“Con cò lặn lội bờ sông, Gánh gạo đưa chồng tiếng khóc nỉ non. Năm về nuôi cái cùng con, Để anh đi trẩy nước non Cao Bằng”. Đọc bài thơ “Cao Bằng” em như được sống lại kỉ niệm tuổi thơ. Em vui thú như được vượt bao đèo cao để tới thăm thú nước non Cao Bằng hùng vĩ: “Sau khi vượt đèo Gió Ta lại vượt đèo Giàng Lại vượt đèo Cao Bắc Thì ta tới Cao Bằng” Đặc sản của Cao Bằng là mận ngọt “đón môi ta dịu dàng”. Phải chăng hai chữ “dịu dàng” còn nói lên một nét đẹp của bà con Cao Bằng là rất đôn hậu và hiếu khách. Các chữ “rất thương”, “rất thảo”; các so sánh “hình như hạt gạo”, “hiền như suối trong”, đã nói lên một cách đậm đà những phẩm chất tốt đẹp của ông bà, của chị, của em, của đồng bào Cao Bằng: hiền lành, phúc hậu, chất phác, trong sáng... Đây là khổ thơ hay nhất trong bài “Cao Bằng”: “Rồi đến chị rất thương Rồi đến em rất thảo Ông lành như hạt gạo Bà hiền như suối trong”. Núi non Cao Bằng hùng vĩ “đo làm sao cho hết”. Cũng như tình yêu nước, tình yêu cách mạng của nhân dân Cao Bằng thì vô cùng sâu sắc, mãnh liệt, son sắt thủy chung: “Lại lặng thầm trong suốt Như suối khuất rì rào” Cao Bằng có hang Pác Bó, với núi Các-mác, suối Lê-nin, nơi mà Bác Hồ đã sống và hoạt động cách mạng bí mật những năm 1941-1942; Bác đã sống trong sự đùm bọc, chở che của đồng bào để “nhóm lửa cách mạng”. Cao Bằng với em và với nhiều người thì “xa xa ấy”. Nhưng Cao Bằng lại rất gần gũi với mỗi chúng ta, với mỗi con người Việt Nam. Vì Cao Bằng là biên cương, là vị trí tiền tiêu của Tổ quốc: “Bạn ơi có thấy đâu Cao Bằng xa xa ấy Vì ta mà giữ lấy Một dải dài biên cương”.
Đọc bài thơ, em càng thấy yêu cảnh trí núi non và con người Cao Bằng, càng yêu hơn đất nước và con người Việt Nam.
Khách
Hãy nhập câu hỏi của bạn vào đây
Dưới đây là một vài câu hỏi có thể liên quan tới câu hỏi mà bạn gửi lên. Có thể trong đó có câu trả lời mà bạn cần!
Nội dung bài Cao Bằng
Ca ngợi Cao Bằng - mảnh đất có địa thế đặc biệt, có những người dân mến khách, đôn hậu đang gìn giữ biên cương của Tổ quốc.
2. Nội dung bài Cao Bằng hay nhất
Bài thơ nói về cảnh sắc và con người Cao Bằng. Phải vượt nhiều đèo cao mới tới được Cao Bằng, nơi rất cao và xa. Con người nơi đây hiền lành, thân thiện. Nơi đây là vùng biên cương của đất nước, nên trách nhiệm của con người nơi đây càng cao hơn.
II/ KĨ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM
Đây là bài thơ được viết theo thể 5 chữ. Tác giả đã bộc lộ cảm xúc của mình về một vùng đất giáp biên giới Việt - Trung, một vùng đất đẹp, nên thơ. Đó chính là Cao Bằng. Âm điệu chung của bài thơ nhẹ nhàng, tha thiết, đầy cảm xúc. Để tạo được âm điệu ấy, khi đọc cần căn cứ vào ý thơ để tạo nên nhịp thơ thích hợp. Cần nhấn giọng ở nhừng từ ngữ chỉ đặc điểm tính chất của các sự vật và những cảm nhận, những xúc cảm của tác giả về con người và mảnh đất Cao Bằng.
III/ MỘT SỐ TỪ KHÓ BÀI CAO BẰNG
Cao Bằng
Sau khi qua Đèo Gió
Ta lại vượt Đèo Giàng
Lại vượt qua Cao Bắc
Thì ta tới Cao Bằng.
Cao Bằng, rõ thật cao!
Rồi dần bằng bằng xuống
Đầu tiên là mận ngọt
Đón môi ta dịu dàng.
Rồi đến chị rất thương
Rồi đến em rất thảo
Ông lành như hạt gạo
Bà hiền như suối trong.
Còn núi non Cao Bằng
Đo làm sao cho hết
Như lòng yêu đất nước
Sâu sắc người Cao Bằng.
Đã dâng đến tận cùng
Hết tầm cao Tổ quốc
Lại lặng thầm trong suốt
Như suối khuất rì rào.
Bạn ơi có thấy đâu
Cao Bằng xa xa ấy
Vì ta mà giữ lấy
Một dải dài biên cương.
TRÚC THÔNG
- Cao Bằng:Tỉnh miền núi phía Đông Bắc nước ta, giáp với Trung Quốc
- Đèo Gió, Đèo Giàng: hai đèo thuộc tỉnh Bắc Kạn, nằm trên đường từ Bắc Kạn đi Cao Bằng
- Đèo Cao Bắc: Thuộc tỉnh Cao Bằng
Hướng dẫn
A.KĨ NĂNG ĐỌC DIỄN CẢM
Đây là bài thơ được viết theo thể 5 chữ. Tác giả đã bộc lộ cảm xúc của mình về một vùng đất giáp biên giới Việt – Trung, một vùng đất đẹp, nên thơ. Đó chính là Cao Bằng. Âm điệu chung của bài thơ nhẹ nhàng, tha thiết, đầy cảm xúc. Để tạo được âm điệu ấy, khi đọc cần căn cứ vào ý thơ để tạo nên nhịp thơ thích hợp. Cần nhấn giọng ở nhừng từ ngữ chỉ đặc điểm tính chất của các sự vật và những cảm nhận, những xúc cảm của tác giả về con người và mảnh đất Cao Bằng.
B.TÌM HIỂU NỘI DUNG BÀI
Câu 1: Những từ ngữ và chi tiết nào ở khổ thơ 1 nói lên địa thế đặc biệt của Cao Bằng?
Trả lời: Đó là những từ ngữ, chi tiết sau đây:
Để đến được Cao Bằng phải qua Đèo Gió, vượt Đèo Giàng, vượt đèo Cao Bắc, địa thế xa xôi, hiểm trở.
Câu 2: Tác giả sử dụng những từ ngữ và hình ảnh nào để nói lên lòng mến khách, sự đôn hậu của người Cao Bằng?
Trả lời: Đó là những từ ngữ, hình ảnh sau:
– Mận ngọt, đón môi ta dịu dàng, chị rất thương, em rất thảo, ông lành như hạt gạo, bà hiền như suối trong.
Câu 3: Tìm những hình ảnh thiên nhiên được so sánh với lòng yêu
Trả lời: Những hình ảnh thiên nhiên được so sánh với lòng yêu nước của người dân Cao Bằng là:
-Núi non Cao Bằng không thể đo hết được giống như lòng yêu nước sâu sắc của nhân dân Cao Bằng không thế nào nói lên hết được.
-Tình yêu đát nước của người dân Cao Bằng đã dâng hết trọn, dâng đến tận tầm cao Tổ quốc, tình yêu ấy trong suốt, sâu sắc như suối khuất rì rào… Nghĩa là không đu hết được tình yêu đất nước của nhân dân Cao Bằng.
Câu 4: Qua khổ thơ cuối, tác giả muốn nói lên điều gì?
Trả lời: Qua khổ thơ cuối, tác giả muốn nói lên một điều: Cao Bằng có một vị trí rất quan trọng trong nhiệm vụ giữ gìn biên cương cho Tổ quốc ở phía Bắc.
* Nội dung chính: Ca ngợi vẻ đẹp và lòng hiếu khách của vùng đất và con người Cao Bằng, đồng thời cho ta thấy Cao Bằng có một vị trí rất quan trọng trong việc giữ gìn biên cương cho Tố quốc.
Qua khổ thơ cuối, tác giải muốn nói: Cao Bằng là vùng đất vô cùng quan trọng, người Cao Bằng vì cả nước mà giữ lấy dải biên cương.Khách đến Cao Bằng sẽ được thưởng thức mận – thức quà đặc trưng của Cao Bằng, cảm nhận sự mến khách và ngọt ngào thông qua từng trái mận. Con người nơi đây vô cùng đôn hậu, tình nghĩa, hiền lành: Người trẻ thì “rất thương, rất thảo, người già thì hiền lành như con suối trong, hạt gạo trắng.
Khổ thơ đầu như một trang nhật kí của du khách trên hành trình vượt núi băng đèo, lần đầu tiên đến thăm thú Cao Bằng. Đường đi quanh co hiểm trở, phải vượt qua bao con đèo, chỉ mới nghe nhắc đến tên đã thấy mệt, cảm thấy mỏi gối chồn chân:
“Sau khi qua đèo Gió
Ta lại vượt đèo Giàng
Lại vượt đèo Cao Bắc
Thì ta tới Cao Bằng”
Các động từ và điệp ngữ dùng rất khéo: “qua đèo... lại vượt đèo... lại vượt đèo... thì ta tới...” diễn tả những cung đường, những con đèo trập trùng, thăm thẳm, cao vút mà ai đến Cao Bằng cũng phải vất vả trèo qua. Các địa danh nhà thơ nhắc đến như đèo Gió, đèo Giàng, đèo Cao Bắc có giá trị gợi tả cảnh quan hùng vĩ của Cao Bằng - một mảnh hồn thiêng của Tổ quốc Việt Nam.
Địa thế Cao Bằng tuy “thật cao” nhưng rất lạ “rồi dần bằng bằng xuống”, đúng như cái tên của nó. Cao Bằng có nhiều đặc sản, tiêu biểu nhất là mận ngọt “đón môi ta dịu dàng”. Chữ “đón” và chữ “dịu dàng” mang hàm nghĩa ca ngợi đồng bào Cao Bằng rất mến khách, hiếu khách.
Khổ thơ thứ ba là khổ thơ hay nhất của bài thơ “Cao Bằng”:
“Rồi đến chị rất thương
Rồi đến em rất thảo
Ông lành như hạt gạo
Bà hiền như suối trong”
Chị, em, ông, bà... đại diện cho con người Cao Bằng. Các tính từ: “rất thương”, “rất thảo”, các so sánh: “lành như hạt gạo”, “hiền như suối trong” đã nói lên thật hay bao đức tính tốt đẹp, bao phẩm chất quý báu của đồng bào Cao Bằng: giàu tình thương, mộc mạc, giản dị, hiền lành, trung hậu, trong sáng... Nghệ thuật so sánh rất sáng tạo và độc đáo. Vần thơ của Trúc Thông làm ta nhớ đến hang Pác Bó, [nơi Bác Hồ sống và hoạt động bí mật 1941 ] nhớ đến anh Kim Đồng, nhớ đến khu rừng Đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân làm lễ xuất phát.
Núi non Cao Bằng mênh mông, hùng vĩ, điệp trùng “đo làm sao cho hết” cũng như chí khí, lòng yêu nước của con người Cao Bằng. Trúc Thông có một cách nói, một cách viết rất gợi cảm:
“Còn núi non Cao Bằng
Đo làm sao cho hết
Như lòng yêu đất nước
Sâu sắc người Cao Bằng”
Như nước đầu nguồn có bao giờ vơi cạn; nước suối vẫn trong suốt, vẫn rì rào quanh năm cũng như tình yêu quê hương đất nước của con người Cao Bằng vừa “lặng thầm”, tiềm tàng, vừa bao la.
Khổ cuối khẳng định tầm vóc lịch sử lớn lao của Cao Bằng, đó là phên giậu của đất nước, là dải biên cương của Tổ quốc thân yêu mà dân tộc ta, đồng bào Cao Bằng “phải giữ lấy”. Giọng thơ cất lên thiết tha, tự hào:
“Bạn ơi có thấy đâu
Cao Bằng xa xa ấy
Vì ta mà giữ lấy
Một dải dài biên cương...”
Đọc bài thơ ngũ ngôn của Trúc Thông, ta tưởng như được thăm thú “nước non Cao Bằng”. Cao Bằng trong ca dao có “gạo trắng nước trong” còn Cao Bằng trong thơ Trúc Thông có mận ngọt, có cảnh quan hùng vĩ, là dải dài biên cương của Tổ quốc. Con người Cao Bằng tốt đẹp, giàu lòng yêu nước được Trúc Thông dành những lời thơ đẹp nhất ngợi ca.
Cao Bằng tuy ở xa, đường đến Cao Bằng tuy hiểm trở, nhưng Cao Bằng rất gần chúng ta, gắn bó yêu thương với tâm hồn chúng ta. Ý vị của bài thơ “Cao Bằng” là ở sự khơi gợi ấy.
Lý Kim Chung [Yên Thế - Bắc Giang]