Theo phong thủy, bàn thờ là nơi tụ khí của gia đình. Bao sái bàn thờ là việc các gia đình phải thực hiện thường xuyên, đặc biệt là dịp cuối năm. Đây chính là việc lau dọn bàn thờ, sắp xếp lại các vật phẩm thờ cúng, tỉa chân hương để mời gia tiên về ăn Tết. Bát hương quá đầy được cho là sẽ làm cản trở khí lưu chuyển, tác động không tốt đến vận khí của gia đình. Do đó, vào dịp cuối năm, ngoài việc lau dọn bàn thờ, gia chủ sẽ thực hiện việc rút bớt chân hương.
Việc bao sái bàn thờ một cách cẩn thận vào mỗi dịp cuối năm vừa giúp nơi thờ cúng sạch sẽ, trang nghiêm hơn, vừa mang ý nghĩa thanh lọc các trường khí xấu, loại bỏ những vận cũ, đón điều may mắn sẽ đến trong năm mới.
Ngày đẹp dọn bàn thờ, tỉa chân hương Tết Nguyên đán 2024
Theo các chuyên gia phong thủy, từ giờ đến hết năm Quý Mão, có 2 ngày đại lộc có thể chọn để lau dọn bàn thờ, tỉa chân hương. Thực hiện những việc này vào ngày đẹp được cho là sẽ giúp gia chủ gặp may mắn, nhận phước lành.
- Ngày 26 tháng Chạp [ngày 5/2/2024 dương lịch]: Đây là ngày Hoàng đạo, ngày tốt cho các việc như bao sái bàn thờ, tỉa chân hương... để Thần Phật phù hộ, nhận bình an. Các khung giờ đẹp trong ngày gồm: 7h-9h, 11h-13h và 13h-15h.
- Ngày 28 tháng Chạp [tức ngày 7/2/2024 dương lịch] là ngày tốt để tiến hành các việc tẩy uế, lau dọn bàn thờ. Trong ngày, mưu sự dễ thành, gặp nhiều niềm vui, tài lộc thịnh vượng. Khung giờ đẹp trong ngày gồm 5h-7h, 9h-11h và 15h-17h.
Nếu không chọn 2 ngày trên, gia chủ có thể lựa 1 trong 3 ngày dưới đây cũng khá phù hợp với việc bao sái bàn thờ.
- Ngày 24 tháng Chạp [ngày 3/2/2024 dương lịch]. Giờ tốt: 5h-7h, 11h-13h, 13h-15h, 17h - trước 18h.
- Ngày 29 tháng Chạp [tức ngày 8/2/2024 dương lịch]. Giờ tốt: 7h-9h, 9h-11h, 13h-15h.
- Ngày 30 tháng Chạp [ngày 9/2/2024 dương lich]. Khung giờ tốt: 5h-7h, 11h-13h, 13h-15h, 17h - trước 18h.
Trường hợp không có thời gian thực hiện vào những ngày đẹp đã nêu trên, gia chủ có thể chọn bao sái bàn thờ vào ngày Rằm tháng Chạp hoặc ngày ông Công ông Táo cũng rất hợp lý.
- Rằm tháng Chạp [15/12 âm lịch, tức ngày 25/1/2024]: Ngày Rằm, mùng 1 là những ngày linh thiêng. Vào thời điểm này, gia chủ hoàn toàn có thể thực hiện việc bao sái bàn thờ.
- Ngày 23 tháng Chạp [tức ngày 2/2/2024]: Đây chính là ngày tiễn ông Công ông Táo lên chầu Trời báo cáo các sự việc diễn ra ở hạ giới trong suốt một năm qua. Đây là ngày Tư Mệnh Hoàng Đạo, gia chủ có thể chọn ngày này để bao sái bàn thờ, vừa là ngày đẹp, vừa thể sự thành kính, mong cầu một năm mới bình an.
Lưu ý khi bao sái bàn thờ
- Chuẩn bị dụng cụ riêng, sạch sẽ
Khi bao sái bàn thờ vào dịp cuối năm, gia chủ nên lựa chọn dụng cụ mới, sạch sẽ. Nên sử dụng khăn mới tinh để lau dọn bàn thờ. Ngoài ra, thay vì dùng nước lã để lau bàn thờ, gia chủ nên chọn nước ngũ vị hương hoặc nước thơm bao sái. Những loại nước này được cho là có tác dụng tẩy uế tốt, đem lại sự sạch sẽ, thanh tịnh cho khu vực thờ cúng.
- Thắp hương xin phép trước khi bao sái bàn thờ
Trước khi bao sái bàn thờ, gia chủ có thể dâng một lễ nhỏ và thắp nén hương, đọc văn khấn xin phép thần linh, gia tiên được dọn dẹp bàn thờ.
Ngoài ra, người thực hiện việc dọn dẹp bàn thờ cũng cần tắm rửa sạch sẽ, ăn mặc lịch sử, giữ tâm thanh tịnh và thành kính.
- Không xê dịch bát hương, bài vị, tượng thờ
Trong quá trình bao sái bàn thờ, gia chủ cần chú ý tránh để bát hương, bài vị, tượng thờ bị xê dịch. Bát hương được coi là nơi hội tụ tâm thức, kết nối trần gian với cõi âm. Di chuyển bát hương sẽ làm ảnh hưởng đến liên kết này.
Khi rút tỉa chân hương, nên để lại vài chân hương theo số lẻ [3, 5, 7, 9...]. Chân hương được rút ra cần gói trong giấy báo sạch, đem hóa rồi vùi xuống gốc cây lớn.
Nếu bát hương nhiều tro thì lấy thìa sạch gạt bớt ra.
Nết bát hương, đồ thờ cần thay mới thì gia chủ nên thỉnh lễ hạ giải trước khi thay.
Sau khi hoàn thành công việc dọn dẹp bàn thờ, tỉa chân hương, gia chủ nên khấn thỉnh các vị thần, gia tiên trở về.
"Bao sái bàn thờ" là việc vệ sinh và dọn dẹp bàn thờ tổ tiên, thường được tiến hành vào cuối năm, đặc biệt là vào ngày 23 tháng Chạp, sau lễ cúng ông Công ông Táo.
Đây không chỉ là công việc vệ sinh thông thường mà còn là nghi lễ tâm linh, thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với ông bà tổ tiên và cầu mong một năm mới an lành, may mắn.
Các khung giờ đẹp để bao sái bàn thờ cuối năm 2023
Ngày 21 âm [tức 31.1 dương lịch], cúng ông Công ông Táo khởi lễ từ 5h10 đến 6h50. Bao sái và rút tỉa chân hương bắt đầu tiến hành từ 15h10 đến 16h50. Ngày này hợp các tuổi Dần, Thân, Tỵ, Hợi, Thìn, Tuất, Sửu, Mùi.
Ngày 22 âm [tức 1.2 dương lịch], cúng ông Công ông Táo khởi lễ từ 5h10 đến 6h50. Bao sái và rút tỉa chân hương bắt đầu tiến hành từ 9h10 đến 10h50 hoặc từ 15h10 đến 16h50. Ngày này hợp các tuổi Dần, Thân, Tỵ, Hợi, Tý, Ngọ, Mão, Dậu.
Ngày 23 âm [tức 2.2 dương lịch], cúng ông Công ông Táo khởi lễ từ 9h10 đến 10h50. Bao sái và rút tỉa chân hương bắt đầu tiến hành từ 13h10 đến 14h50. Ngày này hợp các tuổi Tý, Ngọ, Mão, Dậu, Thìn, Tuất, Sửu, Mùi.
Sau ngày 23 tháng Chạp không cúng ông Công ông Táo, chỉ tiến hành bao sái và rút tỉa chân hương.
Ngày 24 âm [tức 3.2 dương lịch], bao sái và rút tỉa chân hương bắt đầu tiến hành từ 5h10 đến 6h50 hoặc chiều từ 13h10 đến 14h50. Ngày này hợp các tuổi Dần, Thân, Tỵ, Hợi, Thìn, Tuất, Sửu, Mùi.
Ngày 25 âm [tức 4.2 dương lịch] vào ngày lập xuân nên 25, 26, 27 tháng Chạp không được bao sái bàn thờ, rút tỉa chân hương.
Ngày 28 âm [tức 7.2 dương lịch], bao sái và rút tỉa chân hương bắt đầu tiến hành từ 5h10 đến 6h50 hoặc từ 9h10 đến 10h50 chiều từ 15h10 đến 16h50. Ngày này hợp các tuổi Tý, Ngọ, Mão, Dậu, Dần, Thân, Tỵ, Hợi.
Chuẩn bị cho việc bao sái bàn thờ
Người bao sái bàn thờ phải ăn mặc chỉnh tề, sạch sẽ. Trước ngày làm, nên tránh quan hệ ân ái vợ chồng. Trước đó 1 ngày tránh ăn các đồ ăn như thịt chó, thịt mèo, thịt rắn, tiết canh ba ba, rùa, cá chép, uống rượu rắn, rượu cao hổ cốt, mắm tôm, mắm tép.
Thực hiện bao sái bàn thờ, tỉa chân nhang một cách nhẹ nhàng, tránh làm rơi, vỡ đồ cúng.
Không được lau dọn, bao sái bát hương của gia tiên trước bát hương của thần linh.
Khi lau dọn cần dùng nước ấm, sạch.
Chuẩn bị nước ngũ vị hương và rượu đã ngâm gừng. Nước ngũ vị hương được đun từ 5 loại, trong đó hồi khô và quế khô là 2 vị cố định, kèm thêm 3 loại lá thơm tùy mùa, tùy vùng miền như: xả, hương nhu, trầu không, lá bưởi, gỗ vang, lá nếp thơm, lá mùi thơm...
Cách thức bao sái không phạm cấm kỵ
Sau khi đọc văn khấn xin phép, gia chủ tiến hành rút từng chân hương một, cho tới khi còn số lượng chân hương đẹp nhất [ở con số lẻ: 15, 17, 19; nếu là người làm ăn lớn, để lại 25, 27, 29 chân nhang để nối phúc khí cho năm tiếp theo].
Nếu phân định theo các bát hương thì bát hương thờ cộng đồng gia thần hay gọi nôm na là thần linh thổ công nên giữ lại 15 hoặc 25 chân nhang; bát hương thờ cộng đồng gia tiên giữ lại 17 hoặc 27 chân nhang; bát hương thờ bà cô, ông mãnh giữ lại 19, 29 chân nhang.
Chân hương sau khi rút sẽ mang đi hóa tro, đổ xuống sông hoặc vùi vào gốc cây sân vườn nhà, tuyệt đối không vứt ra rác.
Ngoài ra cần chú ý, khi làm nghi thức rút tỉa chân nhang, gia chủ phải rất chú ý, không được làm xê dịch bát hương, không xê dịch bàn thờ.
Trong lúc rút, tỉa chân hương không được làm xê dịch, di chuyển bát hương, 1 tay giữ bát hương, 1 tay nhẹ nhàng rút. Cẩn thận thì 2 người cùng làm, 1 người giữ, 1 người rút. Sau khi thực hiện xong, cần phải thắp hương cẩn báo lại các cụ, thần linh.
Lau dọn bàn thờ phải lau mặt nhật nguyệt của bát hương đầu tiên. Lau bát hương trước rồi mới lau đến các đồ thờ khác.
Khi lau dọn tổng vệ sinh bàn thờ, phòng thờ, tối kị mở toang các cửa phòng thờ ra. Ánh nắng, ánh sáng dương quang chiếu rọi vào bàn thờ gây tổn hại linh khí, phạm Dương Quang Sát. Phòng thờ quanh năm buông rèm tối, tránh ánh sáng bên ngoài, được dùng điện phía trong và suốt 24h bật 2 cây đèn đỏ hoặc đèn vàng.
Để phòng hỏa hoạn, nếu gia chủ dùng bàn thờ gỗ thì nên đặt thêm tấm kính trên bề mặt, tránh tàn rụng gây cháy. Tuy nhiên, bạn phải dán đề can mờ để không phản chiếu hình ảnh đồ thờ trên mặt kính.
"Bao sái bàn thờ" không chỉ là việc lau dọn vật chất mà còn là việc làm tâm linh quan trọng, thể hiện lòng biết ơn và sự kính trọng đối với tổ tiên. Nó cũng là dịp để mọi người trong gia đình cùng nhau chuẩn bị đón Tết, gắn kết tình cảm và truyền thống gia đình.
Phong tục "bao sái bàn thờ" ngày Tết của người Việt không chỉ là việc lau dọn mà còn là nghi lễ tâm linh sâu sắc, thể hiện lòng kính trọng và biết ơn đối với tổ tiên. Qua đó, nó còn mang ý nghĩa cầu chúc cho một năm mới an lành và thịnh vượng.
Rút chân nhang vào ngày nào thì tốt?
Bao sái bát hương vào ngày 23 Tết cúng ông Công ông Táo lên Thiên đình, nhân việc ông đi vắng người dân sẽ tranh thủ dọn dẹp. Ngày 23 Tháng Chạp là ngày đẹp nhất để bao sái bàn thờ. Ngoài ngày 23 tháng Chạp thì gia chủ có thể linh hoạt chọn bất kỳ ngày tốt nào trước 30 Tết để thực hiện lễ lau dọn ban thờ.
Tỉa chân nhang năm 2024 ngày nào đẹp?
Ngày đẹp rút tỉa chân hương năm 2024 Ngoài ra, một số chuyên gia phong thủy cũng cho biết, ngày 23 tháng Chạp [2/2/2024 dương lịch] - ngày Tư Mệnh Hoàng Đạo là lựa chọn tốt nhất để tỉa chân nhang và bao sái ban thờ. Ngày này, mặc dù tiễn Táo quân chầu trời, nhưng được coi là ngày thuận lợi cho nghi thức này.
Tỉa chân nhang bàn thờ Thần Tài vào ngày nào?
Rút chân nhang trong bát hương là một nghi lễ quan trọng, đặc biệt là khi đây là bát hương Thần Tài, Thổ Địa, Gia Tiên. Việc này thường diễn ra từ ngày 23 tháng Chạp trở đi, đặc biệt vào ngày vía Thần Tài hoặc ngày rằm tháng 7 âm lịch. Thực hiện đúng thủ tục làm sẽ mang lại may mắn và phúc lợi cho gia đình.
Nên để lại bao nhiêu chân nhang?
Cách thức bao sái không phạm cấm kỵ Nếu phân định theo các bát hương thì bát hương thờ cộng đồng gia thần hay gọi nôm na là thần linh thổ công nên giữ lại 15 hoặc 25 chân nhang; bát hương thờ cộng đồng gia tiên giữ lại 17 hoặc 27 chân nhang; bát hương thờ bà cô, ông mãnh giữ lại 19, 29 chân nhang.