Chất vàng của thiên nhiên Tây Bắc là gì

Chất vàng của thiên nhiên Tây Bắc là gì

Đề bài: Tuỳ bút Sông Đà là thành quả nghệ thuật đẹp đẽ mà Nguyễn Tuân đã thu hoạch được trong chuyến đi gian khổ và hào hứng tới miền Tây Bắc rộng lớn, xa xôi của Tổ quốc, nơi ông đã khám phá ra chất vàng của thiên nhiên cùng “thứ vàng mười đã qua thử lửa” ở tâm hồn của những người lao động.

Anh (chị) hãy làm rõ “thứ vàng mười đã qua thử lửa” ở nhân vật người lái đò trong tuỳ bút “Người lái đò sông Đà” của Nguyễn Tuân.

HƯỚNG DẪN LÀM BÀI

1. Mở bài:

– Giới thiệu được hoàn cảnh ra đời, mục đích sáng tác tùy bút sông đà của Nguyễn Tuân

– Giới thiệu vấn đề nghị luận :“thứ vàng mười đã qua thử lửa” ở nhân vật người lái đò.

Tuỳ bút “Người lái đò sông Đà” là một trong những tác phẩm đặc sắc của Nguyễn Tuân được in trong tập sông Đà (1960). Viết tuỳ bút này Nguyễn Tuân tự coi mình là người đi tìm cái thứ vàng mười của màu sắc núi sông Tây Bắc và nhất là cái thứ vàng mười mang sẵn trong tâm trí tất cả những con người ngày nay đang nhiệt tình gắn bó với công cuộc xây dựng cho Tây Bắc thêm sáng sủa được vui và vững bền. Chất vàng mười của con người ấy chính là người lái đò sông Đà. Dưới ngòi bút tài hoa của Nguyễn Tuân người lái đò vừa là người anh hùng vừa là người nghệ sỹ tài hoa trong nghề của mình.

2. Thân bài:

– Giải thích một cách ngắn gọn ý của cụm từ “thứ vàng mười đã qua thử lửa” – từ dùng của Nguyễn Tuân – để chỉ vẻ đẹp tâm hồn của những con người lao động và chiến đấu trên vùng sông núi hùng vĩ và thơ mộng.

– Cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn của ông lái đò sông Đà:

+ Ông lái đò được xây như một đại diện, một biểu tượng của nhân dân (không tên, tuổi, quê quán). Đó là một người lao động rất đỗi bình thường hoạt động trong một môi trường lao động khắc nghiệt, dữ dội.

+ Ông am hiểu đối tượng mà mình đang chinh phục.

Những nét tả ngoại hình của nhà văn cho thấy người lái đò thực sự là người từng trải, thành thạo nghề. Chưa đủ, Nguyễn Tuân còn cho biết : người lái đò còn là một linh hồn muôn thuở của sông nước này; ông làm nghề đò đã mười năm liền, trên sông Đà, ông xuôi, ông ngược hơn một trăm lần rồi, chính tay ông giữ lái độ sáu chục lần… Sự từng trải của người lái đò còn thể hiện, dòng sông Đà với bảy mười ba con thác nhưng ông đã lấy mắt mà nhớ tỉ mỉ như đóng đinh vào lòng tất cả những luồng nước của tất cả các con thác hiểm trở. Hơn thế nữa, sông Đà đối với ông lái đò ấy, như một trường thiên anh hùng ca mà ông thuộc lòng đến cả những cái chấm than chấm câu và cả những đoạn xuống dòng. Không phải bỗng dưng mà nhà văn nổi tiếng tài tử lại đưa vào trang viết của mình tỉ mỉ các ngọn thác, thời gian ông lái đò làm nghề. Phải chi li, cụ thể như vậy mới thấy hết sự từng trải, gắn bó của với nghề đến độ kỳ lạ ở ông lão lái đò. Đấy cũng là cách nhà văn bày tỏ nỗi thán phục của chính mình về một con người như được sinh ra từ những con sóng, ngọn thác hung dữ ở sông Đà
 
+ Ông mưu trí và dũng cảm để vượt qua những thử thách khắc nghiệt trong cuộc sống lao động hàng ngày:

Nguyễn Tuân đưa nhân vật của mình vào ngay hoàn cảnh khốc liệt mà ở đó, tất cả những phẩm chất ấy được bộc lộ, nếu không phải trả giá bằng chính mạng sống của mình. Nhà văn gọi đây là cuộc chiến đấu gian lao của người lái đò trên chiến trường sông Đà, trên một quãng thuỷ chiến ở mặt trận sông Đà. Đó chính là cuộc vựơt thác đầy nguy hiểm chết người, diễn ra nhiều hồi, nhiều đợt như một trận đánh mà đối phương đã hiện ra diện mạo và tâm địa của kẻ thù số một :

… Ngoặt khúc sông lượn, thấy sóng bọt đã trắng xoá cả một chân trời. Đá ở đây ngàn năm vẫn mai phục hết trong dòng sông, hình như mỗi lần có chiếc thuyền nào xuất hiện ở quãng ầm ầm mà quạnh hiu này, mỗi lần có chiếc nào nhô vào đường ngoặt sông là một số hòn bèn nhổm cả dậy để vồ lấy thuyền. Mặt hòn đat nào trông cũng ngỗ ngược, hòn nào cũng nhăn nhúm méo mó hơn cả cái mặt nước chỗ này… Sông Đà đã giao việc cho mỗi hòn. Mới thấy rằng đây là nó bày thạch trận trên sông. Đám tảng hòn chia làm ba hàng chặn ngang trên sông đòi ăn chết cái thuyền, một cái thuyền đơn độc không còn biết lùi đi đâu để tránh một cuộc giáp lá cà có đá dàn trận địa sẵn…

Trong thạch trận ấy, người lái đò hai tay giữ mái chèo khỏi bị hất lên khỏi sóng trận địa phóng thẳng vào mình. Khi sông Đà tung ra miếng đòn hiểm độc nhất là nước bám lấy thuyền như đô vật túm thắt lưng đặng lật ngửa mình ra giữa trận nước vang trời thanh la não bạt, ông lão vẫn không hề nao núng, bình tĩnh, đầy mưu trí như một vị chỉ huy, lái con thuyền vượt qua ghềnh thác. Ngay cả khi bị thương, người lái đò vẫn cố nén vết thương, hai chân vẫn kẹp chặt lấy cuống lái, mặt méo bệch như cái luồng sóng đánh hồi lùng, đánh đòn tỉa, đánh đòn âm vào chỗ hiểm. “Phá xong cái trùng vi thạch trận thứ nhất”, người lái đò “phá luôn vòng vây thứ hai”. Ông lái đò đã nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá. Đến vòng thứ bà, ít cửa hơn, bên phải bên trái đều là luồng chết cả, nhưng người lái đã chủ động “tấn công”: Cứ phóng thẳng thuyền, chọc thủng cửa giữa đó. Thuyền vút qua cổng đá cánh mở khép. Vút, vút, cửa ngoài, cửa trong, lại cửa trong cùng, thuyền như một mũi tên tre xuyên nhanh qua hơi nước, vừa xuyên vừa tự động lái được lượn được. Thế là kết thúc.
 

+ Nghệ sĩ tài hoa :

Nổi bật nhất, độc đáo nhất ở người lái đò sông Đà là phong thái của một nghệ sĩ tài hoa. Khái niệm tài hoa, nghệ sĩ trong sáng tác của Nguyễn Tuân có nghĩa rộng, không cứ là những người làm thơ, viết văn mà cả những người làm nghề chẳng mấy liên quan tới nghệ thuật cũng được coi là nghệ sĩ, nếu việc làm của họ đạt đến trình độ tinh vi và siêu phàm. Trong người lái đò sông Đà, Nguyễn Tuân đã xây dựng một hình tượng người lái đò nghệ sĩ mà nhà văn trân trọng gọi là tay lái ra hoa. Nghệ thuật ở đây là nắm chắc các quy luật tất yếu của sông Đà và vì làm chủ được nó nên có tự do.

Song, quy luật ở trên con sông Đà là thứ quy luật khắc nghiệt. Một chút thiếu bình tĩnh, thiếu chính xác, hay lỡ tay, quá đà đều phải trả giá bằng mạng sống. Mà ngay ở những khúc sông không có thác nó dễ dại tay dại chân mà buồn ngủ như người Mèo kêu mỏi chân khi dẫm lên đồng bằng thiếu dốc thiếu đèo. Chung quy lại, nơi nào cũng hiểm nguy. Ông lão lái đò vừa thuộc dòng sông, thuộc quy luật của lũ đá nơi ải nước hiểm trở này, vừa nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá. Vì thế, vào trận mạc, ông thật khôn khéo, bình tĩnh như vị chỉ huy cầm quân tài ba

+Ông lái đò mang những phẩm chất cao đẹp của người lao động thời hiện đại mới: giản dị mà không kém phần hùng tráng, khỏe khoắn, cũng đầy mưu trí.Đó là những con người tự do, làm chủ thiên nhiên, làm chủ cuộc đời.

3. Kết bài:

– Khái quát lại vấn đề : Nhận xét chung về vẻ đẹp của ông lái đò, đánh giá nghệ thuật miêu tả của Nguyễn Tuân: đặt nhân vật vào tình huống đầy cam go, thử thách để nhân vật bộc lộ tính cách phẩm chất; phối hợp những thủ pháp tiêu biểu của các ngành nghệ thuật khác để miêu tả và kể chuyện…

– Rút ra bài học cho bản thân.

Chuyến đi gian khổ đầy hứng khởi về Tây Bắc đã giúp Nguyễn Tuân tạo nên tác phẩm Tùy bút sông Đà. Trong đó, chất vàng mười trong người lái đò sông Đà chính là thành quả nghệ thuật mà tác giả đã thu hoạch được từ chuyến đi tới miền xa xôi rộng lớn của Tổ quốc. Vậy chất vàng 10 là gì? Thứ vàng mười đã qua thử lửa được thể hiện như nào qua nhân vật người lái đò? Cùng DINHNGHIA.VN tìm hiểu về chất vàng mười trong người lái đò sông Đà qua bài viết dưới đây nhé!

Giới thiệu tác giả Nguyễn Tuân và tác phẩm Người lái đò sông Đà

Mỗi một tác phẩm nghệ thuật đều mang một vẻ đẹp riêng. Nó thể hiện nội dung tư tưởng của tác phẩm, đồng thời làm nổi bật lên sự tài hoa của tác giả. Để cảm nhận và phân tích chất vàng mười trong người lái đò sông Đà, chúng ta cùng tìm hiểu về những nét chính về tác giả và tác phẩm.

Đôi nét về nhà văn Nguyễn Tuân

Tiểu sử về Nguyễn Tuân

  • Nguyễn Tuân sinh năm 1910 và mất năm 1987. Quê ông ở làng Mọc – xã Nhân Mục, thôn Thượng Đình, Thanh Xuân, Hà Nội.
  • Ông xuất thân trong một gia đình nhà nho khi Hán học đã tàn, cha Nguyễn Tuân sinh bất phùng thời, tài hoa bất đắc chí. Chính môi trường gia đình đã ảnh hưởng rất lớn đến phong cách và suy nghĩ về nghệ thuật của ông.

Con người Nguyễn Tuân

  • Là người giàu lòng yêu nước và tinh thần dân tộc
  • Sự ý thức cá nhân phát triển rất cao
  • Con người rất mực tài hoa và uyên bác
  • Luôn coi trọng nghề văn và sự nghiệp sáng tác phục vụ nghệ thuật

Sự nghiệp văn chương và các tác phẩm tiêu biểu

  • Được biết đến là cây bút văn xuôi tiêu biểu hiện đại, Nguyễn Tuân cả đời cống hiến vì nghệ thuật, bởi thế mà nhiều người đã từng nhận xét “Cái tôi của Nguyễn Tuân chính là một định nghĩa đích thực về nghệ sĩ”.
  • Được suy tôn là “ông vua tùy bút”, Nguyễn Tuân là một nghệ sĩ đa tài, ông thử sức ở nhiều lĩnh vực như truyện ngắn, truyện dài, tùy bút, phê bình văn học, tuy nhiên với tùy bút ông để lại nhiều dấu ấn đặc biệt hơn cả.
  • Hơn năm mươi năm hoạt động nghệ thuật, ông đã để lại nhiều tác phẩm giá trị cho đời. Sự nghiệp văn học của Nguyễn Tuân có thể chia ra làm hai chăng đó là trước và sau năm 1945.
  • Trước Cách mạng tháng 8 năm 1945, ông là nhà văn lãng mạn với phong cách trữ tình nghệ thuật. Các tác phẩm trong giai đoạn này Nguyễn Tuân thường xoay quanh các đề tài như “Chủ nghĩa xê dich”, “Đời sống trụy lạc”, “Vang bóng một thời”…
  • Sau Cách mạng, Nguyễn Tuân chuyển sang là nhà văn Cách mạng, các tác phẩm chủ yếu phục vụ cuộc sống lao động chiến đấu của những người lao động. Chính hiện thực xã hội đen tối cùng với lòng yêu nước đã khiến ngòi bút của ông hướng về kháng chiến và cách mạng. Các tác phẩm tiêu biểu như: Hà Nội ta đánh Mĩ giỏi, sông Đà, kí Nguyễn Tuân
  • Độc đáo và uyên bác, cổ kính và hiện đại là những cụm từ thể hiện chất văn của Nguyễn Tuân. Ông là nhà văn suốt đời đi tìm cái đẹp với một tâm hồn phóng túng nghệ sĩ. Chất vàng mười trong người lái đò sông Đà chính là nét đặc biệt trong tác phẩm cùng tên đã cho thấy phong cách nghệ thuật mới lạ của Nguyễn Tuân.

Phong cách nghệ thuật của Nguyễn Tuân

  • Uyên bác tài hoa đậm chất suy luận: Nhà văn luôn phát hiện sự vật ở phương diện thẩm mĩ, nhìn con người ở phương diện nghệ sĩ, tô đậm các nét phi thường của cảnh vật con người, luôn vận dụng trí thức ở đa ngành trong các tác phẩm của mình.
  • Ngôn ngữ văn học đa dạng và phong phú, các câu văn có giá trị tạo hình cao. Chất vàng mười trong người lái đò sông Đà đã cho thấy ngôn ngữ tuyệt vời của Nguyễn Tuân.

Giới thiệu tác phẩm Người lái đò sông Đà

  • Người lái đò sông Đà là áng văn tuyệt vời được trích từ Tùy bút sông Đà (sáng tác năm 1960).
  • Tùy bút sông Đà chính là kết quả của Nguyễn Tuân trong chuyến đi khám phá miền đất Tây Bắc nhiều hứng khởi, nơi đây đã cho ông chất vàng mười trong người lái đò sông Đà.
  • Tùy bút sông Đà nói chung, hay Người lái đò sông Đà nói riêng tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật của nhà văn sau Cách mạng tháng Tám.

Chất vàng của thiên nhiên Tây Bắc là gì

Chất vàng 10 là gì? Thứ vàng mười đã qua thử lửa là gì?

Khi phân tích tác phẩm cũng như tìm hiểu về chất vàng mười trong người lái đò sông Đà, nhiều người tự hỏi chất vàng 10 là gì và thứ vàng mười đã qua thử lửa là gì? Đây là câu hỏi được nhiều người quan tâm, chúng ta có thể giải thích ngắn gọn như sau:

Vàng trong câu nói “Chất vàng mười trong người lái đò sông Đà” không mang nghĩa đen. Ở đây, nhà văn Nguyễn Tuân chỉ nói đến vẻ đẹp cũng như sự quý giá của thiên nhiên và tài trí của người lao động nơi đây. Qua tác phẩm, nhà văn cũng muốn gửi đến bức thông điệp, đó chính là phẩm chất tài năng của con người phải được tôi luyện rèn dũa cũng giống như vàng cần được tôi luyện trong lửa.

Tây Bắc thật hùng vĩ với vẻ đẹp quý giá của thiện nhiên, nhưng con người còn quý giá hơn khi chinh phục được thiên nhiên. Chất vàng mười đã được nhà văn diễn tả thành công khi khắc họa nên hình tượng ông lái đò.

Chất vàng của thiên nhiên Tây Bắc là gì

Phân tích và cảm nhận vẻ đẹp tâm hồn của người lái đò sông Đà

Nhân vật ông lái đò trong tác phẩm hiện lên với những vẻ đẹp ngời sáng. Đây chính là con người đã tạo nên chất vàng mười trong tác phẩm. Cùng phân tích nhân vật qua các vẻ đẹp dưới đây:

Người lái đò là biểu tượng của nhân dân

Ông lái đò sông Đà được Nguyễn Tuân xây dựng nên giống như một tượng đài của nhân dân. Đó là hình ảnh về một con người rất đỗi bình thường, không tên, không tuổi, không quê quán và hoạt động trong một môi trường khắc nghiệt đầy dữ dội.

Ông lái đò đã gần 710, có ngoại hình lêu nghêu, chân lúc nào cũng như khuỳnh khuỳnh gò lại như đang kẹp lấy một cuống lái, giọng ào ào như một ghềnh sông. Cái đầu ông lái đò đã bạc nhưng vẫn còn quắc thước với thân người cao to, gọn quánh đầy những chất sừng, chất mun… Trong tác phẩm, ông lái đò hiện lên là một người từng trải, thành thạo và lão luyện với nghề sông nước của mình.

Người lái đò hiểu được đối tượng mình chinh phục

Người lái đò, qua ngòi bút của Nguyễn Tuân trở thành linh hồn muôn thủa của sông nước này. Ông được miêu tả làm nghề đò được hơn mười năm rồi. Sự từng trải hiểu biết về đối tượng chinh phục của ông còn thể hiện ở việc ông nhớ rất rõ bảy mươi ba con thác với từng luồng nước các tất cả những con thác hiểm trở.

Chất vàng mười thể hiện ngay ở vẻ đẹp của người lao động. Sông Đà như một thiên anh hùng ca bất tận mà ông thuộc lòng đến từng dấu chấm câu. Không phải ngẫu nhiên mà Nguyễn Tuân lại đưa vào tác phẩm của mình những ngọn thác cũng như thời gian mà ông lái đồ cầm lái trên dòng sông này. Tất cả đều hướng đến chất vàng mười trong người lái đò sông Đà.

Người lái đò mưu trí và dũng cảm

Ông lái đò làm việc trong một hoàn cảnh khắc nghiệt đầy thử thách. Nguyễn Tuân đã đặt nhân vật vào môi trường đó để nhấn mạnh và làm bật nên chất vàng mười cũng như cho thấy sự dũng cảm mưu trí của người lao động dù trong hoàn cảnh khốc liệt nhất của cuộc sống. Đây được xem là cuộc chiến đấu gian lao, một cuộc thủy chiến trên mặt trận của con sông Đà.

Một cuộc vượt thác nguy hiểm được diễn ra nhiều trận, nhiều hồi với nhiều mồ hôi, như một trận đánh nguy hiểm chết người mà nếu không có sự mưu trí và dũng cảm sẽ không thể vượt qua được. Chất vàng mười trong người lái đò sông Đà còn hiện lên ngay cả khi người lao động bị thương, ở đây ông lái đò vẫn cố nén vết thương, hai chân vẫn khép chặt cuống lái mà chiến đấu.

Ông lái đò là nghệ sĩ tài hoa

Chất vàng mười còn được cho thấy ở phong thái đĩnh đạc của một nghệ sĩ tài hoa. Nguyễn Tuân đã trân quý mà nói rằng “đây là một tay lái ra hoa”. Quy luật của con sông Đà vốn khắc nghiệt, bởi chỉ cần một chút lơ là, một chút thiếu bình tĩnh cũng có thể mất mạng.

Tại khúc sông này, chỗ nào cũng thấy toàn những hiểm nguy cả. Người lái đò điêu luyện vừa thuộc dòng sông, nằm lòng quy luật của lũ đá nơi ải nước lại nắm chắc binh pháp của thần sông thần đá. Do đó, mỗi khi vào cuộc chiến, ông lái đò luôn bình tình và khôn khéo, giống như một vị chỉ huy cầm quân tài ba. Chất vàng mười trong người lái đò sông Đà là sự tài hoa đầy nghệ sĩ của người lao động nơi Tây Bắc này.

Có thể thấy, người lái đò mang những vẻ đẹp của những người lao động thời kì hiện đại: giản dị, khiêm nhường nhưng lại vô cùng khỏe khắn, hùng tráng, tài trí. Đây chính là những con người lao động làm chủ được thiên nhiên, làm chủ cuộc đời và công việc của mình. Có thể nói, thể hiện những vẻ đẹp của ông lái đò chính là một sự tinh tế và sắc sảo trong ngòi bút của Nguyễn Tuân khi để cập đến chất vàng mười trong người lái đò sông Đà.

Chất vàng của thiên nhiên Tây Bắc là gì

 

Chất vàng mười trong người lái đò sông Đà qua sự quý giá

Biểu tượng cho vẻ đẹp thiên nhiên nơi mảnh đất Tây Bắc chính là hình tường kĩ vĩ lớn lao của dòng sông Đà. Vẻ đẹp của nó thể hiện rõ nét cho chất vàng mười trong người lái đò sông Đà. Sự dữ dội, mạnh mẽ và hùng vĩ của thiện nhiên đước tái hiện gói gọn trong vẻ đẹp của con sông Đà.

Với địa thế đầy ấn tượng “hai bên đá dựng thành vách” với lòng sông thì “chẹt lại như một cái yết hầu”. Sông Đà hiện lên thật hung vĩ nhưng đầy hung bạo và hiểm ác. Nguyễn Tuân đã sử dụng một loạt các phép so sánh và nhân hóa để thần thánh hóa sông Đà như một con thủy quái nham hiểm và hung dữ.

Vẻ đẹp của dòng sông thể hiện chất vàng mười của thiên nhiên Tây Bắc

Bên cạnh sự hiểm nguy đầy hung bạo, con sông Đà còn mang vẻ đẹp nên thơ và trữ tình. Nguyễn Tuân đã nhân hóa dòng sông trở thành một thiếu nữ Tây Bắc vừa mang vẻ hoang dại lại có sức hấp dẫn và kiều diễm. Đó là sự mềm mại thướt tha êm đềm của dòng sông, là màu nước đa dạng thay đổi theo mùa “sông Đà tuôn dài như một áng tóc trữ tình” hay mang “màu xanh ngọc bích” rồi lại “lừ lừ chín đỏ”…

Chất vàng mười trong người lái đò sông Đà không chỉ ở vẻ đẹp trữ tình của dòng sông mà còn ở vẻ đẹp rất đỗi hiền hòa. “Bờ sông hoang dại như bờ tiền sử, bờ sông rất đỗi hồn nhiên như một nỗi niềm cổ tích xa xưa…” Hơn thế là cảnh sắc ấm áp tươi vui và đầy sức sống ở hai bên bờ sông.

 

Đánh giá về chất vàng mười trong người lái đò sông Đà

Người lái đò sông Đà là tác phẩm kết tinh phong cách và quan điểm nghệ thuật, tư tưởng chủ đạo và đặc sắc nghệ thuật trong ngòi bút của Nguyễn Tuân giai đoạn sau Cách mạng tháng 8. Tác phẩm cũng cho thấy chất vàng mười trong người lái đò sông Đà cũng như quan niệm về người nghệ sĩ của nhà văn “bất kì hành động nào đạt đến trình độ kĩ năng, kĩ xảo đều có thể gọi là nghệ sĩ”.

Với nhà văn, những người lao động bình thường cũng đều có thể trở thành nghệ sĩ, trở thành những hình tượng lớn lao vĩ đại nếu như họ lao động hăng say hết mình phục vụ cho quá trình xây dựng đất nước.

Có thể thấy, chất vàng mười trong người lái đò sông Đà được nhà văn thể hiện rất rõ nét trong tác phẩm. Tìm hiểu và phân tích trích đoạn đã cho người đọc thấy sự khẳng định trong tư tưởng của Nguyễn Tuân “cái đẹp và cái quý giá bao giờ cũng có trong thiên nhiên và con người”. Để cho mọi người cùng nắm được tư tưởng ấy chính là thiên chức lớn lao của người cầm bút.

Hy vọng bài viết trên đây đã cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích phục vụ cho quá trình nghiên cứu và học tập của bản thân. Nếu có bất cứ đóng góp nào hay câu hỏi gì liên quan đến chủ đề bài viết Chất vàng mười trong người lái đò sông Đà, mời bạn để lại nhận xét bên dưới để chúng mình cùng trao đổi thêm nhé!