Dạ dày của trẻ sơ sinh rất nhỏ. Khi vừa chào đời, nó chỉ bé bằng quả anh đào, đủ sức chứa 5-7 ml sữa [1-1,4 thìa cà phê]. Đến cuối tuần thứ nhất, dạ dày của bé có thể chứa khoảng 60 ml sữa. Thời gian đầu, cơ thể mẹ chỉ sản xuất một lượng sữa nhỏ, cho phù hợp với kích thước ‘tí hon’ của dạ dày trẻ sơ sinh.
Ở độ tuổi 1-6 tháng, khi đã quen với việc bú mẹ, một em bé được nuôi bằng sữa mẹ hoàn toàn thường bú khoảng 600-900 ml sữa mỗi ngày, trung bình là 750 ml. Bé bú mẹ 8 lần/ngày sẽ nhận khoảng 90 ml mỗi cữ bú. Tất nhiên, đây chỉ là con số trung bình, không thể áp dụng cho mọi trẻ. Lượng sữa mẹ mà bé bú sẽ không đổi trong suốt thời gian từ 1 tháng tới khoảng 6 tháng. Tuổi và trọng lượng cơ thể của bé không ảnh hưởng tới lượng sữa mẹ được bú mỗi ngày. Tuy nhiên, tại các giai đoạn tăng trưởng mạnh [thường xuất hiện lúc bé 1-3 tuần, 6-8 tuần, 3 tháng và 6 tháng tuổi], bé có thể bú nhiều hơn bình thường trong vòng 2 – 3 ngày.
Diễn biến sản xuất sữa mẹ vài tuần đầu sau sinh
Thời gian Sữa Bé Mẹ Khi sinh Cơ thể mẹ sản sinh một lượng nhỏ sữa non [sữa đặc quánh, màu vàng]. Sữa này giúp bảo vệ bé khỏi bệnh tật. – Có thể tỉnh táo trong giờ đầu sau khi sinh. – Đây là thời điểm tốt để mẹ cho con bú. Mệt mỏi nhưng hào hứng. 12-24 giờ đầu Bé nhận được khoảng 1 thìa cà phê sữa non trong mỗi cữ bú. Mẹ có thể nhìn thấy hoặc không nhìn thấy sữa non tiết ra nhưng lượng sữa này vừa đủ để đáp ứng nhu cầu của bé. – Sẽ không có gì lạ nếu mẹ thấy bé ngủ mê mệt. Bé vừa trải qua một hành trình vô cùng vất vả. Một số bé sẽ không đủ tỉnh táo để nắm bắt vú đúng cách. – Các cữ bú có thể sẽ rất ngắn và chẳng theo giờ giấc. Khi bé tỉnh, hãy tận dụng bản năng bú rất mạnh của bé và cho bé bú mỗi 1-2 giờ. -Nhiều bé thích bú hùng hục, nghỉ, rồi nhấm nháp, mơ màng, rồi lại bú. Mẹ cũng mệt mỏi. Hãy cố gắng nghỉ ngơi. 3-5 ngày tiếp theo Sữa trắng sẽ về. Lúc đầu, sữa có thể có ánh vàng. – Bé sẽ bú rất nhiều [điều này giúp vú mẹ sản sinh nhiều sữa], ít nhất 8-12 lần/24 giờ. Thời gian đầu, bé sẽ bú không có giờ giấc. – Vì sữa mẹ dễ tiêu hơn sữa công thức, bé bú mẹ sẽ bú thường xuyên hơn bé bú bình. Bé có thể đòi bú 2-3 giờ một lần rồi ngủ thiếp đi 3-4 tiếng. – Cữ bú có thể kéo dài 15-20 phút mỗi bên. Nhịp mút của bé chậm và dài. Bạn có thể nghe tiếng bé nuốt. Ngực bạn có thể căng và rỉ sữa. 4-6 tuần đầu Sữa trắng tiếp tục tiết ra. – Bé bú giỏi hơn và dạ dạy đã lớn hơn để chứa được nhiều sữa. – Các cữ bú sẽ ngắn hơn và cách xa nhau hơn. Cơ thể mẹ đã quen với việc cho con bú, vì vậy ngực sẽ mềm hơn và ít bị rỉ sữa hơn.
Khi nào cần cho bé bú?
Các chuyên gia y tế khuyên mẹ cho bé sơ sinh bú theo nhu cầu, khi bé đói. Nhiều mẹ thường bắt đầu cho con bú khi thấy bé khóc. Tuy nhiên, khóc là một biểu hiện muộn của đói. Không nên chờ tới lúc này mới cho bé bú vì đói quá có thể khiến bé trở nên bực bội, khó dỗ.
Cũng cần để ý rằng rất nhiều khi bé khóc không phải vì đói. Đôi khi bé chỉ cần được ôm ấp hoặc thay tã là đủ. Hoặc cũng có khi bé khóc vì nóng quá, lạnh quá, vì phấn chấn quá hoặc buồn tẻ quá. Các dấu hiệu cho thấy bé đã muốn bú:
- Ngọ nguậy đầu
- Há miệng
- Thè lưỡi
- Cho bàn tay hoặc cả nắm tay vào miệng
- Chụm môi như đang bú
- Rúc vào ti mẹ
- Thể hiện phản xạ tìm kiếm [miệng bé quay về phía có vật chạm vào má].
Làm sao biết bé đã bú đủ?
Có thể đánh giá việc trẻ đã bú no hay chưa dựa vào hai biểu hiện chính: bé hài lòng và tăng cân đều sau tuần đầu tiên.
Khi mới sinh, dạ dày của trẻ rất bé nên nhu cầu bú sữa của trẻ rất ít. Lúc này, cơ thể mẹ cũng chỉ tiết ra được một lượng sữa nhỏ. Tuy nhiên, khi đã quen với việc bú mẹ, nhu cầu sữa của trẻ cũng tăng lên, đồng thời, cơ thể mẹ sẽ tiết nhiều sữa hơn. Bài viết sau sẽ giúp mẹ hiểu rõ hơn về vấn đề trẻ sơ sinh bú bao nhiêu là đủ và những biểu hiện nào cho thấy trẻ đã ăn no.
1. Trẻ sơ sinh bú bao nhiêu là đủ?
1.1. Cho con bú sữa mẹ tốt cho cả mẹ và bé
Chế độ ăn và giấc ngủ là 2 yếu tố quan trọng nhất để đảm bảo trẻ sơ sinh được phát triển khỏe mạnh. Đối với trẻ sơ sinh, nguồn dinh dưỡng chủ yếu của các con nhận được chính là từ sữa mẹ.
Cho con bú sữa mẹ tốt cho cả mẹ và bé
Không chỉ chứa các chất dinh dưỡng cần thiết mà sữa mẹ còn chứa nhiều lợi khuẩn, kháng khuẩn giúp cho trẻ luôn khỏe mạnh, hạn chế nguy cơ bệnh tật. Bên cạnh đó, việc cho bé bú sữa mẹ còn giúp mẹ cải thiện sức khỏe nhanh chóng, giảm nguy cơ thiếu máu sau sinh, băng huyết và một số vấn đề sức khỏe khác.
Hơn nữa, khoảng thời gian cho con bú sẽ giúp mẹ và bé gắn kết, gần gũi hơn. Mẹ sẽ giảm nguy cơ trầm cảm sau sinh, còn bé sẽ luôn có được cảm giác an toàn và phát triển tốt cả về trí tuệ và thể chất.
1.2. Trẻ sơ sinh bú bao nhiêu là đủ?
Về câu hỏi “trẻ sơ sinh bú bao nhiêu là đủ”, rất khó để đưa ra câu trả lời cụ thể. Theo các chuyên gia, mỗi trẻ sẽ có nhu cầu về lượng sữa khác nhau. Hơn nữa, trẻ sơ sinh thường ngủ từ 15 đến 18 tiếng nên bé sẽ không bú nhiều trong giai đoạn này.
Khi con ngủ nhiều mà không chịu bú mẹ, nhiều bậc phụ huynh sợ rằng con sẽ bị đói và không thể phát triển khỏe mạnh. Tuy nhiên, cha mẹ cần biết rằng, khoảng thời gian ngủ cũng là lúc cơ thể trẻ tiết ra nhiều hormone tăng trưởng cần thiết cho sự phát triển của trẻ. Vì thế, ở giai đoạn này, điều quan trọng nhất là hãy để con ăn đủ no theo nhu cầu của mỗi trẻ. Nếu trẻ vẫn đều đặn tăng cân và đảm bảo ướt tã hơn 4 lần/ngày thì mẹ không cần phải lo lắng quá nhiều.
- Trong 24 giờ đầu sau sinh: Trẻ cần được bú mẹ khoảng 8 lần. Mỗi cữ bú cách nhau khoảng 1-3 tiếng. Khi trẻ bú nhiều lần, khả năng bú và nuốt của các con sẽ tốt hơn và khi đó thì cơ thể người mẹ cũng tiết sữa tốt hơn. Lượng sữa cần thiết cho mỗi lần bú của trẻ trung bình là 10ml/bữa x 8 bữa/ngày. Các bà mẹ cần lưu ý cho con bú sớm, tốt nhất khoảng 1 đến 2 giờ đầu sau sinh.
- Từ 0 đến 29 ngày tuổi: Trẻ nên bú 8 đến 12 cữ mỗi ngày. Mỗi cữ cách nhau 2 giờ và lượng sữa cho mỗi cữ bú là 45 - 88 ml. Tuy nhiên, con số này có thể xê dịch tùy thuộc vào khả năng bú và nhu cầu sữa của trẻ. Mẹ lưu ý, đánh thức trẻ nếu trẻ không tự thức dậy để giúp cho bé có thói quen bú đúng giờ và thành thạo kỹ năng bú, nuốt.
Nên chọn sữa công thức theo chỉ dẫn của bác sĩ
- Lưu ý đối với những trẻ phải sử dụng sữa công thức:
+ Nên chọn các loại sữa phù hợp với độ tuổi của trẻ. Tốt nhất hãy tham khảo bác sĩ để có được gợi ý tốt nhất.
+ Do dạ dày của trẻ còn yếu và nhỏ nên mẹ không nên cố gắng cho trẻ ăn sữa quá nhiều.
2. Biểu hiện cho thấy trẻ đã bú đủ no
Ngoài vấn đề “trẻ sơ sinh bú bao nhiêu là đủ”, một số bà mẹ cũng thắc mắc về việc khi nào nên cho bé bú và những biểu hiện nào cho thấy trẻ đã đủ no. Dưới đây sẽ là hướng dẫn nhận biết từ các chuyên gia:
Trẻ quấy khóc vì đói sẽ rất khó dỗ
- Biểu hiện bé đã muốn bú:
Rất nhiều bà mẹ chỉ bắt đầu cho bé bú khi bé khóc. Theo các chuyên gia, đây là biểu hiện muộn của đói. Khi đói quá, bé sẽ bực bội, khóc nhiều và rất khó dỗ. Hơn nữa, khóc cũng có thể là một phản ứng của trẻ khi cần được thay tã, cần được mẹ ôm ấp hoặc do một vài vấn đề khó chịu nào đó.
Do đó, mẹ không nên chờ đến khi con khóc mới cho bú mà hãy cho trẻ bú ngay khi con có một số biểu hiện dưới đây:
+ Trẻ há miệng và thè lưỡi.
+ Trẻ ngọ nguậy đầu.
+ Trẻ mút tay.
+ Chúm môi giống như đang bú.
+ Trẻ có phản xạ tìm kiếm hay rúc vào ti mẹ.
- Biểu hiện cho thấy trẻ đã bú đủ:
+ Bé hài lòng sau khi bú thể hiện ở sự nhanh nhẹn và cảm giác thư giãn của con sau khi bú, môi trẻ hồng hào, trẻ khóc to,…
Trẻ há mồm là biểu hiện muốn bú mẹ
+ Tăng cân: Thông thường, trẻ sẽ bị giảm khoảng 7% trọng lượng sau sinh. Tuy nhiên, khi sữa mẹ đã về đủ vào ngày thứ 5 trở đi, trẻ sẽ không sụt cân. Trong vòng 1 đến 2 tuần sau sinh trẻ sẽ tăng cân và bằng với số cân nặng khi vừa chào đời.
Trẻ sẽ tăng khoảng 20 đến 30 g mỗi ngày trong vòng 3 tháng đầu tiên sau sinh. Sau đó, trẻ sẽ tiếp tục trải qua những giai đoạn tăng cân nhanh, đặc biệt vào khoảng tuần tuổi thứ 6 đến tuần tuổi thứ 8 và cột mốc 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, sau đó trọng lượng của bé sẽ chững lại hoặc tăng cân chậm hơn. Mẹ không cần lo lắng về vấn đề này nếu như con vẫn đảm bảo đi tiểu và sinh hoạt bình thường.
+ Một số biểu hiện khác cho thấy trẻ đã bú đủ như:
- Sau khi cho bé bú, bầu vú của mẹ mềm hơn rất nhiều.
- Trẻ tiểu đủ và nước tiểu có màu vàng nhạt, trong và không có mùi khó chịu.
- Trẻ đại tiện đủ.
Hi vọng qua những thông tin trên, bạn đã có thể tìm ra câu trả lời thỏa đáng cho thắc mắc “trẻ sơ sinh bú bao nhiêu là đủ” và những biểu hiện cho thấy trẻ đã ăn no. Nếu có nhu cầu tìm hiểu thêm về vấn đề này hay cách chăm sóc trẻ hoặc cần kiểm tra sức khỏe cho bé, các bậc cha mẹ có thể gọi đến tổng đài 1900 56 56 56, các tổng đài viên của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC sẽ tư vấn cụ thể cho bạn.