Kurdish là gì

Skip to content

Bước tới điều hướng
Bước tới tìm kiếm

Tiếng Kurd [Kurdî, کوردی] là một dãy phương ngữ gồm các phương ngữ và ngôn ngữ liên quan đến nhau được nói bởi người Kurd ở Tây Á. Tiếng Kurd bao gồm ba nhóm phương ngữ gọi là Bắc Kurd [Kurmanji], Trung Kurd [Sorani], và Nam Kurd [Palewani]. Một nhóm các ngôn ngữ Iran phi Kurd, gọi là nhóm ngôn ngữ Zaza–Gorani, cũng được nói bởi nhiều triệu người Kurd.[4][5][6][7] Nghiên cứu năm 2009 ước tính rằng có từ 8 đến 20 triệu người bản ngữ tiếng Kurd ở Thổ Nhĩ Kỳ.[8] Đa số người Kurd nói tiếng Bắc Kurd [“Kurmanji”].[9][10]

Ngày nay, có hai nhóm phương ngữ tiếng Kurd chính được dùng trong văn viết, là tiếng Bắc Kurd ở miền bắc vùng Kurdistan và tiếng Trung Kurd ở xa hơn về phía đông và nam. Tiếng Trung Kurd, cùng với tiếng Ả Rập, là một trong hai ngôn ngữ chính thức của Iraq và trong tài liệu chính trị được gọi đơn giản là “tiếng Kurd”.[11][12] Nền văn học tiếng Kurd hầu như chỉ tập trung vào thơ cho đến đầu thế kỷ 20 khi xuất hiện nhiều tác giả theo đuổi nhiều phong cách hơn.

  • Danh sách ngôn ngữ
  • Danh sách các nước theo ngôn ngữ nói

  1. ^


    SIL Ethnologue cho những ước tính theo nhóm phương ngữ, mà cộng hệt lại đạt 31 triệu, dù chỉ có “những con số rất sơ bộ về số người nói tiếng Bắc Kurd”. Ethnologue estimates for dialect groups: Bắc: 20,2 triệu [15 triệu tại Thổ Nhĩ Kỳ năm 2009], Trung: 6,75 triệu [2009], Nam: 3 triệu [2000], Laki: 1M [2000].

    Nationalencyklopedin trong “Världens 100 största språk 2007”, ước tính tiếng Kurd có 20,6 người nói.

  2. ^

    Pavlenko, Aneta [2008]. Multilingualism in post-Soviet countries. Bristol, UK: Multilingual Matters. tr. 18–22. ISBN 978-1-84769-087-6.

  3. ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin biên tập [2013]. “Kurdish”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
  4. ^ Kaya, Mehmet. The Zaza Kurds of Turkey: A Middle Eastern Minority in a Globalised Society. ISBN 1-84511-875-8
  5. ^ //belfercenter.ksg.harvard.edu/files/Dargin_-_Working_Paper_-_FINAL.pdf
  6. ^ “Languages of the Middle East”. Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 1 năm 2012. Truy cập ngày 23 tháng 12 năm 2011.
  7. ^ A Modern History of the Kurds: Third Edition – David McDowall – Google Books. Books.google.com. 14 tháng 5 năm 2004. Truy cập ngày 18 tháng 12 năm 2012.
  8. ^ Tài liệu dân cư về người Kurd không đáng tin cậy, nhất là Thổ Nhĩ Kỳ, nơi người Kurd sinh sống đông nhất, do Thổ Nhĩ Kỳ không cho phép thực hiện điều tra thành phần dân tộc hay ngôn ngữ kể từ năm 1965; ước tính số người Kurd tại Thổ Nhĩ Kỳ là từ 10% đến 25% dân số, tức 8 đến 20 triệu người.
  9. ^ “Kurmanji”. Truy cập ngày 24 tháng 2 năm 2016.
  10. ^ “Kurmanji Kurdish” [PDF]. Truy cập ngày 24 tháng 2 năm 2016.
  11. ^ Allison, Christine. The Yezidi oral tradition in Iraqi Kurdistan. 2001. “However, it was the southern dialect of Kurdish, Sorani, the majority language of the Iraqi Kurds, which received sanction as an official language of Iraq.”
  12. ^ “Kurdish language issue and a divisive approach – Kurdish Academy of Language”.

  • Học viện Người Kurd tại Paris
  • Tiếng Kurd trên Bác khoa toàn thư Iran
  • Từ điển tiếng Kurd-tiếng Anh Lưu trữ 2013-04-02 tại Wayback Machine

Từ khóa: Tiếng Kurd, Tiếng Kurd, Tiếng Kurd

LADIGI – Công ty dịch vụ SEO từ khóa giá rẻ, SEO từ khóa, SEO tổng thể cam kết lên Top Google uy tín chuyên nghiệp, an toàn, hiệu quả.

Nguồn: Wikipedia

Tôi là La Trọng Nhơn - người xây dựng nên LADIGI.VN, tôi có niềm đam mê với Digital Marketing. Tôi muốn xây dựng website này để chia sẻ đến những bạn gặp khó khăn khi bắt đầu vào nghề, có thể tiếp cận kiến thức đúng đắn và thực tế thông qua website này.

Vì tính chất bảo mật ĐƯỜNG LINK nên chúng tôi cần xác minh bằng CODE*

HƯỚNG DẪN LẤY CODE [CHỈ MẤT 10 GIÂY]

Bước 1: COPY từ khóa bên dưới [hoặc tự ghi nhớ] gửi hàng đi mỹ Bước 2: Vào google.com.vn và tìm từ khóa. Sau đó, nhấp vào kết quả này của trang này
Bước 3: Kéo xuống cuối trang bạn sẽ thấy nút LẤY CODE

===============================

Vì tính chất bảo mật TÀI KHOẢN nên chúng tôi cần xác minh bằng CODE*

HƯỚNG DẪN LẤY CODE [CHỈ MẤT 10 GIÂY]

Bước 1: COPY từ khóa bên dưới [hoặc tự ghi nhớ]

gửi hàng đi mỹ

Bước 2: Vào google.com.vn và tìm từ khóa. Sau đó, nhấp vào kết quả này của trang này

Bước 3: Kéo xuống cuối trang bạn sẽ thấy nút LẤY CODE

===============================

NETFLIX có ưu điểm gì:

- Tận hưởng phim bản quyền Chất lượng cao độ phân giải 4K, FHD, âm thanh 5.1 và không quảng cáo như các web xem phim lậu.

- Kho phim đồ sộ, các phim MỸ, TÂY BAN NHA, HÀN, TRUNG, NHẬT đều có đủ và 90% phim có Vietsub.

- Cài trên điện thoại, máy tính, tablet, SmartTv, box đều xem được.

Hàng trăm người sinh sống ở phía bắc Syria gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ đang lẩn trốn cùng những người thân, bỏ chạy khỏi số phận không rõ ràng trong làn khói lửa mù mịt phía sau lưng. Những người này là thành viên của nhóm dân tộc thiểu số được gọi là những người Kurd ở Syria.

Sống trong khu vực do Đơn vị Bảo vệ Nhân dân người Kurd [YPG] kiểm soát, một lực lượng vũ trang với thành phần hầu hết là người Kurd, thường xuyên trở thành mục tiêu bị tấn công, những người Kurd một lần nữa lại trở thành “con mồi” khi Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành chiến dịch quân sự để đánh đuổi lực lượng YPG khỏi biên giới.

Nhiều người Kurd ở Syria phải chạy loạn vì chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: CNN

Những người Kurd, họ là ai?

Người Kurd là một nhóm dân tộc thiểu số, chủ yếu sống ở khu vực miền núi trải dài dọc biên giới Thổ Nhĩ Kỳ, Iraq, Iran, Syria và Armenia. Mặc dù được coi là thiểu số, song trên thực tế có từ 25 đến 30 triệu người Kurd sinh sống trong khu vực, tất cả tập hợp lại với một chủng tộc, văn hóa và ngôn ngữ “có một không hai”. Hầu hết người Kurd theo đạo Hồi dòng Sunni.

Trước Thế chiến I, những người Kurd truyền thống sống theo phong cách du cư cho đến khi Đế chế Ottoman sụp đổ, tước đoạt quyền tự do và chia cách họ thành hai quốc gia mới.

Người Kurd phải vật lộn để duy trì sự nhận diện của dân tộc mình, khi họ thường xuyên bị nhầm lẫn với “người Thổ ở miền núi”. Tại Thổ Nhĩ Kỳ, họ bị cấm mặc trang phục truyền thống hay nói ngôn ngữ của người Kurd. Họ tiếp tục phải đối mặt với sự phân biệt đối xử và các chính sách ngược đãi.

Mặc dù người Kurd là dân tộc thiểu số đông nhất ở Thổ Nhĩ Kỳ, chiếm tới gần 20% dân số nước này, nhưng họ không được công nhận là dân tộc thiểu số ở Thổ Nhĩ Kỳ.

Phiến quân người Kurd ở Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: Reuters

Người Kurd sống ở đâu?

Người Kurd là một trong những dân tộc không quốc gia lớn nhất thế giới, sống tại khu vực phi chính phủ, dành riêng cho những người không quốc gia hay đất mẹ. Ngày nay, người Kurd sinh sống ở 5 khu vực khác nhau: đông nam Thổ Nhĩ Kỳ, đông bắc Syria, phía bắc Iraq, tây bắc Iran và tây nam Armenia.

Đầu thế kỷ 20, người Kurd bắt đầu chiến đấu vì mục tiêu hình thành quốc gia gọi là Kurdistan. Năm 1920, Hiệp ước Sèvres, một trong nhiều hiệp ước mà các cường quốc ký kết sau Thế chiến I, đã đề cập đến sự sụp đổ của Đế chế Ottoman và kêu gọi hình thành khu tự trị của người Kurd.

Ba năm sau khi kết thúc chiến tranh thế giới thứ nhất, các đồng minh phương Tây hủy bỏ yêu cầu thành lập một quốc gia Kurd độc lập và khu vực của người Kurd bị chia cách giữa một vài quốc gia như trên.

Các chiến binh của Đảng Công nhân người Kurd [PKK]. Ảnh:Reuters

Thổ Nhĩ Kỳ nói gì?

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan luôn bày tỏ một thái độ mạnh mẽ chống lại chủ nghĩa dân tộc người Kurd. Nhà lãnh đạo tuyên bố rõ ràng rằng mục tiêu cuối cùng của ông là tiêu diệt Đảng Lao động người Kurd [PKK], một nhóm phiến quân cánh tả, đồng thời là một tổ chức chính trị có căn cứ ở Thổ Nhĩ Kỳ và Iraq luôn tìm cách chống lại Ankara từ hơn ba thập niên đến nay.

Chính sách này đã tạo ra một khoảng cách lớn giữa người Thổ Nhĩ Kỳ và người Thổ gốc Kurd. Năm 2016, những hãng truyền thông chính của người Kurd bị đóng cửa, hơn 11.000 giáo viên bị sa thải vì cáo buộc có liên hệ với PKK và ít nhất 24 người được chính phủ Ankara chỉ định thay thế cho các thị trưởng người Kurd trên cả nước.

Thổ Nhĩ Kỳ từ lâu đã không “mấy vui vẻ” khi lực lượng người Kurd hiện diện mạnh mẽ ở phía đông bắc Syria gần biên giới nước này. Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đã di chuyển vào khu vực trước đó do người Kurd và Lực lượng Dân chủ Syria [SDF] do Mỹ hậu thuẫn kiểm soát, nhưng giờ đây Ankara có kế hoạch lâu dài sẽ tạo ra một vùng đệm ở phía bắc Syria.

Có hai mục đích mà Ankara muốn hướng tới, đó là đẩy lùi người Kurd khỏi biên giới của họ và sử dụng vùng đệm này để tái định cư cho 2 triệu người tị nạn Syria.

Tại sao Thổ Nhĩ Kỳ lại tấn công người Kurd?

Hồi tháng Một, Tổng thống Trump cho biết Mỹ sẽ bắt đầu rút quân khỏi Syria và dần dần đưa binh lính trở về nhà. Những người Kurd ở Syria lo sợ rằng Ankara sẽ tận dụng cơ hội Mỹ rút quân để tiến hành chiến dịch “thanh trừng” họ. Sauk hi ông Trump đột ngột tuyên bố rút quân hôm 6/10 vừa qua, nỗi sợ hãi của người Kurd đã thành hiện thực.

“Thổ Nhĩ Kỳ sẽ sớm thực hiện chiến dịch quân sự đã lên kế hoạch từ lâu ở phía bắc Syria. Các lực lượng vũ trang Hoa Kỳ sẽ không ủng hộ hay can thiệp vào chiến dịch này và quân đội Mỹ, những người đã đánh bại tổ chức khủng bố IS, sẽ không còn hiện diện ở khu vực này nữa”, Nhà Trắng tuyên bố.

Tính đến tháng 9, Mỹ cho biết có khoảng 1.000 binh lính đang hoạt động ở đông bắc Syria. Động thái này khiến những người Kurd ở Syria dễ dàng trở thành mục tiêu chiến dịch của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm xóa bỏ và đưa họ tránh xa khỏi biên giới Thổ Nhĩ Kỳ.

Viết trên Twitter hôm 9/10, Tổng thống Erdogan nhấn mạnh: “ Chiến dịch Mùa xuân Hòa bình sẽ vô hiệu hóa các mối đe dọa khủng bố chống lại Thổ Nhĩ Kỳ và dẫn tới việc thành lập một vùng an toàn, tạo thuận lợi cho những người tị nạn Syria trở về quê nhà. Chúng tôi sẽ bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ của Syria và giải phóng các cộng đồng địa phương khỏi bọn khủng bố”.

Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tiến vào Syria.

Tấn công người Kurd khiến IS “trỗi dậy” trở lại?

SDF, liên minh người Kurd và binh lính Ả Rập do Mỹ hậu thuẫn, cùng với lực lượng đặc nhiệm Anh và Pháp, đã đánh bại IS và giải phóng khu vực phía đông Syria hồi tháng Ba. SDF cho biết họ đã mất 11.000 “lực lượng, lãnh đạo và chiến binh” khi đẩy lui IS.

Trong khi IS hiện không còn lãnh thổ “trú chân”, song Washington vẫn cảnh báo còn khoảng 10.000 chiến binh IS đang lẩn trốn ở Irasq và cả Syria.

Hàng nghìn phiến quân IS đã bị bắt trong các trận chiến lớn chống lại nhóm khủng bố này và đang bị SDF giam giữ. Có thể bằng cách nào đó, những tên khủng bố này sẽ được trao cho phía Thổ Nhĩ Kỳ.

Khi rất nhiều người Kurd ở Syria chuẩn bị chiến đấu và một số người khác chạy về hướng đối diện, thì hàng nghìn phiến quân cùng những kẻ khủng bố IS đã bị thải loạn có thể tận dụng bối cảnh hỗn loạn, không kiểm soát này để “vùng lên”. Điều này chắc chắn sẽ tạo ra một nguy cơ nghiêm trọng, đó là IS sẽ một lần nữa quay trở lại khủng bố thế giới.

Theo Infonet

Theo Infonet

Video liên quan

Chủ Đề