So sánh thơ dân gian và

1. Khái quát chung về thơ mới và thơ hiện đại

1. a) Thơ trung đại
2. Thời gian: Từ thế kỉ X – XIX
3. Chủ đề chủ đạo của các tác phẩm thơ trung đại và một số tác phẩm tiêu biểu:

Từ thế kỉ X – XV: Nêu cao tinh thần yêu nước, sức mạnh dân tộc, ý chí độc lập và tinh thần tự chủ, tự cường (Bình Ngô Đại Cáo – Nguyễn Trãi)

Từ thế kỉ XVI đến nửa đầu thế kỉ XVIII: Tập trung phê phán, phản ánh xã hội

Từ cuối thế kỉ XVIII đến đầu thế kỉ XIX: Tập trung phản ánh, phê phán xã hội và đề cao vai trò của con người (Truyện Kiều – Nguyễn Du, bánh trôi nước – Hồ Xuân Hương, qua đèo ngang – Bà Huyện Thanh Quan)

Giai đoạn nửa cuối thế kỉ XIX: Tác phẩm văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc – Nguyễn Đình Chiểu

1. b) Thơ hiện đại
2. Thời gian: Văn học hiện đại kéo dài từ 1945 đến 1975 chia làm 3 giai đoạn:

1945 – 1954: trong giai đoạn này tư tưởng chủ đạo hướng về cuộc kháng chiến chống pháp (Đồng chí – Chính Hữu)

1954 – 1964: Cách nhìn mới về một cuộc sống mới, hướng đến tương lai tươi sáng (Đoàn thuyền đánh cá – Huy Cận, Con cò – Chế Lan Viên, bếp lửa – Bằng Việt)

1964 – 1975: Đề cao, ca ngợi những phẩm chất tốt đẹp của con người trong gian khổ (Bài thơ về tiểu đội xa không kính – Phạm Tiến Duật, khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ – Nguyễn Khoa Điềm)

Sau 1975: Đây là giai đoạn bùng nổ của nhiều tác phẩm thơ mới như: Viếng Lăng Bác (Viễn Phương), Sang thu (Hữu Thỉnh), Ánh trăng (Nguyễn Duy),…

2. So sánh thơ mới và thơ trung đại – điểm giống và khác nhau

1. Giống nhau

Đều thể hiện được tư tưởng, tình cảm của tác giả thông qua 2 giá trị biểu đạt chính là giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật của tác phẩm thơ.

2. Khác nhau

• Về nội dung:

– Thơ trung đại:

Thể hiện được tinh thần yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, chủ nghĩa anh hùng

Tình yêu thương con người, đề cao các phẩm chất tốt đẹp của con người

Tình yêu thiên nhiên, hòa mình với thiên nhiên và tinh thần lạc quan, yêu đời, tin vào sự sống, tin vào chính nghĩa

Lấy vẻ đẹp của thiên nhiên làm chuẩn mực cho mọi vẻ đẹp

Cái tôi cá nhân không được thể hiện trong các tác phẩm

Ví dụ: Bài thơ “qua đèo ngang – Bà Huyện Thanh Quan” nói về tình yêu thiên nhiên và tình yêu nước. • Thơ hiện đại:

Thể hiện được lòng yêu nước thầm kín của các thi nhân

Con người là chuẩn mực của mọi vẻ đẹp

Tái hiện được nhiều góc khuất của xã hội, không còn bó hẹp như văn học trung đại

Cái tôi cá nhân được thể hiện một cách rõ ràng, được đề cao

Ví dụ: Bài thơ “Đồng chí – Chính Hữu” đã lột tả được tinh thần yêu nước thầm kín của tác giả trong thời kì kháng chiến chống Pháp

Ví dụ: Bài thơ “Đoàn thuyền đánh cá – Huy Cận” – cái tôi cá nhân được thể hiện rõ ràng, bài thơ là một hướng nhìn mới, một định hướng mới về một tương lai tốt đẹp hơn

3. Về hình thức

• Thơ trung đại:

Tính quy phạm chặt chẽ

Hệ thống ước lệ phức tạp, nghiêm ngặt

Tính hàm xúc cao: lời ít, ý nhiều

Thể thơ: Thất ngôn bát cú đường luật, lục bát, song thất lục bát,…

Ví dụ: Bài thơ “Bánh trôi nước – Hồ Xuân Hương” với thể thơ thất ngôn tứ tuyệt. Bài thơ chỉ có 4 dòng (chữ nhỏ, ý nghĩa) nhưng khắc họa rõ nét số phận cũng như những đức tính tốt đẹp của người phụ nữ trong xã hội phong kiến ​​xưa. • Thơ hiện đại:

Không sử dụng nhiều công cụ ước tính phức tạp

Đổi mới nhiều thể thơ truyền thống, sáng tạo các thể thơ tự do

Ví dụ: Bài thơ “Bài thơ về đội xe không kính - Phạm Tiến Duật” với thể thơ tự do sáng tạo đã giúp khắc họa rõ nét những đức tính tốt đẹp của người chiến sĩ trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Nhìn chung, thơ hiện đại và thơ trung đại có những quan điểm và cách thể hiện khác nhau cả về nội dung lẫn hình thức. Qua bài viết này, ACC GROUP hy vọng sẽ cung cấp những tài liệu, kiến ​​thức hữu ích trong quá trình nghiên cứu ngữ văn cho học sinh. Chúng tôi tin rằng nếu các em biết hệ thống hóa kiến ​​thức, ghi nhớ các cột mốc, tác phẩm tiêu biểu của từng thời kỳ thì các em sẽ dễ dàng phân biệt được thơ trung đại với thơ hiện đại. Chúc các em học tập tốt và vượt qua các kỳ thi với số điểm cao nhất.

3. Mọi người cũng hỏi

Thơ mới và thơ trung đại khác nhau ở điểm nào về phong cách sáng tạo?

Trả lời: Thơ mới và thơ trung đại khác nhau về phong cách sáng tạo. Thơ mới thường tập trung vào việc thể hiện cảm xúc cá nhân, tạo nên những hình ảnh tươi sáng và không gian tưởng tượng phong phú. Trong khi đó, thơ trung đại thường mang tính chất phức tạp hơn với việc thể hiện sự xao lãng, sự thất vọng và phân tích xã hội sâu sắc.

Thể loại thể hiện sự khác biệt về tư duy triết học giữa thơ mới và thơ trung đại là gì?

Trả lời: Thơ mới thường thể hiện tư duy triết học của thế kỷ 20 với sự tập trung vào cá nhân, sự thể hiện của bản thân và quan điểm cá nhân. Thơ trung đại thường thể hiện sự phản ánh xã hội, sự thất vọng về thế giới hiện thực và thắc mắc về ý nghĩa của cuộc sống.

Lối sáng tạo hình ảnh và ngôn ngữ trong thơ mới và thơ trung đại khác nhau như thế nào?

Trả lời: Trong thơ mới, lối sáng tạo hình ảnh và ngôn ngữ thường rất tươi sáng, sắc nét và tượng trưng. Ngôn ngữ thơ mới thường sử dụng những từ ngữ độc đáo và mạnh mẽ để tạo nên hình ảnh độc đáo. Trong khi đó, thơ trung đại thường sử dụng ngôn ngữ rất cụ thể và hình ảnh thường phản ánh tình trạng tinh thần của thế giới xã hội.

Thơ mới và thơ trung đại khác nhau về cách thức diễn đạt tình cảm và tâm trạng của tác giả như thế nào?

Trả lời: Thơ mới thường diễn đạt tình cảm và tâm trạng của tác giả một cách cá nhân, thẳng thắn và mở lời. Thơ trung đại thường diễn đạt tình cảm và tâm trạng qua việc ẩn dụ và sử dụng ngôn ngữ phức tạp, tạo nên sự mập mờ và không rõ ràng.