Thành ngữ là một tập hợp từ cố định đã quen dùng mà nghĩa thường không thể giải thích đơn giản bằng nghĩa của các từ cấu tạo nên nó. Thành ngữ được sử dụng rộng rãi trong lời ăn tiếng nói cũng như sáng tác thơ ca văn học tiếng Việt. Thành ngữ ngắn gọn, hàm súc, có tính hình tượng, tính biểu cảm cao.
Việc nói thành ngữ là một tập hợp từ cố định có nghĩa là thành ngữ không tạo thành câu hoàn chỉnh về mặt ngữ pháp, cũng không thể thay thế và sửa đổi về mặt ngôn từ. Thành ngữ thường bị nhầm lẫn với tục ngữ và quán ngữ. Trong khi tục ngữ là một câu nói hoàn chỉnh, diễn đạt trọn vẹn một ý nhằm nhận xét quan hệ xã hội, truyền đạt kinh nghiệm sống, hay phê phán sự việc, hiện tượng. Một câu tục ngữ có thể được coi là một tác phẩm văn học khá hoàn chỉnh vì nó mang trong mình cả ba chức năng cơ bản của văn học là chức năng nhận thức, và chức năng thẩm mỹ, cũng như chức năng giáo dục. Còn quán ngữ là tổ hợp từ cố định đã dùng lâu thành quen, nghĩa có thể suy ra từ nghĩa của các yếu tố hợp thành.
Định nghĩa - Khái niệm
nghiêng nước nghiêng thành có ý nghĩa là gì?
Dưới đây sẽ giải thích ý nghĩa của câu nghiêng nước nghiêng thành trong tiếng Việt của chúng ta mà có thể bạn chưa nắm được. Và giải thích cách dùng từ nghiêng nước nghiêng thành trong Thành ngữ Tiếng Việt. Sau khi đọc xong nội dung này chắc chắn bạn sẽ biết từ nghiêng nước nghiêng thành nghĩa là gì.
Sắc đẹp kiêu sa, lộng lẫy của người phụ nữ khiến người ta say đắm, mê mẩn.
- chết đói chết khát là gì?
- thánh nhân cũng có khi nhầm là gì?
- xui nguyên, giục bị là gì?
- một kho vàng chẳng bằng một nang chữ là gì?
- sểnh nhà ra thất nghiệp là gì?
- mũi dại, lái chịu đòn là gì?
- bướm chán ong chường là gì?
- mưa dầm lâu cũng lụt là gì?
- tham thì thâm, lầm thì thiệt là gì?
- giàu làm chị, khó luỵ làm em là gì?
- giỏ nhà ai, quai nhà ấy là gì?
- người đẹp vì lụa, lúa tốt vì phân là gì?
- đào tận gốc, trốc tận rễ là gì?
Tóm lại nội dung ý nghĩa của câu "nghiêng nước nghiêng thành" trong từ điển Thành ngữ Tiếng Việt
nghiêng nước nghiêng thành có nghĩa là: Sắc đẹp kiêu sa, lộng lẫy của người phụ nữ khiến người ta say đắm, mê mẩn.
Đây là cách dùng câu nghiêng nước nghiêng thành. Thực chất, "nghiêng nước nghiêng thành" là một câu trong từ điển Thành ngữ Tiếng Việt được cập nhập mới nhất năm 2022.
Kết luận
Hôm nay bạn đã học được thành ngữ nghiêng nước nghiêng thành là gì? với Từ Điển Số rồi phải không? Hãy truy cập tudienso.com để tra cứu thông tin các thuật ngữ chuyên ngành tiếng Anh, Trung, Nhật, Hàn...liên tục được cập nhập. Từ Điển Số là một website giải thích ý nghĩa từ điển chuyên ngành thường dùng cho các ngôn ngữ chính trên thế giới.
Một hai NGHIÊNG NƯỚC, NGHIÊNG THÀNH
Sắc đành đòi một, tài đành hoạ hai
[Câu 27, 28. Tài sắc Thuý Kiều]
“Ví chăng duyên nợ ba sinh
Làm chi những thói KHUYNH THÀNH trêu ngươi!”
[Cầu 257, 258. Kim Trọng than thở]
Lạ cho cái sóng KHUYNH THÀNH
Làm cho đổ quán, xiêu đình như chơi.
[Câu 1301, 1302. Thức Sinh đam mê Kiều].
Nhìn một cai xiêu thảnh người, nhìn một cái nữa đổ nước người. Ý nghĩa là muốn nói đến cái nhan sắc cực kỳ đẹp khiến người ta say mê đến mất thảnh mất nước mà cũng không hay.
Điển tích Nghiêng nước nghiêng thành
Câu này Nguyễn Du dịch lời ca của Lý Diên Niên trong tích Hán Vũ Đế tuyển người đẹp.
Năm Nguyên sóc, Hán Vũ đế cho xấy dựng đền Minh Quang và kén chọn hai ngàn gái đẹp ở vùng Yên, Triệu đưa vào ở trong đó. Những người đẹp được tuyển chọn này chỉ tuổi từ mười lăm trở lên, nhưng quá ba mươi tuổi thì bị thải hồi.Ngoài đền Minh Quang, Hán Vũ đế còn nhiều nơi khác để chứa gái đẹp. Tống cộng số gái đẹp của nhà vua này lên đến một vạn tám ngàn. Ấy thế mà Hán Vũ đế vẫn còn cho là thiếu.
Một hôm, ca nhân Lý Diên Niên hát cho Hán Vũ đế nghe rằng:
"Bắc phương hữu giai nhân
Tuyệt thế nhi độc lập.
Nhất cố nhân khuynh thành
Tái cố nhân khuynh quốc.
Ninh bất tri khuynh thành dữ khuynh quốc,
Giai nhân nan tái đắc".
[Phương Bắc có người đẹp
Tuyệt vời đứng riêng bậc.
Một nhìn, người nghiêng thành
Hai nhìn, người nghiêng nước.
Há rằng chẳng biết nước, thành nghiêng,
Chỉ vì người đẹp khó tim được].
Hán Vũ đế bèn hỏi:
- Thế gian có người đẹp đến như thế sao?
Tả hữu thưa:
- Tầu bệ hạ, người đẹp trong bài ca ấy chính là cô em gái của Lý Diên Niên vậy.
Hán Vũ đế bèn ra lệnh cho Lý Diên Niên đưa em gái vào cung. Nhà vua rất sủng ái nàng và bắt cả triều thần phải gọi nàng là Lý phu nhân. Vua lại phong cho Lý Diên Niên từ chức Cẩn giám lên chức Hiệp Luật Đô úy.
Lý phu nhân ở với Hán Vũ đế hơn một năm thì sinh được một con trai, tức là Sương ấp vương sau này.
Một thời gian sau Lý phu nhân bị bệnh nặng. Hán Vũ đế tự đến thăm hỏi nhưng không được nàng tiếp. Nàng trùm chăn kín mít và nói với nhà vua:
- Thiếp bị đau nặng đã lâu, hình dung tiều tuy lắm, không dám đem cái nhan sắc héo úa ra mắt nhà vua. Chi xin gởi lại nhà vua một người con trai và mấy người anh em.
Hán Vũ đế nói:
- Phu nhân bệnh nặng e khó qua, hãy mở chăn nhìn ta mà ký thác con và anh em có phải hơn không?
Lý phu nhân vẫn trùm chăn kín mà nói:
- Theo lệ, đàn bà mặt mũi không sạch, không được trông thấy đặng quân phụ.
Nhà vua cố nài nỉ:
- Phu nhân hãy ra mắt trẫm một lần này thôi, trẫm sẽ ban cho phu nhân nghìn vàng, cho con và anh em của phu nhân làm quan to.
Lý phu nhân vẫn một mực khước từ:
- Cho làm quan là quyền ở nhà vua, không do sự ra mắt của thần thiếp.
Nói đoạn, Lý phu nhân quay vào vách, thở dài rồi nín lặng. Hán Vũ đế cả giận, đứng phắt dậy bước ra ngay, không nói thêm tiếng nào.
Các người thân thích biết chuyện, đến trách Lý phu nhân rằng:
- Sao quý nhân không mở mặt ra cho đặng quân vương trông thấy, rồi đem con và anh em ký thác có phải hơn không? Sao lại làm cho nhà vua tức giận đến thế?
Lý phu nhân đáp:
- Đàn bà là kẻ lấy nhan sắc thờ người. Nay nhan sắc đã kém tất nhiên tình yêu phải phai nhạt. Tình yêu đã phai nhạt thì sẽ không còn ân huệ gì nữa. Bấy lâu nhà vua sủng ái ta là chỉ vì ta còn nhan sắc. Nay ta đang ốm nặng, nhan sắc tiều tụy, nếu để nhà vua trống thấy thì, thử hỏi ngài còn yêu ta như trước nữa không. Dĩ nhiên khi tình yêu không còn thì làm sao ngài còn thương đến anh em ta nữa. Nay ta không ra mắt nhà vua là ý muốn gởi gắm anh em một cách thiết tha vậy.
Ít hôm sau Lý phu nhân từ trần. Hán Vũ đế cho chôn cất nàng rất hậu. Nhà vua lại sai họa nhân vẽ ảnh nàng treo trong cung Cam Tuyền để ngày ngày nhìn ngắm. Nhà vua cũng phong chức các anh em của Lý phu nhân làm quan cao.
Hán Vũ đế ngày đêm thương nhớ Lý phu nhân khôn nguôi. Nhà vua sai người đào ao Côn Linh, đông thuyền hình chim phượng để ở ao ấy. Ngài tự chế bài hát, lên thuyền đi chơi bắt các cung nhân hát để giải buồn.
Một hôm, ca nhi hát bài “Lá rụng ve kêu” như sau:
“Xuyến võng im bặt tiếng kêu
Thềm son mấy đợt bụi rêu lờ mờ.
Phòng không lạnh ngắt như tờ,
Gió đưa lá rụng phất phơ cửa ngoài.
Bấy lâu tưởng háo mong hoài,
Trông ai chẳng thấy, bùi ngùi lòng ta...",
Vũ đế nghe bài hát càng buồn rầu thêm, sai lấy nến mỡ rồng soi trong khoang thuyền để tìm hình ảnh Lý phu nhân. Rồi ngài ôm mặt khóc nức nở như một đứa trẻ con...