Đánh giá bội chi ngân sách nhà nước năm 2024

(HNMO) - Chiều 19-6, tiếp tục chương trình kỳ họp thứ năm, Quốc hội khóa XV, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải, các đại biểu Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2021.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp chiều 19-6.

Về lập và chấp hành dự toán, quyết toán ngân sách nhà nước năm 2021, Nghị quyết nêu rõ: Quốc hội đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ, trong bối cảnh nền kinh tế chịu tác động nghiêm trọng của dịch Covid-19, nhiều địa phương phải thực hiện biện pháp giãn cách, giao thông, du lịch, dịch vụ bị đình trệ, việc đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, thương mại trong nước… Tổng thu ngân sách vượt 17,2% so với dự toán, trong đó thu nội địa vượt 15,9%, thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu vượt 21,2%.

Nghị quyết đã phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2021. Trong đó, tổng số thu cân đối ngân sách nhà nước là 2.387.906 tỷ đồng, bao gồm cả số thu chuyển nguồn từ năm 2020 chuyển sang năm 2021, thu kết dư ngân sách địa phương năm 2020, thu từ quỹ dự trữ tài chính theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước.

Tổng số chi cân đối ngân sách nhà nước là 2.484.439 tỷ đồng, bao gồm cả số chi chuyển nguồn từ năm 2021 sang năm 2022. Bội chi ngân sách nhà nước là 214.053 tỷ đồng, bằng 2,52% tổng sản phẩm trong nước (GDP), không bao gồm kết dư ngân sách địa phương.

Các đại biểu Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2021.

Trình bày tóm tắt Báo cáo tiếp thu, giải trình về quyết toán ngân sách nhà nước năm 2021 và hoàn thiện Dự thảo Nghị quyết phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2021, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Lê Quang Mạnh cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí với các ý kiến đại biểu Quốc hội cho rằng, kỷ luật, kỷ cương tài chính quốc gia thực hiện chưa nghiêm; nhiều tồn tại, hạn chế kéo dài nhiều năm đã được nêu trong báo cáo kiểm toán quyết toán và báo cáo thẩm tra chưa được khắc phục. Đề nghị Chính phủ cần có các biện pháp, giải pháp quyết liệt tăng cường kỷ luật, kỷ cương để khắc phục các tồn tại, hạn chế này; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm; kiểm điểm trách nhiệm người đứng đầu các bộ, ngành, địa phương.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Lê Quang Mạnh trình bày dự thảo Nghị quyết.

Một số ý kiến cho rằng, chưa có hướng dẫn đầy đủ quyết toán công tác phòng, chống dịch và hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng của dịch Covid-19, đặc biệt là nguồn vốn huy động ngoài ngân sách nhà nước. Đề nghị Chính phủ hướng dẫn quyết toán các khoản huy động, thu, chi đóng góp ngoài ngân sách nhà nước cho công tác phòng, chống dịch Covid-19; tổng hợp, báo cáo Quốc hội kết quả thanh toán, quyết toán tổng thể nguồn lực công tác phòng chống dịch Covid-19 và hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng của đại dịch tại dự thảo Nghị quyết phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước năm 2021.

Về chi đầu tư phát triển và chi cho chương trình mục tiêu quốc gia, có ý kiến đại biểu Quốc hội cho rằng, công tác giải ngân vốn đầu tư công, các chương trình mục tiêu quốc gia trong năm 2021 còn chậm, gây lãng phí trong quản lý, sử dụng ngân sách. Có ý kiến đại biểu cho rằng, công tác chuẩn bị đầu tư thường kéo dài quá lâu là một trong những nguyên nhân làm chậm tiến độ giải ngân.

Vì vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương nghiêm túc thực hiện các quy định của Luật Đầu tư công, trong đó đặc biệt quan tâm chú trọng đến công tác chuẩn bị đầu tư. Đồng thời, căn cứ quy hoạch, kế hoạch được duyệt cần chuẩn bị từ sớm, từ xa phê duyệt chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư các chương trình, dự án từ nhiệm kỳ trước để sẵn sàng cho việc lập, phê duyệt kế hoạch đầu tư công giai đoạn sau.

(ĐTTCO) - Báo cáo bổ sung về tài chính - ngân sách gửi đến Quốc hội, Bộ Tài chính cho biết, triển khai chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, tổng số tiền miễn, giảm, gia hạn tiền thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất hết năm 2022 khoảng 200.300 tỷ đồng.

Nhiều giải pháp tài chính đã được triển khai để hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp. Ảnh minh họa

Theo Bộ Tài chính, bội chi ngân sách Nhà nước năm 2022 dự toán là 404.300 tỷ đồng (4,3% GDP); kết quả thực hiện khoảng 342.600 tỷ đồng, bằng 3,6% GDP, giảm 61.700 tỷ đồng so dự toán. Trong đó bội chi ngân sách Trung ương giảm 45.900 tỷ đồng, bội chi ngân sách địa phương giảm 15.800 tỷ đồng.

Đến hết ngày 31-12-2022, dư nợ công khoảng 38% GDP, dư nợ Chính phủ khoảng 34,7% GDP, dư nợ nước ngoài của quốc gia khoảng 36,8% GDP (thấp hơn trần quy định). Quý I-2023, tổng thu đạt 494.000 tỷ đồng, bằng 30,5% dự toán, tăng 2,2% so cùng kỳ năm 2022. Tổng chi ước đạt 363.400 tỷ đồng, bằng 17,5% dự toán, tăng 7,2% so cùng kỳ năm 2022.

Nhận định những tháng còn lại của năm, nền kinh tế vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, áp lực lạm phát, rủi ro thị trường ngân hàng, tài chính; thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu tiếp tục ảnh hưởng lớn đến việc thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và tài chính - ngân sách năm 2023, Bộ Tài chính đã nêu một số giải pháp cần chú trọng thực hiện để hoàn thành các mục tiêu dự toán ngân sách năm 2023.

Trong đó, sẽ tiếp tục điều hành chi ngân sách Nhà nước một cách chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả, trong phạm vi dự toán Quốc hội quyết định. Thực hiện rà soát, cắt giảm các khoản kinh phí thường xuyên ngân sách Trung ương đã giao cho các bộ, cơ quan trung ương nhưng đến ngày 30-6 mà chưa phân bổ, giao dự toán cho các đơn vị sử dụng ngân sách…

Về việc triển khai hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp, Bộ Tài chính cho biết, tính đến ngày 31-12-2022, ngân sách Nhà nước đã bổ sung 4.361 tỷ đồng cho 32 địa phương để thực hiện hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động theo Quyết định số 08/2022/QĐ-TTg ngày 28-3-2022 của Thủ tướng Chính phủ. Lũy kế đến nay đã bổ sung 4.389 tỷ đồng cho 38 địa phương.

Ngân sách cũng đã thực hiện cấp bù chênh lệch lãi suất tín dụng (2%) cho các ngân hàng thương mại và Ngân hàng Chính sách Xã hội đến hết năm 2022 là 859 tỷ đồng. Qua thẩm tra, một số ý kiến trong Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đề nghị đánh giá toàn diện hiệu quả của việc giãn, hoãn, giảm thuế.