Bộ lưu điện gồm hai dòng sản phẩm chính là UPS Online và UPS Offline. Bộ lưu điện Online sở hữu công nghệ chuyển đổi kép trực tuyến cung cấp dòng điện dạng sóng sine chuẩn còn bộ lưu điện Offline cung cấp dòng năng lượng điện dạng sóng sine mô phỏng.
1. Dòng UPS Online
Bộ lưu điện Online với công nghệ Online Double Conversion giúp giảm biwts những sự cố về điện vì điện áp đầu vào được điều chỉnh hợp lí với thiết bị trước khi sử dụng. Nguồn điện không cung cấp trực tiếp cho thiết bị mà sẽ được biến đổi thành dòng điện một chiều dùng cho ắc quy và bộ nghịch lưu. Vì vậy nên khi lưới điện xảy ra sự cố thì các thiết bị của bạn vẫn được an toàn.
2. Dòng UPS Offline
Trong dòng UPS Offline có 2 dòng riêng là UPS Offline tiêu chuẩn và UPS Offline cải tiến công nghệ Line-interactive với các chức năng và công dụng khác nhau:
- UPS Offline tiêu chuẩn
Đây là dòng sản phẩm được sử dụng phổ biến nhất nhì thị trường vì có giá thành rẻ. UPS Offline tiêu chuẩn hoạt động trên nguyên tắc dòng điện đầu vào đi qua công tắc chuyển mạch trước khi cấp cho tải sử dụng. Khi đó bộ lưu điện được xem là bộ sạc để nạp điện cho ắc quy. Vì vậy khi mạng lưới điện gặp sự cố [điện quá thấp hoặc quá cao, bị mất điện] thì UPS sẽ tự động chuyển mạch và sử dụng nguồn điện từ ắc quy để các thiết bị khác có thể hoạt động bình thường. Các UPS Offline tiêu chuẩn chua hỗ trợ chức năng ổn áp.
- UPS Offline - Line-interactive
Line-interactive UPS được trang bị thêm mạch ổn áp để điều chỉnh điện áp đầu ra để đảm bảo tính ổn định cho hoạt động của các thiết bị . Nếu điện áp gặp sự cố, trục tắc thì Line-interactive UPS sẽ giúp mạch ổn áp tự ddoognj chuyển sang nấc khác để điện áp đầu ra đúng tải yêu cầu.
Lưu ý khi lựa chọn bộ lưu điện
Lựa chọn bộ lưu điện phù hợp cho nhu cầu sử dụng điện của cá nhân hoặc của công ty cần lưu ý đến công suất của UPS.
Công suất của bộ lưu điện phải cao hơn công suất của thiết bị cần lưu điện. Vì vậy công suất cao hơn sẽ giúp UPS hoạt động tốt và hạn chế được hư hỏng trong quá trình sử dụng. Ngoài ra khi bộ lưu điện hoạt động an toàn sẽ giúp cho nguồn điện của bạn giảm thiểu các sự cố điện áp quá thấp hoặc quá cao hay khi mất điện. UPS khi đó còn có chức năng bảo vệ điện hữu hiệu. Để UPS hoạt động tốt nhất thì bạn nên để UPS hoạt động khoảng 80%, còn nếu để UPS hoạt động 100% thì sẽ dễ gặp sự cố không bảo vệ được thiết bị tải của bạn.
Quy trình bảo hành, bảo dưỡng UPS cũng cần lưu ý để bộ lưu điện của bạn hoạt động ổn định. Thông thương UPS được bảo trì định kì 6 tháng/lần với UPS dùng cho gia đình và công ty nhỏ, 3 tháng/lần với USP tại các xí nghiệp lớn. Việc kiểm tra và bảo dưỡng bộ lưu điện định kì sẽ giúp UPS hoạt động ổn định và tăng cường tuổi thọ của UPS.
Bộ lưu điện giúp đảm bảo tính ổn định cho nguồn điện và bảo vệ các thiết bị của bạn hạn chế những rủi ro do mất điện, quá tải gây ra giúp công việc của bạn không bị gián đoạn.
UPS là từ viết tắt của Uninterruptible Power Supply [dịch ra là bộ cấp nguồn điện liên tục], ở Việt Nam còn có tên gọi là bộ lưu điện. Bộ lưu điện UPS là thiết bị hoạt động bằng cách lưu trữ năng lượng điện từ nguồn điện Input vào một hoặc nhiều ắc quy [pin]. Khi nguồn điện ngõ vào bị mất, bộ lưu điện sẽ chuyển mạch sang sử dụng điện cấp bởi ắc quy để cung cấp cho các thiết bị điện tử quan trọng.
Khái nhiệm bộ lưu điện là gì ?
Chức năng chính của bộ lưu điện UPS là cung cấp điện năng dự phòng cho các thiết bị điện khi nguồn điện lưới gặp sự cố. Ngoài ra, UPS còn có các chức năng khác giúp bảo vệ các thiết bị điện khỏi các sự cố điện áp, sét lan truyền, nhiễu sóng,... Dưới đây là 11 chức năng chính của UPS :
Tính năng then chốt của bộ lưu điện UPS là gì ?
1. Bảo vệ tải khi mất nguồn Input
Khi nguồn điện ngõ vào Input bị cúp đột ngột, bộ lưu điện UPS sẽ chuyển mạch ngay lập tức điện DC trong ắc quy thành điện AC để cung cấp cho các thiết bị phụ tải, đảm bảo an toàn thông tin, dữ liệu.
2. Ổn áp [AVR]
Tính năg điều chỉnh điện áp tự động AVR
Nhiều dòng UPS Line-Interactive hiện nay được tích hợp mạch ổn áp sử dụng công nghệ Buck & Boost [Buck & Boost Circuit] với vi điều khiển AVR giúp ổn định điện áp cung cấp cho các thiết bị điện, tránh các sự cố như điện áp quá cao, quá thấp, chập chờn,... gây hư hại cho thiết bị.
Với các dòng UPS True-Online thì sử dụng cơ chế chuyển đổi kép nên thiết bị tải được bảo vệ tuyệt đối, cách ly hoàn toàn với nguồn điện Input.
3. Chống sét lan truyền
Với tính năng chốt sét cho đường dữ liệu, hầu hết các UPS được tích hợp tính năng chống sét lan truyền trên đường dây điện thoại/Fax nên bạn thường thấy 02 cổng RJ11 hoặc RJ45 kí hiệu Modem/Fax, tuy nhiên hiện tại ít ai dùng 02 cổng này mà thường dùng hẳn 01 số thiết bị chống sét chuyên dụng như PTEL, PNET1GB, PRM24,... Còn với tính năng chống sét cho ngõ vào Input, thì 01 số dòng UPS có tích hợp sẵn hoặc được trang bị thêm [option] mạch OVCD [Over-Voltage Cutoff Device] để ngăn các điện áp bất thường."
4. Bảo vệ điện áp cao hoặc thấp
Mỗi UPS sẽ có một ngưỡng áp ngõ vào, nếu điện áp ngoài giá trị ngưỡng an toàn thì UPS sẽ tự động chuyển sang dùng ắc quy. Điều này giúp bảo vệ các thiết bị điện khỏi các sự cố như điện áp quá cao hoặc quá thấp, gây hư hại cho thiết bị.
5. Bảo vệ biến dạng nhiễu sóng
UPS thường nhắc đến thông số về độ méo hài dạng sóng ngõ ra với tải tuyến tính và phi tuyến. Độ méo hài càng thấp thì chất lượng dạng sóng ngõ ra càng tốt, giá trị này rơi vào mức 2-5%
6. Ổn định tần số
Dao động tần số ngõ ra UPS luôn được giữ ở mức ổn định đảm bảo an toàn cho thiết bị phụ tải.
7. Bảo vệ tức thời
Thời gian chuyển mạch của UPS Line-Interactive khoảng 3-5ms, nhưng với UPS Online giá trị này là 0ms. Đó là lý do khi bị cúp điện, các hệ thống PC, Camera, Server,.. không bị gián đoạn.
8. Ngưỡng âm thấp [Độ ồn thấp]
UPS được thiết kế xử dụng công nghệ vi điều khiển, điện tử công suất giúp giảm thiểu tiếng ồn phát ra từ các thiết bị điện, tạo môi trường làm việc yên tĩnh.
9. Quản lý năng lượng
Giúp theo dõi và quản lý việc sử dụng điện năng của các thiết bị điện như điện áp vào/ra, tần số vào/ra, mức dung lượng tải, mức dung lượng pin còn lại
10. Quản lý pin [ABM]
Tính năng nay thường được thiết kế sẵn ở các dòng UPS True online giúp theo dõi tình trạng của pin và cảnh báo khi pin cần được thay thế.
11. Alarm [Cảnh báo]
Thông báo cho người dùng khi có sự cố xảy ra với UPS như mất nguồn AC, pin yếu, lỗi UPS,...
Bộ lưu điện có cấu tạo như thế nào?
Thành phần cấu tạo cơ bản của bộ lưu điện gồm hai bộ phận chính:
Cấu tạo chính của UPS được hiển thị qua màn hình điều khiển [LCD Control Panel]
Ắc quy
Là bộ phận quan trọng nhất của UPS có chức năng tích trữ năng lượng điện. Các ắc quy được sử dụng cho UPS thường dùng công nghệ phổ biến như VLRA-AGM, Lithium-ion, Ni-cd,…
Bộ chuyển đổi
Có chức năng chuyển đổi điện áp từ ắc quy sang điện áp phù hợp với các thiết bị điện đang sử dụng. Với dòng UPS True-Online, bộ chuyển đổi được chia thành hai loại chính:
- Bộ chỉnh lưu [Rectifier]: chuyển đổi điện áp xoay chiều AC [Alternating Current] thành điện áp một chiều DC [Direct Current].
- Bộ nghịch lưu [Inverter]: chuyển đổi điện áp một chiều DC thành điện áp xoay chiều AC.
Thành phần khác
Ngoài ra, bộ lưu điện còn có một số thành phần khác như:
- Bộ sạc [Battery Charger]: có chức năng nạp điện cho ắc quy.
- Bộ điều khiển [Controller]: có chức năng giám sát và điều khiển hoạt động của các bộ phận khác trong bộ lưu điện.
- Bộ lọc nhiễu [Filter]: có chức năng lọc các sóng hài, nhiễu điện từ gây ảnh hưởng đến hoạt động của các thiết bị điện.
Cấu tạo cụ thể của bộ lưu điện có thể thay đổi tùy theo công suất và loại UPS. Chẳng hạn, đối với các bộ lưu điện công suất lớn, ắc quy có thể được bố trí trong một tủ riêng. Bộ chuyển đổi cũng có thể được bố trí rời rạc hoặc tích hợp trong cùng một tủ với UPS.
01 ví dụ về thiết kế cấu tạo bên trong của UPS
Tác dụng của bộ lưu điện [thiết bị lưu trữ điện] trong đời sống sản xuất ra sao?
Xét về quy mô sử dụng, UPS được ứng dụng rộng rãi cho 03 đối tượng sau :
Trong gia đình
UPS bảo vệ các thiết bị điện quan trọng như máy tính, máy tính bảng, điện thoại, tủ lạnh, ti vi,....
Trong doanh nghiệp
UPS được dùng cho hệ thống máy tính, máy in, máy photocopy, máy chủ, hệ thống mạng, hệ thống an ninh,...