Chuyên đề Hóa học 12 So sánh tính bazơ của các Amin, Amino Axit. Nội dung tài liệu sẽ giúp các bạn giải Hóa học 12 chính xác hơn. Mời các bạn tham khảo.
AMIN
- Gốc đẩy electron làm tăng tính bazơ, gốc hút electron làm giảm tính bazơ.
p-NO2-C6H4NH2 y → dung dịch có môi trường bazơ → quỳ chuyển xanh
+ nếu x = y → dung dịch có môi trường trung tính → không đổi màu quỳ
Ví dụ minh họa:
Câu 1: Cho các chất sau: [1] NH3, [2] CH3NH2, [3] [CH3]2NH, [4] C6H5NH2, [5] [C6H5]2NH. Thứ tự tăng dần tính bazo của các chất trên là:
Đáp án
Nếu nhóm hút e [C6H5] gắn vào N ⇒ Lực bazo giảm
Nếu nhóm đẩy e [hidrocacbon no] gắn vào N ⇒ Lực bazo tăng
[Nếu số lượng nhóm tăng thì tăng độ hút [đẩy] e
5 < 4 < 1 < 2 < 3
Câu 2: So sánh tính bazo của các chất sau: p-O2NC6H4NH2, NH3, C6H5NH2, CH3NH2, NaOH
Đáp án
Nếu nhóm hút e [C6H5] gắn vào N ⇒ Lực bazo giảm
Nếu nhóm đẩy e [hidrocacbon no] gắn vào N ⇒ Lực bazo tăng
[Nếu số lượng nhóm tăng thì tăng độ hút [đẩy] e
NaOH> CH3NH2 > NH3 > C6H5NH2 > p-O2NC6H4NH2
Câu 3: Cho các dung dịch có cùng nồng độ mol/lít sau: NH4Cl, CH3NH3Cl, [CH3]2NH2Cl, C6H5NH3Cl. Dung dịch có pH lớn nhất là
- NH4Cl
- CH3NH3Cl
- [CH3]2NH2Cl
- C6H5NH3Cl
Đáp án
Vì [CH3]2NH có tính bazơ mạnh nhất nên [CH3]2NH2Cl có tính axit yếu nhất nên với cùng một nồng độ mol/lít thì dung dịch này phải có pH lớn nhất.
→ Đáp án C
Câu 4: Chất nào có lực bazơ mạnh nhất?
- CH3-NH2
- [CH3]2-CH-NH2
- CH3-NH-CH3
- [CH3]3-N
Đáp án
Amin bậc 3 có nhiều tác nhân đẩy e hơn nhưng do hiệu ứng không gian nên có tính bazo thấp hơn amin bậc 2.
Giữa B và C thì do C có 2 gốc –CH3 đẩy e trực tiếp sẽ mạnh hơn gốc–[CH3]2CH nên tính bazo của CH3-NH-CH3 mạnh hơn.
→ Đáp án C
Câu 5: Nguyên nhân gây nên tính bazơ của amin là:
- Do amin tan nhiều trong H2O.
- Do phân tử amin bị phân cực mạnh.
- Do nguyên tử N có độ âm điện lớn nên cặp e chung của nguyên tử N và H bị hút về phía N.
- Do nguyên tử N còn cặp eletron tự do nên phân tử amin có thể nhận proton.
Đáp án
Do nguyên tử N còn cặp eletron tự do nên phân tử amin có thể nhận proton.
→ Đáp án D
Câu 6: Trong các chất dưới đây, chất nào có lực bazơ yếu nhất?
- C6H5NH2
- C6H5CH2NH2
- [C6H5]2NH
- NH3
Đáp án
Nhóm ankyl có ảnh hưởng làm tăng mật độ electron ở nguyên tử nitơ do đó làm tăng lực bazơ; nhóm phenyl [C6H5] làm giảm mật độ electron ở nguyên tử nitơ do đó làm giảm lực bazơ.
Lực bazơ: CnH2n + 1-NH2 > H-NH2 >C6H5-NH2
⇒ [C6H5]2NH có lực bazơ yếu nhất.
→ Đáp án C
Câu 7: Cho các dung dịch amino axit sau: alanin, lysin, axit glutamic, valin, glyxin. Số dung dịch làm đổi màu quỳ tím là:
- 4
- 2
- 3
- 1
Đáp án
Lysin làm quì tím chuyển xanh.[do có số nhóm -NH2 nhiều hơn nhóm -COOH]
Axit glutamic làm quí tím chuyển màu đỏ.
→ Đáp án C
Câu 8: Cho các chất sau: lysin, axit glutamic, valin, glyxin, alanin, trimetylamin, anilin. Số chất làm quỳ tím chuyển màu hồng, màu xanh và không đổi màu lần lượt là
Trên nguyên tử nitơ đều có cặp electron tự do nên amoniac và các amin đều dễ dàng nhận proton. Vì vậy amoniac và các amin đều có tính bazơ
2. So sánh lực bazơ
- Gốc đẩy electron làm tăng tính bazơ, gốc hút electron làm giảm tính bazơ.
p-NO2-C6H4NH2 < C6H5NH2< NH3 < CH3NH2 < C2H5NH2 < C3H7NH2
- Amin có càng nhiều gốc đẩy e thì tính bazơ càng mạnh, amin có càng nhiều gốc hút e thì tính bazơ càng yếu.
[Rthơm]3N < [R thơm]2NH < RthơmNH2 < NH3 < Rno NH2 < [Rno]2NH < [Rno]3N
Chú ý rằng với gốc Rno càng cồng kềnh thì ảnh hưởng không gian của nó càng lớn làm cản trở quá trình H+ tiến lại gần nguyên tử N nên [Rno]2NH < [Rno]3N sẽ không còn đúng nữa.
3. Chất chỉ thị màu
- Dung dịch metylamin và đồng đẳng của nó có khả năng làm xanh giấy quỳ tím hoặc làm hồng phenolphtalein do có tính bazơ mạnh hơn amoniac.