Đạo phẩm là gì
Ngoài đạo văn, khái niệm plagiarism còn bao gồm cả đạo nhạc, sao chép hình ảnh hay video. Trong giới hạn bài viết này, Hotcourses Vietnam chỉ đề cập đến đạo văn vì viết luận là công việc thường gặp với cộng đồng du học sinh. Đạo văn chắc chắn là một hành động sai trái không cần phải bàn cãi nên mục đích của bài viết dưới đây chỉ để giúp các bạn không vô tình rơi vào lỗi đạo văn ngoài ý muốn. Show
>> 5 hậu quả của việc đạo văn ở nước ngoài bạn cần biết Các hình thức đạo văn phổ biếnĐịnh nghĩa một cách đơn giản, đạo văn là hành vi ăn cắp chữ nghĩa của người khác. Cụ thể hơn, nếu bạn rơi vào các trường hợp sau thì sẽ bị xem là đạo văn bất kể là vô tình hay cố ý: 1. Đạo toàn bộ tác phẩmĐây là hình thức đạo văn dễ phát hiện và có mức độ nghiêm trọng nhất. Tác phẩm ở đây không chỉ là một đoạn văn mà còn có thể là một kết quả nghiên cứu hay dữ liệu thông tin. Hành vi này có thể xem là đánh cắp tài sản trí tuệ. 2. Đạo văn do quên… dùng ngoặc képNghe thì có vẻ buồn cười nhưng nếu bạn trích dẫn một câu văn của người khác mà sơ ý bỏ đi dấu ngoặc kép thì sẽ bị gán vào tội đạo văn. Dấu ngoặc kép trong trường hợp này thật sự là “nhỏ nhưng có võ”. 3. Đạo văn do không dẫn nguồn/ dẫn sai nguồn/ dẫn thiếu nguồnBạn có thể dùng ngoặc kép nhưng lại không chú thích rõ câu văn này của ai hoặc trích ra từ tác phẩm nào thì cũng bị tính là đạo văn. Để tiện lợi hơn cho việc trích dẫn, mỗi khi có ý định sử dụng một thông tin nào đó thì bạn nên ghi chú thêm nguồn của dữ kiện đó để tiết kiệm thời gian sau này cho mình. Chưa hết, nếu bạn dẫn nguồn sai để tới lúc độc giả tra cứu không tìm ra đúng thông tin thì vẫn tính là hành vi đạo văn. 4. Tự đạo văn của mìnhVí dụ như bạn chỉ viết đúng 1 bài báo nhưng lại gửi đến 5 tòa soạn thì sẽ phạm phải lỗi tự đạo văn của mình. Nếu 5 tòa soạn này cùng xuất bản bài báo đó thì sẽ dẫn đến những xung đột về bản quyền không nhỏ dù có cùng một tác giả. Hành vi này còn cho thấy rõ sự lười biếng không thể chối cãi của người viết. 5. Đạo văn “xào nấu”Cùng một ý tưởng nhưng nếu bạn biết cách triển khai khác đi thì chắc chắn sẽ thành một tác phẩm độc nhất. Tuy nhiên có những ý tưởng độc đáo đến mức dù bạn có cố gắng để thay đổi từ ngữ hay cấu trúc diễn đạt thì vẫn khiến độc giả nhận ra tác phẩm gốc. Ví dụ như bạn muốn viết một câu chuyện về cậu bé phù thủy sống ở Anh thì độc giả ít nhiều chắc chắn sẽ liên tưởng đến Harry Potter. 6. Đạo văn dịchMặc dù khác ngôn ngữ nhưng nếu bạn dịch lại y chang một bài báo tiếng Anh rồi nhận mình là tác giả thì vẫn là đạo văn như thường. Ngôn ngữ trong bản dịch của bạn có mượt mà bóng bẩy ra sao thì ý tứ vẫn là của người khác. 7. Nhận vơ tác phẩmBạn có thể chẳng cần viết một chữ nào nhưng chỉ cần tự xưng mình là tác giả của một tác phẩm do người khác viết thì vẫn bị xem là đạo văn. Đây có lẽ là trường hợp đạo văn “đáng xấu hổ” nhất vì bạn thậm chí còn không đủ kiên nhẫn để đặt bút viết ra một câu nào. Phân biệt đạo văn và cảm hứng“Đạo văn” và “cảm hứng” là hai khái niệm hay bị nhập nhằng trong lĩnh vực sáng tạo nên Hotcourses Vietnam sẽ giúp bạn phân định rạch ròi để dùng cho đúng. Cảm hứng là “cảm” xúc thúc đẩy bạn có “hứng” thú để thực hiện một điều gì đó. Nếu bạn đọc một tác phẩm rồi muốn xắn tay áo lên để viết ra một sản phẩm của riêng mình thì lúc này bạn đã được tác phẩm đó “truyền cảm hứng” để sáng tạo. Đi trên đường nghe tiếng chim hót, bạn bỗng thấy yêu đời nên muốn viết nên một bài thơ thì tiếng chim này đã truyền cảm hứng sáng tác cho tâm hồn thi sĩ bên trong bạn. Nhìn chung, cảm hứng không phải là ý tưởng mà chỉ là cảm xúc. Ngược lại, đạo văn lại xoay quanh ý tưởng và cách triển khai ý tưởng đó. Bạn đọc xong một tác phẩm thấy thích quá rồi (có cảm hứng) để viết theo y xì thì sẽ là đạo văn. Thi ca Việt Nam có nhiều câu thơ mô tả tiếng chim nhưng nếu bạn cố tình (có cảm hứng) để bắt chước cách đặt vấn đề của một tác giả khác thì đạo vẫn là đạo. Làm thế nào để tránh lỗi đạo văn?Bạn có thể áp dụng một số mẹo dưới đây của Hotcourses Vietnam để câu chữ của mình không phạm lỗi đạo văn:
Tạm kếtThật ra thì bạn chỉ bị xem là đạo văn khi bị phát hiện. Nhưng dù cho không có ai kiểm tra thì Hotcourses Vietnam vẫn khuyên bạn nên chủ động biết trân trọng thành quả lao động của người khác nếu bạn kỳ vọng người khác công nhận những nỗ lực của mình. Nguồn tham khảo: Enago Academy Bài được viết lại bởi Do An Khang vào ngày 15 tháng 07 năm 2021. Đối với các định nghĩa khác, xem Lậu và Ăn Cắp Bản Quyền. Vi phạm bản quyền, ăn cắp bản quyền hay lậu là việc sử dụng các tác phẩm được bảo vệ bởi luật bản quyền một cách trái phép, trừ khi có sự cho phép, do đó vi phạm một số quyền độc quyền được cấp cho chủ bản quyền, như quyền sao chép, phân phối, hiển thị hoặc thực hiện công việc được bảo vệ, hoặc để thực hiện các tác phẩm phái sinh. Chủ bản quyền thường là người tạo ra tác phẩm hoặc nhà xuất bản hoặc doanh nghiệp khác được giao bản quyền. Chủ bản quyền thường xuyên viện dẫn các biện pháp pháp lý và công nghệ để ngăn chặn và xử phạt vi phạm bản quyền.
Tranh chấp vi phạm bản quyền thường được giải quyết thông qua đàm phán trực tiếp, thông báo và xử lý, hoặc kiện tụng tại tòa án dân sự. Vi phạm thương mại tổng hợp hoặc quy mô lớn, đặc biệt là khi liên quan đến hàng giả, đôi khi bị truy tố thông qua hệ thống tư pháp hình sự. Thay đổi kỳ vọng của công chúng, tiến bộ trong công nghệ kỹ thuật số và sự tiếp cận ngày càng tăng của Internet đã dẫn đến sự vi phạm ẩn danh, phổ biến đến mức các ngành công nghiệp phụ thuộc bản quyền hiện nay ít tập trung vào việc theo đuổi các cá nhân tìm kiếm và chia sẻ nội dung được bảo vệ bản quyền trực tuyến, mà tập trung vào việc mở rộng bản quyền pháp luật công nhận và xử phạt, với tư cách là người xâm phạm gián tiếp, các nhà cung cấp dịch vụ và nhà phân phối phần mềm được cho là tạo điều kiện và khuyến khích các hành vi xâm phạm cá nhân của người khác. Ước tính tác động kinh tế thực tế của việc vi phạm bản quyền rất khác nhau và phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Tuy nhiên, chủ bản quyền, đại diện của các ngành và các nhà lập pháp từ lâu đã mô tả hành vi vi phạm bản quyền là trộm cắp - ngôn ngữ mà một số tòa án Hoa Kỳ hiện nay coi là mang tính miệt thị hoặc gây tranh cãi.[1][2][3] Một số động cơ để tham gia vi phạm bản quyền là như sau:[4]
Đôi khi nguyên nhân là chỉ tuân thủ một phần với thỏa thuận cấp phép. Ví dụ, vào năm 2013, Quân đội Hoa Kỳ đã giải quyết một vụ kiện với công ty Apptricity có trụ sở tại Texas, nơi sản xuất phần mềm cho phép quân đội theo dõi binh lính của họ trong thời gian thực. Năm 2004, Quân đội Hoa Kỳ đã trả 4,5 triệu đô la Mỹ cho giấy phép 500 người dùng, trong khi bị cáo buộc cài đặt phần mềm cho hơn 9000 người dùng; vụ việc đã được giải quyết với đền bù 50 triệu đô la Mỹ.[5][6] Các tổ chức chống vi phạm bản quyền lớn, như BSA, thường xuyên tiến hành kiểm toán cấp phép phần mềm để đảm bảo luật bản quyền được tuân thủ đầy đủ.[7] Cara Cusumano, giám đốc của Liên hoan phim Tribeca, tuyên bố vào tháng 4 năm 2014: "Vi phạm bản quyền ít hơn đối với những người không muốn trả tiền và vi phạm nhiều hơn đối với những người muốn có sản phẩm ngay lập tức- mọi người nói, 'Tôi muốn xem Người nhện ngay bây giờ' và tải xuống ". Tuyên bố xảy ra trong năm thứ ba mà lễ hội đã sử dụng Internet để trình bày nội dung của mình, trong khi đó là năm đầu tiên nó giới thiệu một chương trình giới thiệu các nhà sản xuất nội dung mà chỉ làm việc trực tuyến. Cusumano giải thích thêm rằng hành vi tải xuống không chỉ được thực hiện bởi những người chỉ muốn lấy nội dung miễn phí: Wikipedia tiếng Việt hoàn toàn không chịu trách nhiệm về nội dung của những bài viết về luật pháp được đăng tải. Bài viết này chỉ nhằm vào mục đích cung cấp kiến thức phổ thông và không phải là tư vấn pháp luật.
Lưu ý: Vi phạm bản quyền của một sáng chế
Lưu ý:
Các dạng vi phạm khácCác dạng vi phạm bản quyền khác có thể bao gồm từ việc sao chép, mô phỏng lại các thương hiệu (trade mark) hay các biểu hiệu (logo) của một tổ chức, cho đến việc sao chép các chi tiết có tính hệ thống mà phải qua một trình tự thời gian dài mới chứng minh được. Những vi phạm này thường rất khó phân định và nhiều lúc phải tốn nhiều thời gian cũng như tài lực để chứng minh trước toà án rằng có hay không có sự vi phạm về bản quyền. Trong tiếng Việt còn có từ đạo văn chỉ việc ăn cắp bản quyền các văn bản. Một từ tương tự là đạo nhạc, ăn cắp các giai điệu nhạc sáng tác bởi người khác, đạo hình, ăn cắp hoặc chỉnh sửa hình ảnh trái phép hoặc không thuộc về mình.
Wikipedia tiếng Việt hoàn toàn không chịu trách nhiệm về nội dung của những bài viết về luật pháp được đăng tải. Bài viết này chỉ nhằm vào mục đích cung cấp kiến thức phổ thông và không phải là tư vấn pháp luật. Tại Việt Nam, việc bảo hộ quyền tác giả được điều chỉnh bởi nhiều văn bản pháp lý. Một số văn bản pháp quy được liệt kê dưới đây:
Công ước BerneViệt Nam gia nhập Công ước Berne tháng 10 năm 2004. Việc xuất bản của các tổ chức, cá nhân tại Việt Nam kể từ ngày này trở đi sẽ được điều chỉnh theo các quy định trên đây với ưu tiên áp dụng các quy định của Công ước Berne nếu các quy định pháp luật hiện hành mâu thuẫn với quy định của Công ước. Đăng ký quyền tác giảXem thêm: Quyền tác giả
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Vi_phạm_bản_quyền&oldid=68451856” |