Sinh vật trên Trái Đất được hình thành như the nào

Khi đọc văn bản dưới đây, em cần chú ý những vấn đề sau:

• Nội dung của văn bản cho em biết thêm điều gì về sự sống trên Trái Đất?
• Từ mượn đã được dùng khá nhiều trong văn bản. Đó là những từ nào? Theo em, từ nào trong số đó có thể được thay thế bằng một từ thuần Việt hoặc từ mượn khác quen thuộc hơn? Vì sao?
• Sự sống được hình thành qua một quá trình dài đằng đẵng, nhưng việc huỷ diệt sự sống có thể chỉ diễn ra trong chớp mắt. Điều này gợi lên trong em cảm xúc và suy nghĩ gì?

Sinh vật trên Trái Đất được hình thành như thế nào?

NGUYỄN QUANG RIỆU(1)

       Trái Đất khi mới được hình thành cách đây 4,6 tỉ năm, đã có một khí quyển(2) nguyên thuỷ chứa hi-đrô(3), a-mô-ni-ắc(4), mê-tan(5) và hơi nước. Có ý kiến cho rằng khí nguyên thuỷ(6) có thể tạo ra những loại phân tử hữu cơ trong tế bào. Quan niệm này đã được minh hoạ bằng cuộc thí nghiệm nổi tiếng thực hiện bởi nhà hoá học Min-lơ (Miller, người Mỹ) cách đây đã nửa thế kỉ. Nhà nghiên cứu Min-lơ đã điều chế được a-xít a-min(7), thành phần của chất đạm trong cơ thể, bằng cách tổng hợp những loại khí nguyên thuỷ trong phòng thí nghiệm. Có giả thuyết(8) khác cho rằng, bụi từ những sao chổi(9) và thiên thạch(10) đã gieo rắc trên hành tinh của chúng ta, mầm mống của sự sống dưới dạng vi sinh vật. Vấn đề liên quan đến nguồn gốc của sự sống trên Trái Đất và khả năng có sự sống trên các hành tinh khác vẫn còn đang được tranh luận. Đối tượng nghiên cứu này huy động các nhà khoa học trong nhiều lĩnh vực: thiên văn, vật lí, hoá học và sinh học.

       Nước, một thành phần thiết yếu của những phản ứng hoá học, là dung môi(11)có khả năng hoà tan những phân tử, dẫn đến sự nảy nở của sự sống. Dưới ánh sáng Mặt Trời, khí các-bô-níc kết hợp với nước để biến thành glu-cô (đường) và ô-xi. Khí ô-xi bốc lên khí quyển và duy trì sự sống trên Trái Đất. Sự hô hấp của sinh vật dùng ô-xi để “đốt” glu-cô và sản xuất ra hơi nước và khí các-bô-níc cần thiết cho thực vật. Sự cộng sinh(12) giữa giới động vật và thực vật trên Trái Đất đã được thực hiện nhờ tác động hữu ích của Mặt Trời.

       Điều đáng ngạc nhiên là sự phát hiện những vi sinh vật loại côn trùng nhỏ li ti, sống bên cạnh những suối nước nóng bỏng chìm sâu hàng nghìn mét dưới đáy biển, trong một môi trường tối tăm và nóng hàng trăm độ C! Bình thường ta không thể ngờ là môi trường này thích hợp với đời sống của sinh vật. Đây là những vùng rạn nứt trên vỏ Trái Đất có những miệng núi lửa phun vật chất mang tính dinh dưỡng(13). Chính những vi sinh vật lại được sinh sản trong môi trường khắc nghiệt này và được nuôi dưỡng bằng những vật chất phun ra từ trong lòng Trái Đất. Hiện nay các nhà khoa học đang phân vân và cho rằng sinh vật trên Trái Đất cũng có thể xuất phát từ những vi sinh vật sinh sống tận dưới đáy biển.

(Nguyễn Quang Riệu, Bầu trời tuổi thơ, NXB Giáo dục, 2002, tr. 75 – 76)

ĐỌC MỞ RỘNG

• Tìm đọc một số văn bản nghị luận và văn bản thông tin có nội dung gần gũi với những văn bản mà em đã học ở các bài Khác biệt và gần gũi, Trái Đất – ngôi nhà chung. Khi đọc những văn bản này, cần chú ý những đặc điểm cơ bản của văn bản nghị luận và văn bản thông tin để đọc hiểu một cách hiệu quả.
• Trao đổi, thảo luận về những văn bản mà em đã đọc.

*Chú thích:

(1) Nguyễn Quang Riệu (1932 – 2021): nhà vật lí thiên văn gốc Việt nổi tiếng thế giới, sống và làm việc chủ yếu tại Cộng hoà Pháp.

(2) Khí quyển: lớp không khí dày bao ngoài Trái Đất.

(3) Hi-đrô: một nguyên tố hoá học tồn tại ở thể khí.

(4) A-mô-ni-ắc: một hợp chất vô cơ. Ở điều kiện tiêu chuẩn, là một chất khí độc, có mùi khai, tan nhiều trong nước.

(5) Mê-tan: thành phần chính của khí tự nhiên, khí dầu mỏ, khí bùn ao và đầm lầy.

(6) Khí nguyên thuỷ: chất khí có mặt sớm nhát khi khí quyển mới hình thành.

(7) A-xít a-min: những hợp chất hữu cơ, có tính dinh dưỡng, thường được sử dụng trong công nghệ thực phẩm, bổ sung dinh dưỡng và chế tạo phân bón.

(8) Giả thuyết: điều tạm nêu ra để giải thích một hiện tượng nào đó.

(9) Sao chổi: thiên thạch giống như những tảng nước đá khổng lồ trộn với bụi. Khi chúng di chuyền gần Mặt Trời thi nước đá và các khí phân tử bốc hơi. Một luồng gió từ Mặt Trời thổi vào sao chổi tạo thành một cái đuôi khí và bụi trông như cái chổi (chú thích của Nguyễn Quang Riệu).

(10) Thiên thạch: những mảnh hành tinh nhỏ quay xung quanh Mặt Trời và rơi xuống Trái Đất (chú thích của Nguyễn Quang Riệu).

(11) Dung môi: chất lỏng hoà tan được chất khác để tạo thành dung dịch.

(12) Cộng sinh: hiện tượng sống chung cùng có lợi, hỗ trợ lẫn nhau giữa các loài động vật hay thực vật tồn tại trong cùng một môi trường.

(13) Dinh dưỡng: chất cần thiết trong việc nuôi sống cơ thể sinh vật.

>> Xem thêm: Củng Cố Mở Rộng Bài 9 – Ngữ Văn 6 bộ Kết nối tri thức

Related

Hướng dẫn soạn bài Sinh vật trên Trái Đất được hình thành như thế nào? bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống hay, ngắn gọn nhất và đủ ý giúp học sinh dễ dàng nắm được nội dung chính bài Sinh vật trên Trái Đất được hình thành như thế nào? để chuẩn bị bài và soạn văn 6. Mời các bạn đón xem:

Soạn bài Sinh vật trên Trái Đất được hình thành như thế nào? Kết nối tri thức

A. Soạn bài Sinh vật trên Trái Đất được hình thành như thế nào ngắn gọn :

1. Nội dung của văn bản cho em biết thêm điều gì về sự sống trên Trái Đất? 

a. Khí quyển và nguồn gốc sự sống Trái Đất

b. Quy trình tạo ra sự sống trên Trái Đất

2. Từ mượn đã được dùng khá nhiều trong văn bản. Đó là những từ nào? Theo em từ nào trong số đó có thể được thay thế bằng một từ thuần Việt hoặc từ mượn khác quen thuộc hơn? Vì sao? 

- Một số từ mượn như: hi-đrô, a-mô-ni-ắc, mê-tan, a-xít-a-min, các-bô-níc, glu-cô, ô-xi,…. 

- Từ glu-cô có thể thay thế bằng từ đường. Vì từ đường được sử dụng rộng rãi, phổ biến hơn từ glu-cô. 

3. Sự sống được hình thành qua một quá trình dài đằng đẵng, nhưng việc hủy diệt sự sống có thể chỉ diễn ra trong chớp mắt. Điều này gợi lên trong em cảm xúc và suy nghĩ gì? 

- Lo lắng cho sự sống của Trái Đất có thể bị đe dọa nghiêm trọng. 

- Thấy mình cần phải có ý thức hơn trong việc bảo vệ môi trường.

B. Tóm tắt những nội dung chính khi soạn bài Sinh vật trên Trái Đất được hình thành như thế nào:

I. Tác giả

1. Cuộc đời

- Nguyễn Quang Riệu (1932 - 2021)

- Nhà vật lí thiên văn gốc Việt nổi tiếng thế giới, sống và làm việc chủ yếu tại Cộng hòa Pháp.

II. Tác phẩm

1. Xuất xứ:

- Trích Bầu trời tuổi thơ, 2002.

2. Bố cục:

- Phần 1 (Từ đầu đến …vật lí, hóa học và sinh học): Giới thiệu vấn đề nguồn gốc sự sống

- Phần 2 (Còn lại): Nguồn gốc sự hình thành các sinh vật

3. Tóm tắt:

Trái Đất hình thành cách đây 4,6 tỉ năm và có rất nhiều giả thuyết khác nhau. Vấn đề liên quan đến nguồn gốc sự sống đang được tranh luận. Nước là dung mô có khả năng hòa tan những phân tử dẫn đến sự nảy nở của sự sống. Điều đáng ngạc nhiên là sự phát hiện những vi sinh vật loại côn trùng nhỏ li ti bên cạnh những suối nước nóng bỏng chìm sâu hàng nghìn mét dưới đáy biển. Hiện nay, các nhà khoa học đang phân vân và cho rằng sinh vật trên Trái Đất có thể xuất phát từ chúng.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 6 sách Kết nối tri thức với cuộc sống hay, ngắn gọn khác:

Tri thức Ngữ văn

Mỗi ngày một cuốn sách

Cùng đọc và trải nghiệm: Sách hay cùng đọc

Cuốn sách yêu thích

Gặp gỡ tác giả: Nhà thơ Lò Ngân Sủn – người con của núi

Hướng dẫn Soạn Bài Sinh vật trên trái đất được hình thành như thế nào ngắn gọn, hay nhất. Trả lời toàn bộ các câu hỏi trong SGK Ngữ Văn 6 bộ Sách Kết nối tri thức theo chương trình mới.

II. Hướng dẫn soạn Sinh vật trên trái đất được hình thành như thế nào sách Kết nối tri thức

1. Trước khi đọc

Câu 1 trang 82 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức

Em biết những chương trình nào trên các phương tiện truyền thông, in-tơ-net (internet) cung cấp nhiều thông tin thú vị, bổ ích về đời sống của muôn loài trên Trái Đất?

+ Thế giới động vật trên VTV2

+ Thế giới hoang dã VTV 2

+ Khám phá thế giới VTV2

+ Mười vạn câu hỏi vì sao VTV 3

Câu 2 trang 82 Ngữ văn 6 tập 1 Kết nối tri thức

Trong số những tài liệu, bộ phim kể về các loài sinh vật mà em đã đọc, đã xem, tài liệu, bộ phim nào để lại cho em nhiều ấn tượng? Vì sao?

Trong các chương trình đã xem, em thích nhất là tập Thế giới động vật - Tìm hiểu về đại bàng. Vì tập phim đã rất đầu tư, gắn máy quay vào chân đại bàng, giúp em quan sát được cuộc sống của chúng và biết thêm nhiều thông tin thú vị về loài động vật này.

2. Đọc văn bản

1. Số lượng các loài sinh vật hiện tồn tại trên Trái Đất và số lượng loài đã được con người nhận biết.

Theo ước tính của các nhà khoa học:

+ Trái Đất có Khoảng trên 10.000.000 loài sinh vật

+ Con người đã nhận biết khoảng trên 1.400.000 loài, trong đó có hơn 300.000 loài thực vật và hơn 1.000.000 loài thực vật

2. Những nhân tố gây ảnh hưởng đến sự đa dạng ở từng quần xã.

Những nhân tố gây ảnh hưởng đến sự đa dạng ở từng quần xã là:

+ Sự cạnh tranh giữa các loài

+ Mối quan hệ con mồi - vật ăn thịt

+ Mức độ thay đổi của các yếu tố vật lí - hóa học của môi trường

3.Trật tự trong cuộc sống của muôn loài được thể hiện như thế nào?

Trả lời

Trật tự trong cuộc sống của muôn loài được thể hiện như sau:

- Dựa vào tính chất của loài trong quần xã:

+ Loài ưu thế (như cậy thông trong quần xã rừng thông) đóng vai trò quan trọng trong quần xã do số lượng nhiều và có khả năng hoạt động mạnh

+ Loài chủ chốt (như sư tử ở các đồng cỏ hay cá sấu ở đầm nước châu Phi) đóng vai trò kiểm soát, khống chế hoạt động của các loài khác và duy trì sự phát triển ổn định của quần xã

- Dựa vào sự phân bố các loài trong không gian sống chung, hoặc theo chiều thẳng đứng (như sự phân tầng của thực vật trong rừng mưa nhiệt đới), hoặc theo chiều ngang (trải ra theo bề rộng của địa hình), để giảm bớt sự cạnh tranh giữa các loài và giúp từng loài có thể sử dụng nguồn sống của môi trường một cách hiệu quả nhất.

4. Những bước tiến vượt bậc của nhận loại có ảnh hưởng đến cuộc sống muôn loài không?

Trả lời

Những bước tiến vượt bậc của nhận loại có ảnh hưởng đến cuộc sống muôn loài:

+ Sự cân bằng trong đời sống của muôn loài bị xáo trộn, phá vỡ

+ Những yếu tố vô sinh của môi trường cũng phải chịu những tác động xấu

3. Sau khi đọc – Trả lời văn bản

1. Nội dung của văn bản cho em biết thêm điều gì về sự sống trên Trái Đất?

a. Khí quyển và nguồn gốc sự sống Trái Đất

- Khí quyển khi Trái Đất vừa được hình thành (cách đây 4,6 tỉ năm) bao gồm H2, NH3, CH4, H20 (hơi nước).

- Có ý kiến cho rằng khí quyển nguyên thủy có thể tạo ra những loại phân tử hữu cơ trong tế bào→ Nhà hóa họcMin-lơ cách đây nửa thế kỉ đã chứng minh điều đó.

- Có ý kiến khác cho rằng bụi từ sao chổi và thiên thạch gieo rắc lên hành tinh mầm mống dưới dạng vi sinh vật.

→ Vấn đề nguồn gốc vẫn được tranh luận.

b. Quy trình tạo ra sự sống trên Trái Đất

- Nước là dung môi hòa tan những phân tử, dẫn đến sự nảy nở của sự sống.

- Dưới ánh sáng Mặt Trời, khí các-bon-níc kết hợp với nước biến thành glu-cô và ô-xi. Khí ô-xi bốc lên khí quyển và duy trì sự sống trên Trái Đất. Sự hô hấp của sinh vật, sự cộng sinh giữa giới động vật và thực vật được thực hiện nhờ quy trình trên.

- Vi sinh vật sinh ra vàphát triển ở những điều kiện khắc nghiệt, được nuôi dưỡng bằng những vật chất phun ra từ lòng Trái Đất. Các nhà khoa học phân vân và cho rằng sinh vật trên Trái Đất có thể xuất phát từ vi sinh vật sinh sống tận dưới đáy biển.

2. Từ mượn đã được dùng khá nhiều trong văn bản. Đó là những từ nào? Theo em từ nào trong số đó có thể được thay thế bằng một từ thuần Việt hoặc từ mượn khác quen thuộc hơn? Vì sao?

- Một số từ mượn như:hi-đrô, a-mô-ni-ắc, mê-tan, a-xít-a-min, các-bô-níc, glu-cô, ô-xi,….

- Từglu-côcó thể thay thế bằng từđường.Vì từđườngđược sử dụng rộng rãi, phổ biến hơn từglu-cô.

3. Sự sống được hình thành qua một quá trình dài đằng đẵng, nhưng việc hủy diệt sự sống có thể chỉ diễn ra trong chớp mắt. Điều này gợi lên trong em cảm xúc và suy nghĩ gì?

- Lo lắng cho sự sống của Trái Đất có thể bị đe dọa nghiêm trọng.

- Thấy mình cần phải có ý thức hơn trong việc bảo vệ môi trường.

III. Tổng kết bài soạn Sinh vật trên trái đất được hình thành như thế nào sách Kết nối tri thức

1. Giá trị nội dung bài Sinh vật trên trái đất được hình thành như thế nào

Văn bản nêu ra những tranh luận về quá trình hình thành Trái Đất: khí quyển, vi sinh vật, những phản ứng hóa học,...

2. Đặc sắc nghệ thuật bài Sinh vật trên trái đất được hình thành như thế nào

Văn bản đa phương tiện kết hợp những kiến thức hóa học, địa lý học,...