Nhân vật trữ tình trong bài thơ Tình tự của Hồ Xuân Hương chính là nỗi niềm thầm kín của tác giả về số mệnh và tơ duyên hẩm hiu của mình. Trong bài viết này Hoatieu xin san sẻ tới các bạn dàn ý phân tách tâm cảnh của đối tượng trữ tình trong bài thơ Tình tự cộng với các bài văn mẫu phân tách tâm cảnh của đối tượng trữ tình trong bài thơ Tình tự của Hồ Xuân Hương hay chọn lựa, mời các bạn cùng tham khảo.
1. Mở bài
– Giới thiệu nói chung về tác giả Hồ Xuân Hương và bài thơ “Tình tự 2”
– Khái quát tâm cảnh đối tượng trữ tình trong bài thơ
2. Thân bài
a. Tâm cảnh lẻ loi, buồn tủi của đối tượng trữ tình [2 câu đề]
– Thời gian: đêm khuya, đây là khi người ta mở màn suy tư và tâm cảnh.
– Thời gian âm thầm trôi qua, lòng người trằn trọc, thao thức.
– “Hồng nhan” là từ thường được dùng để chỉ nữ giới khái quát và những người con gái đẹp nói riêng. Ở đây là hình ảnh hoán dụ cho đối tượng trữ tình.
– Nghệ thuật đảo từ “trơ” nhấn mạnh sự buồn tủi, lẻ loi tới bẽ bàng của người nữ giới.
– Tiếng trống canh văng vẳng giữa đêm khuya càng khắc sâu nỗi cô liêu, trống trải và sự buồn tủi trong tâm hồn người nữ sĩ.
b. Sự bẽ bàng, xót xa trước cảnh ngộ của bản thân [2 câu thực]
– Muốn mượn rượu giải phiền, nhưng mà “say lại tỉnh”, đối tượng trữ tình càng thấm sâu hoàn cảnh bản thân mình.
– Hình ảnh vầng trăng ” khuyết chưa tròn” nhấn mạnh hạnh phúc ko toàn vẹn của người nữ giới.
c. Nỗi niềm bi thảm, thái độ căm uất và ý muốn tranh đấu của đối tượng trữ tình [2 câu luận]
– Nghệ thuật đảo ngữ cùng hàng loạt các động từ mạnh “xiên ngang”, “đâm toạc” đã làm nổi trội cái dữ dội, quyết liệt của sự kháng cự.
– Người nữ giới phút chốc đấy hình như giật thột giác ngộ. Khát khao mạnh bạo sống như rêu như đá, hủy hoại tất cả những thứ buộc ràng, giam giữ và giày xéo cuộc đời mình.
=> Hai câu thơ trình bày khả năng, phong cách của Hồ Xuân Hương
d. Sự ngao ngán, bất lực trước hiện thực trớ trêu [2 cấu kết]
– Theo quy luật tuần hoàn của tự nhiên, xuân đi rồi xuân sẽ lại đến. Nhưng tuổi thanh xuân của người nữ giới 1 lúc đã trôi qua sẽ ko bao giờ quay về.
– “Mảnh tình” vốn bé bỏng còn phải chia sẻ với người khác.
– Người nữ giới chẳng thể thoát khỏi hoàn cảnh đau khổ nên yên lặng và bằng lòng.
e. Bình chọn nghệ thuật bài thơ
– Sử dụng thông minh thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
– Nghệ thuật đảo ngữ, các động từ mạnh và từ ngữ giàu sức gợi
3. Kết bài
Khẳng định lại tâm cảnh đối tượng trữ tình và trị giá của bài thơ.
Xã hội Việt Nam nửa cuối thế kỷ XVIII đầu thế kỷ XIX là một xã hội phong kiến đầy bất công đối với những thân phận nhỏ bé, đặc biệt là người phụ nữ. Nỗi tủi nhục, đau đớn trước số phân truân chuyên trong tình yêu cũng là một chủ đề trong thơ ca trung đại dưới ngòi bút xót thương của những người thi nhân biết đồng cảm. Hồ Xuân Hương là một nữ sĩ tài danh thời ấy nhưng mà gặp nhiều trắc trở trong tình yêu, hôn nhân. Tự tình là một 3̀i thơ đặc sắc thể hiện nỗi đau buồn tủi trước thân phận éo le của mình. Diễn biến tâm trạng của nhân vật trữ tình trong 3̀i thơ đi từ lẻ loi, buồn tủi, đau đớn đến uất ức muốn vùng lên đấu tranh nhưng mà rồi lại trở lại sự buồn tủi ko lối thoát.
Bài thơ được viết theo thể thất ngôn 3́t cú đường luật. Với mỗi cặp câu đề – thực – luận – kết lại là một diễn biến tâm trang của nhân vật trữ tình.
Mở đầu 3̀i thơ với 2 câu thực là tâm trang lẻ loi, buồn tủi của nữ sĩ Hồ Xuân Hương:
“Đêm khuya văng vẳng trống canh dồn
Trơ cái hồng nhan với nước non”
“Đêm khuya” thường là lúc con người ta bắt đầu suy tư, đầy tâm trạng. Và ở đây với Hồ Xuân Hương cũng vậy. Thời điểm rất hợp với những tâm sự chất chứa trong lòng 3̀.Trong cái ko gian tĩnh lặng, chỉ còn có thể nghe thấy âm thanh tiếng “trống canh” từ xa vọng lại, con người trở nên nhỏ bé hơn và bắt đầu nghĩ suy. Hai từ “hồng nhan” là hình ảnh hoán dụ cho nhân vật trữ tình, kết hợp với tính từ “trơ” được đảo lên đầu câu thơ như nhấn mạnh sự buồn tủi, lẻ loi đến bẽ 3̀ng của Hồ Xuân Hương. Trước ko gian rộng lớn rộng lớn cả một xã hội đầy rẫy những bất công, chỉ có nhân vật trữ tình một mình thật nhỏ bé, tủi hổ trước cuộc đời này. Đọc câu thơ, người đọc nhận thấy sự trống vắng, cô liêu trong cảnh vật và tâm trang lẻ loi, buồn tủi trong tâm hồn người thi sĩ.
Tiếp sau sự lẻ loi, buồn tủi, nữ sĩ Hồ Xuân Hương mang một tâm trạng đau đớn đến xót xa lúc mượn chén rượu để quên sầu:
“Chén rượu hương đưa say lại tỉnh
Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn”
Nhà thơ cảm thấy đau đớn hơn lúc nhìn vào thân phận và bi kịch cuộc đời mình. Bà tìm đến rượu để được say nhưng mà thật đau lòng thay là càng uống lại càng say, say rồi lại tỉnh. Mà lúc đã tỉnh thì nỗi đau về thân phận lại càng trở nên quặn thắt. Nhà thơ đưa tầm mắt ra xa để ngắm nhìn “vầng trăng” sáng, tìm kiếm một niềm vui nhỏ bé, nhưng mà hỡi ôi đó lại ko phải một vầng trăng tròn vành vạnh, viên mãn mà lại là một vầng trăng “khuyết chưa tròn”. Nhìn lên vầng trăng “khuyết”, nhân vật trữ tình càng ý thức sâu sắc hơn về tình cảnh của mình, bi kịch tình yêu ko trọn vẹn như vầng trăng khuyết kia.
Từ tâm trạng đau đớn, xót xa vô cùng, tâm trạng nhà thơ trở nên phẫn uất, muốn vùng lên đấu tranh để dành lấy tình yêu trọn vẹn:
“Xiên ngang mặt đất rêu từng đám
Đâm toạc chân trời đá mấy hòn”
Nhà thơ nhìn cảnh vật bao quanh chỉ thấy sự đấu tranh. Đó là từng đám “rêu” nhỏ bé xiên ngang mặt đất, là “đá mấy hòn” đâm toạc chân trời. Đến rêu và đá vô tri, vô giác kia cũng trỗi dậy phản kháng. “Rêu”, “đất”, “đá”, “mây” là hình ảnh tả thực nhưng mà cũng là hình ảnh ẩn dụ cho tâm trang uất ức muốn bùng nổ đấu tranh của nhân vật trữ tình. Sự phản kháng mãnh liệt, muốn đấu tranh như đang trỗi dậy trong tâm trí Hồ Xuân Hương. Tâm trạng nhà thơ ở đây là tâm trạng uất hận muốn dành lấy tình yêu trọn vẹn, hạnh phúc trọn vẹn đã dâng lên cao trào, đỉnh điểm.
Sau tâm trạng cao trào muốn vùng lên đấu tranh, khát khao tình yêu hạnh phúc, nhân vật trữ tĩnh lại quay về buồn với hiện thưc phũ phàng, ko lối thoát của tình duyên ngang trái:
“Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại
Mảnh tình san sẻ tí con con”
Quay lại với nỗi chán chường trong lòng người thi sĩ. Cụm từ “xuân đi” đối lập với “xuân lại lại” thể hiện một sự buồn chán và tẻ nhạt trong tâm trạng thi nhân . Nhà thơ buồn tủi trước hiện thực phải san sẻ một “mảnh tình” đã nhỏ bé rồi lại còn “tí con con”. Đó là một tâm trạng bế tắc, ko lối thoát. Dù nhân vật trữ tình có muốn đứng lên đấu tranh nhưng mà chỉ dừng lại trong suy nghĩ, rồi lại quay về với nỗi buồn đau ấy mà thôi.
Tự tình là một 3̀i thơ đặc sắc thể hiện diễn biến tâm trạng rất dễ hiểu của nhân vật trữ tình Hồ Xuân Hương. Tâm trạng nhà thơ đi từ buồn tủi, lẻ loi đến đâu đớn, xót xa. Tột cùng đau đớn ấy là sự phán kháng muốn đứng lên đấu tranh cho khát vọng tình yêu, nhưng mà rồi người thi sĩ lại đi vào bế tắc với thực tại buồn tủi, bẽ 3̀ng. Bài thơ tiêu biểu cho tâm trạng chung của những người phụ nữ trong xã hội cũ cùng tình cảnh éo le như thế, khơi gợi được sự đồng cảm của bao thế hệ người đọc.
Hồ Xuân Hương là 1 trong những nữ nhà thơ tuyệt vời của Việt Nam, số lượng tác phẩm bà để lại khá nhiều và cá tính sáng tác thơ cốt yếu của Hồ Xuân Hương chính là tả cảnh ngụ tình. Bà còn được biết tới với hình ảnh của 1 nữ thi sĩ viết nhiều về thân phận người nữ giới, là người can đảm đề cao vẻ đẹp, sự hi sinh và tiết hạnh của người nữ giới, cùng lúc lên tiếng bên vực cho họ và phê phán lên án gay gắt cơ chế xã hội cũ. Tình tự là 1 trong những bài thơ hay, chứa đựng nhiều cung bậc xúc cảm của chính tác giả và cũng là của người nữ giới khái quát.
Bài thơ tình tự bắt đầu với 2 câu thơ vừa tả cảnh nhưng mà cũng tả hình ảnh của 1 người nữ giới – hay có thể gọi là hồng nhan. Nhưng tiếc thay, hồng nhan đấy lại rơi vào cảnh ngộ lẻ loi trống trải, giữa đêm khuya tĩnh mịch.
“Đêm khuya vang vọng trống canh dồn
Trơ cái hồng nhan với non sông”
Những cơn sóng xúc cảm đang cuộn xoáy trong lòng khiến nữ sĩ suy tư trằn trọc, thao thức thâu đêm. Tiếng trống cầm canh lâu lâu lại điểm, báo thời kì đang trôi qua. Bước chân của ban đêm mới nặng nề càng làm in sâu nỗi đau đời âm ỉ, dằng dai thiêu cháy tâm can nữ sĩ xưa nay nay bật thốt thành lời chua chát, cay đắng. Hồng nhan là khuôn mặt đẹp, thường được dùng để chỉ nữ giới khái quát và những người con gái đẹp nói riêng. Là 1 người nữ giới có sắc đẹp, nhưng mà lại được mô tả “trơ với non sông”. Trước cuộc đời bao la, người nữ giới đấy trông thấy thân phận của mình cô đơn đơn nhất, và âm thanh của trống cầm canh lại càng điểm thêm 1 nỗi buồn, trống trải khó tả. Người nữ giới đấy đã tìm tới rượu để giải phiền:
Chén rượu hương đưa say lại tỉnh,
Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn.
Những tưởng như nỗi xấu số đã khiến tâm hồn hoá thành gỗ đá nhưng mà chẳng hề. Trái tim còn đập nên tinh thần vẫn còn, nữ sĩ đành say cho quên vậy. Mỗi lúc có chuyện gì đấy sầu muộn, người xưa thường tìm tới trăng tới rượu để ngỏ cùng bầu hàn ôn. Chỉ muốn uống thật say, hương rượu thật nồng để quên đi tất cả, nhưng mà nghịch lí thay, chén rượu đưa lên mũi, hương nồng vào mũi nhưng mà người muốn say nhưng mà tâm và nghĩ suy vẫn đang rất tĩnh. Không có nỗi buồn nào mất tích ở đây,nhưng càng làm hiện hữu rõ nỗi lòng của người nữ giới khi này. Hình ảnh vầng trăng hiện ra nhưng mà khuyết chưa tròn. Phcửa ải chăng, hàm ý cho thân phận cho hạnh phúc của chính tác giả. Là người tài ba nhưng mà duyên phận hẩm hiu.chưa 1 lần trọn ven. Tuổi xuân dần đi qua nhưng hạnh phúc vẫn chưa đến bến đỗ.
Tỉnh thì đau buồn nhưng mà mình vẫn còn được là mình ko tới nỗi thất vọng. Lời dạy của trời đất sâu kín nhưng sờ sờ trước mắt, ngụ ở ngay trong rêu đá. Hình ảnh rêu được đưa ra đây nhưng mà mang những dụ ý sâu xa của tác giả Hồ Xuân Hương, rêu là loài mong manh bé nhỏ nhưng mà lại có nhựa sống hết sức mạnh bạo, ko ngừng lại đấy, ở bất kỳ 1 điều kiện nào thì nó vẫn có thể tốt tươi, dù là điều kiện sống như thế nào đi chăng nữa. Hình ảnh rêu từng đám đâm xuyên ngang mặt đất gợi ra cho chúng ta những liên tưởng mạnh bạo về sự kháng cự mạnh bạo cũng như sự chống đối của nó với thứ có thể mạnh hơn nó. Hình ảnh đá cũng vậy, đối lập với sự bé nhỏ của những viên đá với sự bao la của trời đất, nó lại càng làm nổi trội sức mạnh của những viên đá, quả thật nó ko bình thường 1 tí nào. Sự đồng điệu của người và tự nhiên, luôn đương đầu với gian nan thử thách nhưng mà chưa bao giờ đi tới thành công. Kiếp làm vợ lẽ, dù cố thoát ra nhưng mà vẫn ko được. Cho nên mới có 2 câu cuối:
“Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại
Mảnh tình chia sẻ tí con con”
Thiên nhiên thuận theo đất trời, xuân đi rồi xuân lại đến, nhưng mà con người lại khác, với người nữ giới tuổi xuân trôi đi nhưng mà chẳng bao giờ quay lại thêm 1 lần nào nữa. Lại càng đáng buồn hơn cho những số mệnh hẩm hiu, đợi mong cả tuổi xuân, chờ có 1 niềm hạnh phúc toàn vẹn nhưng mà nào đâu có được. Trước sự cô đơn,ngán ngẩm nhưng Hồ Xuân Hương đã sử dụng” ngán” phần nào nói lên được nỗi lòng của nhà thơ hiện giờ. Mảnh tình đã nhỏ lại còn phải chia sẻ, chia bé ra. Không thừa hưởng 1 tình yêu 1 hạnh phúc toàn vẹn, đến lúc tìm tới với hạnh phúc lại phải chia sẻ, thật quả là đáng thương. Qua đây cũng ngầm hàm ý về những số mệnh của người nữ giới, chịu cảnh phi tần, dưới cơ chế cũ ko được coi trọng và ko có quyền lên tiếng.
Tình tự là 1 bài thơ điển hình cho hồn thơ và cá tính cũng như tư tưởng của Hồ Xuân Hương đặc thù là những vấn đề quay quanh người nữ giới. Bài thơ nặng trĩu 1 nỗi buồn nhưng mà không phải bi quan bởi nổi trội lên trên hết là cốt cách cứng cỏi, tâm hồn mẫn cảm và mạnh bạo đã giúp nữ sĩ vượt qua bao xấu số của cuộc đời. Bài thơ vừa là tiếng lòng riêng của nữ sĩ, vừa là tiếng lòng chung của người nữ giới trong xã hội phong kiến thuở đấy. Qua đây chúng ta cũng thấy được 1 Hồ Xuân Hương vừa mềm yếu nhưng mà cũng thật ngang tàng mạnh bạo lúc dám biểu hiện những nghĩ suy của chính mình.
Hồ Xuân Hương, nữ sĩ nổi danh thế kỉ XVIII đã được thi sĩ Xuân Diệu suy tôn là “Bà chúa thơ Nôm”. Theo giai thoại lưu truyền trong dân gian thì bà là người đa tài, đa tình, tính cách hào phóng và giao du rộng, có rất nhiều bạn văn học. Tuy thế, đường tơ duyên của nữ sĩ lại hết sức long đong, mấy lần lấy chồng đều ko mãn nguyện, thành ra nhưng bà luôn sống trong tâm cảnh lẻ loi. Bài thơ Kể nỗi lòng [Tình tự II] có nhẽ được sáng tác trong cảnh ngộ đấy.
Trong 1 ngày thì khi hoàng hôn hay đêm khuya thanh tĩnh thường dễ gợi buồn nhất. Với những người đa cảm như Xuân Hương, đây là thời khắc mình sống thực với lòng mình và chắc là tâm cảnh của bà sau bao sóng gió cuộc đời cũng chẳng khác mấy tâm cảnh Thuý Kiều lúc 1 mình 1 bóng trước ngọn đèn khuya:
Khi tỉnh rượu, khi tàn canh,
Giật mình mình lại thương mình xót xa!
Những cơn sóng xúc cảm đang cuộn xoáy trong lòng khiến nữ sĩ suy tư trằn trọc, thao thức thâu đêm. Tiếng trống cầm canh lâu lâu lại điểm, báo thời kì đang trôi qua:
Đêm khuya vang vọng trống canh dồn,
Trơ cái hồng nhan với non sông.
Bước chân của ban đêm mới nặng nề, chậm rì rì làm sao! Chậm chạp nhưng mà nó vẫn đi, còn tâm cảnh buồn thương của con người trong đêm khuya thì lắng đọng và chốc chốc lại như đồn như thúc, như chồng chất thêm lên làm cho lòng càng trĩu nặng. Nỗi đau đời âm ỉ, dằng dai thiêu cháy tâm can nữ sĩ xưa nay nay bật thốt thành lời chua chát, cay đắng. Hồng nhan là khuôn mặt đẹp, thường được dùng để chỉ nữ giới khái quát và những người con gái đẹp nói riêng. Nhưng lại gọi với ý mai mỉa là cái hồng nhan thì nữ sĩ đã hạ nó xuống ngang hàng với những vật vô tri vô giác. Chao ôi! Biết bao là xót xa, hờn tủi trong cách gọi bất tầm thường đấy! Lại còn trơ ra đấy với non sông, có tức là đã chai sạn mọi cảm giác, xúc cảm chứ chẳng hề là trơ thổ địa trước cảnh non sông dào dạt nhựa sống, sức yêu. Đấy là hoàn cảnh và tâm cảnh bi ai của nữ sĩ ở giờ phút đặc thù này.
Tưởng như nỗi xấu số đã khiến tâm hồn hoá thành gỗ đá nhưng mà chẳng hề. Trái tim còn đập nên tinh thần vẫn còn, nữ sĩ đành say cho quên vậy:
Chén rượu hương đưa say lại tỉnh,
Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn.
Muốn mượn chén rượu thơm để say cho quên hết mọi đau buồn, bẽ bàng, lầm lỡ, gian dối… nhưng mà khổ nỗi ko sao quên được. Hết say lại tỉnh nhưng bao thờ ơ, gian dối của thiên hạ vẫn rành rành ra đấy và nỗi bẽ bàng, đau buồn của mình thì cũng cứ còn nguyên. Mơ ước có được 1 mảy may bù đắp, 1 chút xoa dịu nhưng nào có được! Vầng trăng bóng xế giống như đời mình đã ngả chiều. Chờ đợi mòn mỏi nhưng ước mơ cũng như vầng trăng kia cứ khuyết chưa tròn. Vậy thì biết tới bao giờ trăng mới tròn, hỡi trời!
Tỉnh thì đau buồn nhưng mà mình vẫn còn được là mình ko tới nỗi thất vọng. Niềm tin của nữ sĩ vẫn còn, trước nhất là tin ở lòng mình, sức mình. Lời dạy của trời đất sâu kín nhưng sờ sờ trước mắt, ngụ ở ngay trong rêu trong đá:
Xiên ngang mặt đất, rêu từng đám,
Đâm toạc chân trời, đá mấy hòn.
Rêu yếu đuối là thế nhưng từng đám, từng đám vẫn tung nhựa sống xiên ngang mặt đất đón ánh mặt trời. Đá im lìm là vậy nhưng như đua nhau đâm toạc chân trời để khẳng định sự hiện diện của mình. Cách đặt câu. đảo ngược đưa tính từ lên trước đã nhấn mạnh nhựa sống bất tử của tự nhiên. Mình là con người nên đâu có thể đơn giản trở thành gỗ đá được?!
Con người cô độc, xấu số trong thời khắc đấy, ko gian đấy hình như chợt bừng tỉnh, muốn tuân theo rêu theo đá, xiên ngang, đâm toạc tất cả những gì ngăn trở, buộc ràng, giam hãm, huỷ hoại thân phận mình, cuộc đời mình. Khổ nỗi, thực tiễn xã hội với bao gian dối, lãnh đạm, chưa kể áp bức, bất công… vẫn nhơn nhơn còn đấy. Nhưng mà trái tim luôn rộn rực xúc cảm của nữ sĩ đâu có chịu im tiếng. Nó có nhu cầu thiết yếu là được bộc bạch và san sẻ:
Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại,
Mảnh tình chia sẻ tí con con!
Ngày tháng cứ lần lượt trôi qua. Xuân đi xuân lại lại theo nhịp tuần hoàn của đất trời, nhưng mà trước đôi mắt đầy tâm cảnh của nữ sĩ thì nó lại như 1 sự cố tình trêu gan, vì mùa xuân của đời người chỉ có qua đi nhưng ko bao giờ quay về. Vậy thì có đáng buồn, đáng chán hay ko? Ngẫm tới mình thì tuổi xuân trôi qua đã lâu, tình thì chỉ còn 1 mảnh. Chi tiết hoá tình yêu tới như thế thì quả là nữ sĩ ko chỉ ngán ngẩm nhưng còn chán ngán tới tột bực. Tuy nhiên vẫn chưa phải là thất vọng. Dẫu tình yêu, tình đời chỉ còn 1 mảnh tí con con nhưng mà nữ sĩ vẫn muốn, tiếp diễn đem chia sẻ với ước mơ tâm thành là để cho tình nhân thế thái đỡ xanh như lá, bạc như vôi. Đọc kĩ câu thơ, ta nghe như nỗi giận dỗi, chua xót thấm tới tận chân tơ kẽ tóc, tới từng tế bào nhưng mà nữ sĩ vẫn ko nguôi chờ đợi.
Bài thơ Kể nỗi lòng in đậm dấu ấn phong cách và cá tính thơ Xuân Hương. Đúng là bài thơ nặng trĩu 1 nỗi buồn nhưng mà không phải bi quan. Cốt cách cứng cỏi, tâm hồn mẫn cảm và mạnh bạo đã giúp nữ sĩ vượt qua bao xấu số của cuộc đời. Bài thơ vừa là tiếng lòng riêng của nữ sĩ, vừa lồ tiếng lòng chung của người nữ giới trong xã hội phong kiến thuở ấy- Dù buồn tới đâu thì nữ sĩ vẫn say đắm, khẩn thiết với cuộc sống. Đấy là điều then chốt rất đáng trân trọng của Hồ Xuân Hương – “Bà chúa thơ Nôm”.
Trong hệ thống những bài thơ mang chứa hàn ôn của nhà thơ Hồ Xuân Hương, “Tình tự 2” là 1 trong những bài thơ hay nhất. Bài thơ trình bày nỗi buồn, nỗi lẻ loi thấm thía của người tình đời, ngập tràn nhựa sống nhưng mà gặp những hoàn cảnh oái oăm, 1 con người luôn khát khao tình yêu nhưng mà gặp toàn dang dở xấu số. Đấy là sự xấu số của 1 mong ước ko thành.
Sinh ra và béo lên trong 1 quá trình lịch sử đầy sóng gió [nửa cuối thế kỷ XVIII tới nửa đầu thế kỷ XIX], Hồ Xuân Hương là người chứng kiến và phần nào chịu tác động của ko khí sục sôi của phong trào nhân dân đòi quyền sống, quyền hạnh phúc của con người. Không khí đấy ảnh hưởng tới tâm hồn vốn sáng dạ và giàu lòng trắc ẩn của bà. Bà tôn nghiêm, thức tỉnh, trắc trở về đời mình, 1 cuộc đời đầy oái oăm, bạc mệnh, lấy chồng 2 lần, 2 lần làm bé và 2 lần chồng đều chết sớm. Điều đấy, với bà là những biểu thị chi tiết, đầy nước mắt của nỗi đau “hồng nhan bạc mệnh”. Khởi đầu bài thơ Tình tự 2, tác giả gợi ra 1 khoảng thời kì, 1 góc xao xác tiếng gà. Đây là 1 thứ ko gian, thời kì nghệ thuật được áp dụng khiến cho sự giãi bày tâm cảnh tác giả: “canh chầy vang vọng trống canh dồn”. “Vang vọng” chính là từ tượng thanh nhưng mà ở đây nó biểu hiện tâm cảnh, ko khí, cái ko khí buồn tĩnh mịch của 1 người thao thức giữa đêm khuya thanh tĩnh.
Câu thứ 2 nhức nhói 1 hàn ôn. Hay nhất của câu thơ thứ 2 là từ “trơ”. Trơ là trơ thổ địa, lẻ loi, cô đơn. Nhà thơ cảm nhận nỗi buồn hồng nhan. 1 nỗi buồn cá thể càng khủng khiếp hơn lúc cọ xát với toàn xã hội, toàn cuộc đời: “non sông”. 1 nỗi buồn đè nặng lên hàn ôn bà, lên số mệnh của người nữ giới. Không chịu đựng nổi, bà muốn chống lại, thoát khỏi. “Chén rượu hương đưa” là 1 công cụ, chẳng hề là công cụ độc nhất vô nhị nhưng hầu như là rốt cục cho 1 đè nén quá mức. Thế nhưng mà, thảm kịch vẫn cứ là thảm kịch uống rượu tiêu sầu, sầu vẫn sầu”. Bất lực, câu thơ chuyển sang 1 sự cám cành si tình, Hồ Xuân Hương nói: “vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn”.
Trong ý kiến thẩm mỹ xưa, vầng trăng biểu trưng cho cuộc đời, tuổi tác của người nữ giới. Câu “vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn” vừa là hình ảnh đẹp, có thực nhưng mà đượm buồn. Cái buồn của 1 “vầng trăng khuyết”. Đối với thơ xưa cảnh là tình, cảnh trăng khuyết man mác, gợi nhớ cuộc đời bà. Trong “mời trầu” bà đã hàm ý tương tự Sang câu 5,6 tứ thơ như đột ngột chuyển biến, sự chi tiết trong mô tả khiến việc tả cảnh phát triển thành thuần khuyết. 1 cảnh thực hoàn toàn: “xiên ngang mặt đất rêu từng đám, đâm toạc chân trời đá mấy hòn. Nghệ thuật đảo ngữ và đối hình thành sự sinh động và cảnh đầy nhựa sống. 1 nhựa sống của bà như vẫy đạp, cựa mình. Cảnh này chỉ có thể là cảnh của “bà chúa thơ Nôm” chứ chẳng hề của người nào khác. Rõ ràng, dẫu đang rất buồn, rất lẻ loi nhưng mà điều đấy vẫn ko làm giảm sút chất riêng của Hồ Xuân Hương.
Khả năng, nhựa sống mãnh liệt, sự khao khát với cuộc đời làm cho lòng đầy cám cảnh bà vẫn nhìn cảnh vật với con mắt yêu đời, thiết tha, tràn đầy nhựa sống. Đấy là lý giải về những kháng cự, đối chọi trong thực chất của bà, hình thành những vần thơ châm biếm đối lập. Vũ khí đấy hơn hẳn chén rượu “say rồi tỉnh”. Đấy là công cụ kỳ diệu nâng đỡ tâm hồn bà. Chỉ như thế mới có thể hiểu tâm cảnh, tiếng thở dài của Hồ Xuân Hương, ở 2 cấu kết: “ngán nỗi xuân đi, xuân lại lại, mảnh tình chia sẻ tí con con!”. Yêu đời là thế, nhựa sống mãnh liệt là thế, nhưng cuộc đời riêng thì vẫn: “xuân đi xuân lại lại”, điệp từ chỉ cái vòng lẩn quẩn chán ghét, vô vị của tháng ngày, cuộc đời. Điều này khiến bà ko tránh khỏi 1 tiếng thở dài đau xót. Càng đau xót hơn lúc giữa cái tuần hoàn thời kì đấy là 1 “mảnh tình” đang bị san đi, sẽ lại. Đối với trái tim khẩn thiết với đời kia, điều đấy như 1 vết thương, nhức nhói.
Người ta nói rằng thơ là tâm cảnh, là 1 bức thông điệp thẩm mĩ. Đọc “Tình tự”, ta thấu hiểu hàn ôn ẩn chứa thảm kịch của Hồ Xuân Hương. Là 1 tư cách luôn khao khát hạnh phúc, là 1 tâm hồn ngập tràn nhựa sống, yêu đời lại bắt gặp toàn những dang dở, xấu số, điều đấy hình thành thơ bà có lúc là 1 tiếng thở dài. 1 tiếng thở đáng quý của 1 người có hoài bão nhưng mà chẳng thể tiến hành được, phận sự là ở phía xã hội phong kiến, 1 xã hội nhưng hạnh phúc riêng đã đối lập gay gắt với cơ cấu chung, trong chiều hướng đấy, “Tình tự” là 1 bài thơ đòi quyền hạnh phúc, 1 lời kháng cự lạ mắt lại tràn đầy ngôn ngữ bênh vực của người nữ giới, tạo được sự thấu hiểu, đồng cảm với hoàn cảnh oái oăm, trắc trở.
Người nữ giới đấy chính là Hồ Xuân Hương, người được Xuân Diệu mệnh danh là Bà chúa thơ Nôm. Là người nữ giới viết về thân phận những người nữ giới, Hồ Xuân Hương thấu hiểu nỗi đau của họ hơn người nào hết. Thơ bà là ngôn ngữ đồng cảm, xót xa cho thân phận của những người nữ giới có sắc đẹp nhưng mà số mệnh lại đầy xấu số, hẩm hiu, và luôn bị giày xéo. 1 số bài thơ của bà đậm chất trữ tình đượm đà, xen lẫn nhiều ít xúc cảm thiết tha, buồn tủi… trình bày 1 cách thâm thúy thân phận của người nữ giới trong xã hội phong kiến xưa với biết bao nỗi niềm khao khát được sống hạnh phúc trong tình yêu lứa đôi. Chùm thơ Tình tự gồm 3 bài là 1 đề đạt thâm thúy tâm sự tình cảm của thi sĩ, 1 người nữ giới duyên phận hẩm hiu quá lứa lỡ thời. Hay nhất trong chùm thơ này là bài thứ 2.
Đêm khuya vang vọng trống canh dồn……………….
Mảnh tình chia sẻ tí con con
Đêm khuya là khi con người ta cảm thấy lẻ loi, cô đơn nhất. Khi 1 mình ko ngủ được bà lại lắng nghe nghe tiếng trống canh vang vọng liên miên, báo hiệu bước đi dập dồn của thời kì.
Đêm khuya vang vọng trống canh dồn
Trơ cái hồng nhan với non sông
Đây cũng là khi bà cảm thấy xót xa cho thân phận hẩm hiu của mình, những người nữ giới khác có nhẽ giờ đây đang ở trong khoảng tay của chồng còn bà thì 1 mình trơ cái hồng nhan với non sông. Từ trơ đứng trước từ hồng nhan gợi cái gì đấy rẻ rúng và pha chút mai mỉa. Chỉ có đá mới trơ gan cùng tuế nguyệt vậy nhưng sắc đẹp của người nữ giới này cũng trơ gan với non sông. Không ngủ được, bà mượn chén rượu uống để say, để quên đi cái thực tại đớn đau này.
Chén rượu hương đưa say lại tỉnh
Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn
Thế nhưng mà rượu ko làm bà say, bà quên được, càng uống càng tỉnh, càng tỉnh càng đau, càng nghĩ về thực tại của mình. Đêm đã khuya, vầng trăng sắp lặn, đã biết bao thi nhân mượn hình ảnh vầng trăng làm người bạn tri kỉ tri âm nhưng mà trăng ở đây chẳng hề bạn để san sẻ tâm cảnh của nữ nhà thơ khi này nhưng vầng trăng càng xoáy sâu vào nỗi đau của bà. Trong cái đêm khuya đấy, trong âm thanh của tiếng trống dồn, giữa chén rượu vầng trăng khuyết càng gợi não nề hơn.
Trăng ở đây là hình ảnh thật nhưng mà nó cũng ẩn dụ hình ảnh tuổi xuân của người nữ giới, nếu vầng trăng đấy là ngày rằm tròn đầy viên mãn thì lại khác, ở đây vầng trăng khuyết trình bày sự thiếu thốn ko đầy đủ. Nghệ thuật đối trong 2 câu thơ này rất tài tình, đăng đối, hô ứng nhau, cùng làm nổi trội lên thân phận của 1 khách hồng nhan bạc phận, có sắc đẹp nhưng phải chịu cảnh dang dở, lẻ loi. Tủi buồn cho duyên phận của mình, người nữ giới đã trải qua biết bao đêm dài thao thức mong chờ, mong ước những tháng ngày cứ chồng chất thêm hi vọng đợi chờ, khao khát, nhưng mà hạnh phúc vẫn mù tăm. Biết bao giờ vầng trăng lại tròn như biết bao ngày tháng mong ước. Càng lẻ loi, càng đợi chờ, càng mong đợi thì càng đau khổ.
Bầu trời là vậy, còn mặt đất thì:
Xiên ngang mặt đất rêu từng đám
Đâm toạc chân trời đá mấy hòn
Tác giả đã dùng những động từ mạnh như xiên, đâm liên kết với các bổ ngữ ngang, dọc cho thấy được nhựa sống mãnh liệt của cỏ cây hoa lá. Chúng là những sinh vật yếu mềm nhưng mà cho thấy được nhựa sống mãnh liệt của cỏ cây hoa lá. Người nữ giới trong bài thơ này cũng vậy, cũng muốn kháng cự, muốn bứt tung khỏi xiềng xích của xã hội phong kiến, nhưng mà điều đấy chẳng thể. Không thoát khỏi được, người nữ giới đành bằng lòng thực tại với 1 nỗi niềm chán ngán.
Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại
Mảnh tình chia sẻ tí con con
Từ ngán có tức là ngán ngẩm, ngao ngán về cuộc đời oái oăm, tệ bạc của Hồ Xuân Hương. Xuân ở đây có tức là mùa xuân nhưng mà cũng ẩn dụ về tuổi xuân của người nữ giới. Mùa xuân là mùa của tình yêu, của tuổi xanh, người nào cũng hào hứng mong đợi nhưng mà riêng bà thì ko bởi mùa xuân qua đi tuổi xuân của người nữ giới cũng qua đi. Xuân Diệu, ông hoàng của thơ tình Việt Nam cũng đã từng tiếc rẻ thốt lên:
Xuân đương đến tức là xuân đương qua
Xuân còn non tức là xuân sẽ già…
và
Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoàn
Nếu tuổi xanh chẳng 2 lần thắm lại…
Thế nhưng mà, nếu Xuân Diệu hào hứng mong đợi mùa xuân đến thì Hồ Xuân Hương lại ngao ngán mùa xuân về nên bà viết xuân lại lại, 1 chút ngao ngán trong câu thơ đấy vì mùa xuân trôi dần đi nhưng bản thân mình vẫn 1 thân 1 mình, lẻ chiếc, thiếu thốn mến thương, giả như có tình yêu thì mình cũng chỉ được sẻ tí con con.
Trong câu rốt cục của bài thơ này, từng chữ đều thoáng ý bùi ngùi rấm rứt, tình chỉ có 1 mảnh vì phải chia đâu được tròn đầy nguyên lành, khác chi ánh trăng khuyết trên bầu trời. San sẻ nhưng mà chỉ được 1 tí con con, lời thơ tưởng như 1 lời đùa bỡn, tưởng như tiếng cười ngạo nghễ của bà nhưng mà sao thấy đau xót. Đã con con là bé rồi nhưng còn tí nữa thì cực bé. Vì phải chịu cảnh tình cảm bị san sẻ nên đã có lần bà đã phải cất tiếng chửi:
Chém cha cái kiếp lấy chồng chung
Kẻ đắp chăn bông kẻ lạnh lùng
Tình tự II là bài thơ tự than thân, nói ra tự đáy lòng của 1 người nữ giới quá lứa lỡ thời, mượn rượu, nhìn trăng để quên đi cái thực tại lẻ loi. Nhưng Nguyễn Du từng nói “Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu – Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ” cho nên rượu và trăng càng khiến cho người nữ giới thêm buồn tủi với duyên phận hẩm hiu của mình. Càng buồn tủi càng khát khao có được hạnh phúc toàn vẹn. Dù thế nổi trội lên trong bài thơ là nhựa sống mãnh liệt và 1 tấm lòng yêu cuộc sống thật khẩn thiết.
Người nữ giới từ lâu đã biến thành nguồn cảm hứng sáng tác của rất nhiều nhà văn, thi sĩ. Nhắc tới những cây bút chuyên sáng tác về người nữ giới, chẳng thể ko nhắc đến Hồ Xuân Hương. Trong lúc tàng tác phẩm bà để lại cho văn chương dân tộc, “Tình tự” chính là 1 phẩm điển hình. Bài thơ chứa đựng nhiều cung bậc xúc cảm của đối tượng trữ tình hay chính là tâm cảnh người nữ sĩ. Đặc trưng là nỗi đau khổ tủi trước thân phận oái oăm của mình.
Khởi đầu bài thơ, người đọc cảm thu được tâm cảnh lẻ loi, buồn tủi của đối tượng trữ tình:
“Đêm khuya vang vọng trống canh dồn
Trơ cái hồng nhan với non sông”
Đêm khuya thanh tĩnh, người ta mở màn suy tư và tâm cảnh. Nhân vật trữ tình ở đây cũng vậy. Màn đêm buông xuống, ko gian yên ắng, chỉ nghe thấy tiếng “trống canh” vọng lại từ xa. Thời gian âm thầm trôi qua, những cơn sóng xúc cảm dần cuộn xoáy khiến lòng người trằn trọc, thao thức. “hồng nhan” thường được dùng để chỉ nữ giới khái quát và những người con gái đẹp nói riêng. Trong câu thơ, nó là hình ảnh hoán dụ cho đối tượng trữ tình. “Hồng nhan” liên kết nghệ thuật đảo từ “trơ” lên đầu câu thơ nhấn mạnh sự buồn tủi, lẻ loi tới bẽ bàng của người nữ giới.
Trước cuộc đời bao la, người nữ giới đấy trông thấy sự bé nhỏ, cô đơn và thân phận oái oăm của mình. Tiếng trống canh văng vẳng giữa đêm khuya chỉ càng xát muối thêm vào nỗi cô liêu, trống trải trong cảnh vật và tâm cảnh buồn tủi trong tâm hồn người nữ sĩ.
Trong dòng xúc cảm bề bộn đấy, bà tìm tới rượu để quên sầu:
“Chén rượu hương đưa say lại tỉnh,
Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn.”
Những tưởng bấy nhiêu đau xót đã khiến tâm hồn người nữ giới chai sạn lại. Nhưng, bởi vì trái tim vẫn đập nên nỗi đau vẫn còn. Giống như người xưa thường mượn rượu giải phiền. Nữ sĩ cũng muốn mượn men say để quên đi hết thảy. Song càng uống càng tỉnh, càng càng cảm nhận thấm thía nỗi đau buồn của bản thân. Nỗi đau thân phận ko mảy may di dịch, trái lại càng ngày càng quặn thắt.
Người nữ sĩ dời mắt ra xa kia để ngắm vầng trăng sáng, mong muốn tìm kiếm thú vui bé nhỏ. Nhưng lại chẳng viên mãn. Trăng kia “khuyết chưa tròn” phải chăng cũng hàm ý cho thảm kịch và hạnh phúc ko toàn vẹn của bà. Tuổi xuân đã dần qua đi nhưng hạnh phúc vẫn chưa đến bến đỗ.
Chua xót dồn nén dần chuyển hóa thành nỗi bi thảm, căm uất và ý muốn tranh đấu:
“Xiên ngang mặt đất rêu từng đám
Đâm toạc chân trời đá mấy hòn”
Rêu trong câu thơ mang hàm ý hết sức sâu sa. Nó vốn chỉ là sinh vật yếu đuối, nhưng mà từng đám vẫn hiên ngang vươn mình xiên ngang mặt đất để đón ánh mặt trời. Đá cũng vậy, dù bé nhỏ so với bầu trời nhưng mà vẫn đua nhau đâm toạc chân trời, khẳng định sự hiện diện của mình. Nghệ thuật đảo ngữ trong câu thơ đã nhấn mạnh nhựa sống mãnh liệt của tự nhiên. Sự kháng cự, căm uất đấy của tự nhiên phải chăng cũng chính là sự căm uất, kháng cự của người nữ giới trước số mệnh hẩm hiu của mình.
Người nữ giới cô độc, tủi hờn phút chốc đấy hình như giật thột giác ngộ. Không cam chịu ko âm thầm gặm nhấm bi đát nhưng muốn mạnh bạo sống như rêu như đá, hủy hoại tất cả những thứ buộc ràng, giam giữ và giày xéo cuộc đời mình.
Tuy vậy, khát khao chỉ là trong suy nghĩ. Thực tế với bao gian dối, xấu số vẫn còn đấy. Nhân vật trữ tình lại trở lại với hiện thực phũ phàng của tơ duyên trớ trêu:
“Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại
Mảnh tình chia sẻ tí con con”
Nỗi ngán ngẩm mới nhạt phai chưa được bao lâu đã vội vã quay về trong lòng nhà thơ. Thuận theo quy luật tuần hoàn của tự nhiên, xuân đi rồi xuân sẽ lại đến. Nhưng con người thì ko tương tự. Tuổi thanh xuân của người nữ giới 1 lúc đã trôi qua sẽ ko bao giờ quay về. Bà đã chờ, nhưng mà ko chờ được niềm hạnh phúc toàn vẹn.
“Mảnh tình” bé bỏng hết sức còn phải chia sẻ với người khác. Ngay từ đầu ko có được tình yêu toàn vẹn. Nhân vật trữ tình hình như đã rơi vào tâm cảnh thất vọng, ko lối thoát. Dù khao khát tranh đấu tới đâu, trước sự chèn lấn của thực tại, đối tượng trữ tình rốt cục vẫn lại trở lại với nỗi đau buồn phấp phỏng đấy thôi.
Bài thơ khép lại nhưng mà những suy tư của đối tượng trữ tình thì vẫn quanh quẩn mãi. Trong bài thơ, tác giả đã áp dụng thông minh thể thơ thất ngôn bát cú Đường Luật. Các từ ngữ giản dị liên kết với nhiều động từ mạnh và từ láy tượng thanh đã trình bày khát khao cháy bỏng và sự nổi loạn trong tâm hồn tác giả. Đặc trưng dùng những hình ảnh giàu sức gợi để diễn đạt chân thật những cung bậc xúc cảm trong tâm cảnh của người nữ giới. Từ đấy, người đọc ko chỉ cảm thu được nỗi lẻ loi, chua xót của người nữ giới nhưng còn cảm thu được sự cứng cỏi, mạnh bạo và tâm hồn mẫn cảm của họ.
“Tình tự 2” vừa là tiếng lòng riêng của Hồ Xuân Hương vừa là tiếng lòng chung của người nữ giới trong xã hội phong kiến đương thời. Với những trị giá đấy, bài thơ xứng đáng là 1 trong những thi phẩm tuyệt vời ấn tượng nhất của nữ sĩ Xuân Hương. Cùng lúc là thi phẩm điển hình nhưng cả dân tộc luôn trân trọng.
Hồ Xuân Hương là nữ sĩ nổi danh, 1 hiện tượng văn chương phong cách hàng đầu của văn chương Việt Nam trung đại. Nhận xét về sự nghiệp sáng tác của Hồ Xuân Hương, nhà thơ Dimutrova đã khẳng định “Hồ Xuân Hương là 1 trong những hiện tượng văn chương lạ mắt nhất của Việt Nam”. Trong suốt sự nghiệp sáng tác của mình, Hồ Xuân Hương bút lực tới 1 nhân vật đặc thù là những người nữ giới – những người chịu nhiều bất công, đau buồn trong xã hội xưa bằng sự đồng cảm thâm thúy cùng sự trân trọng với những trị giá tốt đẹp, với khao khát hạnh phúc chân chính. Tình tự II là bài thơ Hồ Xuân Hương viết về thân phận bé nhỏ cùng thân phận dang dở của chính mình, nhưng mà qua những hàn ôn đấy người đọc lại thấy đươc những thân phận chung của rất nhiều nữ giới trong xã hội đương thời.
Tình tự II được bắt đầu với 2 câu thơ tả cảnh ngụ tình, từ sự hoang vắng, tịch mịch của ko gian, đối tượng trữ tình hiện ra với những hàn ôn, suy tư chất chồng về sự bé nhỏ của bản thân và sự nhỡ nhàng của duyên phận:
“Đêm khuya vang vọng trống canh dồn
Trơ cái hồng nhan với non sông”
Trong ko gian tĩnh mịch, tịch mịch của đêm khuya, những con sóng lòng như cồn cào, cuộn xoáy trong lòng nữ sĩ những trằn trọc, thao thức về thân phận nhỡ nhàng, tơ duyên dang dở. Âm thanh tiếng trống canh dồn vang lên như 1 tín hiệu công bố thời kì trôi qua. Âm thanh tiếng trống trong đêm ko làm lòng người thôi khắc khoải nhưng hình như càng làm đậm thêm nỗi buồn, sự lạc điệu giữa cuộc đời. “Hồng nhan” là khuôn mặt đẹp, thường được dùng để chỉ những người con gái đẹp. Tuy nhiên hồng nhan được đề cập trong câu thư lại được đặt trong tương quan với non sông, đặc thù là động từ trơ được đảo lên đầu câu lại gợi ấn tượng về sự bé nhỏ, lạc điệu của thân phận người nữ giới trước cuộc đời bao la.
Tâm cảnh chất chứa những suy tư, thất vọng khôn nguôi nhưng mà người nữ giới đấy lại chẳng có lấy 1 người để thổ lộ những hàn ôn nhưng phải tìm tới rượu như 1 cách để thoắt li với thực tại đau buồn:
“Chén rượu hương đưa say lại tỉnh
Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn”
Đối diện với thân phận hẩm hiu, tơ duyên dang dở nữ sĩ đã muốn mượn rượu giải phiền, muốn say để quên đi tất cả nhưng mà hình như càng uống càng tỉnh. “Say lại tỉnh” gợi ra tình trạng say – tỉnh bất phân, hơi rượu ko khiến cho nữ sĩ quên đi nhưng càng khắc sâu nỗi đau về thân phận. Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn là vầng trăng sắp tàn lúc ngày tới, tình trạng khuyết chưa tròn cũng như tơ duyên dang dở, nhỡ nhàng của duyên phận.
“Xiên ngang mặt đất rêu từng đám
Đâm toạc chân trời đá mấy hòn”
Trong 2 câu luận, tác giả Hồ Xuân Hương đã sử dụng hệ thống những động từ mạnh “xiên ngang”, “đâm toạc” để trình bày sự đối nghịch của tự nhiên. Những đám rêu muốn thoát ra khỏi sự bức bối của mặt đất để hướng về bầu trời bao la, những hòn đá muốn đâm toạc chân trời để tìm tới sự tự do. Nghệ thuật đảo ngữ được sử dụng hết sức hiệu quả để hiện sự bất bình, bức bối của tác giả trước tình sự bất công của số mệnh cùng lúc trình bày khao khát vượt thoát khỏi cảnh ngộ, hướng tới ánh sáng của tự do, hạnh phúc.
“Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại
Mảnh tình chia sẻ tí con con”
Mùa xuân của đất trời tới – đi theo quy luật tuần hoàn, xuân đi rồi xuân lại tới nhưng mà tuổi xuân của con người lại khác 1 lúc trôi đi thì ko bao giờ quay lại nữa. Càng đắng cay hơn, xót xa hơn lúc người nữ giới dùng cả tuổi xuân của mình để đợi mong, khát cầu 1 hạnh phúc dù là bé nhỏ, dễ ợt nhưng mà chờ cả tuổi xuân hạnh phúc khát cầu đấy cũng không thể toàn vẹn. “Ngán” là tình trạng của thi sĩ Hồ Xuân Hương trước sự mất mát của tuổi xuân nhưng mà chẳng thể 1 lần chạm tới hạnh phúc, tơ duyên vốn mỏng manh, bé nhỏ “mảnh tình” cũng ko được toàn vẹn nhưng phải chia sẻ càng làm cho bạn đọc thêm xót xa về thân phận hẩm hiu của kiếp chồng chung, lẽ mọn.
Có thể nói, Tình tự 2 là 1 trong những bài thơ điển hình nhất cho tâm hồn, tài năng và cá tính của nữ sĩ Hồ Xuân Hương. Bài thơ trình bày được sự tinh thần thâm thúy của người nữ giới trước cảnh ngộ oái oăm, bất công của số mệnh, tuy trĩu nặng nỗi buồn nhưng mà không phải bi quan, ấn tượng đọng lại rốt cục trong lòng người đọc lại là sự mạnh bạo của tâm hồn người nữ giới lúc khao khát vượt thoát ra khỏi cảnh ngộ, hướng tới 1 cuộc sống tươi sáng hơn.
Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin bổ ích khác trên phân mục Tài liệu của Học Điện Tử Cơ Bản VN.
.
Nhân vật trữ tình trong bài thơ Tình tự của Hồ Xuân Hương chính là nỗi niềm thầm kín của tác giả về số mệnh và tơ duyên hẩm hiu của mình. Trong bài viết này Hoatieu xin san sẻ tới các bạn dàn ý phân tách tâm cảnh của đối tượng trữ tình trong bài thơ Tình tự cộng với các bài văn mẫu phân tách tâm cảnh của đối tượng trữ tình trong bài thơ Tình tự của Hồ Xuân Hương hay chọn lựa, mời các bạn cùng tham khảo. 1. Dàn ý phân tách tâm cảnh của đối tượng trữ tình trong bài thơ Tự Tình 1. Mở bài – Giới thiệu nói chung về tác giả Hồ Xuân Hương và bài thơ “Tình tự 2” – Khái quát tâm cảnh đối tượng trữ tình trong bài thơ 2. Thân bài a. Tâm cảnh lẻ loi, buồn tủi của đối tượng trữ tình [2 câu đề] – Thời gian: đêm khuya, đây là khi người ta mở màn suy tư và tâm cảnh. – Thời gian âm thầm trôi qua, lòng người trằn trọc, thao thức. – “Hồng nhan” là từ thường được dùng để chỉ nữ giới khái quát và những người con gái đẹp nói riêng. Ở đây là hình ảnh hoán dụ cho đối tượng trữ tình. – Nghệ thuật đảo từ “trơ” nhấn mạnh sự buồn tủi, lẻ loi tới bẽ bàng của người nữ giới. – Tiếng trống canh văng vẳng giữa đêm khuya càng khắc sâu nỗi cô liêu, trống trải và sự buồn tủi trong tâm hồn người nữ sĩ. b. Sự bẽ bàng, xót xa trước cảnh ngộ của bản thân [2 câu thực] – Muốn mượn rượu giải phiền, nhưng mà “say lại tỉnh”, đối tượng trữ tình càng thấm sâu hoàn cảnh bản thân mình. – Hình ảnh vầng trăng ” khuyết chưa tròn” nhấn mạnh hạnh phúc ko toàn vẹn của người nữ giới. c. Nỗi niềm bi thảm, thái độ căm uất và ý muốn tranh đấu của đối tượng trữ tình [2 câu luận] – Nghệ thuật đảo ngữ cùng hàng loạt các động từ mạnh “xiên ngang”, “đâm toạc” đã làm nổi trội cái dữ dội, quyết liệt của sự kháng cự. – Người nữ giới phút chốc đấy hình như giật thột giác ngộ. Khát khao mạnh bạo sống như rêu như đá, hủy hoại tất cả những thứ buộc ràng, giam giữ và giày xéo cuộc đời mình. => Hai câu thơ trình bày khả năng, phong cách của Hồ Xuân Hương d. Sự ngao ngán, bất lực trước hiện thực trớ trêu [2 cấu kết] – Theo quy luật tuần hoàn của tự nhiên, xuân đi rồi xuân sẽ lại đến. Nhưng tuổi thanh xuân của người nữ giới 1 lúc đã trôi qua sẽ ko bao giờ quay về. – “Mảnh tình” vốn bé bỏng còn phải chia sẻ với người khác. – Người nữ giới chẳng thể thoát khỏi hoàn cảnh đau khổ nên yên lặng và bằng lòng. e. Bình chọn nghệ thuật bài thơ – Sử dụng thông minh thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật – Nghệ thuật đảo ngữ, các động từ mạnh và từ ngữ giàu sức gợi 3. Kết bài Khẳng định lại tâm cảnh đối tượng trữ tình và trị giá của bài thơ. 2. Phân tích hàn ôn của đối tượng trữ tình qua bài thơ Tình tự Xã hội Việt Nam nửa cuối thế kỷ XVIII đầu thế kỷ XIX là một xã hội phong kiến đầy bất công đối với những thân phận nhỏ bé, đặc biệt là người phụ nữ. Nỗi tủi nhục, đau đớn trước số phân truân chuyên trong tình yêu cũng là một chủ đề trong thơ ca trung đại dưới ngòi bút xót thương của những người thi nhân biết đồng cảm. Hồ Xuân Hương là một nữ sĩ tài danh thời ấy nhưng mà gặp nhiều trắc trở trong tình yêu, hôn nhân. Tự tình là một 3̀i thơ đặc sắc thể hiện nỗi đau buồn tủi trước thân phận éo le của mình. Diễn biến tâm trạng của nhân vật trữ tình trong 3̀i thơ đi từ lẻ loi, buồn tủi, đau đớn đến uất ức muốn vùng lên đấu tranh nhưng mà rồi lại trở lại sự buồn tủi ko lối thoát. Bài thơ được viết theo thể thất ngôn 3́t cú đường luật. Với mỗi cặp câu đề – thực – luận – kết lại là một diễn biến tâm trang của nhân vật trữ tình. Mở đầu 3̀i thơ với 2 câu thực là tâm trang lẻ loi, buồn tủi của nữ sĩ Hồ Xuân Hương: “Đêm khuya văng vẳng trống canh dồnTrơ cái hồng nhan với nước non” “Đêm khuya” thường là lúc con người ta bắt đầu suy tư, đầy tâm trạng. Và ở đây với Hồ Xuân Hương cũng vậy. Thời điểm rất hợp với những tâm sự chất chứa trong lòng 3̀.Trong cái ko gian tĩnh lặng, chỉ còn có thể nghe thấy âm thanh tiếng “trống canh” từ xa vọng lại, con người trở nên nhỏ bé hơn và bắt đầu nghĩ suy. Hai từ “hồng nhan” là hình ảnh hoán dụ cho nhân vật trữ tình, kết hợp với tính từ “trơ” được đảo lên đầu câu thơ như nhấn mạnh sự buồn tủi, lẻ loi đến bẽ 3̀ng của Hồ Xuân Hương. Trước ko gian rộng lớn rộng lớn cả một xã hội đầy rẫy những bất công, chỉ có nhân vật trữ tình một mình thật nhỏ bé, tủi hổ trước cuộc đời này. Đọc câu thơ, người đọc nhận thấy sự trống vắng, cô liêu trong cảnh vật và tâm trang lẻ loi, buồn tủi trong tâm hồn người thi sĩ. Tiếp sau sự lẻ loi, buồn tủi, nữ sĩ Hồ Xuân Hương mang một tâm trạng đau đớn đến xót xa lúc mượn chén rượu để quên sầu: “Chén rượu hương đưa say lại tỉnhVầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn” Nhà thơ cảm thấy đau đớn hơn lúc nhìn vào thân phận và bi kịch cuộc đời mình. Bà tìm đến rượu để được say nhưng mà thật đau lòng thay là càng uống lại càng say, say rồi lại tỉnh. Mà lúc đã tỉnh thì nỗi đau về thân phận lại càng trở nên quặn thắt. Nhà thơ đưa tầm mắt ra xa để ngắm nhìn “vầng trăng” sáng, tìm kiếm một niềm vui nhỏ bé, nhưng mà hỡi ôi đó lại ko phải một vầng trăng tròn vành vạnh, viên mãn mà lại là một vầng trăng “khuyết chưa tròn”. Nhìn lên vầng trăng “khuyết”, nhân vật trữ tình càng ý thức sâu sắc hơn về tình cảnh của mình, bi kịch tình yêu ko trọn vẹn như vầng trăng khuyết kia. Từ tâm trạng đau đớn, xót xa vô cùng, tâm trạng nhà thơ trở nên phẫn uất, muốn vùng lên đấu tranh để dành lấy tình yêu trọn vẹn: “Xiên ngang mặt đất rêu từng đámĐâm toạc chân trời đá mấy hòn” Nhà thơ nhìn cảnh vật bao quanh chỉ thấy sự đấu tranh. Đó là từng đám “rêu” nhỏ bé xiên ngang mặt đất, là “đá mấy hòn” đâm toạc chân trời. Đến rêu và đá vô tri, vô giác kia cũng trỗi dậy phản kháng. “Rêu”, “đất”, “đá”, “mây” là hình ảnh tả thực nhưng mà cũng là hình ảnh ẩn dụ cho tâm trang uất ức muốn bùng nổ đấu tranh của nhân vật trữ tình. Sự phản kháng mãnh liệt, muốn đấu tranh như đang trỗi dậy trong tâm trí Hồ Xuân Hương. Tâm trạng nhà thơ ở đây là tâm trạng uất hận muốn dành lấy tình yêu trọn vẹn, hạnh phúc trọn vẹn đã dâng lên cao trào, đỉnh điểm. Sau tâm trạng cao trào muốn vùng lên đấu tranh, khát khao tình yêu hạnh phúc, nhân vật trữ tĩnh lại quay về buồn với hiện thưc phũ phàng, ko lối thoát của tình duyên ngang trái: “Ngán nỗi xuân đi xuân lại lạiMảnh tình san sẻ tí con con” Quay lại với nỗi chán chường trong lòng người thi sĩ. Cụm từ “xuân đi” đối lập với “xuân lại lại” thể hiện một sự buồn chán và tẻ nhạt trong tâm trạng thi nhân . Nhà thơ buồn tủi trước hiện thực phải san sẻ một “mảnh tình” đã nhỏ bé rồi lại còn “tí con con”. Đó là một tâm trạng bế tắc, ko lối thoát. Dù nhân vật trữ tình có muốn đứng lên đấu tranh nhưng mà chỉ dừng lại trong suy nghĩ, rồi lại quay về với nỗi buồn đau ấy mà thôi. Tự tình là một 3̀i thơ đặc sắc thể hiện diễn biến tâm trạng rất dễ hiểu của nhân vật trữ tình Hồ Xuân Hương. Tâm trạng nhà thơ đi từ buồn tủi, lẻ loi đến đâu đớn, xót xa. Tột cùng đau đớn ấy là sự phán kháng muốn đứng lên đấu tranh cho khát vọng tình yêu, nhưng mà rồi người thi sĩ lại đi vào bế tắc với thực tại buồn tủi, bẽ 3̀ng. Bài thơ tiêu biểu cho tâm trạng chung của những người phụ nữ trong xã hội cũ cùng tình cảnh éo le như thế, khơi gợi được sự đồng cảm của bao thế hệ người đọc. 3. Phân tích tâm cảnh của đối tượng trữ tình trong bài thơ Tình tự – mẫu 1 Hồ Xuân Hương là 1 trong những nữ nhà thơ tuyệt vời của Việt Nam, số lượng tác phẩm bà để lại khá nhiều và cá tính sáng tác thơ cốt yếu của Hồ Xuân Hương chính là tả cảnh ngụ tình. Bà còn được biết tới với hình ảnh của 1 nữ thi sĩ viết nhiều về thân phận người nữ giới, là người can đảm đề cao vẻ đẹp, sự hi sinh và tiết hạnh của người nữ giới, cùng lúc lên tiếng bên vực cho họ và phê phán lên án gay gắt cơ chế xã hội cũ. Tình tự là 1 trong những bài thơ hay, chứa đựng nhiều cung bậc xúc cảm của chính tác giả và cũng là của người nữ giới khái quát. Bài thơ tình tự bắt đầu với 2 câu thơ vừa tả cảnh nhưng mà cũng tả hình ảnh của 1 người nữ giới – hay có thể gọi là hồng nhan. Nhưng tiếc thay, hồng nhan đấy lại rơi vào cảnh ngộ lẻ loi trống trải, giữa đêm khuya tĩnh mịch. “Đêm khuya vang vọng trống canh dồnTrơ cái hồng nhan với non sông” Những cơn sóng xúc cảm đang cuộn xoáy trong lòng khiến nữ sĩ suy tư trằn trọc, thao thức thâu đêm. Tiếng trống cầm canh lâu lâu lại điểm, báo thời kì đang trôi qua. Bước chân của ban đêm mới nặng nề càng làm in sâu nỗi đau đời âm ỉ, dằng dai thiêu cháy tâm can nữ sĩ xưa nay nay bật thốt thành lời chua chát, cay đắng. Hồng nhan là khuôn mặt đẹp, thường được dùng để chỉ nữ giới khái quát và những người con gái đẹp nói riêng. Là 1 người nữ giới có sắc đẹp, nhưng mà lại được mô tả “trơ với non sông”. Trước cuộc đời bao la, người nữ giới đấy trông thấy thân phận của mình cô đơn đơn nhất, và âm thanh của trống cầm canh lại càng điểm thêm 1 nỗi buồn, trống trải khó tả. Người nữ giới đấy đã tìm tới rượu để giải phiền: Chén rượu hương đưa say lại tỉnh,Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn. Những tưởng như nỗi xấu số đã khiến tâm hồn hoá thành gỗ đá nhưng mà chẳng hề. Trái tim còn đập nên tinh thần vẫn còn, nữ sĩ đành say cho quên vậy. Mỗi lúc có chuyện gì đấy sầu muộn, người xưa thường tìm tới trăng tới rượu để ngỏ cùng bầu hàn ôn. Chỉ muốn uống thật say, hương rượu thật nồng để quên đi tất cả, nhưng mà nghịch lí thay, chén rượu đưa lên mũi, hương nồng vào mũi nhưng mà người muốn say nhưng mà tâm và nghĩ suy vẫn đang rất tĩnh. Không có nỗi buồn nào mất tích ở đây,nhưng càng làm hiện hữu rõ nỗi lòng của người nữ giới khi này. Hình ảnh vầng trăng hiện ra nhưng mà khuyết chưa tròn. Phcửa ải chăng, hàm ý cho thân phận cho hạnh phúc của chính tác giả. Là người tài ba nhưng mà duyên phận hẩm hiu.chưa 1 lần trọn ven. Tuổi xuân dần đi qua nhưng hạnh phúc vẫn chưa đến bến đỗ. Tỉnh thì đau buồn nhưng mà mình vẫn còn được là mình ko tới nỗi thất vọng. Lời dạy của trời đất sâu kín nhưng sờ sờ trước mắt, ngụ ở ngay trong rêu đá. Hình ảnh rêu được đưa ra đây nhưng mà mang những dụ ý sâu xa của tác giả Hồ Xuân Hương, rêu là loài mong manh bé nhỏ nhưng mà lại có nhựa sống hết sức mạnh bạo, ko ngừng lại đấy, ở bất kỳ 1 điều kiện nào thì nó vẫn có thể tốt tươi, dù là điều kiện sống như thế nào đi chăng nữa. Hình ảnh rêu từng đám đâm xuyên ngang mặt đất gợi ra cho chúng ta những liên tưởng mạnh bạo về sự kháng cự mạnh bạo cũng như sự chống đối của nó với thứ có thể mạnh hơn nó. Hình ảnh đá cũng vậy, đối lập với sự bé nhỏ của những viên đá với sự bao la của trời đất, nó lại càng làm nổi trội sức mạnh của những viên đá, quả thật nó ko bình thường 1 tí nào. Sự đồng điệu của người và tự nhiên, luôn đương đầu với gian nan thử thách nhưng mà chưa bao giờ đi tới thành công. Kiếp làm vợ lẽ, dù cố thoát ra nhưng mà vẫn ko được. Cho nên mới có 2 câu cuối: “Ngán nỗi xuân đi xuân lại lạiMảnh tình chia sẻ tí con con” Thiên nhiên thuận theo đất trời, xuân đi rồi xuân lại đến, nhưng mà con người lại khác, với người nữ giới tuổi xuân trôi đi nhưng mà chẳng bao giờ quay lại thêm 1 lần nào nữa. Lại càng đáng buồn hơn cho những số mệnh hẩm hiu, đợi mong cả tuổi xuân, chờ có 1 niềm hạnh phúc toàn vẹn nhưng mà nào đâu có được. Trước sự cô đơn,ngán ngẩm nhưng Hồ Xuân Hương đã sử dụng” ngán” phần nào nói lên được nỗi lòng của nhà thơ hiện giờ. Mảnh tình đã nhỏ lại còn phải chia sẻ, chia bé ra. Không thừa hưởng 1 tình yêu 1 hạnh phúc toàn vẹn, đến lúc tìm tới với hạnh phúc lại phải chia sẻ, thật quả là đáng thương. Qua đây cũng ngầm hàm ý về những số mệnh của người nữ giới, chịu cảnh phi tần, dưới cơ chế cũ ko được coi trọng và ko có quyền lên tiếng. Tình tự là 1 bài thơ điển hình cho hồn thơ và cá tính cũng như tư tưởng của Hồ Xuân Hương đặc thù là những vấn đề quay quanh người nữ giới. Bài thơ nặng trĩu 1 nỗi buồn nhưng mà không phải bi quan bởi nổi trội lên trên hết là cốt cách cứng cỏi, tâm hồn mẫn cảm và mạnh bạo đã giúp nữ sĩ vượt qua bao xấu số của cuộc đời. Bài thơ vừa là tiếng lòng riêng của nữ sĩ, vừa là tiếng lòng chung của người nữ giới trong xã hội phong kiến thuở đấy. Qua đây chúng ta cũng thấy được 1 Hồ Xuân Hương vừa mềm yếu nhưng mà cũng thật ngang tàng mạnh bạo lúc dám biểu hiện những nghĩ suy của chính mình. 4. Phân tích tâm cảnh của đối tượng trữ tình trong bài thơ Tình tự – mẫu 2 Hồ Xuân Hương, nữ sĩ nổi danh thế kỉ XVIII đã được thi sĩ Xuân Diệu suy tôn là “Bà chúa thơ Nôm”. Theo giai thoại lưu truyền trong dân gian thì bà là người đa tài, đa tình, tính cách hào phóng và giao du rộng, có rất nhiều bạn văn học. Tuy thế, đường tơ duyên của nữ sĩ lại hết sức long đong, mấy lần lấy chồng đều ko mãn nguyện, thành ra nhưng bà luôn sống trong tâm cảnh lẻ loi. Bài thơ Kể nỗi lòng [Tình tự II] có nhẽ được sáng tác trong cảnh ngộ đấy. Trong 1 ngày thì khi hoàng hôn hay đêm khuya thanh tĩnh thường dễ gợi buồn nhất. Với những người đa cảm như Xuân Hương, đây là thời khắc mình sống thực với lòng mình và chắc là tâm cảnh của bà sau bao sóng gió cuộc đời cũng chẳng khác mấy tâm cảnh Thuý Kiều lúc 1 mình 1 bóng trước ngọn đèn khuya: Khi tỉnh rượu, khi tàn canh,Giật mình mình lại thương mình xót xa! Những cơn sóng xúc cảm đang cuộn xoáy trong lòng khiến nữ sĩ suy tư trằn trọc, thao thức thâu đêm. Tiếng trống cầm canh lâu lâu lại điểm, báo thời kì đang trôi qua: Đêm khuya vang vọng trống canh dồn,Trơ cái hồng nhan với non sông. Bước chân của ban đêm mới nặng nề, chậm rì rì làm sao! Chậm chạp nhưng mà nó vẫn đi, còn tâm cảnh buồn thương của con người trong đêm khuya thì lắng đọng và chốc chốc lại như đồn như thúc, như chồng chất thêm lên làm cho lòng càng trĩu nặng. Nỗi đau đời âm ỉ, dằng dai thiêu cháy tâm can nữ sĩ xưa nay nay bật thốt thành lời chua chát, cay đắng. Hồng nhan là khuôn mặt đẹp, thường được dùng để chỉ nữ giới khái quát và những người con gái đẹp nói riêng. Nhưng lại gọi với ý mai mỉa là cái hồng nhan thì nữ sĩ đã hạ nó xuống ngang hàng với những vật vô tri vô giác. Chao ôi! Biết bao là xót xa, hờn tủi trong cách gọi bất tầm thường đấy! Lại còn trơ ra đấy với non sông, có tức là đã chai sạn mọi cảm giác, xúc cảm chứ chẳng hề là trơ thổ địa trước cảnh non sông dào dạt nhựa sống, sức yêu. Đấy là hoàn cảnh và tâm cảnh bi ai của nữ sĩ ở giờ phút đặc thù này. Tưởng như nỗi xấu số đã khiến tâm hồn hoá thành gỗ đá nhưng mà chẳng hề. Trái tim còn đập nên tinh thần vẫn còn, nữ sĩ đành say cho quên vậy: Chén rượu hương đưa say lại tỉnh,Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn. Muốn mượn chén rượu thơm để say cho quên hết mọi đau buồn, bẽ bàng, lầm lỡ, gian dối… nhưng mà khổ nỗi ko sao quên được. Hết say lại tỉnh nhưng bao thờ ơ, gian dối của thiên hạ vẫn rành rành ra đấy và nỗi bẽ bàng, đau buồn của mình thì cũng cứ còn nguyên. Mơ ước có được 1 mảy may bù đắp, 1 chút xoa dịu nhưng nào có được! Vầng trăng bóng xế giống như đời mình đã ngả chiều. Chờ đợi mòn mỏi nhưng ước mơ cũng như vầng trăng kia cứ khuyết chưa tròn. Vậy thì biết tới bao giờ trăng mới tròn, hỡi trời! Tỉnh thì đau buồn nhưng mà mình vẫn còn được là mình ko tới nỗi thất vọng. Niềm tin của nữ sĩ vẫn còn, trước nhất là tin ở lòng mình, sức mình. Lời dạy của trời đất sâu kín nhưng sờ sờ trước mắt, ngụ ở ngay trong rêu trong đá: Xiên ngang mặt đất, rêu từng đám,Đâm toạc chân trời, đá mấy hòn. Rêu yếu đuối là thế nhưng từng đám, từng đám vẫn tung nhựa sống xiên ngang mặt đất đón ánh mặt trời. Đá im lìm là vậy nhưng như đua nhau đâm toạc chân trời để khẳng định sự hiện diện của mình. Cách đặt câu. đảo ngược đưa tính từ lên trước đã nhấn mạnh nhựa sống bất tử của tự nhiên. Mình là con người nên đâu có thể đơn giản trở thành gỗ đá được?! Con người cô độc, xấu số trong thời khắc đấy, ko gian đấy hình như chợt bừng tỉnh, muốn tuân theo rêu theo đá, xiên ngang, đâm toạc tất cả những gì ngăn trở, buộc ràng, giam hãm, huỷ hoại thân phận mình, cuộc đời mình. Khổ nỗi, thực tiễn xã hội với bao gian dối, lãnh đạm, chưa kể áp bức, bất công… vẫn nhơn nhơn còn đấy. Nhưng mà trái tim luôn rộn rực xúc cảm của nữ sĩ đâu có chịu im tiếng. Nó có nhu cầu thiết yếu là được bộc bạch và san sẻ: Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại,Mảnh tình chia sẻ tí con con! Ngày tháng cứ lần lượt trôi qua. Xuân đi xuân lại lại theo nhịp tuần hoàn của đất trời, nhưng mà trước đôi mắt đầy tâm cảnh của nữ sĩ thì nó lại như 1 sự cố tình trêu gan, vì mùa xuân của đời người chỉ có qua đi nhưng ko bao giờ quay về. Vậy thì có đáng buồn, đáng chán hay ko? Ngẫm tới mình thì tuổi xuân trôi qua đã lâu, tình thì chỉ còn 1 mảnh. Chi tiết hoá tình yêu tới như thế thì quả là nữ sĩ ko chỉ ngán ngẩm nhưng còn chán ngán tới tột bực. Tuy nhiên vẫn chưa phải là thất vọng. Dẫu tình yêu, tình đời chỉ còn 1 mảnh tí con con nhưng mà nữ sĩ vẫn muốn, tiếp diễn đem chia sẻ với ước mơ tâm thành là để cho tình nhân thế thái đỡ xanh như lá, bạc như vôi. Đọc kĩ câu thơ, ta nghe như nỗi giận dỗi, chua xót thấm tới tận chân tơ kẽ tóc, tới từng tế bào nhưng mà nữ sĩ vẫn ko nguôi chờ đợi. Bài thơ Kể nỗi lòng in đậm dấu ấn phong cách và cá tính thơ Xuân Hương. Đúng là bài thơ nặng trĩu 1 nỗi buồn nhưng mà không phải bi quan. Cốt cách cứng cỏi, tâm hồn mẫn cảm và mạnh bạo đã giúp nữ sĩ vượt qua bao xấu số của cuộc đời. Bài thơ vừa là tiếng lòng riêng của nữ sĩ, vừa lồ tiếng lòng chung của người nữ giới trong xã hội phong kiến thuở ấy- Dù buồn tới đâu thì nữ sĩ vẫn say đắm, khẩn thiết với cuộc sống. Đấy là điều then chốt rất đáng trân trọng của Hồ Xuân Hương – “Bà chúa thơ Nôm”. 5. Phân tích tâm cảnh của đối tượng trữ tình – mẫu 3 Trong hệ thống những bài thơ mang chứa hàn ôn của nhà thơ Hồ Xuân Hương, “Tình tự 2” là 1 trong những bài thơ hay nhất. Bài thơ trình bày nỗi buồn, nỗi lẻ loi thấm thía của người tình đời, ngập tràn nhựa sống nhưng mà gặp những hoàn cảnh oái oăm, 1 con người luôn khát khao tình yêu nhưng mà gặp toàn dang dở xấu số. Đấy là sự xấu số của 1 mong ước ko thành. Sinh ra và béo lên trong 1 quá trình lịch sử đầy sóng gió [nửa cuối thế kỷ XVIII tới nửa đầu thế kỷ XIX], Hồ Xuân Hương là người chứng kiến và phần nào chịu tác động của ko khí sục sôi của phong trào nhân dân đòi quyền sống, quyền hạnh phúc của con người. Không khí đấy ảnh hưởng tới tâm hồn vốn sáng dạ và giàu lòng trắc ẩn của bà. Bà tôn nghiêm, thức tỉnh, trắc trở về đời mình, 1 cuộc đời đầy oái oăm, bạc mệnh, lấy chồng 2 lần, 2 lần làm bé và 2 lần chồng đều chết sớm. Điều đấy, với bà là những biểu thị chi tiết, đầy nước mắt của nỗi đau “hồng nhan bạc mệnh”. Khởi đầu bài thơ Tình tự 2, tác giả gợi ra 1 khoảng thời kì, 1 góc xao xác tiếng gà. Đây là 1 thứ ko gian, thời kì nghệ thuật được áp dụng khiến cho sự giãi bày tâm cảnh tác giả: “canh chầy vang vọng trống canh dồn”. “Vang vọng” chính là từ tượng thanh nhưng mà ở đây nó biểu hiện tâm cảnh, ko khí, cái ko khí buồn tĩnh mịch của 1 người thao thức giữa đêm khuya thanh tĩnh. Câu thứ 2 nhức nhói 1 hàn ôn. Hay nhất của câu thơ thứ 2 là từ “trơ”. Trơ là trơ thổ địa, lẻ loi, cô đơn. Nhà thơ cảm nhận nỗi buồn hồng nhan. 1 nỗi buồn cá thể càng khủng khiếp hơn lúc cọ xát với toàn xã hội, toàn cuộc đời: “non sông”. 1 nỗi buồn đè nặng lên hàn ôn bà, lên số mệnh của người nữ giới. Không chịu đựng nổi, bà muốn chống lại, thoát khỏi. “Chén rượu hương đưa” là 1 công cụ, chẳng hề là công cụ độc nhất vô nhị nhưng hầu như là rốt cục cho 1 đè nén quá mức. Thế nhưng mà, thảm kịch vẫn cứ là thảm kịch uống rượu tiêu sầu, sầu vẫn sầu”. Bất lực, câu thơ chuyển sang 1 sự cám cành si tình, Hồ Xuân Hương nói: “vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn”. Trong ý kiến thẩm mỹ xưa, vầng trăng biểu trưng cho cuộc đời, tuổi tác của người nữ giới. Câu “vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn” vừa là hình ảnh đẹp, có thực nhưng mà đượm buồn. Cái buồn của 1 “vầng trăng khuyết”. Đối với thơ xưa cảnh là tình, cảnh trăng khuyết man mác, gợi nhớ cuộc đời bà. Trong “mời trầu” bà đã hàm ý tương tự Sang câu 5,6 tứ thơ như đột ngột chuyển biến, sự chi tiết trong mô tả khiến việc tả cảnh phát triển thành thuần khuyết. 1 cảnh thực hoàn toàn: “xiên ngang mặt đất rêu từng đám, đâm toạc chân trời đá mấy hòn. Nghệ thuật đảo ngữ và đối hình thành sự sinh động và cảnh đầy nhựa sống. 1 nhựa sống của bà như vẫy đạp, cựa mình. Cảnh này chỉ có thể là cảnh của “bà chúa thơ Nôm” chứ chẳng hề của người nào khác. Rõ ràng, dẫu đang rất buồn, rất lẻ loi nhưng mà điều đấy vẫn ko làm giảm sút chất riêng của Hồ Xuân Hương. Khả năng, nhựa sống mãnh liệt, sự khao khát với cuộc đời làm cho lòng đầy cám cảnh bà vẫn nhìn cảnh vật với con mắt yêu đời, thiết tha, tràn đầy nhựa sống. Đấy là lý giải về những kháng cự, đối chọi trong thực chất của bà, hình thành những vần thơ châm biếm đối lập. Vũ khí đấy hơn hẳn chén rượu “say rồi tỉnh”. Đấy là công cụ kỳ diệu nâng đỡ tâm hồn bà. Chỉ như thế mới có thể hiểu tâm cảnh, tiếng thở dài của Hồ Xuân Hương, ở 2 cấu kết: “ngán nỗi xuân đi, xuân lại lại, mảnh tình chia sẻ tí con con!”. Yêu đời là thế, nhựa sống mãnh liệt là thế, nhưng cuộc đời riêng thì vẫn: “xuân đi xuân lại lại”, điệp từ chỉ cái vòng lẩn quẩn chán ghét, vô vị của tháng ngày, cuộc đời. Điều này khiến bà ko tránh khỏi 1 tiếng thở dài đau xót. Càng đau xót hơn lúc giữa cái tuần hoàn thời kì đấy là 1 “mảnh tình” đang bị san đi, sẽ lại. Đối với trái tim khẩn thiết với đời kia, điều đấy như 1 vết thương, nhức nhói. Người ta nói rằng thơ là tâm cảnh, là 1 bức thông điệp thẩm mĩ. Đọc “Tình tự”, ta thấu hiểu hàn ôn ẩn chứa thảm kịch của Hồ Xuân Hương. Là 1 tư cách luôn khao khát hạnh phúc, là 1 tâm hồn ngập tràn nhựa sống, yêu đời lại bắt gặp toàn những dang dở, xấu số, điều đấy hình thành thơ bà có lúc là 1 tiếng thở dài. 1 tiếng thở đáng quý của 1 người có hoài bão nhưng mà chẳng thể tiến hành được, phận sự là ở phía xã hội phong kiến, 1 xã hội nhưng hạnh phúc riêng đã đối lập gay gắt với cơ cấu chung, trong chiều hướng đấy, “Tình tự” là 1 bài thơ đòi quyền hạnh phúc, 1 lời kháng cự lạ mắt lại tràn đầy ngôn ngữ bênh vực của người nữ giới, tạo được sự thấu hiểu, đồng cảm với hoàn cảnh oái oăm, trắc trở. Người nữ giới đấy chính là Hồ Xuân Hương, người được Xuân Diệu mệnh danh là Bà chúa thơ Nôm. Là người nữ giới viết về thân phận những người nữ giới, Hồ Xuân Hương thấu hiểu nỗi đau của họ hơn người nào hết. Thơ bà là ngôn ngữ đồng cảm, xót xa cho thân phận của những người nữ giới có sắc đẹp nhưng mà số mệnh lại đầy xấu số, hẩm hiu, và luôn bị giày xéo. 1 số bài thơ của bà đậm chất trữ tình đượm đà, xen lẫn nhiều ít xúc cảm thiết tha, buồn tủi… trình bày 1 cách thâm thúy thân phận của người nữ giới trong xã hội phong kiến xưa với biết bao nỗi niềm khao khát được sống hạnh phúc trong tình yêu lứa đôi. Chùm thơ Tình tự gồm 3 bài là 1 đề đạt thâm thúy tâm sự tình cảm của thi sĩ, 1 người nữ giới duyên phận hẩm hiu quá lứa lỡ thời. Hay nhất trong chùm thơ này là bài thứ 2. Đêm khuya vang vọng trống canh dồn……………….Mảnh tình chia sẻ tí con con Đêm khuya là khi con người ta cảm thấy lẻ loi, cô đơn nhất. Khi 1 mình ko ngủ được bà lại lắng nghe nghe tiếng trống canh vang vọng liên miên, báo hiệu bước đi dập dồn của thời kì. Đêm khuya vang vọng trống canh dồnTrơ cái hồng nhan với non sông Đây cũng là khi bà cảm thấy xót xa cho thân phận hẩm hiu của mình, những người nữ giới khác có nhẽ giờ đây đang ở trong khoảng tay của chồng còn bà thì 1 mình trơ cái hồng nhan với non sông. Từ trơ đứng trước từ hồng nhan gợi cái gì đấy rẻ rúng và pha chút mai mỉa. Chỉ có đá mới trơ gan cùng tuế nguyệt vậy nhưng sắc đẹp của người nữ giới này cũng trơ gan với non sông. Không ngủ được, bà mượn chén rượu uống để say, để quên đi cái thực tại đớn đau này. Chén rượu hương đưa say lại tỉnhVầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn Thế nhưng mà rượu ko làm bà say, bà quên được, càng uống càng tỉnh, càng tỉnh càng đau, càng nghĩ về thực tại của mình. Đêm đã khuya, vầng trăng sắp lặn, đã biết bao thi nhân mượn hình ảnh vầng trăng làm người bạn tri kỉ tri âm nhưng mà trăng ở đây chẳng hề bạn để san sẻ tâm cảnh của nữ nhà thơ khi này nhưng vầng trăng càng xoáy sâu vào nỗi đau của bà. Trong cái đêm khuya đấy, trong âm thanh của tiếng trống dồn, giữa chén rượu vầng trăng khuyết càng gợi não nề hơn. Trăng ở đây là hình ảnh thật nhưng mà nó cũng ẩn dụ hình ảnh tuổi xuân của người nữ giới, nếu vầng trăng đấy là ngày rằm tròn đầy viên mãn thì lại khác, ở đây vầng trăng khuyết trình bày sự thiếu thốn ko đầy đủ. Nghệ thuật đối trong 2 câu thơ này rất tài tình, đăng đối, hô ứng nhau, cùng làm nổi trội lên thân phận của 1 khách hồng nhan bạc phận, có sắc đẹp nhưng phải chịu cảnh dang dở, lẻ loi. Tủi buồn cho duyên phận của mình, người nữ giới đã trải qua biết bao đêm dài thao thức mong chờ, mong ước những tháng ngày cứ chồng chất thêm hi vọng đợi chờ, khao khát, nhưng mà hạnh phúc vẫn mù tăm. Biết bao giờ vầng trăng lại tròn như biết bao ngày tháng mong ước. Càng lẻ loi, càng đợi chờ, càng mong đợi thì càng đau khổ. Bầu trời là vậy, còn mặt đất thì: Xiên ngang mặt đất rêu từng đámĐâm toạc chân trời đá mấy hòn Tác giả đã dùng những động từ mạnh như xiên, đâm liên kết với các bổ ngữ ngang, dọc cho thấy được nhựa sống mãnh liệt của cỏ cây hoa lá. Chúng là những sinh vật yếu mềm nhưng mà cho thấy được nhựa sống mãnh liệt của cỏ cây hoa lá. Người nữ giới trong bài thơ này cũng vậy, cũng muốn kháng cự, muốn bứt tung khỏi xiềng xích của xã hội phong kiến, nhưng mà điều đấy chẳng thể. Không thoát khỏi được, người nữ giới đành bằng lòng thực tại với 1 nỗi niềm chán ngán. Ngán nỗi xuân đi xuân lại lạiMảnh tình chia sẻ tí con con Từ ngán có tức là ngán ngẩm, ngao ngán về cuộc đời oái oăm, tệ bạc của Hồ Xuân Hương. Xuân ở đây có tức là mùa xuân nhưng mà cũng ẩn dụ về tuổi xuân của người nữ giới. Mùa xuân là mùa của tình yêu, của tuổi xanh, người nào cũng hào hứng mong đợi nhưng mà riêng bà thì ko bởi mùa xuân qua đi tuổi xuân của người nữ giới cũng qua đi. Xuân Diệu, ông hoàng của thơ tình Việt Nam cũng đã từng tiếc rẻ thốt lên: Xuân đương đến tức là xuân đương quaXuân còn non tức là xuân sẽ già… và Nói làm chi rằng xuân vẫn tuần hoànNếu tuổi xanh chẳng 2 lần thắm lại… Thế nhưng mà, nếu Xuân Diệu hào hứng mong đợi mùa xuân đến thì Hồ Xuân Hương lại ngao ngán mùa xuân về nên bà viết xuân lại lại, 1 chút ngao ngán trong câu thơ đấy vì mùa xuân trôi dần đi nhưng bản thân mình vẫn 1 thân 1 mình, lẻ chiếc, thiếu thốn mến thương, giả như có tình yêu thì mình cũng chỉ được sẻ tí con con. Trong câu rốt cục của bài thơ này, từng chữ đều thoáng ý bùi ngùi rấm rứt, tình chỉ có 1 mảnh vì phải chia đâu được tròn đầy nguyên lành, khác chi ánh trăng khuyết trên bầu trời. San sẻ nhưng mà chỉ được 1 tí con con, lời thơ tưởng như 1 lời đùa bỡn, tưởng như tiếng cười ngạo nghễ của bà nhưng mà sao thấy đau xót. Đã con con là bé rồi nhưng còn tí nữa thì cực bé. Vì phải chịu cảnh tình cảm bị san sẻ nên đã có lần bà đã phải cất tiếng chửi: Chém cha cái kiếp lấy chồng chungKẻ đắp chăn bông kẻ lạnh lùng Tình tự II là bài thơ tự than thân, nói ra tự đáy lòng của 1 người nữ giới quá lứa lỡ thời, mượn rượu, nhìn trăng để quên đi cái thực tại lẻ loi. Nhưng Nguyễn Du từng nói “Cảnh nào cảnh chẳng đeo sầu – Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ” cho nên rượu và trăng càng khiến cho người nữ giới thêm buồn tủi với duyên phận hẩm hiu của mình. Càng buồn tủi càng khát khao có được hạnh phúc toàn vẹn. Dù thế nổi trội lên trong bài thơ là nhựa sống mãnh liệt và 1 tấm lòng yêu cuộc sống thật khẩn thiết. 6. Phân tích tâm cảnh của đối tượng trữ tình – Mẫu 4 Người nữ giới từ lâu đã biến thành nguồn cảm hứng sáng tác của rất nhiều nhà văn, thi sĩ. Nhắc tới những cây bút chuyên sáng tác về người nữ giới, chẳng thể ko nhắc đến Hồ Xuân Hương. Trong lúc tàng tác phẩm bà để lại cho văn chương dân tộc, “Tình tự” chính là 1 phẩm điển hình. Bài thơ chứa đựng nhiều cung bậc xúc cảm của đối tượng trữ tình hay chính là tâm cảnh người nữ sĩ. Đặc trưng là nỗi đau khổ tủi trước thân phận oái oăm của mình. Khởi đầu bài thơ, người đọc cảm thu được tâm cảnh lẻ loi, buồn tủi của đối tượng trữ tình: “Đêm khuya vang vọng trống canh dồnTrơ cái hồng nhan với non sông” Đêm khuya thanh tĩnh, người ta mở màn suy tư và tâm cảnh. Nhân vật trữ tình ở đây cũng vậy. Màn đêm buông xuống, ko gian yên ắng, chỉ nghe thấy tiếng “trống canh” vọng lại từ xa. Thời gian âm thầm trôi qua, những cơn sóng xúc cảm dần cuộn xoáy khiến lòng người trằn trọc, thao thức. “hồng nhan” thường được dùng để chỉ nữ giới khái quát và những người con gái đẹp nói riêng. Trong câu thơ, nó là hình ảnh hoán dụ cho đối tượng trữ tình. “Hồng nhan” liên kết nghệ thuật đảo từ “trơ” lên đầu câu thơ nhấn mạnh sự buồn tủi, lẻ loi tới bẽ bàng của người nữ giới. Trước cuộc đời bao la, người nữ giới đấy trông thấy sự bé nhỏ, cô đơn và thân phận oái oăm của mình. Tiếng trống canh văng vẳng giữa đêm khuya chỉ càng xát muối thêm vào nỗi cô liêu, trống trải trong cảnh vật và tâm cảnh buồn tủi trong tâm hồn người nữ sĩ. Trong dòng xúc cảm bề bộn đấy, bà tìm tới rượu để quên sầu: “Chén rượu hương đưa say lại tỉnh,Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn.” Những tưởng bấy nhiêu đau xót đã khiến tâm hồn người nữ giới chai sạn lại. Nhưng, bởi vì trái tim vẫn đập nên nỗi đau vẫn còn. Giống như người xưa thường mượn rượu giải phiền. Nữ sĩ cũng muốn mượn men say để quên đi hết thảy. Song càng uống càng tỉnh, càng càng cảm nhận thấm thía nỗi đau buồn của bản thân. Nỗi đau thân phận ko mảy may di dịch, trái lại càng ngày càng quặn thắt. Người nữ sĩ dời mắt ra xa kia để ngắm vầng trăng sáng, mong muốn tìm kiếm thú vui bé nhỏ. Nhưng lại chẳng viên mãn. Trăng kia “khuyết chưa tròn” phải chăng cũng hàm ý cho thảm kịch và hạnh phúc ko toàn vẹn của bà. Tuổi xuân đã dần qua đi nhưng hạnh phúc vẫn chưa đến bến đỗ. Chua xót dồn nén dần chuyển hóa thành nỗi bi thảm, căm uất và ý muốn tranh đấu: “Xiên ngang mặt đất rêu từng đámĐâm toạc chân trời đá mấy hòn” Rêu trong câu thơ mang hàm ý hết sức sâu sa. Nó vốn chỉ là sinh vật yếu đuối, nhưng mà từng đám vẫn hiên ngang vươn mình xiên ngang mặt đất để đón ánh mặt trời. Đá cũng vậy, dù bé nhỏ so với bầu trời nhưng mà vẫn đua nhau đâm toạc chân trời, khẳng định sự hiện diện của mình. Nghệ thuật đảo ngữ trong câu thơ đã nhấn mạnh nhựa sống mãnh liệt của tự nhiên. Sự kháng cự, căm uất đấy của tự nhiên phải chăng cũng chính là sự căm uất, kháng cự của người nữ giới trước số mệnh hẩm hiu của mình. Người nữ giới cô độc, tủi hờn phút chốc đấy hình như giật thột giác ngộ. Không cam chịu ko âm thầm gặm nhấm bi đát nhưng muốn mạnh bạo sống như rêu như đá, hủy hoại tất cả những thứ buộc ràng, giam giữ và giày xéo cuộc đời mình. Tuy vậy, khát khao chỉ là trong suy nghĩ. Thực tế với bao gian dối, xấu số vẫn còn đấy. Nhân vật trữ tình lại trở lại với hiện thực phũ phàng của tơ duyên trớ trêu: “Ngán nỗi xuân đi xuân lại lạiMảnh tình chia sẻ tí con con” Nỗi ngán ngẩm mới nhạt phai chưa được bao lâu đã vội vã quay về trong lòng nhà thơ. Thuận theo quy luật tuần hoàn của tự nhiên, xuân đi rồi xuân sẽ lại đến. Nhưng con người thì ko tương tự. Tuổi thanh xuân của người nữ giới 1 lúc đã trôi qua sẽ ko bao giờ quay về. Bà đã chờ, nhưng mà ko chờ được niềm hạnh phúc toàn vẹn. “Mảnh tình” bé bỏng hết sức còn phải chia sẻ với người khác. Ngay từ đầu ko có được tình yêu toàn vẹn. Nhân vật trữ tình hình như đã rơi vào tâm cảnh thất vọng, ko lối thoát. Dù khao khát tranh đấu tới đâu, trước sự chèn lấn của thực tại, đối tượng trữ tình rốt cục vẫn lại trở lại với nỗi đau buồn phấp phỏng đấy thôi. Bài thơ khép lại nhưng mà những suy tư của đối tượng trữ tình thì vẫn quanh quẩn mãi. Trong bài thơ, tác giả đã áp dụng thông minh thể thơ thất ngôn bát cú Đường Luật. Các từ ngữ giản dị liên kết với nhiều động từ mạnh và từ láy tượng thanh đã trình bày khát khao cháy bỏng và sự nổi loạn trong tâm hồn tác giả. Đặc trưng dùng những hình ảnh giàu sức gợi để diễn đạt chân thật những cung bậc xúc cảm trong tâm cảnh của người nữ giới. Từ đấy, người đọc ko chỉ cảm thu được nỗi lẻ loi, chua xót của người nữ giới nhưng còn cảm thu được sự cứng cỏi, mạnh bạo và tâm hồn mẫn cảm của họ. “Tình tự 2” vừa là tiếng lòng riêng của Hồ Xuân Hương vừa là tiếng lòng chung của người nữ giới trong xã hội phong kiến đương thời. Với những trị giá đấy, bài thơ xứng đáng là 1 trong những thi phẩm tuyệt vời ấn tượng nhất của nữ sĩ Xuân Hương. Cùng lúc là thi phẩm điển hình nhưng cả dân tộc luôn trân trọng. 7. Cảm nhận về đối tượng trữ tình trong bài Tình tự Hồ Xuân Hương là nữ sĩ nổi danh, 1 hiện tượng văn chương phong cách hàng đầu của văn chương Việt Nam trung đại. Nhận xét về sự nghiệp sáng tác của Hồ Xuân Hương, nhà thơ Dimutrova đã khẳng định “Hồ Xuân Hương là 1 trong những hiện tượng văn chương lạ mắt nhất của Việt Nam”. Trong suốt sự nghiệp sáng tác của mình, Hồ Xuân Hương bút lực tới 1 nhân vật đặc thù là những người nữ giới – những người chịu nhiều bất công, đau buồn trong xã hội xưa bằng sự đồng cảm thâm thúy cùng sự trân trọng với những trị giá tốt đẹp, với khao khát hạnh phúc chân chính. Tình tự II là bài thơ Hồ Xuân Hương viết về thân phận bé nhỏ cùng thân phận dang dở của chính mình, nhưng mà qua những hàn ôn đấy người đọc lại thấy đươc những thân phận chung của rất nhiều nữ giới trong xã hội đương thời. Tình tự II được bắt đầu với 2 câu thơ tả cảnh ngụ tình, từ sự hoang vắng, tịch mịch của ko gian, đối tượng trữ tình hiện ra với những hàn ôn, suy tư chất chồng về sự bé nhỏ của bản thân và sự nhỡ nhàng của duyên phận: “Đêm khuya vang vọng trống canh dồn Trơ cái hồng nhan với non sông” Trong ko gian tĩnh mịch, tịch mịch của đêm khuya, những con sóng lòng như cồn cào, cuộn xoáy trong lòng nữ sĩ những trằn trọc, thao thức về thân phận nhỡ nhàng, tơ duyên dang dở. Âm thanh tiếng trống canh dồn vang lên như 1 tín hiệu công bố thời kì trôi qua. Âm thanh tiếng trống trong đêm ko làm lòng người thôi khắc khoải nhưng hình như càng làm đậm thêm nỗi buồn, sự lạc điệu giữa cuộc đời. “Hồng nhan” là khuôn mặt đẹp, thường được dùng để chỉ những người con gái đẹp. Tuy nhiên hồng nhan được đề cập trong câu thư lại được đặt trong tương quan với non sông, đặc thù là động từ trơ được đảo lên đầu câu lại gợi ấn tượng về sự bé nhỏ, lạc điệu của thân phận người nữ giới trước cuộc đời bao la. Tâm cảnh chất chứa những suy tư, thất vọng khôn nguôi nhưng mà người nữ giới đấy lại chẳng có lấy 1 người để thổ lộ những hàn ôn nhưng phải tìm tới rượu như 1 cách để thoắt li với thực tại đau buồn: “Chén rượu hương đưa say lại tỉnh Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn” Đối diện với thân phận hẩm hiu, tơ duyên dang dở nữ sĩ đã muốn mượn rượu giải phiền, muốn say để quên đi tất cả nhưng mà hình như càng uống càng tỉnh. “Say lại tỉnh” gợi ra tình trạng say – tỉnh bất phân, hơi rượu ko khiến cho nữ sĩ quên đi nhưng càng khắc sâu nỗi đau về thân phận. Vầng trăng bóng xế khuyết chưa tròn là vầng trăng sắp tàn lúc ngày tới, tình trạng khuyết chưa tròn cũng như tơ duyên dang dở, nhỡ nhàng của duyên phận. “Xiên ngang mặt đất rêu từng đám Đâm toạc chân trời đá mấy hòn” Trong 2 câu luận, tác giả Hồ Xuân Hương đã sử dụng hệ thống những động từ mạnh “xiên ngang”, “đâm toạc” để trình bày sự đối nghịch của tự nhiên. Những đám rêu muốn thoát ra khỏi sự bức bối của mặt đất để hướng về bầu trời bao la, những hòn đá muốn đâm toạc chân trời để tìm tới sự tự do. Nghệ thuật đảo ngữ được sử dụng hết sức hiệu quả để hiện sự bất bình, bức bối của tác giả trước tình sự bất công của số mệnh cùng lúc trình bày khao khát vượt thoát khỏi cảnh ngộ, hướng tới ánh sáng của tự do, hạnh phúc. “Ngán nỗi xuân đi xuân lại lại Mảnh tình chia sẻ tí con con” Mùa xuân của đất trời tới – đi theo quy luật tuần hoàn, xuân đi rồi xuân lại tới nhưng mà tuổi xuân của con người lại khác 1 lúc trôi đi thì ko bao giờ quay lại nữa. Càng đắng cay hơn, xót xa hơn lúc người nữ giới dùng cả tuổi xuân của mình để đợi mong, khát cầu 1 hạnh phúc dù là bé nhỏ, dễ ợt nhưng mà chờ cả tuổi xuân hạnh phúc khát cầu đấy cũng không thể toàn vẹn. “Ngán” là tình trạng của thi sĩ Hồ Xuân Hương trước sự mất mát của tuổi xuân nhưng mà chẳng thể 1 lần chạm tới hạnh phúc, tơ duyên vốn mỏng manh, bé nhỏ “mảnh tình” cũng ko được toàn vẹn nhưng phải chia sẻ càng làm cho bạn đọc thêm xót xa về thân phận hẩm hiu của kiếp chồng chung, lẽ mọn. Có thể nói, Tình tự 2 là 1 trong những bài thơ điển hình nhất cho tâm hồn, tài năng và cá tính của nữ sĩ Hồ Xuân Hương. Bài thơ trình bày được sự tinh thần thâm thúy của người nữ giới trước cảnh ngộ oái oăm, bất công của số mệnh, tuy trĩu nặng nỗi buồn nhưng mà không phải bi quan, ấn tượng đọng lại rốt cục trong lòng người đọc lại là sự mạnh bạo của tâm hồn người nữ giới lúc khao khát vượt thoát ra khỏi cảnh ngộ, hướng tới 1 cuộc sống tươi sáng hơn.
Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin bổ ích khác trên phân mục Tài liệu của Học Điện Tử Cơ Bản VN.
Tagshọc tập
[rule_2_plain] [rule_3_plain]#Top #bài #phân #tích #tâm #trạng #nhân #vật #trữ #tình #trong #bài #thơ #Tự #tình #siêu #hay
- Tổng hợp: Học Điện Tử Cơ Bản
- #Top #bài #phân #tích #tâm #trạng #nhân #vật #trữ #tình #trong #bài #thơ #Tự #tình #siêu #hay