Các dạng đề nghị nghị luận trong đề thi THPT quốc gia 2021
Thống kê các dạng đề nghị luận văn học, dàn ý của từng kiểu bài.
- Dạng đề Nghị luận về bài thơ, đoạn thơ
- Dạng đề phân tích cảm nhận về đoạn trích văn xuôi
- Dạng đề nghị luận về tình huống truyện
- Dạng đề phân tích/ cảm nhận nhân vật trong tác phẩm…
- Dạng đề so sánh, đối chiếu: hai nhân vật, hai chi tiết, hai tư tưởng, hai đoạn thơ, hai hay nhiều bài thơ…
- Dạng đề bình luận một ý kiến bàn về văn học.
- Dạng đề nghị luận hai ý kiến bàn về văn học.
- Dạng đề tích hợp nghị luận xã hội : Phân tích, cảm nhận về tác phẩm, sau đó liên hệ thực thế. Đây là kiểu bài nghị luận về vấn đề xã hội đặt ra trong tác phẩm văn học
Dàn ý của từng kiểu bài:
1. Cách làm dạng đề nghị luận về bài thơ, đoạn thơ
Có các kiểu ra đề như:
1/ Phân tích toàn bộ bài thơ.
2/Phân tích một đoạn thơ.
3/ Phân tích một khía cạnh trong đoạn thơ, bài thơ. 4/ Phân tích một hình ảnh, chi tiết trong bài thơ.
5/So sánh giữa hai bài thơ, hai đoạn thơ. 6/Nghị luận ý kiến bàn về bài thơ, đoạn thơ
Dàn ý chung cho dạng đề nghị luận về bài thơ, đoạn thơ.
1. Mở bài:
- Giới thiệu tác giả và bài thơ, đoạn thơ cần phân tích chép nguyên văn đoạn thơ trong đề bài, nếu là đoạn thơ dài thì chỉ cần chép hai câu đầu, chấm chấm, rồi chép câu cuối].
- Giới thiệu ý kiến bàn về bài thơ [nếu đề bài yêu cầu nghị luận về ý kiến]
- Giới thiệu vấn đề nghị luận.
- Nếu là dạng đề so sánh hai bài thơ, hai đoạn thơ thì mở bài phải giới thiệu cả hai tác giả và hai bài thơ. Phần mở bài chỉ cần nêu ngắn gọn nét chính về tác giả tác phẩm [vài dòng]
2. Thân bài:
+ Khái quát về phong cách tác giả, hoàn cảnh sáng tác, nội dung chính, … của bài thơ
+ Nêu vị trí đoạn thơ, thể thơ, chú ý âm điệu, giọng điệu
+ Phân tích cụ thể:
Có thể bổ ngang : phân tích từng khổ, từng dòng, nếu là thơ Đường luật thì phân tích theo từng cặp Đề – Thực- Luận -Kết .Riêng đối với thơ tứ tuyệt [ví dụ một số bài thơ của Hồ Chí Minh trong Nhật kí trong tù], cách thức thông thường là chia theo cấu trúc: khai, thừa, chuyển, hợp; hoặc chia thành hai câu đầu và hai câu cuối [tuỳ từng bài cụ thể].
Có thể bổ dọc bài thơ : Phân tích theo hình tượng, theo nội dung xuyên suốt bài thơ.Đưa các nội dung chính của bài thơ, đoạn thơ thành các luận điểm lớn, nếu đề yêu cầu cảm nhận đoạn thơ, câu thơ, thì các em chia nhỏ các nội dung có trong đoạn, trong câu, biến chúng thành các luận điểm lớn để đi sâu cảm nhận.
Chú ý những hình ảnh biểu tượng, những lối nói ví von so sánh, những biện pháp nghệ thuật tiêu biểu . Khi phân tích thì thao tác giảng giải, cắt nghĩa là quan trọng nhất, nhằm giúp cho người đọc hiểu được ý nghĩa của các hình ảnh biểu tượng, ý nghĩa của từ ngữ, câu thơ, đoạn thơ.
Trong quá trình phân tích, luôn luôn hướng đến sự tổng hợp, khái quát ở từng cấp độ sao cho thích hợp để rồi tiến tới những khái quát lớn của toàn bài. Phân tích phải đi kèm với đánh giá và bình luận, tránh diễn nôm bài thơ.Mỗi đoạn văn các em nên viết theo cách diễn dịch hoặc quy nạp, nhớ trình bày rõ câu chốt, câu diễn giải, câu dẫn chứng, câu khái quát nội dung đoạn, câu chuyển đoạn linh hoạt.
Kết bài: Đánh giá khái quát về bài thơ, đóng góp riêng của tác giả
Cách làm bài văn nghị luận xã hội lớp 12 dạng đề tổng hợp hay nhất
Đề bài nghị luận về vấn đề xã hội được rút ra từ một tác phẩm văn học. Mục đích của dạng đề này là kiểm tra kiến thức văn học, kiến thức về đời sống của học sinh. Từ một vấn đề xuất phát trong tác phẩm, học sinh cần bàn bạc rộng về vấn đề đó.
Trong đề thi, teen 2K1 có thể gặp kiểu bài nghị luận về vấn đề xã hội trong tác phẩm đã được học hoặc chưa được học.
Thông thường các tác phẩm văn học là bài thơ ngắn, câu truyện ngắn có nhiều ý nghĩa.
Nội dung đề tài hướng đến là các vấn đề xã hội sâu sắc. Các vấn đề hay gặp như: Lòng yêu nước, ý chí nghị lực vươn lên trong cuộc sống, trách nhiệm sống của giới trẻ trong xã hội hiện tại...
Các bước làm bài
Cách làm bài văn nghị luận xã hội hay
Cũng tương tự như cấu trúc bài văn nghị luận xã hội về tư tưởng đạo lí hay hiện tương đời sống, cấu trúc của bài văn nghị luận về vấn đề xã hội rút ra từ tác phẩm văn học cũng gồm 3 phần: Mở- thân- kết.
Bây giờ chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu cách làm bài văn nghị luận xã hội lớp 12 trong từng phần nhé.
Mở bài:
- Dẫn dắt- giới thiệu về vấn đề từ tác phẩm văn học đã đặt ra trong đề bài.
- Nêu vấn đề xã hội
Từ tác phẩm văn học đặt ra vấn đề xã hội cần bàn bạc.
Thân bài:
- Giải thích vấn đề cần bàn bạc
Trước hết teen 2K1 cần tóm tắc nội dung tác phẩm văn học.
Đưa ra ý nghĩa của tác phẩm có liên quan đền vấn đề xã hội đang bàn tới.
Lưu ý: Phần tóm tắt tác phẩm, nêu ý nghĩa sẽ chiếm khoảng 30% nội dung bài.
- Bàn luận về vấn đề xã hội rút ra từ tác phẩm văn học.
Đây là phần trọng tâm của bài. Ở phần này học sinh cần chú ý vấn đề chúng ta cần bàn bạc rơi vào bàn về một tư tưởng đạo lí hay hiện tượng đời sống.
Tùy vào từng trường hợp mà chúng ta triển khai cho hợp lí.
Học sinh có thể ngó trước CÁCH LÀM BÀI VĂN 12 NGHỊ LUẬN HAY VÀ NGẮN GỌN để biết cách triển khai.
- Bài học về nhận thức, hành động
Học sinh đưa ra bài học nhận thức đúng với vấn đề xã hội đang bàn luận.
Sau đó rút ra bài học về hành động cho bản thân. Ở phần này các em cần nêu cụ thể hành động. Đừng chỉ đưa chung chung. Như vậy các em sẽ không đạt được điểm tối đa.
Kết bài:
- Kết thúc vấn đề
Từ vấn đề xã hội rút ra từ tác phẩm văn học khẳng định vấn đề trong đề thi.
Trên đây là cách làm bài văn nghị luận xã hội lớp 12 dạng đề tổng hợp mà CCBook đã chia sẻ với các em. Để làm dạng bài này thật tốt, teen 2K1 hãy thực hành thật nhiều. Luyện nhiều đề khác nhau.
Văn nghị luận văn học lớp 12 tập 1
Để học tốt Ngữ văn 12, phần này sẽ giúp bạn soạn bài, tìm hiểu về tác giả, tóm tắt các tác phẩm cũng như cung cấp đầy đủ các bài văn mẫu lớp 12 [văn nghị luận văn học, văn phân tích, văn thuyết minh, văn phát biểu cảm nghĩ, ...] về từng tác phẩm. Bạn vào tên bài để tham khảo bài soạn hoặc bài văn mẫu tương ứng.
Giới thiệu kênh Youtube Tôi