Vì sao nói học là chơi và chơi là học

“Liệu con có thực sự học được gì không, hay con chỉ đang chơi đùa?”. Có lẽ đây là câu hỏi của nhiều ba mẹ chưa hiểu rõ về phương pháp đã được các nền giáo dục tiên tiến trên thế giới áp dụng từ lâu: “Học tập thông qua vui chơi” [play-based learning”]. Thông qua bài viết này, Monkey hy vọng sẽ giải đáp được các thắc mắc của ba mẹ và cung cấp cho ba mẹ thêm một phương pháp giáo dục đúng đắn.

Hiện nay, ba mẹ thường có hai kiểu tâm lý khi dạy và học cùng con. Nhóm ba mẹ thứ nhất cho rằng, việc học không cần quá áp lực, con nên được tự do vui chơi thay vì học hành quá sớm để không “đánh mất tuổi thơ”. Nhóm ba mẹ thứ hai lại khá nóng vội và sốt sắng với việc học của con. Thậm chí, một số còn có xu hướng ép con học, cho con rất ít không gian và thời gian để chơi. Hoặc tâm lý: Học ra học, chơi ra chơi - lúc nào học thì phải hết sức nghiêm túc. Thực tế, cả hai tâm lý giáo dục này đều có nhiều điểm hạn chế. 

Các nghiên cứu trong lĩnh vực giáo dục đã chỉ ra rằng, đối với con trẻ, hai khái niệm học và chơi không hề tách biệt. Đối với các con, việc học cũng chính là chơi và chơi cũng chính là học. Người lớn thường phân biệt và tách bạch hai hoạt động rõ ràng, nhưng với các con thì khác. Chỉ cần trẻ cảm thấy hứng thú thì việc học cũng chỉ nhẹ nhàng như khi chơi các trò chơi. Các chuyên gia đều thống nhất rằng phương pháp học hiệu quả nhất với con trẻ chính là học thông qua trò chơi. 

Học thông qua trò chơi là cách các nhà giáo dục đưa các nội dung tri thức và kỹ năng muốn truyền tải cho con trẻ lồng ghép vào các trò chơi có tính định hướng. Việc để tự do cho con chơi cũng không thể gọi là “học thông qua trò chơi”. Phương pháp này chỉ đúng khoa học khi bao gồm 3 yếu tố: 

  • Có mục đích giáo dục cho con trẻ 
  • Trò chơi có tính giáo dục, có định hướng, có chủ đích 
  • Cách triển khai phải nắm đúng tâm lý của các con, khéo léo lồng ghép kiến thức một cách tự nhiên, không gượng ép. 

Monkey Junior áp dụng phương pháp này như thế nào? 

Toàn bộ chương trình được thiết kế dưới hình thức các trò chơi giáo dục: Ba mẹ có thể thấy rằng, với hơn 2.000 từ vựng thuộc 56 chủ đề, Monkey Junior là một chương trình học bài bản với khối lượng kiến thức vô cùng đồ sộ. Tuy nhiên, toàn bộ chương trình lại được xây dựng như một trò chơi. Chính vì lượng kiến thức lớn, nên phương thức truyền tải cho các con lại càng cần sự sinh động, thu hút, hấp dẫn để các con không cảm thấy quá tải, chán nảy hay gượng ép khi học. Mỗi bài học có 5 - 12 hoạt động, không phần nào là bài giảng cứng nhắc, khô khan, thay vào đó là các trò chơi giáo dục khác nhau kích thích nhận thức của trẻ phát triển mà ở đó, sự tương tác của trẻ đóng vai trò vô cùng quan trọng.

  • Trẻ sẽ cùng “chơi” với phần Từ vựng [Vocabulary] thông qua việc xem những hình ảnh, video minh họa thú vị, sinh động.
  • Khi học từ phổ biến [Sight Words], con sẽ được chơi trò chơi lựa chọn. Với mỗi màn, 3 ẩn số từ mới sẽ được “giấu” trong ba hình lựa chọn ngộ nghĩnh, bé ấn chạm vào một trong ba lựa chọn - tùy theo sở thích cá nhân [về màu sắc, hình dáng…] và hình ảnh bé chọn sẽ “bật mí” từ mới mà bé cần khám phá. 
  • Lồng ghép trong các bài học là các game tương tác vừa giúp trẻ nhớ từ và ôn tập từ vừa học toàn diện. Các trò chơi tiêu biểu của Monkey Junior có thể kể đến là kéo-thả từ vào đúng vị trí trong câu, chọn đáp án đúng. Khi chơi, hệ thống sẽ báo nếu trẻ chọn nhầm đáp án và con có thể chọn lại tới khi đúng. Cách tiếp cận này hoàn toàn ngược lại với phương pháp kiểm tra, chấm điểm cứng nhắc và áp lực. Như vậy, việc ôn tập và củng cố kiến thức của con trở nên rất tự nhiên và vui vẻ.
  • Khi hoàn thành bài học và đạt được đủ sao, trẻ sẽ được tặng xu để đổi sticker yêu thích. Đây chính là một trong những điểm thu hút, khiến trẻ “ham” học Monkey Junior nhất. Các sticker có thể giúp bé tạo thành những bức tranh sinh động và hấp dẫn, là món quà, là niềm vui khích lệ, động viên mang lại cho con cảm giác thành tựu khi chiến thắng các thử thách của bài học.

Với con trẻ, mỗi bài học của Monkey Junior là một “ô chữ bí mật”, một trải nghiệm với nhiều bất ngờ thích thú mà con được tự mình khám phá. Tất cả các trò chơi trong hệ thống của chương trình đều được thiết kế đơn giản, dễ hiểu nhưng không kém phần sinh động, phù hợp với năng lực ngôn ngữ của trẻ và mục tiêu dạy-học từ vựng.

Lợi ích tuyệt vời khi con học Monkey Junior nhờ phương pháp “Học thông qua trò chơi” mang lại

Mô hình lớp học truyền thống cô giảng - trò nghe một cách thụ động đang dần trở nên không thích hợp với sự phát triển của khoa học và công nghệ. Thay vào đó, phương pháp học thông qua các trò chơi mà Monkey Junior đang áp dụng lại ngày càng được ứng dụng rộng rãi vì những lợi ích vượt trội mà trẻ nhận được. 

Các trò chơi kích thích sự chủ động và tham gia của trẻ. Những khác biệt này nhìn thì tưởng chừng là sự khác biệt nhỏ, nhưng lại đóng vai trò quan trọng trong “đường dài”, vì nó khơi dậy bản năng tìm tòi, khám phá và liên tục học hỏi trong trẻ. 

Đây cũng là phương pháp khuyến khích trẻ tư duy linh hoạt - vì mỗi phản ứng, lựa chọn của trẻ đối với một đề bài của trò chơi sẽ đưa đến một kết quả khác nhau. Do đó, trẻ sẽ luôn giữ được tâm thế sẵn sàng đón nhận những bất ngờ, không ngại các thử thách. Đây là một trong những kỹ năng cần thiết của công dân toàn cầu thế kỷ 21. 

Thêm vào đó, thông qua các trò chơi mang tính giáo dục của chương trình, thái độ của trẻ với việc học cũng trở nên tích cực hơn. Thay vì phải liên tục nhắc nhở con như các chương trình học khác, các chuyên gia của Monkey khuyên ba mẹ nên dành thời gian ngồi cùng con khi học, giữ tâm thế như một người học - tức là cũng chú tâm vào bài học và trao đổi, khuyến khích, tương tác cùng con như một người bạn học. Cùng với sự đồng hành của ba mẹ và sự sinh động, hấp dẫn của các bài học, trẻ sẽ thực sự hào hứng và tự tập được tính kiên trì xuyên suốt buổi học. 

Một lợi ích quan trọng khác của phương pháp học thông qua trò chơi của Monkey Junior phải kể tới là trẻ sẽ phát triển kỹ năng nghe và nhận biết âm thanh một cách mạnh mẽ, ngay từ giai đoạn trước khi biết chữ. Khi tương tác cùng chương trình, trẻ sẽ được nghe phát âm của từng từ, câu nhiều lần với giọng đọc chuẩn Anh - Mỹ. Đây sẽ là nền tảng để trẻ ghi nhớ được từ vựng và từ đó, xây dựng bộ kỹ năng đọc - viết hiệu quả. 

Chuyên gia Monkey luôn khuyên ba mẹ chỉ nên cho con học 01 bài học - khoảng 10 phút mỗi ngày trong Monkey Junior để trẻ tiếp thu bài học tốt và duy trì hứng thú học tập lâu dài. Chỉ cần ba mẹ kiên trì đồng hành theo lộ trình trên, trẻ sẽ thành thạo hơn 1.000 từ vựng mỗi năm.

Chúc ba mẹ và các bé có những khoảng thời gian học Monkey Junior thật vui vẻ và hiệu quả!

Trẻ nhanh nhẹn, năng động, ham học, phát triển toàn diện... là những hiệu ứng tích cực sau 2 năm các trường mầm non, mẫu giáo trên địa bàn triển khai thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm giai đoạn 2016-2020”.

Giáo viên Trường Mầm non Hoa Mai luôn quan tâm và dạy trẻ từng chút một.

Trẻ năng động

Đến lớp học của các em Trường Mầm non Ánh Dương, thành phố Vị Thanh, chúng tôi ấn tượng với việc từng nhóm học sinh ngồi ghép hình với nhau, hào hứng chơi các trò chơi dân gian như tập mua bán, tập gói bánh tét, chơi kéo mo cau, cò chẹp…  Em Mai Trúc Chi, học lớp lá 1 của trường, bộc bạch: “Con học ở trường vui lắm. Cô dạy con cách chăm sóc cây xanh, nhận dạng các loài hoa, cách giáo tiếp với các bạn. Con được dạy lễ phép với ông bà, người lớn. Học ở trường được chơi nhiều trò chơi mới con rất thích”.

Để tạo môi trường lớp học phong phú thực hiện theo chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm giai đoạn 2016-2020”, Trường Mầm non Ánh Dương đã đầu tư nghiên cứu, hướng dẫn giáo viên lựa chọn các nội dung phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường và lớp học để áp dụng. Bà Phạm Thị Thu Thủy, Hiệu trưởng nhà trường, cho biết: “Nhờ thực hiện theo chuyên đề mà các góc học tập trong và ngoài lớp học được giáo viên chủ động thiết kế đa dạng, phong phú như: góc khám phá, góc học tập, thư viện của bé, gian hàng ẩm thực... gần gũi với trẻ. Từ các nguyên vật liệu phế thải đã qua sử dụng, qua bàn tay cô giáo đã trở nên mới lạ, tạo nhiều cơ hội cho trẻ được trải nghiệm và thoải mái sáng tạo”. 

Là trường được chọn xây dựng mô hình điểm trong thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm giai đoạn 2016-2020” của tỉnh, Trường Mầm non Hoa Mai, thị xã Long Mỹ đã luôn nỗ lực, chủ động thực hiện đổi phương pháp tổ chức lớp học và các hoạt động khơi gợi sự ham học và khám phá của trẻ. Cô Nguyễn Thị Mỹ Thu, giáo viên Trường Mầm non Hoa Mai, thổ lộ: “Thực hiện theo chuyên đề phương pháp dạy học của giáo viên chúng tôi thay đổi rất nhiều, chuyển nhanh sang tư duy tổ chức các hoạt động, điều khiển và hỗ trợ trẻ đúng lúc. Chúng tôi không làm thay trẻ mà tăng cường sự tương tác với trẻ và giữa trẻ với nhau, giúp trẻ chủ động tham gia vào mọi hoạt động, bảo đảm tính phù hợp về nhu cầu, năng khiếu cá nhân, tạo điều kiện để trẻ phát triển toàn diện”.

Phát triển toàn diện

Quá trình thực hiện chuyên đề tại Trường Mầm non Hoa Mai đã xây dựng được môi trường giáo dục tích cực cả trong và ngoài lớp học, trẻ được học mà chơi, chơi mà học. Bà Nguyễn Thị Hồng Thắm, Hiệu trưởng nhà trường, chia sẻ: “Khi đưa chuyên đề vào áp dụng thực tiễn, nhiều giáo viên đã thể hiện tốt năng lực và sự sáng tạo trong việc tự thiết kế nội dung bài giảng, xây dựng kế hoạch công tác. Tại các lớp học đã xây dựng một môi trường thân thiện với nhiều màu sắc sinh động, trẻ được tham gia và tự khám phá khi hoạt động ở các góc hoạt động như: góc phân vai, góc xây dựng, góc sách truyện, góc thiên nhiên… Nhờ chủ động trong triển khai thực hiện chuyên đề mà trẻ ở trường ngày càng nhạy bén, năng động và phát triển năng khiếu toàn diện”.

Để nâng cao hơn tính hiệu quả và sự chủ động thực hiện của các trường trong thực hiện chuyên đề, năm học 2017-2018, Sở Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức cuộc thi “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong các cơ sở giáo dục mầm non” tại các huyện, thị xã, thành phố. Cuộc thi nhận được sự hưởng ứng tham gia đông đảo, tích cực của các trường mầm non, mẫu giáo. Kết quả: có 8 trường được Sở Giáo dục và Đào tạo tặng giấy khen. Đặc biệt, có 3 trường được nhận bằng khen của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Phấn khởi khi trường được nhận giấy khen của Sở Giáo dục và Đào tạo và nhận tiếp bằng khen của Bộ Giáo dục và Đào tạo khi có kết quả xuất sắc trong thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm giai đoạn 2016-2020”, bà Huỳnh Thanh Nhãn, Hiệu trưởng Trường Mầm non Hoa Trà Mi, thành phố Vị Thanh, cho biết: “Trọng tâm của chuyên đề này là tạo cơ hội cho trẻ chủ động tham gia vào các hoạt động, giao tiếp, tương tác tích cực theo phương châm “Học mà chơi, chơi mà học”. Thời gian tới nhà trường sẽ tiếp tục tìm tòi và đổi mới phương pháp giảng dạy để luôn tạo môi trường học tập thật tốt cho trẻ”.

Qua thực tế 2 năm thực hiện chuyên đề, môi trường giáo dục tại các trường mầm non đã có nhiều thay đổi đáng kể. Trẻ không chỉ được dạy dỗ, chăm sóc theo đúng quy định mà còn được khuyến khích, hỗ trợ sáng tạo, các trẻ có những thiếu hụt về thể chất hay có hoàn cảnh gia đình khó khăn đã nhận được sự quan tâm đặc biệt.

Sau 2 năm thực hiện, đến nay toàn tỉnh có 84/86 trường mầm non, mẫu giáo triển khai thực hiện chuyên đề, đạt tỷ lệ 97,67%. Trong đó có 17 trường được chọn chỉ đạo mô hình điểm cấp huyện đạt tỷ lệ 20,24%. Sở Giáo dục và Đào tạo đã mở 3 lớp tập huấn, bồi dưỡng cho 204 cán bộ quản lý, giáo viên; các phòng giáo dục và đào tạo đã tổ chức 21 lớp với 2.074 cán bộ quản lý, giáo viên tham gia. Một số địa phương thực hiện triển khai tốt chuyên đề như: thành phố Vị Thanh, thị xã Long Mỹ và huyện Phụng Hiệp. 

Bài, ảnh: CAO OANH

Video liên quan

Chủ Đề