Việt Nam đã giải quyết được dứt điểm 2 trong 3 vấn đề lớn về biên giới lãnh thổ do lịch sử để lại trong quan hệ Việt- Trung.
Theo kế hoạch dự kiến, hôm nay 23/8, tại thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh cùng Ủy viên Quốc vụ, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị sẽ đồng chủ trì “Hoạt động kỷ niệm 20 năm ký Hiệp ước biên giới và 10 năm triển khai 3 văn kiện pháp lý về biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc”.
Đây là sự kiện quan trọng để hai nước tổng kết, đánh giá các thành tựu, kinh nghiệm trong công tác phối hợp giữa hai bên sau 10 năm triển khai 3 văn kiện pháp lý về biên giới trên đất liền và 20 năm ký Hiệp ước biên giới Việt Nam - Trung Quốc cũng như việc hợp tác, phát triển tại khu vực biên giới.
[Ảnh:biengioilanhtho.gov.vn]
Tiến trình đàm phán hoạch định biên giới trên đất liền
Nhìn lại lịch sử, tiến trình đàm phán hoạch định biên giới và phân giới cắm mốc trên đất liền Việt Nam- Trung Quốc đã trải qua những dấu mốc quan trọng.
Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, ở vùng Đông Á đã ra đời hai nhà nước độc lập là Việt Nam Dân Chủ Cộng hòa [1945] và Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa [1949]. Đầu năm 1950, quan hệ ngoại giao giữa hai nước đã được chính thức thiết lập. Hơn 3 năm sau khi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp thắng lợi, tháng 11/1957, Ban bí thư Trung ương Đảng Lao động Việt Nam [Đảng Cộng sản Việt Nam ngày nay] đã gửi thư cho Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc đề nghị hai bên tôn trọng đường biên giới lịch sử do hai bản Công ước về hoạch định biên giới đã ký kết năm 1887 và năm 1895 giữa chính quyền Pháp ở Đông Dương và triều đình nhà Thanh ở Trung Quốc về giải quyết mọi cuộc tranh chấp bằng con đường đàm phán.
Tháng 4/1958, Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc trả lời đồng ý với đề nghị của Việt Nam, tôn trọng đường biên giới lịch sử được hai bản Công ước Pháp- Thanh năm 1887 và năm 1895 xác lập.
Cho đến sau Hiệp định Paris tháng 1/1973, vấn đề đàm phán về biên giới Việt Nam- Trung Quốc mới được khởi động. Cuộc đàm phán lần thứ nhất được tiến hành vào tháng 8/1974. Sau đó, do tình hình khu vực có nhiều biến động, quan hệ hai nước trở nên khó khăn, các cuộc đàm phán vẫn tiến hành nhưng không đem lại kết quả.
Sau khi quan hệ giữa hai nước Việt Nam- Trung Quốc được bình thường hóa, ngày 7/11/1991, hai bên đã ký bản Hiệp ước tạm thời về việc giải quyết công việc trên vùng biên giới hai nước. Trải qua nhiều lần trao đổi, ngày 19/10/1993, bản Thỏa thuận về những nguyên tắc cơ bản giải quyết vấn đề biên giới lãnh thổ Việt Nam- Trung Quốc được ký đã đưa cuộc đàm phán giải quyết vấn đề biên giới trên đất liền đi vào thực chất. Kết quả là ngày 30/12/1999 tại Hà Nội, Chính phủ hai nước đã ký “Hiệp ước hoạch định biên giới trên đất liền giữa Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa”.
Trên cơ sở Hiệp định năm 1999, hai bên phối hợp tiến hành khảo sát thực địa để phân giới cắm mốc trên suốt chiều biên giới dài 1449,566 km với 1970 cột mốc [1548 cột mốc chính, 422 cột mốc phụ, chưa kể 1 cột mốc ngã ba biên giới Việt Nam- Trung Quốc- Lào]. Ngày 31/12/2008, công tác phân giới cắm mốc trên toàn biên giới đất liền Việt Nam- Trung Quốc đã cơ bản hoàn thành.
Tiếp theo là việc đàm phán và ký kết các Nghị định thư về công tác phân giới cắm mốc, về quy chế quản lý biên giới, về cửa khẩu và quản lý cửa khẩu. Ngày 14/7/2010, hai bên chính thức tuyên bố các văn kiện liên quan đến phân giới cắm mốc và quản lý biên giới đất liền Việt Nam- Trung Quốc có hiệu lực, hai bên bắt đầu quản lý theo đường biên giới mới.
Lần đầu tiên trong lịch sử, hai nước xác lập được một đường biên giới rõ ràng trên đất liền
Hiệp ước biên giới trên đất liền Việt Nam- Trung Quốc và việc hoàn thành phân giới cắm mốc, xác định rõ ràng một đường biên giới trên đất liền tạo cơ sở để các ngành chức năng tiến hành quản lý biên giới một cách hiệu quả, ngăn ngừa hiện tượng xâm canh, xâm cư do thiếu hiểu biết về đường biên giới. Đây chính là tiền đề, là cơ sở pháp lý quan trọng để hai bên tiến hành quản lý biên giới trên đất liền Việt Nam- Trung Quốc, mở ra cơ hội mới cho công cuộc phát triển của mỗi nước, đặc biệt là tạo điều kiện cho các địa phương biên giới hai bên củng cố an ninh, mở rộng hợp tác và phát triển kinh tế.
Giải thích Việt Nam có đường biên giới trên bộ dài khoảng 4.924 km tiếp giáp với Trung Quốc ở phía bắc, với Lào ở phía tây và Campuchia ở phía tây nam.
2 Bao nhiêu tỉnh thành có đường biên giới trên đất liền?
icon
25 tỉnh, thành
icon
35 tỉnh, thành
icon
45 tỉnh, thành
Giải thích Việt Nam có đường biên giới trên đất liền với ba nước Trung Quốc, Lào, Campuchia. Phụ lục đăng kèm Nghị định số 34 [năm 2014] của Chính phủ Việt Nam liệt kê rõ 25 tỉnh, 103 huyện/thị xã/thành phố và 435 xã/phường/thị trấn có đường biên giới trên đất liền. Các tỉnh này gồm: Quảng Ninh, Lạng Sơn, Cao Bằng, Hà Giang, Lào Cai, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Kon Tum, Gia Lai, Đăk Lăk, Đăk Nông, Bình Phước, Tây Ninh, Long An, Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang.
3 Tỉnh duy nhất nào của Việt Nam có đường biên giới với đồng thời hai nước Lào và Campuchia?
icon
Quảng Nam
icon
Kon Tum
icon
Gia Lai
Giải thích Theo Cổng thông tin điện tử tỉnh, Kon Tum nằm ở phía bắc Tây Nguyên, diện tích tự nhiên 9.676,5 km2. Phía bắc Kon Tum giáp Quảng Nam, phía nam giáp Gia Lai, phía đông giáp Quảng Ngãi, phía tây giáp hai nước Lào và Campuchia. Đây là tỉnh duy nhất cả nước có đường biên giới chung với hai quốc gia này.
4 Tỉnh duy nhất nào có đường biên giới trên bộ giáp đồng thời hai nước Trung Quốc và Lào?
icon
Lai Châu
icon
Điện Biên
icon
Sơn La
Giải thích Điện Biên thuộc vùng núi Tây Bắc của Việt Nam. Theo Cổng thông tin điện tử tỉnh, phía đông và đông bắc Điện Biên giáp Sơn La, phía bắc giáp Lai Châu, phía tây bắc giáp tỉnh Vân Nam [Trung Quốc], phía tây và tây nam giáp Lào. "Điện Biên là tỉnh duy nhất có chung đường biên giới với hai quốc gia Lào và Trung Quốc... Điện Biên có đường giao thông đi các tỉnh Bắc Lào và tỉnh Vân Nam của Trung Quốc, có đường hàng không từ Điện Biên Phủ đi Hà Nội với tần suất bay bình quân ngày 2 chuyến", Cổng thông tin điện tử tỉnh Điện Biên nêu.
5 Tỉnh nào có đường biên giới dài nhất với Trung Quốc?
icon
Hà Giang
icon
Cao Bằng
icon
Lạng Sơn
Giải thích Theo tài liệu của Ủy ban Biên giới quốc gia, đường biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc dài 1.449,566 km, chạy qua 7 tỉnh của Việt Nam và 2 tỉnh của Trung Quốc. Các tỉnh của Việt Nam tiếp giáp Trung Quốc gồm: Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai, Hà Giang, Cao Bằng, Lạng Sơn và Quảng Ninh. Trong đó, đường biên giới qua Cao Bằng dài nhất.
6 Tỉnh nào có đường biên giới giáp Campuchia dài nhất?
icon
Đắk Lắk
icon
Bình Phước
icon
Tây Ninh
Giải thích Theo tài liệu của Ủy ban Biên giới quốc gia, đường biên giới trên đất liền giữa hai nước Việt Nam - Campuchia dài khoảng 1.137 km, bắt đầu từ ngã ba biên giới Việt Nam - Lào - Campuchia [thuộc tỉnh Kon Tum] đến sát mép biển Hà Tiên, tỉnh Kiên Giang. Đường biên giới này đi qua 10 tỉnh của Việt Nam và 9 tỉnh của Campuchia. Các địa phương ở Việt Nam tiếp giáp nước bạn, gồm: Kon Tum, Gia Lai, Đăk Lăk, Đăk Nông, Bình Phước, Tây Ninh, Long An, Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang. Trong đó, tỉnh Tây Ninh thuộc vùng Đông Nam Bộ, cầu nối giữa TP HCM và thủ đô Phnom Penh [Campuchia] có đường biên dài nhất.
7 Tỉnh nào có đường biên giới giáp Lào dài nhất?
icon
Nghệ An
icon
Hà Tĩnh
icon
Quảng Bình
Giải thích Đường biên giới trên đất liền Việt Nam - Lào dài 2.337,459 km, tiếp giáp giữa 10 tỉnh của Việt Nam và 10 tỉnh của Lào, theo tài liệu của Ủy ban Biên giới quốc gia. 10 tỉnh Việt Nam có đường biên giới với Lào gồm: Điện Biên, Sơn La, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam và Kon Tum. Trong đó, đường biên giới qua tỉnh Nghệ An dài nhất.