Theo chuyên gia sản khoa Lê Thị Kim Dung, có những quan niệm kiêng cữ sau sinh trong dân gian đã trở nên thái quá và sai lầm, ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe bà mẹ sau sinh.
Căn phòng hôi hám "mùi bà đẻ"
Anh Đỗ Văn Duy [34 tuổi, Thái Bình] kể rằng 5 năm trước, vợ anh sau khi sinh con đầu lòng đã về nhà bà ngoại để bà tiện giúp đỡ, chăm sóc. Khi về thăm vợ con, anh đã sốc vì căn phòng bà đẻ hôi hám. Vợ anh mồ hôi chảy nhớp nhúa, tóc tai bết dính vì đã 10 ngày chưa tắm gội.
Khi anh hỏi ra thì mới biết các cụ bắt bà đẻ kiêng tắm 1 tháng vì quan niệm con đầu tắm sớm sau này dễ bị lạnh và không thể tắm được nước lạnh nữa. Dù anh có giải thích như thế nào thì mẹ vợ và bà nội của vợ cũng phản đối việc bà đẻ tắm sớm.
Vậy nên mỗi lần vào phòng vợ ở cữ anh lại ngao ngán vì mùi hôi khó chịu, còn người thân của anh thì bảo “phải có mùi như thế mới là mùi bà đẻ”.
Đến hết tháng đầu tiên sau sinh, anh quyết định đón vợ con về nhà riêng tự chăm sóc. Việc đầu tiên anh giúp vợ là đun nồi nước lá thơm để cô ấy tắm gội sạch sẽ.
| Ảnh minh họa: internet. |
Cùng cảnh ngộ kiêng cữ thái quá với bà đẻ, chị Nguyễn Thị Mỹ [Hương Khê, Hà Tĩnh] hú hồn kể lại câu chuyện của gia đình chị. Tháng 11 năm ngoái, chị Mỹ sinh đôi hai bé vào mùa đông. Trời lạnh, mẹ chồng chị chuẩn bị cả chậu than nóng để ở gầm giường cho ba mẹ con chị nằm cho ấm.
12h đêm, chồng chị ở phòng ngoài vào thăm con thấy tất cả đã ngủ say. Bất ngờ anh thấy ngột ngạt khó thở rồi phát hiện ra chậu than bà đã đặt vào phòng từ lúc nào. May mắn là chồng chị Mỹ phát hiện ra sớm, nếu không thì hậu quả ngạt thở khi ngủ sẽ vô cùng nguy hiểm tính mạng.
Những quan điểm kiêng cữ sai lầm
Thực tế, tại các bệnh viện vẫn thường xuyên tiếp nhận những ca nhập viện cả nhà vì ngộ độc khí than do nằm sưởi than sau sinh.
Chuyên gia sản khoa, bác sĩ Lê Thị Kim Dung cho biết, ngày xưa các cụ thường nói bà bầu phải giữ ấm nên có tục nằm sưởi than, nhất là các tỉnh miền trung, Tây Nguyên.
Trong tháng đầu tiên, bà mẹ cần giữ ấm tuyệt đối vì sau sinh mất rất nhiều máu, năng lượng và chất dinh dưỡng làm sức đề kháng của cơ thể giảm sút, dễ bị cảm nhiễm từ những yếu tố bên ngoài.
Tuy nhiên, sản phụ có thể giữ ấm bằng nhiều cách mà không phải sưởi than. Ví dụ có thể mặc ấm, uống nước ấm, nằm trong không gian thoáng đãng và mát mẻ nhưng không nên để gió lùa, để quạt và máy lạnh quá lạnh phả thẳng vào người.
Với trẻ sơ sinh cũng vậy, không nên để bé quá nóng mà cần mặc thoáng mát, chọn quần áo mềm, thoáng, nếu quần áo quá dày sẽ khiến bé khó ngủ, không nên quấn bé quá chặt hạn chế sự vận động tay chân của bé.
BS Kim Dung khẳng định quan niệm kiêng tắm gội sớm sau sinh là hoàn toàn không đúng. Các bà mẹ sau sinh cần được tắm gội sạch sẽ để tránh mồ hôi gây nấm tóc, ngứa đầu, viêm da gây khó chịu, khó ngủ.
Bà mẹ sau sinh nên gội đầu thường xuyên và chú ý gội đầu bằng nước ấm, gội nhanh, gội trong nơi phòng kín gió tránh lạnh. Khi gội đầu xong nên sấy khô tóc tránh để tóc ướt dễ nhiễm lạnh.
Đối với việc tắm rửa cũng tương tự. Sau sinh 2,3 ngày nên tắm sạch sẽ để cơ thể thoải mái. Nhiều sản phụ kiêng cả tháng không tắm dẫn tới viêm da, nhiễm khuẩn thêm.
Quan niệm nằm im sau sinh để tránh băng huyết cũng không đúng. Quan niệm này xuất phát từ việc người sau sinh mổ, sinh thường phải rạch tầng sinh môn có vết thương gây đau, khó khăn khi đi lại; một số người lo sợ nếu di chuyển nhiều sẽ làm vết mổ bung chỉ...
Tuy nhiên sau sinh, người mẹ nên đi lại nhẹ nhàng để giúp máu lưu thông tốt tới vết thương, giúp vết thương nhanh lành, đồng thời không gây bế sản dịch do mẹ nằm quá nhiều.
Quan niệm kiêng quan hệ tình dục sau sinh cũng không đúng. Các mẹ hoàn toàn có thể quan hệ tình dục khi đã hết sản dịch, cơ thể thoải mái khỏe mạnh. Việc quan hệ tình dục gây hậu sản là quan niệm trước đây do nhiều người ăn uống không đủ chất, còn thực tế thì hoàn toàn không phải như vậy.
Nhiều gia đình không cho mẹ sau sinh ăn trái cây có vị chua, canh chu vì sợ gây tiểu són, sữa mẹ chua làm bé tiêu chảy… Đây là một số quan điểm hết sức sai lầm.
Thực tế sau sinh mẹ cần bổ sung rất nhiều các chất dinh dưỡng, trong đó vitamin C cũng giữ vai trò quan trọng. Nó giúp người mẹ tăng sức đề kháng, nhanh lành vết thương, phòng ngừa được các bệnh cảm cúm thông thường.
Phương Thúy
Các quan niệm của các bà, các mẹ ngày xưa thường bắt phụ nữ sau sinh không được tắm gội đầu trong thời gian ở cữ tức là khoảng 40 ngày sau sinh. Bởi nếu gội đầu nhiều sẽ bị rụng tóc, sau này sẽ thường xuyên bị đau đầu. Tuy nhiên, đây chỉ là các quan niệm từ kinh nghiệm dân gian, không có bằng chứng khoa học nào! Thông thường, các chị em sẽ rụng 40-100 sợi tóc một ngày nhưng với phụ nữ sau khi sinh từ 4 ~ 20 tuần thì số lượng tóc rụng tương đối nhiều, từ 120-140 sợi.
Đây là hiện tượng rụng tóc thời kỳ ngưng hoạt động. Đây là hiện tượng bình thường ở chị em sau sinh, hoàn toàn không phải do gội đầu. Mặc dù lượng tóc rụng khá nhiều nhưng không thể dụng đến hơn 1 nửa số tóc bạn có được.
Sau khi sinh, nếu để lâu không gội đầu sẽ làm ảnh hưởng đến các tế bào nang lông, làm tóc rụng nhiều hơn. Còn với các chị em gọi đầu thường xuyên, vì khả năng trao đổi chất rất cao, mồ hôi ra nhiều nên sẽ giúp cho sự tuần hoàn máu da đầu được thuận tiện. Bởi vậy, đừng vì những quan niệm cổ hủ mà không gội đầu hoàn toàn trong thời gian ở cữ nhé! Như vậy sẽ rất nguy hiểm cho cả mẹ và con đó! Nhưng:
Sau khi sinh bao lâu được gội đầu?
Sinh nở là một việc chỉ có phụ nữ mới chịu đựng được. Chị em phải tốn rất nhiều năng lượng, và phải gắng sức thật nhiều để sinh em bé ra. Sau khi sinh, cơ thể người mẹ sẽ có rất nhiều mồ hôi, nên cần phải tắm gội thật sạch sẽ. Đặc biệt là vào mùa hè, trời náng nóng, mồ hôi ra nhiều, càng làm cho vi khuẩn phát triển dễ dàng hơn. Thông thường thì, cứ sau khi sinh khoảng 3 hoặc 4 ngày là các mẹ có thể tắm và gội đầu được rồi.
Xem thêm Dùng gen nịt bụng để có vòng eo con kiến sau sinh
Tuy nhiên, cách gội đầu như thế nào sau sinh như thế nào, chị em cần phải chú ý nhé! Nguyên tắc đầu tiên là tắm nhanh, thời gian tắm không nên lâu quá, từ 5 đến 10 phút là vừa đủ. Nguyên tắc thứ 2 là tắm “dội”, dùng vòi sen hoặc gáo nước để dội từ trên xuống dưới chứ không nên tắm bồn hoặc ngồi trong chậu nhé!
Gội đầu sau khi sinh bằng gì?
– Gội khô: Các mẹ nếu bị các bà quản lý chặt quá, không cho gội đầu bình thường thì các chị có thể dùng dầu gội khô để cứu cánh cho mái tóc đỡ bết và dính hoặc ngứa chịu hết nổi nhé. Dùng loại dầu gội khô, đổ ra tay và xoa lên tóc rồi massage khắp da đầu tạo bọt, sau đó dùng khăn sạch lau lại đầu một cách nhẹ nhàng và cẩn thận nhé!
– Gội nước: Nguyên tắc đầu tiên là nước gội phải ấm, gội thật nhanh rồi sau đó sấy tóc ngay cho khô. Nếu không đươc gội đầu bằng dầu gội khô thì tốt nhất, chị em nên đun một nồi nước lá bồ kết thật lớn để làm sạch da đầu sau khi sinh nhé!
Một điều cần lưu ý đó là các mẹ phải gội đầu ở nơi kín gió, dùng nước ấm, kể cả mùa đông hay mùa hè, khi xong phải lau khô thật nhanh, và tốt nhất là nên dùng máy sấy tóc cho nhanh khô nhé! Đồng thời, các mẹ không nên tắm và gội cùng lúc. Nên tắm vào lúc 9 – 10 giờ sáng và rồi gội đầu vào buổi trưa hoặc xế trưa để tránh phải tiếp xúc lâu với nước. Bởi có thể khiến các chị em bị chóng mặt và té ngã vì vẫn động nhiều.
Có thể mẹ đã nghe nhiều những lời khuyên từ ông bà cha mẹ “phụ nữ sau sinh rất yếu ớt tuyệt đối kiêng tắm trong vòng 1 tháng”. Nhiều gia đình hiện nay vẫ đang áp dụng theo, một số khác lại phản đối kịch liệt. Như vậy, sau sinh bao lâu mẹ có thể tắm gội được? cùng Home Care tìm hiểu các mẹ nhé
Theo các bác sĩ, việc kiêng tắm gội thực sự không cần thiết, thậm chí còn ảnh hưởng đến sự phục hồi của cơ thể người mẹ.Việc tắm rửa cũng giúp vùng kín được sạch sẽ, giảm nguy cơ viêm nhiễm và giúp bạn cảm thấy thoải mái tinh thần, lưu thông máu tốt hơn.
Tùy thuộc vào việc mẹ sanh thường hay sanh mổ, hoặc có biến chứng gì khi sanh hay không. Hãy hỏi bác sĩ để quyết định xem mẹ bao lâu có thể tắm gội được?
Đối với mẹ sinh thường
Mẹ không cần kiêng cữ quá lâu, sau sinh khoảng 2 ngày mẹ có thể tắm gội nhẹ nhàng bằng nước ấm nhưng phải tắm gội nhanh chóng.Mẹ nên tắm dưới vòi hoa sen, bởi sau sinh vùng âm đạo và đáy chậu sẽ bị đau, đứng tắm dưới vòi hoa sen là cách lý tưởng để giảm bớt đau nhức.
Chú ý vệ sinh vùng kín bằng nước ấm sạch, không nhất thiết sử dụng dung dịch sát khuẩn, nên vệ sinh vùng kín ít nhất 3 lần mỗi ngày hoặc nhiều hơn nếu cần.
Các mũi khâu âm đạo sẽ tự tiêu trong vòng 2 tuần, sau 6 tuần cơ quan sinh dục sẽ trở lại trạng thái bình thường. Khi âm đạo có dấu hiệu sưng phù hề, đau nhiều hơn, mẹ hãy đi thăm khám lại nhé.
Đối với các mẹ sinh mổ
Thể trạng cơ thể khỏe và vết mổ khô là mẹ có thể tắm gội được rồi. Vệ sinh cơ thể nhẹ nhàng và thay quần áo mỗi ngày là việc cần thiết.
Trong mọi trường hợp, vết môt mất 3 tuần để có thể lành. Mẹ hoàn toàn có thể tắm dưới vòi hoa sen nhẹ nhàng, thấm khô vết mổ và cơ thể bằng khăn sạch.
Không được tự ý bôi bất cứ loại kem nào lên vết mổ, mẹ hãy chờ cho đến khi lành hẳn. Nếu mẹ bị đau và sưng quanh vùng vết mổ, hãy đến thăm khám ngay vì có khả năng vết mổ của bạn đã bị nhiễm trùng. Các dấu hiệu nhiễm trùng bao gồm sốt, sưng, đỏ, chảy mủ và bung chỉ.
Sản dịch sau sinh
Ngay sau khi sinh con, dù là mẹ sinh thường hay sinh mổ, đều xuất hiện sản dịch [máu chảy ra từ âm đạo như thể bạn đang có kinh nguyệt]. Sản dịch là sự bong tróc lớp nội mạc tử cung. Ngay sau khi sinh, sản dịch sẽ ra nhiều và có màu đỏ tươi.
Sau đó lượng máu sẽ giảm dần và sáng màu hơn, từ đỏ sang đỏ hồng và sau đó là vàng hoặc trắng. Sản dịch có thể kéo dài đến 6 tuần. Mẹ có thể dùng băng vệ sinh để thấm hút.
Phục hồi ngay sau sinh
Dù mẹ sinh thường hay sinh mổ thì điều quan trọng nhất lúc này là mẹ nghỉ ngơi và dành thời gian cho em bé. Hãy nhớ rằng để chăm sóc em bé, trước tiên mẹ cần chăm sóc bản thân thật khỏe thật tốt. Vì vậy, mẹ hãy chú ý có lối sống lành mạnh và khoa học để chăm sóc tốt sức khỏe cho bản thân và bé yêu của mình.
Để được tư vấn miễn phí và giữ gói trải nghiệm dịch vụ tại nhà, quý khách vui lòng liên hệ theo thông tin sau:
HOME CARE – HỆ THỐNG CHĂM SÓC MẸ VÀ BÉ TẠI NHÀ HÀNG ĐẦU VIỆT NAM
Hotline: 1900 0387 | 0973.871.376 | 096 213 15 15
Trụ sở chính: Liên Cơ, Cầu Diễn, Nam Từ Liêm, Hà Nội
Cơ sở 2: Đường Ái Mộ, P. Bồ Đề, Q. Long Biên, Hà Nội
Cơ sở 3: Đường Văn Cao, Y Na, Khu hồ Ngọc lân, P. Kinh Bắc, TP. Bắc Ninh
Cơ sở 4: Tòa B Chung cư Lideco, TP Hạ Long, Quảng Ninh.
Cơ sở 5: KĐT Trung Nghĩa – Hoà Minh – Liên Chiểu – Đà Nẵng.
Cơ sở 6: Chung cư Hoàng Huy, đường Máng Nước, X. An Đồng, H. An Dương, Hải Phòng.
Cơ sở 7: Đường Nguyễn Tông Quai, Tổ 23, phường Trần Lãm, TP. Thái Bình.
Cơ sở 8: Đường Phạm Hồng Thái, phường Vinh Tân, TP.Vinh, T. Nghệ An.
Cơ sở 9: Chung cư Prosper, 22/14 Phan Văn Hớn, P.Tân Thới Nhất, Quận 12, TP. Hồ Chí Minh.
Cơ sở 10: Centana Thủ Thiêm, 36A Mai Chí Thọ, Phường An Phú , Quận 2, Hồ Chí Minh
Cơ sở 11: Đường An Dương Vương, P. Bình Trị Đông, Q. Bình Tân, Tp. Hồ Chí Minh.
XEM THÊM BÀI VIẾT :
=> Quy trình dịch vụ chăm sóc sức khỏe sau sinh mẹ bầu Home Care
=> Mẹ sau sinh bao lâu thì hết sản dịch