở rộng sẽ sử dụng 2 loại vaccine Moderna và Pfizer tiêm cho trẻ từ 5-11 tuổi.
Theo kinh nghiệm từ thế giới và các đồng nghiệp, những phản ứng trầm trọng, bất thường sau tiêm vaccine COVID-19 ở trẻ 5-11 tuổi rất ít. Tuy nhiên, lãnh đạo Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương nhấn mạnh các địa phương không được chủ quan. Sau tiêm, trẻ phải được theo dõi tại điểm tiêm 30 phút, tiếp tục theo dõi 28 ngày sau tiêm, đặc biệt là trong vòng 7 ngày sau tiêm, trong đó 3 ngày đầu sau tiêm luôn có người hỗ trợ và chăm sóc 24/24, trẻ tránh vận động mạnh.
Hai loại vaccine tiêm cho trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi
Cũng theo Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, trong tháng 4, ngay sau khi được cung ứng vaccine, toàn bộ 63 tỉnh, thành phố sẽ triển khai tiêm vaccine phòng COVID-19 cho trẻ em từ 5 đến dưới 12 tuổi.
Vaccine sử dụng tiêm cho nhóm đối tượng này là Pfizer và Moderna. Trong đó, vaccine Pfizer đã được Bộ Y tế phê duyệt có điều kiện cho nhu cầu cấp bách trong phòng chống dịch COVID-19 sử dụng cho trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi. Vaccine Moderna đã được Bộ Y tế phê duyệt có điều kiện cho nhu cầu cấp bách trong phòng chống dịch COVID-19 sử dụng cho trẻ từ 6 đến dưới 12 tuổi.
Vaccine Pfizer tiêm cho trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi có hàm lượng là 10 mcg, bằng 1/3 hàm lượng so với liều vaccine sử dụng cho đối tượng từ 12 tuổi trở lên.
Hình ảnh phân biệt là nắp lọ vaccine có màu vàng. Vaccine dạng hỗn dịch đậm đặc pha tiêm, đóng lọ 1,3 ml, tương đương 10 liều. Vaccine sau pha loãng với 1,3 ml dung dịch nước muối sinh lý 0,9%. Mỗi liều tiêm 0,2 ml chứa 10 mcg vaccine mRNA COVID-19.
Quy cách đóng gói: Một khay chứa 195 lọ, mỗi lọ chứa 10 liều, một hộp chứa 10 lọ.
Bảo quản và hạn dùng: Bảo quản ở nhiệt độ âm sâu từ -90 đến -60 độ C. Hạn sử dụng 9 tháng kể từ ngày sản xuất. Vaccine được bảo quản ở nhiệt độ từ 2 đến 8 độ C, sử dụng tối đa 10 tuần. Vaccine đã rã đông không được bảo quản trở lại nhiệt độ âm.
Vaccine này chống chỉ định với trẻ quá mẫn với bất kỳ thành phần nào của vaccine. Vaccine Pfizer được tiêm qua đường bắp, liều 0,2 ml, lịch tiêm 2 mũi, cách nhau từ 3-8 tuần. 1 lọ cần tiêm đủ hoàn thành 10 liều.
Vaccine Spikevax [Moderna COVID-19 vaccine] liều sử dụng cho trẻ em bằng 1/2 liều cơ bản so với liều sử dụng cho người lớn. Trong hôm nay hoặc ngày mai, Bộ Y tế sẽ ban hành văn bản thông qua liều lượng vaccine Moderna để tiêm cho trẻ em từ 6 đến dưới 12 tuổi.
Vaccine Moderna có dạng hỗn dịch tiêm có màu trắng đến trắng ngà. Liều cho trẻ em 0,25 ml chứa 50 mcg vaccine COVID-19 mRNA [được bọc trong các hạt nano lipid].
Vaccine đóng lọ nhiều liều: Lọ 10 liều, mỗi liều 0,5 ml tương đương với 20 liều, mỗi liều 0,25 ml, tức một lọ vaccine Moderna sẽ tiêm được 20 cháu.
Vaccine Moderna có hạn sử dụng 9 tháng kể từ ngày sản xuất, thời gian bảo quản ở nhiệt độ 2 đến 8 độ C, tối đa 30 ngày. Trẻ tiêm vaccine Moderna tiêm 2 mũi, cách nhau 28 ngày.
PGS. Dương Thị Hồng nhấn mạnh, đối với vaccine Moderna tiêm cho trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi có liều lượng của người lớn là 50 mcg vaccine COVID-19 mRNA đã được Cơ quan dược phẩm châu Âu cho phép triển khai tiêm, một số quốc gia của châu Âu cũng đã và đang triển khai tiêm song song vaccine này với vaccine Pfizer cho nhóm đối tượng từ 5 đến dưới 12 tuổi.
"Chúng tôi chưa ghi nhận trường hợp gây ra phản ứng nặng như viêm cơ tim ở trẻ sau khi tiêm vaccine mRNA. Trong suốt năm 2021, chúng ta thực hiện tiêm Moderna cho người lớn và mũi nhắc lại để tăng miễn dịch theo hướng dẫn của nhà sản xuất rất an toàn. WHO, Cơ quan dược phẩm châu Âu, CDC Hoa Kỳ cũng đã có hướng dẫn cụ thể triển khai tiêm vaccine, vì vậy, về pháp lý chúng ta hoàn toàn có thể yên tâm triển khai tiêm cho trẻ"./.
Tại buổi giao lưu, giải đáp thắc mắc của độc giả về vấn đề “Người nhiễm Covid-19đã khỏi bệnh, bao lâu thì tiêm mũi 2 [nếu đã tiêm 1 mũi trước khi bị F0] hoặc mũi 3 [nếu đã tiêm 2 mũi trước khi bị F0]?” TS, BS Phạm Quang Thái, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết: Người chưa hoàn thành liều cơ bản có thể tiêm ngay sau khi khỏi và có thể trì hoãn đến tháng thứ 3 nếu đã hoàn thành liều cơ bản hoặc tiêm luôn mà không cần giữ khoảng cách tính từ lúc khỏi bệnh.
Với những người đã tiêm 2 mũi Vero Cell thì mũi 3 có thể tiêm vắc xin cùng loại hoặc một trong các vắc xin như: AstraZeneca, Pfizer hay Moderna. Những người đã tiêm 2 mũi Astrazeneca thì có thể tiêm mũi 3 cùng loại hoặc tiêm vắc xin mRNA để thay thế. Tuy nhiên, trường hợp này nên tiêm Pfizer hoặc Moderna để có hiệu quả tốt nhất. Còn đối với những người đã tiêm 2 mũi Pfizer thì mũi 3 nên sử dụng là vắc xin mRNA [Pfizer hoặc Moderna].
| Triển khai tiêm vắc xin phòng Covid-19 cho người dân. Ảnh minh họa: TTXVN |
Theo BS Trần Thị Hải Ninh, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương cho biết: Nếu bạn đã tiêm 2 mũi vắc xin phòng Covid-19 và đã bị nhiễm Covid-19 nhưng lại không thuộc nhóm người có tình trạng suy giảm miễn dịch vừa và nặng; không thuộc nhóm người bệnh cần được chăm sóc dài ngày tại bệnh viện, có bệnh lý nền, tuổi từ 50 trở lên thì bạn chưa cần tiêm liều vắc xin nhắc lại [mũi 3].
Tuy nhiên, nếu 2 mũi vắc xin đã tiêm là vắc xin Sinopharm hoặc Sputnik thì bạn cần tiêm liều bổ sung [mũi 3]. Thời gian tiêm mũi bổ sung cần sau mũi thứ 2 từ 28 ngày đến 3 tháng. Nếu trong khoảng thời gian trên, bạn đang điều trị và cách ly vì nhiễm Covid-19 thì bạn cần được tiêm ngay sau khi bạn hoàn thành việc điều trị bệnh Covid-19 và hết thời gian cách ly.
Cũng theo BS Trần Thị Hải Ninh, với khả năng lây lan cao của biến chủng Omicron, nhóm được ưu tiên tiêm mũi 3 bao gồm những người suy giảm miễn dịch [cấy ghép tạng, ung thư, HIV…], người cần chăm sóc dài hạn tại cơ sở y tế [người chạy thận nhân tạo chu kỳ, người trong viện dưỡng lão…], người có bệnh lý nền [tăng huyết áp, đái tháo đường, hen phế quản…], người trên 50 tuổi, cán bộ y tế, người trực tiếp tham gia xét nghiệm, chăm sóc, điều trị bệnh nhân Covid-19.
TRẦN YẾN [tổng hợp]
Tiêm vắc xin ngừa COVID-19 cho học sinh khối lớp 7 Trường THCS Lam Sơn [quận Bình Thạnh, TP.HCM] - Ảnh: DUYÊN PHAN
Thời gian qua, số ca mắc COVID-19 ở nước ta liên tục tăng cao, nhiều người bị lỡ lịch tiêm vắc xin COVID-19 do thành F0. Sau khi khỏi bệnh, những người này không biết lúc nào thì đi tiêm vắc xin. Hỏi nhân viên y tế, họ bất ngờ khi nhận được câu trả lời không giống nhau: nơi thì bảo tiêm ngay, nơi bảo phải chờ 1 - 2 tháng...
"Sau khi khỏi COVID-19 được 2 ngày, tôi nhận được tin nhắn thông báo tiêm vắc xin COVID-19. Thế nhưng ra trạm y tế thì được kêu về 1 tháng sau mới tiêm. Trong khi đó, người quen tôi [ngụ địa phương khác] lại bảo ở chỗ họ cho tiêm ngay, tôi không hiểu gì cả", chị N.A. [ngụ quận Cầu Giấy, Hà Nội] chia sẻ.
Còn anh N.V.H. [ngụ quận Đống Đa] thắc mắc con anh vừa khỏi COVID-19, nay nhận được thông báo của trường chuẩn bị tiêm vắc xin, nên anh không rõ con anh có phải tiêm ngay không.
Chúng tôi nêu thắc mắc với một cán bộ Trạm y tế phường Quan Hoa [quận Cầu Giấy], được người này hướng dẫn: sau khi âm tính COVID-19, người dân nên theo dõi sức khỏe thêm 2 tuần để sức khỏe hồi phục, sau đó hãy tiêm vắc xin.
Còn tại Trạm y tế phường Văn Miếu [quận Đống Đa], một cán bộ nói sau khi khỏi COVID-19, khoảng 1-2 tháng sau mới được tiêm vắc xin.
Liên lạc với Trạm y tế xã Liên Bạt [huyện Ứng Hòa], cán bộ y tế giải đáp: sau khi mắc COVID-19, khi có đợt tiêm chủng sẽ được tiêm mũi 3, và mũi 3 cách mũi 2 đủ 3 tháng.
Mỗi trạm y tế hướng dẫn một kiểu, vậy F0 đã khỏi bao giờ mới được tiêm vắc xin phòng dịch?
Theo bà Dương Thị Hồng - phó viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương, trưởng Văn phòng Tiêm chủng mở rộng quốc gia, từ tháng 12-2021, Bộ Y tế hướng dẫn người dân sau khi khỏi COVID-19 và hoàn thành việc cách ly y tế theo quy định, hồi phục sức khỏe sẽ được tiêm vắc xin COVID-19 [bao gồm các liều vắc xin cơ bản và mũi tiêm nhắc lại].
"Việc tiêm nhắc lại vào thời gian nào sau khi khỏi COVID-19 phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của người dân. Theo hướng dẫn, có thể tiêm sau khi khỏi bệnh và hoàn thành cách ly y tế. Tuy nhiên, thực tế người bệnh sau khi khỏi không thể hồi phục sức khỏe ngay chỉ sau 1 - 2 tuần. Thông thường thời gian để sức khỏe hồi phục phải mất từ 2 tuần đến 1 tháng tùy thể trạng của mỗi người", bà giải thích.
"Khi tiêm vắc xin COVID-19 sẽ có phản ứng thông thường, có thể gây mệt mỏi, đau nhức, sốt… Nếu sức khỏe chưa phục hồi, lại thêm những phản ứng sau tiêm sẽ khiến cơ thể mệt mỏi hơn. Bởi vậy, người dân cần theo dõi sức khỏe, khi cảm thấy sức khỏe đã phục hồi mới tiếp tục tiêm vắc xin", bà Hồng khuyến nghị.
Đối với trẻ mắc COVID-19, cũng giống người lớn, nên để sức khỏe phục hồi hoàn toàn mới tiêm vắc xin.
"Kế hoạch sắp tới nước ta sẽ tiêm vắc xin COVID-19 cho trẻ từ 5 đến 11 tuổi. Với trẻ ở độ tuổi này, Bộ Y tế vẫn đang nghiên cứu để đưa ra hướng dẫn cụ thể", bà Hồng cho hay.
Hiện nay, theo hướng dẫn của Bộ Y tế, những đối tượng trì hoãn tiêm vắc xin COVID-19 là những người đang mắc bệnh cấp tính và phụ nữ mang thai dưới 13 tuần; chống chỉ định với những người có tiền sử rõ ràng phản vệ với vắc xin phòng COVID-19 cùng loại [lần trước] và có bất cứ chống chỉ định nào theo công bố của nhà sản xuất.
Tiêm vắc xin ngừa COVID-19 cho người dân tại Hà Nội - Ảnh: NAM TRẦN
Trẻ chưa tiêm vắc xin có phải cách ly khi nhập cảnh?
Hiện nay, nhiều nước chưa tiêm vắc xin cho trẻ từ 5 - 11 tuổi. Theo quy định của Bộ Y tế, những người nhập cảnh chưa tiêm vắc xin hoặc chưa tiêm đủ liều vắc xin COVID-19 [trừ trẻ em dưới 2 tuổi] thì vẫn phải đảm bảo cách ly tại nơi lưu trú 7 ngày kể từ ngày nhập cảnh.
Cụ thể, đối với người nhập cảnh dưới 18 tuổi, người từ 65 tuổi trở lên, phụ nữ có thai, người có bệnh lý nền được cách ly cùng cha/mẹ/người chăm sóc.
Người chăm sóc phải tiêm đủ liều vắc xin phòng COVID-19 hoặc đã khỏi bệnh COVID-19 và phải ký cam kết tự nguyện cách ly cùng sau khi được giải thích về các nguy cơ lây nhiễm COVID-19.
Tuy nhiên quy định này được cho là gây khó cho người nhập cảnh bởi hiện nay trẻ từ 5 - 11 tuổi chưa được tiêm vắc xin COVID-19.
Theo ông Vũ Ngọc Long - phó trưởng phòng kiểm soát dịch bệnh Cục Y tế dự phòng [Bộ Y tế], đây là quy định được thực hiện từ tháng 12-2021 nhằm kiểm soát, phòng chống dịch COVID-19 đối với người nhập cảnh Việt Nam.
"Hiện nay, chúng tôi đã có dự thảo xin ý kiến các đơn vị về việc nới lỏng các biện pháp phòng, chống dịch đối với người nhập cảnh Việt Nam nhằm phù hợp với tình hình hiện tại. Cụ thể, dự thảo mới sẽ không yêu cầu người nhập cảnh cung cấp hộ chiếu vắc xin, không yêu cầu cách ly y tế.
Người nhập cảnh yêu cầu có kết quả xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2 [bằng phương pháp RT-PCR/RT-LAMP] trong vòng 72 giờ hoặc trong vòng 24 giờ [nếu sử dụng phương pháp xét nghiệm nhanh kháng nguyên với virus SARS-CoV-2] trừ trường hợp trẻ em dưới 2 tuổi.
Trẻ dưới 2 tuổi không bắt buộc phải xét nghiệm COVID-19, chưa được tiêm hoặc chưa từng bị nhiễm COVID-19 đều được tham gia các hoạt động ở ngoài nơi lưu trú cùng bố, mẹ, người thân", ông Long thông tin.
"Khoảng cách giữa các mũi tiêm dài hơn cho phép hệ miễn dịch phát triển mạnh hơn"
Bộ Y tế New Zealand mới đây đã công bố hướng dẫn về thời điểm tiêm vắc xin liều cơ bản hoặc mũi tăng cường đối với những trường hợp đã mắc và khỏi bệnh COVID-19.
Theo bài viết đăng ngày 11-3 trên trang tin tức stuff.co.nz của New Zealand, Bộ Y tế nước này khuyến nghị: với những người mắc COVID-19 sau khi tiêm vắc xin mũi 1, cần chờ ít nhất 4 tuần sau khi khỏi bệnh để có thể tiêm mũi thứ 2. Đây cũng là thời gian chờ tiêm được khuyến nghị với những người đã hoàn thành liều cơ bản muốn tiêm mũi tăng cường.
Trong khi đó, với những người mắc COVID-19 sau khi tiêm mũi thứ 2, Bộ Y tế New Zealand khuyến nghị chờ ít nhất 3 tháng mới có thể tiêm mũi tiếp theo [mũi tăng cường].
Với những người chưa tiêm vắc xin và mắc COVID-19, Trung tâm cố vấn về tiêm chủng của New Zealand khuyến cáo thời điểm có thể tiêm vắc xin là 3 tháng sau khi khỏi bệnh.
Tiến sĩ Nikki Moreland tại Đại học Auckland cho rằng những người đã mắc và khỏi bệnh COVID-19 có khả năng miễn dịch tự nhiên chống lại virus SARS-CoV-2, do đó có thể trì hoãn tiêm chủng để đảm bảo phản ứng miễn dịch tốt nhất có thể. Với biến thể Omicron, những bằng chứng hiện tại cho thấy người đã mắc và khỏi COVID-19 có thể được bảo vệ trong ít nhất một vài tháng.
Chung quan điểm trên, phó giáo sư về miễn dịch học tại Đại học Auckland, tiến sĩ Nikki Moreland, cho rằng khoảng cách giữa các mũi tiêm dài hơn cho phép hệ miễn dịch phát triển mạnh mẽ hơn và đáp ứng miễn dịch tốt nhất có thể. [TTXVN]
DƯƠNG LIỄU