Khu vực nào trên Trái Đất có 4 mùa rõ rệt
|
1. Các chí tuyến và các vòng cực trên Trái Đất - Các chí tuyến Bắc và Nam nằm ở vĩ độ 23027’ Bắc và 23027’ Nam. - Các tia sáng Mặt trời chiếu vuông góc với mặt đất ở các đường này vào các ngày: 22/6 và 22/12.Câu hỏi: Trên bề mặt Trái Đất còn có các vòng cực Bắc và Nam, các đường này nằm ở các vĩ độ nào? Trên bề mặt Trái Đất, có các vòng cực Bắc và Nam. Các đường này nằm ở vĩ độ 66033’ Bắc và 66033’ Nam. 2. Sự phân chia bề mặt Trái Đất ra các đới khí hậu theo vĩ độ Câu hỏi: Dựa vào hình 58, hãy kể tên năm đới khí hậu trên Trái Đất.  Câu hỏi: Hãy xác định vị trí và đặc điểm tự nhiên của các đới khí hậu đó (hình 58) - Đới nóng (nhiệt đới): vị trí từ 23027’ Bắc - 23027’ Nam: nhiệt độ cao, quanh năm nóng, gió thường xuyên thổi trong khu vực này là gió Tín Phong, lượng mưa trung bình năm lớn: từ 1.000 mm đến 2.000 mm. - Hai đới ôn hòa (ôn đới)+ Vị trí: từ 23027’ Bắc - 66033’ Bắc và từ 23027’ Nam - 66033’ Nam. Hai đới này nhiệt độ trung bình, các mùa thể hiện rất rõ trong năm. Gió thường xuyên thổi trong hai khu vực này là gió Tây ôn đới. Lượng mưa từ 500 mm - 1.000 mm.- Hai đới lạnh (hàn đới)+ Vị trí: từ 66033’ Bắc đến cực Bắc và 66033’ Nam đến cực Nam. Hai đới này là hai khu vực có góc chiếu của ánh sáng mặt trời rất nhỏ nên nhiệt độ thấp, quanh năm giá lạnh, lượng mưa trung bình năm dưới 500 mm.Câu hỏi: Nêu rõ ranh giới giữa các đới khí hậu - Đới khí hậu nóng: ranh giới với vành đai nóng.- Hai đới khí hậu ôn hòa: cùng ranh giới với hai vành đai ôn hòa.- Hai đới khí hậu lạnh: cùng ranh giới với hai vành đai lạnh.CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM Câu 1: Trên bề mặt Trái Đất có mấy vành đai nhiệt?A. 2 B. 4 C. 5 D. 6 Câu 2: Các vành đai nhiệt thường: A. Bằng nhau.B. Thẳng góc với nhau.C. Song song với xích đạo.D. Cả A, B, C đều sai.Câu 3: Các đới khí hậu nóng có lượng mưa trung bình: A. 500 mm - 1.000 mm.B. 1.000 mm - 1.500 mm.C. 1.000 mm - 2.000 mm.D. 2.000 mm - 2.500 mm.Câu 4: Trên bề mặt Trái Đất, đới khí hậu nào có 4 mùa rõ rệt? A. Đới khí hậu nóng.B. Đới khí hậu ôn hòa.C. Đới khí hậu lạnh.D. Cả A, B, C đều sai.Câu 5: Ranh giới để phân chia các vành đai nhiệt là: A. Các chí tuyến.B. Vòng Cực.C. Đường xích đạo.D. Cả A và B đều đúng.Câu 6: Nước ta nằm trong đới có khí hậu? A. Ôn hòa mát mẻ.B. Nhiệt đới nóng ẩm.C. Lạnh.D. Cả A, B, C đều sai.
Giới thiệu về cuốn sách này Page 2Giới thiệu về cuốn sách này
Câu 25: Trình bày sự phân chia các mùa trong năm. Lời giải – Ở bán cầu Bắc, các nước ôn đới có sự phân hóa khí hậu ra bốn mùa rõ rệt. Theo dương lịch, thời gian và đặc điểm các mùa như sau: + Mùa xuân: từ ngày 21-3 đến ngày 22 – 6. Mặt Trời di chuyển dần từ Xích đạo lên chí tuyến Bắc, lượng nhiệt dần dần tăng lên, ngày cũng dài thêm ra. Mặt đất mới bắt đầu tích lũy nhiệt, nên nhiệt độ chưa cao. + Mùa hạ: từ ngày 22-6 đến ngày 23 – 9. Lúc này, Mặt Trời từ chí tuyến Bắc chuyển dần về phía Xích đạo. Mặt đất vừa tích lũy nhiệt qua mùa xuân, lại nhận thêm được một lượng bức xạ lớn nên rất nóng, nhiệt độ tăng cao. + Mùa thu: từ ngày 23-9 đến ngày 22 – 12. Lúc này, Mặt Trời bắt đầu di chuyển về chí tuyến Nam, lượng bức xạ tuy có giảm, nhưng mặt đất vẫn còn lượng nhiệt dự trữ trong mùa trước, nên nhiệt độ vẫn chưa thấp lắm. + Mùa đông: từ ngày 22 – 12 đến ngày 21 – 3. Lúc này, Mặt Trời đã từ chí tuyến Nam trở về Xích đạo, lượng nhiệt tuy có tăng lên chút ít, nhưng Mặt đất đã tiêu hao hết lượng nhiệt dữ trữ nên trở nên rất lạnh. – Những nước nằm trong vùng giữa hai chí tuyến, quanh năm hầu như lúc nào nhiệt độ cũng cao, sự phân hóa ra 4 mùa không rõ rệt. ở bán cầu Nam, bốn mùa diễn ra ngược với bán cầu Bắc. – Nước ta và một số nước châu Á quen dùng âm – dương lịch, thời gian bắt đầu của các mùa được tính sớm hơn khoảng 45 ngày. + Mùa xuân từ ngày 4 hoặc ngày 5-2 (lập xuân) đến ngày 5 hoặc ngày 6 – 5 (lập hạ) + Mùa hạ là ngày 5 hoặc ngày 6-5 (lập hạ) đến ngày 7 hoặc ngày 8-8 (lập thu). + Mùa thu từ ngày 7 hoặc ngày 8-8 (lập thu) đến ngày 7 hoặc ngày 8-8 (lập đông). + Mùa đông từ ngày 7 hoặc ngày 8-8 (lập đông) đến ngày 4 hoặc ngày 5 – 2 (lập xuân). – Như vậy, các ngày xuân phân, hạ chí, thu phân, đông chí là bốn ngày khởi đầu của bốn mùa ở các nước ôn đới và đồng thời cũng là bốn ngày giữa mùa ở các nước sử dụng âm – dương lịch.
Câu 27: Tại sao trên Trái Đất có các mùa xuân, hạ, thu, đông? Mùa ở Bắc bán cầu và Nam bán cầu lại trái ngược nhau? Lời giải a) Nguyên nhân sinh ra các mùa là do trục Trái Đất nghiêng với mặt phẳng quỹ đạo của Trái Đất và trong suốt năm, trục Trái Đất không đổi phương trong không gian, nên có thời kì bán cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời, có thời kì bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời. Điều đó làm cho thời gian chiếu sáng và sự thu nhận lượng bức xạ Mặt Trời ở mỗi bán cầu có sự thay đổi luân phiên trong năm. – Người ta chia một năm ra bốn mùa: xuân, hạ thu, đông. Ở bán cầu Bắc, thời gian bắt đầu và kết thúc các mùa của các nước theo dương lịch và một số nước quen dùng âm – dương lịch ở châu Á không giống nhau. – Các nước theo dương lịch ở bán cầu bắc lấy bốn ngày: xuân phân (21-3), hạ chí (22-6), thu phân (23-9) và đông chí (22-12) là bốn ngày khởi đầu của bốn mùa. Ở bán cầu Nam, bốn mùa diễn ra ngược với bán cầu bắc. – Nước ta và một số nước châu Á quen dùng âm – dương lịch, thời gian bắt đầu của các mùa được tính sớm hơn khoảng 45 ngày. + Mùa xuân từ ngày 4 hoặc ngày 5-2 (lập xuân) đến ngày 5 hoặc ngày 6-5 (lập hạ). + Mùa hạ từ ngày 5 hoặc ngày 6-5 (lập hạ) đến ngày 7 hoặc ngày 8-8 (lập thu). + Mùa thu từ ngày 7 hoặc ngày 8-8 (lập thu) đến ngày 7 hoặc ngày 8-8 (lập đông). + Mùa đông từ ngày 7 hoặc ngày 8-8 (lập đông) đến ngày 4 hoặc ngày 5-2 (lập xuân). b) Mùa ở Bắc bán cầu và Nam bán cầu trái ngược nhau là do – Trong khoảng thời gian từ ngày 21-3 đến ngày 23-9, bán cầu Bắc ngả về phía Mặt Trời, nên bán cầu Bắc có góc chiếu sáng lớn, diện tích được chiếu sáng lớn hơn diện tích khuất trong bóng tối; đó là mùa xuân và mùa hạ của bán cầu Bắc. Ở bán cầu Nam thì ngược lại, đó là mùa thu và mùa đông. – Trong khoảng thời gian từ ngày 23-9 đến ngày 21-3, bán cầu Nam ngả về phía Mặt Trời, nên bán cầu này có góc chiếu sáng lớn, diện tích được chiếu sáng lớn hơn diện tích khuất trong bóng tối; đó là mùa xuân và mùa hạ của bán cầu Nam. Ở bán cầu Bắc thì ngược lại, thời gian này là mùa thu và mùa đông.
Mùa là sự phân chia của năm, nói chung dựa trên sự thay đổi có tính chu kỳ của thời tiết. Trong các khu vực ôn đới và vùng cực nói chung có bốn mùa rõ rệt: xuân, hạ (hè), thu và đông. Trong một số khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới thì có thể người ta chỉ chia thành hai mùa là mùa mưa và mùa khô, dựa trên lượng mưa có sự thay đổi đáng kể hơn so với sự thay đổi của nhiệt độ. Trong một số khu vực khác của vùng nhiệt đới thì lại có sự phân chia thành ba mùa: mùa nóng, mùa mưa và mùa lạnh. Người Ai Cập cổ đại còn chia một năm thành ba mùa, Aklet: là mùa ngập lụt, mùa cày cấy và gieo hạt, và Stem là mùa thu hoạch mùa màng.
Trong một số khu vực của thế giới, các “mùa” đặc biệt được định nghĩa một cách khá lỏng lẻo dựa theo các sự kiện tự nhiên như mùa bão, mùa lốc xoáy, hay mùa cháy rừng. Trên một số hành tinh trong Hệ Mặt Trời, cũng có hiện tượng thời tiết thay đổi tuần hoàn theo chu kỳ quay quanh Mặt Trời, cũng gọi là mùa; cùng nguyên nhân là độ nghiêng trục quay so với mặt phẳng quỹ đạo. Ở rất nhiều nơi trên trái đất, một năm được chia thành 4 mùa. Mùa xuân, mùa hè,mùa thu và mùa đông. Mỗi mùa sẽ có một loại thời tiết đặc trưng riêng. Mùa Xuân: Với đặc trưng là thời tiết bắt đầu ấm hơn, cảm giác dễ chịu. Đây cũng là mùa cây cối bắt đầu đâm chồi nảy lộc. Những cơn mưa phùn nhẹ, mùa chim én đưa thoi.. Mùa Hè: Là mùa nóng ấm nhất trong năm. Ngày dài hơn, ánh nắng mặt trời chiếu lâu hơn. Cây cối tốt tươi với những cơn mưa rào và đa số các loại cây ra trái vào mùa này Mùa Thu: Là mùa lá rụng. Một vài loài ngủ đông đã chuẩn bị sẵn sàng cho mùa đông. Thời tiết khá dễ chịu, không nóng quá cũng không lạnh quá, mặt trời chiếu ít hơn nên cường độ nắng nóng cũng giảm Mùa Đông: Là mùa lạnh nhất trong năm. Mùa đông thường có sương mù và tuyết rơi. Ngày ngắn hơn, đêm xuống nhanh hơn và dài hơn. Nhiều loại động vật hay cây cối chuyển sang trạng thái ngủ đông tránh rét. Tại sao 1 năm lại có 4 mùa?Cách đây khoảng 4,5 tỷ năm, một tiểu hành tinh có kích thước thước bằng sao Hỏa đã va chạm với Trái đất. Kết quả là những lớp bụi đất đá dần kết tụ lại thành mặt trăng. Nó cũng làm cho trái đất nghiêng đi một chút khi chuyển động trên quỹ đạo quanh Mặt trời. Cụ thể độ nghiêng của trái đất là khoảng 23.5 độ.
Cơ sở nào để xác định các mùa?Theo ông Đặng Vũ Tuấn Sơn, Câu lạc bộ Thiên văn học trẻ Việt Nam: Có nhiều cách khác nhau để xác định mùa trên Trái đất nhưng nhìn chung có hai cách cơ bản là dựa trên thiên văn học và khí tượng học. Theo tính toán thiên văn học, năm dương lịch được gọi là năm thiên văn, lấy các ngày phân và chí làm các ngày bắt đầu cho 4 mùa xuân hạ thu đông. Với bán cầu Bắc, mùa xuân từ 21/3 đến 22/6, mùa hạ từ 22/6 đến 23/9, mùa thu từ 23/9 đến 22/12 và mùa đông từ 22/12 đến 21/3. Ở Nam bán cầu thì ngược lại. Ở hai vòng cực của Trái đất, mỗi năm chỉ có 2 mùa. Còn tính theo bức xạ Mặt trời thì dựa trên độ phơi sáng của mặt đất, lấy điểm xuân phân và thu phân, hạ chí và đông chí làm trung điểm cho mỗi mùa. Thời điểm bắt đầu các mùa sẽ sớm hơn 3-4 tuần so với mùa khí tượng và sớm hơn 6-7 tuần so với mùa thiên văn. Mùa tính theo khí tượng dựa vào nhiệt độ, mùa xuân từ 1/3 đến 31/5, mùa hè từ 1/6 đến 31/8, mùa thu từ 1/9 đến 31/11 và mùa đông từ 1/12 đến hết tháng 2. Xem Thêm:
|
