Trong những năm gần đây, việc xuất hiện các biện pháp tu từ ngày càng nhiều trong đề thi tốt nghiệp Trung học phổ thông quốc gia. Hiểu rõ và nắm vững những kiến thức về biện pháp tu từ, phân biệt các loại hình của nó và vận dụng hợp lý từng biện pháp để khai thác triệt để nhất. Hiện nay trong tiếng việt có rất nhiều loại biện pháp tu từ nên rất khó nhận biệt và phân biệt chúng với nhau
I. Biện pháp tu từ là gì?
Biện pháp tu từ là một trong những biện pháp nghệ thuật hay đươc sử dụng trong các tác phẩm văn học. Nhờ việc sử dụng các biện pháp tu từ, tác giả có thể dễ dàng hơn trong việc truyền đạt suy nghĩ, cảm xúc về mỗi sự vật, sự việc đến bạn đọc một cách dễ dàng và sinh động hơn.
Biện pháp tu từ là biện pháp đươc sử dụng phổ biến trong văn hoc cũng như cuộc sống hàng ngày. Biên pháp tu từ là cách sử dung ngôn ngữ theo một cách đặc biêt ở môt đơn vi ngôn ngữ [về từ, câu, văn bản] trong một ngữ cảnh nhất định nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm trong diễn đạt, đồng thời góp phần gây ấn tương với người đối diện, người đọc về nội dung mình muốn truyền đạt.
Từ láy: thơm thơm
Từ ghép: quê hương
II. Các loại biện pháp tu từ
Có hai loại biện pháp tu từ chính, đó là:
- Biện pháp tu từ từ vựng:
- Biện pháp so sánh;
- biện pháp ẩn dụ;
- Biện pháp hoán dụ;
- Biện pháp nhân hóa;
- Biện pháp điệp ngữ;
- Biện pháp nói giảm - nói tránh;
- Biện pháp nói quá;
- Biện pháp liệt kê;
- Biện pháp chơi chữ.
- Biện pháp tu từ cú pháp:
- Đảo ngữ;
- Điệp cấu trúc;
- Chêm xen;
- Câu hỏi tu từ;
- Phép đối.
III Tác dụng của biện pháp tu từ
Biện pháp tu từ có vai trò đặc biệt trong các văn bản nghệ thuật. Việc sử dụng biện pháp tu từ giúp hình ảnh, sự vật, sự việc được hình dung mộ cách rõ ràng, sinh động hơn. Mỗi loại biện pháp tu từ khác nhau sẽ mang đến những tác dụng khác nhau khi tác giả sử dung. Ví dụ như biện pháp so sánh góp phần làm nổi bât sự vật, sự việc mà tác giả muốn biểu đat, biện pháp nhân hóa giúp thể hiện suy nghĩ, tình cảm của con người một cách gần gũi, biện pháp nói giảm nói tránh góp phần diễn đạt môt cách tế nhi hơn tránh khỏi cảm giác đau buồn, mất mát, nặng nề...
Khi sử dụng biện pháp tu từ thay thế cho việc sử dụng từ ngữ thông thường luôn là sự lựa chọn khi viết môt tác phẩm văn học hay mong muốn thể hiện cảm xúc của mình một cách không trực tiếp. Đồng thời khi sử dụng các biên pháp tu từ một cách linh hoạt giúp cho tác giả tạo ấn tượng rõ nét cho tác phẩm và văn phong của mình
Trong tiếng việt việc sử dụng biện pháp tu từ rất đa dạng. Trong các tác phẩm văn học việc sử dung nhiều biện pháp tu từ góp phần minh họa chi tiết , tăng sức tưởng tượng cho người đọc, góp phần thu hút người đọc chú ý đến tác phẩm và mở ra những liên tưởng mới mẻ. Trong một đoạn văn, bạn hoàn toàn có thể sử dụng nhiều biện pháp tu từ, không có sự giới han, tao điều kiện to lớn cho tác gỉa thỏa sức sáng tạo, liên tưởng, tạo nên dấu ấn riêng của mình trong tác phẩm.
Như vậy, khi sủ dụng biện pháp tu từ trong các tác phẩm văn học hoặc trong lời nói, tạo nên sức hút hơn trong việc biểu đạt suy nghĩ và cảm xúc của tác giả hơn so với việc sủ dụng từ ngữ thông thường.