Cách to chức trò chơi Đường lên đỉnh Olympia

Đường lên đỉnh Olympia [gọi tắt là Olympia hoặc O] là một cuộc thi kiến thức trên truyền hình dành cho học sinh THPT do Bộ Giáo dục và Đào tạo và Ban Sản xuất các chương trình Giải trí, Đài Truyền hình Việt Nam sản xuất từ năm 1999. THACO hiện là nhà tài trợ chính cho chương trình từ năm thứ 17.

Các chương trình mở rộngSửa đổi

Olympia Trung học cơ sởSửa đổi

Cuộc thi Olympia dành cho học sinh Trung học cơ sở là sân chơi kiến thức dành cho học sinh từ 11-14 tuổi. Chương trình được thực hiện dưới hình thức trò chơi truyền hình, mỗi cuộc có 3 đội tham dự và trả lời câu hỏi liên quan đến những nội dung kiến thức của chương trình Trung học cơ sở và kiến thức xã hội phù hợp với lứa tuổi.[26]

Ở năm đầu tiên tổ chức thí điểm, chương trình được tổ chức với sự tham gia của đại diện 18 tỉnh thành trên toàn quốc. Chương trình bắt đầu từ tháng 10 năm 2012 và kết thúc vào tháng 4 năm 2013, trước khi kết thúc năm học 2012 - 2013, được phát sóng trên kênh truyền hình của các địa phương.

Olympia dành cho học sinh Trung học cơ sở cũng có luật thi khá giống Đường lên đỉnh Olympia với 5 vòng chơi: Xuất phát, Leo núi, Tiếp sức, Bứt phá và Chinh phục. Cặp MC dẫn chương trình gồm Phí Nguyễn Thùy Linh đọc câu hỏi và Bùi Nguyên Bảo tương tác với khán giả.

Trận chung kết cuộc thi Olympia dành cho học sinh Trung học cơ sở năm thứ nhất được tổ chức vào ngày 31 tháng 3 năm 2013 với chức vô địch thuộc về trường THCS Nguyễn An Ninh, tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu.

Olympia dành cho sinh viên đại họcSửa đổi

Sau các cuộc thi Olympia dành cho học sinh THPT, THCS, sáng ngày 24 tháng 10 năm 2012, sân chơi Olympia cho sinh viên được ra mắt. Đây được xem là cơ hội cho sinh viên cả nước trổ tài nghiên cứu công trình khoa học.[27]

Sinh viên có thể dự thi theo đội, được gửi nhiều công trình cùng lúc, nhưng phải có xác nhận và đánh giá đạt tiêu chuẩn, ghi rõ thông tin tham khảo của giáo viên hướng dẫn. Bài thi được đánh máy trên giấy A4, tối đa 50 trang [không tính phụ lục, hình ảnh, số liệu]. Những công trình đã đoạt giải nghiên cứu khoa học từ cấp thành phố trở lên không được tham dự.

"Olympia cho sinh viên" trải qua 3 vòng thi. Vòng sơ loại [24 tháng 10 - 24 tháng 11 năm 2012], Ban tổ chức [BTC] và Hội đồng khoa học [HĐKH] đánh giá và chọn 12 công trình xuất sắc nhất của 3 khu vực Bắc, Trung, Nam. Vòng bán kết [tháng 1 năm 2013] tổ chức tại Hà Nội [khu vực miền Bắc], Đà Nẵng [khu vực miền Trung] và Thành phố Hồ Chí Minh [khu vực miền Nam].[28] Các đội sẽ trình bày đề tài nghiên cứu, trả lời các câu hỏi của khán giả tham dự chương trình và phản biện trước HĐKH. HĐKH sẽ đánh giá và chọn 6 đội xuất sắc tham dự vòng chung kết toàn quốc[29], để từ đó xếp hạng và trao giải. Thành viên của 2 đội đoạt giải giải nhất vòng chung kết toàn quốc sẽ lần lượt hùng biện trước HĐKH và BTC về chủ đề: Đất nước Hàn Quốc và Tập đoàn LG. Cá nhân xuất sắc nhất sẽ nhận được học bổng du học thạc sĩ tại Hàn Quốc trị giá 400 triệu đồng. Trường đại học có đội đoạt giải nhất được tặng tivi LG trị giá 10 triệu đồng.

Mỗi khối ngành sẽ trao 2 giải nhất, mỗi giải trị giá 60 triệu đồng gồm 1 chuyến du lịch Hàn Quốc trị giá 30 triệu đồng, 1 bộ sản phẩm LG trị giá 30 triệu đồng và cơ hội thực tập 2 tháng [có lương] tại LG Electronics Vietnam [dành cho sinh viên từ năm thứ 3]. 2 giải nhì gồm một bộ sản phẩm LG trị giá 20 triệu đồng và 2 giải ba mỗi giải một bộ sản phẩm LG trị giá 10 triệu đồng.[30]

Chương trình Olympia dành cho sinh viên đại học đã nhận được gần 100 công trình nghiên cứu khoa học từ hơn 17 trường đại học trong cả nước đăng ký tham gia. Theo đánh giá của BTC và HĐKH, nhiều công trình được đánh giá là độc đáo, mang tính ứng dụng cao, có thể ứng dụng giải quyết những vấn đề nảy sinh trong thực tiễn.

BTC đã trao giải nhất khối ngành khoa học tự nhiên cho công trình "Ngôi nhà thông minh chống lũ" của sinh viên Trường Đại học Tôn Đức Thắng, Thành phố Hồ Chí Minh; Giải nhất khối ngành kinh tế được trao cho công trình "Nghiên cứu các hoạt động truyền thông nhằm thay đổi hành vi tiêu dùng thực phẩm an toàn của người tiêu dùng Việt Nam" của sinh viên Trường Đại học Kinh tế Quốc dân.

BTC cũng chọn được cá nhân xuất sắc nhất là sinh viên Đặng Ngọc Dũng [Trường Đại học Kinh tế Quốc dân] với một suất học bổng du học thạc sĩ tại Hàn Quốc trị giá 400 triệu đồng.

Các chương trình tương tự Olympia khácSửa đổi

Dưới đây là một số chương trình được thực hiện tương tự Đường lên đỉnh Olympia trên các kênh truyền hình khác ngoài VTV.

• Đường đến vinh quang [Đài PT-TH Tiền Giang]
• Âm vang xứ Thanh [Đài PT-TH Thanh Hóa]
• Chinh phục [Đài PT-TH Quảng Trị]
• Đất học Kinh Bắc [Đài PT-TH Bắc Ninh]
• Học trò xứ Quảng [Đài PT-TH Quảng Nam]
• Tiếp lửa tài năng [VTV Huế[31]]
• Bắc Giang: Hành trình lịch sử - văn hóa [Đài PT-TH Bắc Giang]
• Những mốc son lịch sử [Đài PT-TH Ninh Thuận]
• Khám phá tri thức [Đài PT-TH Sóc Trăng]
• Hành trình tri thức [Đài PT-TH Hải Dương]
• Thần đồng đất Việt [Đài TH Kỹ thuật số VTC]

Ngoài ra còn có nhiều phiên bản của Đường lên đỉnh Olympia được thực hiện tại các trường trung học phổ thông và các địa phương nhằm lựa chọn học sinh tham dự chương trình.

Phát chínhSửa đổi

Các số Tuần, Tháng, Quý

• 21 tháng 3, 1999 - 2001: 10h30 Chủ nhật
• 2002 - 12 tháng 10, 2008: 10h00 Chủ nhật
• 18 tháng 10, 2008 - 29 tháng 11, 2008: 09h00 Thứ bảy
• 7 tháng 12, 2008 - nay: 13h00 Chủ nhật

Truyền hình trực tiếp [chung kết năm]

• 2000 - 2002, 2007, 2010: 10h00 Chủ nhật
• 2009, 2013 - 2015: 09h30 Chủ nhật
• 2003 - 2005, 2008, 2011 - 2012: 09h00 Chủ nhật
• 2016 - 2018, 2021: 08h30 Chủ nhật
• 2019 - 2020: 08h00 Chủ nhật

Phát lạiSửa đổi

• Trên VTV3:
  • 02:10 Thứ sáu [2015 - Tháng 8, 2017]
  • 01:20 Thứ sáu [Tháng 9, 2017 - nay]
  • 04:30 Thứ hai [Tháng 2, 2015 - nay]
  • 04:30 Thứ tư và Thứ bảy [22 tháng 1, 2020 - nay]
  • 06:00 Thứ ba [7 tháng 1, 2020 - 6 tháng 4, 2021]
  • 08:30 Thứ năm [18 tháng 11, 2021]
  • 10:30 Thứ sáu [1999 - 2006]
  • 10:00/10:10 Thứ sáu [2007 - Tháng 7, 2020]
  • 09:30 Thứ sáu [Tháng 8, 2020 - Tháng 12, 2020]
  • 09:30 Thứ năm [Tháng 1, 2021 - 24 tháng 6, 2021]
  • 09:40 Thứ năm [1 tháng 7, 2021 - nay]
  • 15:30 Thứ năm [2016 - Tháng 8, 2017]
• Trên VTV4: 00:30 và 06:00 Thứ bảy, 17:00 Thứ hai [13 tháng 5, 2006 - nay, theo giờ Hà Nội]
• Trên VTV5: 09:00 và 22:45 Chủ nhật, 02:00 Thứ hai [18 tháng 9, 2016 - nay]
• Trên VTV6 [10 tháng 9, 2010 - 30 tháng 12, 2011]
• Một số kênh truyền hình địa phương [2002 - 2003, 2007 - Tháng 4, 2008]
• Trên các nền tảng số của VTV

Tạm ngừng ghi hình và phát sóngSửa đổi

Trong suốt thời gian phát sóng, có một số lần chương trình tạm ngừng hoặc thay đổi việc ghi hình và phát sóng theo kế hoạch, phần lớn là do trùng vào các sự kiện đặc biệt. Các chương trình bị hoãn đã được phát sóng trở lại vào tuần kế tiếp. Cụ thể:

Tạm ngừng phát sóngSửa đổi

• 6 tháng 2 năm 2000 [Mùng 2 Tết], để phát sóng các chương trình trong dịp Tết Nguyên Đán Canh Thìn.
• Từ 3 tháng 10 năm 2005 đến giữa tháng 3 năm 2006, để phục vụ cho việc thay đổi luật chơi, hệ thống sau 6 năm phát sóng.
• 26 tháng 8 và 2 tháng 9 năm 2007, để phục vụ cho việc phát sóng trực tiếp cuộc thi ABU Robocon 2007 cùng với kênh VTV2 và do trùng với thời điểm phát sóng trực tiếp lễ trao giải Sao Vàng Đất Việt 2007.
• 15 tháng 6 năm 2008, do trùng với dịp quốc tang Nguyên Thủ tướng Võ Văn Kiệt[32].
• 7 tháng 10 năm 2018, do trùng với dịp quốc tang Nguyên Tổng bí thư kiêm chủ tịch HĐBT Đỗ Mười[33].

Thay đổi kế hoạch ghi hìnhSửa đổi

• Lùi thời điểm ghi hình 10 số còn lại của Quý 3 sang các ngày 18, 19, 21 tháng 2; 2, 4 và 6 tháng 3 năm 2020 để phòng chống dịch COVID-19. Trước đó, 3 số đầu của Quý 3 đã được ghi hình vào ngày 5 tháng 2 năm 2020.
• Ngày 31 tháng 3 năm 2020, sau khi Chính phủ ban hành chỉ thị số 16 về giãn cách xã hội để phòng chống dịch COVID-19, ê-kíp Đường lên đỉnh Olympia năm thứ 20 đã hoãn ghi hình toàn bộ 13 cuộc thi của Quý 4 và sau đó đã được diễn ra vào các ngày 23, 25, 26 tháng 5; 5, 7, 8, 9, 20 và 22 tháng 7 năm 2020. Đặc biệt, ngày ghi hình cuộc thi Tháng 2 - Quý 4 cũng là ngày diễn ra vòng trải nghiệm số 3 của Đường tới cầu vồng 2020.
• Ngày 29 tháng 4 năm 2021: Đại dịch COVID-19 bùng phát trở lại tại Việt Nam, ê-kíp chương trình đã ghi hình 12 cuộc thi còn lại của Quý 3 và 5 cuộc thi đầu của Quý 4 trước ngày 13 tháng 5 để phòng chống dịch COVID-19. Riêng 4 số cuối của Quý 3 và 5 số đầu của Quý 4 được ghi hình trong điều kiện phòng chống dịch COVID-19 tại trường quay.
• Ngày 24 tháng 7 năm 2021, sau khi chính quyền Hà Nội ra công điện số 17 về việc giãn cách xã hội toàn thành phố theo chỉ thị số 16 ngày 31 tháng 3 năm 2020 của Chính phủ, ê-kíp chương trình đã lùi thời điểm ghi hình trận thi còn lại của Quý 4 sang ngày 10 tháng 9 năm 2021. Trước đó, 7 trận thì áp chót của Quý 4 đã được ghi hình từ ngày 20 đến 23 tháng 7 năm 2021 trong điều kiện không có khán giả. Điều này cũng đã thực hiện ở 5 số còn lại của Quý 2 và số đầu của Quý 3, ghi hình trước và sau dịp Tết Tân Sửu 2021.
• Thay đổi thời điểm truyền hình trực tiếp trận chung kết năm thứ 21 sang ngày 14 tháng 11 năm 2021 do tình hình dịch bệnh COVID-19 vẫn còn diễn biến phức tạp. Thay vào đó, 13 cuộc thi của Quý 1 năm thứ 22 và 6 số đầu của Quý 2 năm thứ 22 đã được ghi hinh vào các ngày 22, 23, 25, 26 tháng 9; 16, 18, 19, 21, 23 tháng 10; 2, 3, 5 và 11 tháng 11 năm 2021. Riêng 5 số đầu của Quý 1 năm thứ 22 và 4 số đầu của Quý 2 năm thứ 22 được ghi hình trong điều kiện không có khán giả.

Thay đổi giờ phát sóng do trùng với sự kiện đặc biệtSửa đổi

• Trận 12 năm thứ 12 [11 tháng 9 năm 2011] dự kiến phát sóng vào 13 giờ, nhưng do chương trình Ô cửa bí mật tạm dừng phát sóng 1 tuần vì trùng với Quốc tang Nguyên Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Võ Chí Công nên đã được dời sang 12 giờ cùng ngày.

• Năm thứ 1 - Năm thứ 15: LG Electronics
• Chung kết năm thứ 16: Trà Xanh Không Độ [Tập đoàn Tân Hiệp Phát]
• Chung kết quý 2 năm 17 - nay: THACO
• Năm thứ 16 [trừ chung kết năm], 2 quý đầu năm thứ 17 [trừ chung kết quý 2]: Không có nhà tài trợ

• Fanpage trên facebook

• Danh sách các chương trình phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam