Chống tĩnh điện
Trong cuộc sống, tĩnh điện tồn tại ở mọi nơi và người ta không chú ý lắm đến nó do tác dụng không đáng kể. Tuy nhiên trong sản xuất, tĩnh điện lại là vấn đề lớn làm đau đầu nhiều nhà sản xuất vì những tác hại do nó gây ra cho nên người ta luôn cố gắng tìm cách chống tĩnh điện.
Sự cố gây ra bởi tĩnh điện
Sự phóng tĩnh điện [ESD – Electrostatic Discharge]
Tương tự như hiện tượng sét trong tự nhiên. Tĩnh điện trên bề mặt vật thể sẽ phóng các điện tích xuống đất qua trục máy tạo ra tia lửa điện. Khi tĩnh năng lượng tạo ra của tia lửa điện vượt qua điểm cháy nổ của vật liệu [đây là các dung môi gas, xăng.. v.v bay hơi] sẽ làm phát sinh ngọn lửa gây hỏa hoạn
Sự bám hút [ESA – Electro Static Atraction]
Các hạt bụi nhỏ khi gần từ trường tĩnh điện sẽ bị phân cực trái dấu. Sau đó các hạt bụi này sẽ bị hút vào bề mặt vật thể do lực hút. Điều này gây ảnh hưởng rất lớn đến quá trình sản xuất và chất lượng sản phẩm. Những tác hại thường thấy là giảm chất lượng sản phẩm, mực in bị nhiễm bẩn, bị lem khi in, kẹt máy, làm hư bản in trên ống đồng…
Tác hại đối với con người
Với một lượng điện tích rất lớn trên bề mặt vật thể, tạo ra một từ trường cực mạnh ở môi trường xung quanh. Từ trường này có tác hại về lâu dài với sức khỏe con người, trong đó, ảnh hưởng nhiều nhất là hệ thần kinh, hệ sinh dục, hệ tuần hoàn. Đặc biệt lực tĩnh điện có khả năng giật người thao tác gây ra tai nạn lao động
Tác hại của tĩnh điện trong sản xuất
Tĩnh điện trên bề mặt của vật thể, khi lớn đến mức độ thích hợp [khoảng 3000 volt] sẽ tạo ra một từ trường tĩnh điện, từ trường này sẽ tác động gây ra sự phân cực của các vật thể khi các vật thể này lọt vào trường tĩnh điện, việc phân cực này tạo ra lực hút Culon đủ lớn để hút cưỡng bức các vật thể này vào bề mặt của vật mang tĩnh điện. Hiện tượng hút bụi này ảnh hưởng tới chất lượng của các qúa trình sản xuất cần sạch bề mặt như: In ấn, lắp đặt, đóng gói thực phẩm, dược phẩm, tráng phủ, sơn, xi mạ và các qui trình sản xuất điện tử …v.v..
Bởi vậy, trong sản xuất chúng ta thường gặp phải các vấn đề khó chịu:
- Màng phim, chai lọ bị bám dính bụi, tích điện làm giảm chất lượng sản phẩm. - Các bao bì làm ra không thể xếp ngay hàng - Tĩnh điện cao gây ra tia lửa điện dẫn đến cháy nổ. Hỏa hoạn từ những nơi dễ cháy như dung môi in - Mực in bị lem [vết chân chim, kéo râu…] - Công nhân bị điện giật gây tai nạn lao động - Phế phẩm tăng do người công nhân không muốn lại gần màng phim… - Quy trình đóng rót bị hút bụi, miệng túi bị hở - Các sản phẩm nằm không đúng vị trí vì đẩy nhau do nhiễm tĩnh điện gây phế phẩm - Kẹt màng vào các trục cuốn của máy - Và nhiều tác hại khác
Giải quyết vấn đề tĩnh điện
Các chất liệu khác nhau sẽ có những giải pháp khác nhau. Đối với các chất liệu đẫn điện thì phương pháp thường gặp nhất là nối đất trực tiếp.
Đối với những chất liệu không dẫn tĩnh điện như vật liệu tự nhiên, hỗn hợp thì chỉ có một giải pháp duy nhất là dùng ionizer. Đây là phương pháp tạo ra các ion trung hoà những vùng bị tĩnh điện, nếu không được trung hòa bởi những điện tích tự do, tĩnh điện mất đi rất chậm. Những vật liệu cách điện cho phép những nhóm điện tích âm và điện tích dương hình thành. Khi những điện tích không thể di chuyển trên bề mặt của vật liệu này, việc nối đất không thể loại bỏ những điện tích này. Sự ion hóa là phương tiện duy nhất để loại bỏ tĩnh điện ở những vật liệu cách điện. Sự ion hoá các điện tử tự do trong không khí bằng phương pháp phân cực điện áp cao tạo ra liên tục luồng điện tích âm và điện tích dương. Những điện tích này sẽ kết hợp với những điện tích trái dấu trên bề mặt của vật liệu do đó triệt tiêu được tĩnh điện trên bề mặt cách điện.
Các thiết bị chống tĩnh điện có thể khử được các ion bằng cách trung hoà chúng. Một số thiết bị chống tĩnh điện thông dụng là: thanh khử tĩnh điện, vòi phun chống tĩnh điện, súng chống tĩnh điện, dao khí, quạt ion, bộ nạp tĩnh điện, vòng tay tĩnh điện, dây nối đất... [antistatic bar, ionizing nozzle, ionizing gun, air knife, ionizing blower, charging, wrist trap...].
Để chống tĩnh điện cho một hệ thống máy in, người ta gắn những thanh khử tĩnh điện lên một số vị trí để nó trung hoà các ion tạo ra từ giấy trong quá trình cọ xát, xả cuộn, sấy khô...
Để chống tĩnh điện trong quá trình sơn, người ta sử dụng quạt ion hoặc thanh khử tĩnh điện gắn ở vị trí gần nơi phun sơn để những thiết bị này khử ion trong các hạt sơn. Do không bị nhiễm tĩnh điện, các hạt sơn bám chắc chắn vào bề mặt hạt cần sơn, tạo nên lớp sơn thẩm mỹ hơn.
Và còn nhiều ứng dụng nữa của các dụng cụ chống tĩnh điện trong việc chống lại tĩnh điện gây thiệt hại cho sản xuất và cuộc sống con người.
Trong các nhà máy sản xuất, lắp ráp bộ vi xử lý, mạch in, thiết bị điện tử, vi tính, nếu không sử dụng bánh xe chống tĩnh điện sẽ gây nên những hậu quả không thể ngờ.
Tĩnh điện là gì? Tác hại của tĩnh điện trong sản xuất?
Chúng ta thường nghe nhiều đến việc “chống tĩnh điện” nhưng tĩnh điện là gì thì ít ai biết rõ. Tĩnh điện là hiện tượng mất cân bằng điện tích trên bề mặt của một vật liệu. Điện tích sẽ được lưu giữ ở đó cho đến khi nó có thể truyền đi nơi khác thông qua một dòng điện hoặc sự phóng điện.
Tĩnh điện thường xảy ra khi ma sát, áp lực , tiếp xúc hoặc có sự tách rời. Kết quả của tĩnh điện chính là hiện tương giật nhẹ khi tiếp xúc với vật bằng kim loại sau khi 1 trong 4 hoạt động trên diễn ra.
Trong cuộc sống chúng ta ít để ý đến tĩnh điện, nhưng trong sản xuất tĩnh điện gây ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng, năng suất. Tác hại của tĩnh điện là:
Gây ra hiện tượng bám dính: Hút các vật thể vào bề mặt của vật mang tĩnh điện. Hiện tượng này ảnh hưởng đến quá trình sản xuất in ấn, lắp ráp, sản xuất linh kiện điện tử, sản xuất thực phẩm, dược phẩm…
Gây ra hiện tượng phóng điện: Làm hư hỏng linh kiện, thiết bị, máy móc, điện tử, nhất là những vụ hỏa hoạn trong ngành công nghiệp xăng dầu, gas…
Chính vì tác hại nói trên của tĩnh điện mà trong sản xuất cần sử dụng các biện pháp chống tĩnh điện cũng như tuân thủ nguyên tắc phòng chống tĩnh điện. Trong đó, sử dụng bánh xe chống tĩnh điện là một trong những giải pháp hiệu quả.
Bánh xe cao su Performa có khả năng chống tĩnh điện
Bạn biết không? Con người chúng ta sẽ bị điện giật khi điện ở 30V, nhưng thiết bị điện tử sẽ bị hư hại chỉ với 5V mà thôi. Do vậy trong sản xuất, nếu mình không bị điện giật đừng nghĩ rằng xung quanh mình không có tĩnh điện. Cần có biện pháp bảo vệ sản xuất ngay từ đầu, đó là việc sử bánh xe chống tĩnh điện để giúp tiêu tan điện tích ngay từ khi nó vừa hình thành [giai đoạn con người chưa thể cảm nhận].
Hiện nay có rất nhiều loại bánh xe đẩy hàng có khả năng chống tĩnh điện, trong đó bánh xe chống tĩnh điện cao su Performa Conductive Colson Caster Mỹ không tạo vết trên sàn rất phù hợp để loại trừ tĩnh điện tích tụ trong các sản phẩm trên xe đẩy trong các nhà máy sản xuất, lắp ráp bộ vi xử lý, mạch in, thiết bị điện tử, vi tính. Đạt yêu cầu của tiêu chuẩn liên bang Hoa Kỳ FF-C-88C – điện trở trung bình phải nhỏ hơn 250,000 ohms.
Bánh xe đẩy chống điện hoạt động như thế nào? Bánh xe sử dụng vật liệu cao su Performa pha trộn với kim loại có tính dẫn điện cao, khi xe đẩy di chuyển sẽ dẫn điện tích nối mass xuống dưới đất.