Thảo luận và trả lời câu hỏi:
- Hãy so sánh hình thức sinh sản vô tính và sinh sản hữu tính.
- Hãy cho biết giun đất, giun đũa, cá thể nào là lưỡng tính, phân tính và có hình thức thụ tinh ngoài hoặc thụ tinh trong.
Bài 3 trang 177 sgk Sinh học 11 nâng cao: Vì sao sinh sản hữu tính tiến hóa hơn sinh sản vô tính?
Lời giải:
Sinh sản vô tính không tạo ra sự đa dạng về mặt di truyền, sinh sản hữu tính luôn kèm theo sự tổ hợp vật chất di truyền. Sinh sản hữu tính tạo ra nhiều biến dị tổ hợp có thể thích nghi và phát triển trong điều kiện môi trường sống thay đổi.
Xem toàn bộ tài liệu Lớp 7: tại đây
Xem thêm các sách tham khảo liên quan:
- Giải Sách Bài Tập Sinh Học Lớp 7
- Bài Tập Trắc Nghiệm Sinh Lớp 7
- Sách Giáo Khoa Sinh Học Lớp 7
- Giải Sinh Học Lớp 7
- Giải Sinh Học Lớp 7 [Ngắn Gọn]
- Sách Giáo Viên Sinh Học Lớp 7
- Sách Bài Tập Sinh Học Lớp 7
Giải Vở Bài Tập Sinh Học 7 – Bài 55: Tiến hóa về sinh sản giúp HS giải bài tập, cung cấp cho học sinh những hiểu biết khoa học về đặc điểm cấu tạo, mọi hoạt động sống của con người và các loại sinh vật trong tự nhiên:
I. Sinh sản vô tính [trang 119 VBT Sinh học 7]
1. [trang VBT Sinh học 7]: Hãy cho biết ở Động vật không xương sống, những đại diện nào có hình thức sinh sản vô tính bằng cách phân đôi hoặc mọc chồi.
Trả lời:
– Phân đôi: trùng biến hình, trùng roi, trùng giày
– Mọc chồi: thủy tức, san hô
II. Sinh sản hữu tính [trang 119 VBT Sinh học 7]
1. [trang 119 VBT Sinh học 7]: Hãy so sánh hình thức sinh sản vô tính và hình thức sinh sản hữu tính.
Trả lời:
| Sinh sản vô tính | Sinh sản hữu tính | |
| Giống nhau | Đều tạo ra thế hệ sau | |
| Khác nhau | Không có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái,con sinh ra từ 1 phần cơ thể mẹ | Có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái thông qua thụ tinh tạo hợp tử, hợp tử phát triển thành cơ thể mới |
2. [trang 119 VBT Sinh học 7]: Hãy cho biết giun đất, giun đũa, cá thể nào là lưỡng tính, phân tính và có hình thức thụ tinh ngoài hoặc thụ tinh trong, dùng dấu [+] điền vào ô trống.
Trả lời:
| Cơ thể | Hình thức thụ tinh | |||
| Lưỡng tính | Phân tính | Thụ tinh trong | Thụ tinh ngoài | |
| Giun đất | + | + | ||
| Giun đũa | + | + |
III. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính [trang 119 VBT Sinh học 7]
1. [trang 119 VBT Sinh học 7]: Lựa chọn câu thích hợp điền vào các ô trống ở bảng sau:
Trả lời:
Bảng. Sự sinh sản hữu tính và tập tính chăm sóc con ở động vật
| Tên loài | Thụ tinh | Sinh đẻ | Phát triển phôi | Tập tính bảo vệ trứng | Tập tính nuôi con |
| Trai sông | Thụ tinh ngoài | Đẻ trứng | Biến thái | Không | Con non [ấu trùng hay nòng nọc] tự đi kiếm mồi |
| Châu chấu | Thụ tinh trong | Đẻ trứng | Biến thái | Không | Con non [ấu trùng hay nòng nọc] tự đi kiếm mồi |
| Cá chép | Thụ tinh ngoài | Đẻ trứng | Trực tiếp [không nhau thai] | Không | Con non [ấu trùng hay nòng nọc] tự đi kiếm mồi |
| Ếch đồng | Thụ tinh ngoài | Đẻ trứng | Trực tiếp [không nhau thai] | Không | Con non [ấu trùng hay nòng nọc] tự đi kiếm mồi |
| Thằn lằn bóng đuôi dài | Thụ tinh ngoài | Đẻ trứng | Trực tiếp [không nhau thai] | Không | Con non [ấu trùng hay nòng nọc] tự đi kiếm mồi |
| Chim bồ câu | Thụ tinh trong | Đẻ trứng | Trực tiếp [không nhau thai] | Làm tổ, ấp trứng | Bằng sữa diều, mớm mồi |
| Thỏ | Thụ tinh trong | Đẻ con | Trực tiếp [có nhau thai] | Đào hang, lót ổ | Bằng sữa mẹ |
– Dựa vào bảng đã điền, hãy nêu lợi ích của sự thụ tinh trong, đẻ con, phôi phát triển trực tiếp, không hoặc có nhau thai, các hình thức bảo vệ trứng và nuôi con.
Lợi ích của sự thụ tinh trong, đẻ con, phôi phát triển trực tiếp, không hoặc có nhau thai, các hình thức bảo vệ trứng và nuôi con: đảm bảo cho động vật đạt hiệu quả sinh sản cao: nâng cao tỷ lệ thụ tinh, tăng tỷ lệ con non sống sót, thúc đẩy sự tăng trưởng nhanh của con non.
Câu hỏi [trang 120, 121 VBT Sinh học 7]
1. [trang 120 VBT Sinh học 7]: Hãy kể tên các hình thức sinh sản ở động vật và sự phân biệt các hình thức sinh sản đó. Em hãy điền các thông tin còn thiếu vào các chỗ trống trong bảng sau:
Trả lời:
| Sinh sản vô tính | Sinh sản hữu tính | ||
| Phân đôi | Mọc chồi | Thụ tinh ngoài | Thụ tinh trong |
| Là hình thức sinh sản không có tế bào sinh dục đực và cái kết hợp với nhau | Là hình thức sinh sản có sự kết hợp giữa tế bào sinh dục đực [tinh trùng] và tế bào sinh dục cái [trứng] | ||
| Cơ thể lớn đến 1 kích thước nhất định thì phân đôi thành 2 cơ thể con giống hệt mẹ | 1 tế bào trên cơ thể lớn nhanh hơn bình thường và phát triển thành cơ thể con | Thụ tinh ngoài cơ thể mẹ | Thụ tinh trong cơ thể mẹ |
2. [trang 121 VBT Sinh học 7]: Giải thích sự tiến hóa hình thức sinh sản hữu tính, cho ví dụ:
Trả lời:
– Thụ tinh ngoài → thụ tinh trong
– Đẻ nhiều trứng → đẻ ít trứng → đẻ con
– Phôi phát triển có biến thái → phát triển trực tiếp không có nhau thai → phát triển trực tiếp có nhau thai
– Con nonn không được nuôi dưỡng → co non được nuôi dưỡng bằng sữa mẹ → được học tập thích nghi với cuộc sống
Ví dụ: trai sông [thụ tinh ngoài] → châu chấu [thụ tinh trong]
Xem thêm các sách tham khảo liên quan:
Giải Bài Tập Sinh Học 11 – Bài 45: Sinh sản hữu tính ở động vật [Nâng Cao] giúp HS giải bài tập, cung cấp cho học sinh những hiểu biết khoa học về đặc điểm cấu tạo, mọi hoạt động sống của con người và các loại sinh vật trong tự nhiên:
Trả lời câu hỏi Sinh 11 nâng cao Bài 45 trang 174: Lấy ví dụ về một số loài động vật có sinh sản hữu tính. Quan sát sơ đồ sinh sản hữu tính ở gà dưới đây, cho biết thế nào là sinh sản hữu tính?
Lời giải:
– Một số loài sinh sản hữu tính: Trâu, bò, người,..
– Sinh sản hữu tính là hình thức sinh sản tạo ra các cá thể mới, có sự tham gia của giao tử đực với giao tử cái.
Trả lời câu hỏi Sinh 11 nâng cao Bài 45 trang 175: Quan sát sơ đồ sinh sản hữu tính ở gà hãy :
Lời giải:
– Ghi chú các giai đoạn sinh sản hữu tính ở gà vào các ô hình chữ nhật trên sơ đồ. [tự điền]
– So sánh số lượng nhiễm sắc thể có trong tế bào trứng, tinh trùng và hợp tử.
Số nhiễm sắc thể trong: tế bào trứng [n], tinh trùng [n], hợp tử [2n]
– Nhờ những quá trình nào mà cá thể con cũng có bộ nhiễm sắc [2n] giống bộ nhiễm sắc thể của bố mẹ [2n]
Nhờ kết hợp của 3 quá trình: nguyên phân, giảm phân và thụ tinh
Trả lời câu hỏi Sinh 11 nâng cao Bài 45 trang 175: Dựa vào các kiến thức đã học, cho biết có những hình thức thụ tinh nào trong sinh sản hữu tính.
Lời giải:
– Thụ tinh ngoài [sự thụ tinh xảy ra ngoài cơ thể, phương thức nguyên thủy nhất, ít kết quả] → Thụ tinh trong [sự thụ tinh xảy ra bên trong cơ thể, các giao tử được bảo vệ trong cơ quan sinh dục, nên hiệu quả thụ tinh cao].
Trả lời câu hỏi Sinh 11 nâng cao Bài 45 trang 175: Nêu đặc điểm tiến hóa thông qua hình thức sinh sản từ động vật thấp đến cao.
Lời giải:
– Thụ tinh ngoài [sự thụ tinh xảy ra ngoài cơ thể, phương thức nguyên thủy nhất, ít kết quả] → Thụ tinh trong [sự thụ tinh xảy ra bên trong cơ thể, các giao tử được bảo vệ trong cơ quan sinh dục, nên hiệu quả thụ tinh cao].
Trả lời câu hỏi Sinh 11 nâng cao Bài 45 trang 176: Hướng tiến hóa của sinh sản hữu tính là gì? Tại sao nói hình thức thụ tinh trong tiến hóa hơn hình thức thụ tinh ngoài? Tại sao đẻ con tiến hóa hơn đẻ trứng?
Lời giải:
– Chiều hướng tiến hóa:
+ Chưa có cơ quan sinh sản → có cơ quan sinh sản
+ Tự thụ tinh → thụ tinh chéo
+ Thụ tinh ngoài → thụ tinh trong
+ Chưa phân tính → phân tính đực cái
– Thụ tinh ngoài có hiệu quả thụ tinh thấp do tinh trùng phải bơi trong nước để gặp trứng. Thụ tinh trong là hình thức thụ tinh đưa tinh trùng vào cơ quan sinh dục của con cái được bảo vệ trong cơ quan sinh sản nên hiệu quả thụ tinh cao.
– Đẻ con tiến hóa hơn vì phôi thai phát triển tốt hơn nhờ chất dinh dưỡng lấy từ cơ thể mẹ qua nhau thai. Thai cũng được bảo vệ tốt hơn trong suốt thời gian phát triển.
Lời giải:
– Sinh sản hữu tính là hình thức sinh sản tạo ra cá thể mới có sự tham gia của 2 giao tử đực và cái, hình thức này luôn kèm theo sự tổ hợp vật chất di truyền.
∗ Khác nhau giữa sinh sản hữu tính với sinh sản vô tính:
| Sinh sản vô tính | Sinh sản hữu tính |
|
– Không có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái – Con sinh ra giống hệt mẹ |
– Có sự kết hợp giữa giao tử đực và giao tử cái – Con sinh ra đa dạng về mặt di truyền. |
Lời giải:
– Thụ tinh là sự kết hợp của giao tử đực và giao tử cái tạo hình thành hợp tử, hợp tử phát triển thành cơ thể mới.
– Bản chất là sự tổ hợp vật chất di truyền của tinh trùng và trứng.
Lời giải:
Sinh sản vô tính không tạo ra sự đa dạng về mặt di truyền, sinh sản hữu tính luôn kèm theo sự tổ hợp vật chất di truyền. Sinh sản hữu tính tạo ra nhiều biến dị tổ hợp có thể thích nghi và phát triển trong điều kiện môi trường sống thay đổi.
Lời giải:
Giao phối mới có sự kết hợp giữa 2 loại giao tử ở 2 cá thể khác nhau, tạo ra nhiều biến dị tổ hợp ở cá thể con, nên cá thể con có thể thích nghi và phát triển trong điều kiện môi trường sống thay đổi tốt hơn tự phối.
Lời giải:
Đẻ con tiến hóa hơn đẻ trứng vì: phôi được nuôi dưỡng lấy dưỡng chất trực tiếp từ cơ thể mẹ, được bảo vệ trong cơ thể mẹ cho đến khi hình thành đầy đủ các bộ phận của một cơ thể hoàn chỉnh, bảo đảm cho sự sống sót và phát triển tốt hơn đẻ trứng.
Lời giải:
– Từ chưa có sự phân hóa giới tính → có sự phân hóa giới tính.
– Chưa có cơ quan sinh sản → có cơ quan sinh sản rõ ràng.
– Lưỡng tính → đơn tính.
– Đẻ trứng → đẻ trứng thai → đẻ thai.
– Thụ tinh trong → thụ tinh ngoài.
– Tụ thụ tinh → thụ tinh chéo.
Lời giải:
– Khi còn ở môi trường nước, thụ tinh ngoài mới có thể thực hiện được.
– Khi lên cạn, nếu thụ tinh ngoài thì trứng đẻ ra sẽ bị khô và dễ bị các tác nhân khác làm hỏng như nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp, ánh sáng mặt trời mạnh, vi khuẩn xâm nhập…
Khắc phục: Thụ tinh trong. Đẻ trứng có vỏ bọc dày hoặc phôi thai phát triển trong cơ thể mẹ.