So sánh mùa đông 2023 và 2023 năm 2024

Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia vừa đưa bản tin cảnh báo, dự báo khí tượng thủy văn thời hạn mùa trên phạm vi toàn quốc (từ tháng 11/2023 đến tháng 4/2024).

Dự báo xu thế khí tượng từ tháng 11/2023 - 1/2024, Trung tâm cho hay: Hiện nay, trạng thái khí quyển và đại dương đang trong điều kiện El Nino. Dự báo trong ba tháng tới, El Nino tiếp tục duy trì với xác suất trên 95%.

Từ nay đến hết năm 2023, trên Biển Đông có khả năng xuất hiện khoảng 2 - 3 cơn bão/áp thấp nhiệt đới, trong đó có khoảng 1 - 2 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta.

Về tình hình rét đậm, rét hại, Trung tâm thông tin: Mùa đông năm 2023 - 2024, không khí lạnh có khả năng hoạt động yếu hơn trung bình nhiều năm; rét đậm, rét hại có thể xuất hiện muộn và số ngày rét đậm, rét hại có xu hướng thấp hơn so với trung bình nhiều năm.

Về mưa lớn, dông, lốc, sét, mưa đá: Dải hội tụ nhiệt đới tiếp tục tác động đến thời tiết các tỉnh Trung Bộ. Do vậy, ở khu vực này sẽ còn nhiều ngày mưa rào và dông, có ngày xuất hiện mưa vừa, mưa to đến rất to. Trên phạm vi toàn quốc tiếp tục đề phòng các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh, đặc biệt trong giai đoạn chuyển mùa, từ nửa cuối tháng 10 và tháng 11/2023.

Bão/áp thấp nhiệt đới, gió mùa Đông Bắc có khả năng gây ra gió mạnh, sóng lớn ảnh hưởng đến các hoạt động trên các vùng biển. Ngoài ra, hiện tượng mưa lớn, dông, lốc, sét, mưa đá, rét đậm, rét hại, sương muối, băng giá có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các hoạt động sản xuất và sức khỏe cộng đồng ở các khu vực trên phạm vi toàn quốc.

Từ tháng 11/2023 đến tháng 1/2024, trên phạm vi toàn quốc nhiệt độ trung bình phổ biến cao hơn khoảng 0,5 - 1,5 độ C so với trung bình nhiều năm.

Khu vực Bắc Bộ: Tổng lượng mưa từ tháng 11 - 12/2023 phổ biến cao hơn từ 10 - 20% so với trung bình nhiều năm. Tháng 1/2024, tổng lượng mưa phổ biến 20 - 40 mm (ở mức cao hơn từ 5 - 15mm so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ).

Khu vực Trung Bộ: Tháng 11/2023, tổng lượng mưa phổ biến thấp hơn từ 10 - 20% so với trung bình nhiều năm, riêng các tỉnh từ Thanh Hóa đến Quảng Bình cao hơn từ 10 - 30% so với trung bình nhiều năm. Tháng 12/2023, tổng lượng mưa tại Bắc Trung Bộ cao hơn 20 - 40% so với trung bình nhiều năm; tại khu vực Trung và Nam Trung Bộ, tổng lượng mưa ở mức xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Tháng 1/2024, tổng lượng mưa phổ biến từ 20 - 60mm, riêng phía Nam Nghệ An - Quảng Nam phổ biến từ 60 - 150mm (cao hơn từ 5 - 20 mm so với trung bình nhiều năm, riêng Ninh Thuận, Bình Thuận phổ biến thấp hơn từ 5 - 15mm so với trung bình nhiều năm).

Khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ: Tổng lượng mưa tháng 11 - 12/2023, ở khu vực Tây Nguyên, Nam Bộ ở mức xấp xỉ so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ, riêng tháng 12/2023, tổng lượng mưa Tây Nguyên ở mức thấp hơn từ 5 - 15% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Tháng 1/2024, phổ biến ít mưa, tổng lượng mưa phổ biến từ 5 - 15mm.

Lưu vực sông Mê Công: Khu vực thượng lưu, tổng lượng mưa tháng 2/2024 phổ biến phổ biến cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 10 - 20%; sang tháng 3 - 4/2024 phổ biến thấp hơn khoảng từ 10 - 20% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Khu vực trung lưu, tổng lượng mưa từ tháng 2/2024 phổ biến ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm; tháng 3 - 4/2024, tổng lượng mưa phổ biến thấp hơn khoảng từ 10 - 30%. Khu vực hạ lưu, tổng lượng mưa từ tháng 2 - 4/2024 phổ biến thấp hơn từ 10 - 20% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Tình trạng ấm lên toàn cầu và ảnh hưởng của hiện tượng thời tiết El Nino là những lý do chính dẫn đến dự báo mùa đông ấm hơn.

Trong năm nay, hiện tượng thời tiết El Nino quay trở lại, mùa hè nóng bức đặc biệt, một loạt hiện tượng thời tiết cực đoan xuất hiện, hiện tượng ấm lên toàn cầu có tác động ngày càng rõ rệt. Do đó, các chuyên gia đang dự báo rằng mùa đông năm nay có thể sẽ phá kỷ lục và trở thành mùa đông ấm nhất từng được ghi nhận.

Bình luận với hãng thông tấn Anadolu (Thổ Nhĩ Kỳ) ngày 19/11, nhà khoa học khí hậu Mathew Barlow cho biết, trên toàn cầu, rất có thể tháng 12/2023, tháng 1 và tháng 2/2024 ấm kỷ lục.

Theo ông Barlow, đối với toàn bộ Trái đất, đây sẽ là thời kỳ nóng nhất được ghi nhận. Ông giải thích lý do khiến mùa đông đặc biệt ấm áp là do hiện tượng nóng lên toàn cầu và hiệu ứng El Nino.

Ông Barlow, Giáo sư khoa học khí hậu tại Đại học Massachusetts Lowell ở Mỹ, nêu rõ rằng có xu hướng chung về tình trạng ấm lên toàn cầu và hiện tượng El Nino làm tăng thêm tình trạng đó.

Giáo sư Barlow cho biết thêm, những năm lập kỷ lục về nhiệt độ toàn cầu hầu hết đều là những năm xuất hiện hiện tượng El Nino và sắp tới, nhiệt độ trung bình dự kiến sẽ ấm hơn ở hầu hết mọi nơi.

Ông cho biết tháng 10 vừa qua là tháng nóng kỷ lục nhất từ trước tới nay (so sánh theo tháng). Theo Cơ quan Biến đổi Khí hậu Copernicus của EU, tháng 10/2023 là tháng 10 ấm nhất trên toàn cầu trong các hồ sơ dữ liệu kể từ năm 1940.

Giáo sư Barlow cũng dự báo mùa đông sẽ ngày càng ngắn lại. “Tôi nghĩ ở hầu hết các nơi, mùa đông sẽ ngắn hơn. Nhiệt độ lạnh nhất sẽ bắt đầu muộn hơn và kết thúc sớm hơn một chút. Đó là một sự thay đổi rất nhất quán theo thời gian đối với hầu hết các khu vực”, ông nói.

Nhà khoa học khí hậu trên còn đưa ra dự báo một kỷ lục khác về nhiệt độ bề mặt trung bình toàn cầu, dẫn đến nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan. Với tình trạng ấm lên toàn cầu, ông Barlow cho rằng các hiện tượng cực đoan sẽ tiếp tục gia tăng nhanh chóng như đã thấy trong mùa hè này dưới dạng lũ lụt nghiêm trọng, hạn hán và nắng nóng cực độ.

Ông lưu ý thêm rằng ngoài hiện tượng nóng cực độ, cũng sẽ xuất hiện các đợt lạnh cực độ, mặc dù những điều đó chắc chắn sẽ ít xảy ra hơn do biến đổi khí hậu.

Mỹ đã lập một số kỷ lục về không khí lạnh vào mùa thu này ngay sau khi lập một số kỷ lục về nắng nóng. Ông nói: “Kiểu thời tiết khắc nghiệt đó đang gia tăng. Đôi khi chúng ta thấy nhiệt độ rất ấm áp, sau đó thỉnh thoảng là nhiệt độ rất lạnh”.

Bất chấp những căng thẳng địa chính trị trên khắp thế giới, Giáo sư Barlow nhấn mạnh các quốc gia phải tiếp tục nỗ lực giảm thiểu biến đổi khí hậu.