Hiện tượng nấc cụt ở trẻ sơ sinh, hay còn gọi là nấc, là hiện tượng khi cơ hoành và cơ liên sườn co thắt không tự chủ và co thắt quắt quãng, gây ra sự đóng đột ngột của thanh môn và tạo ra âm thanh đặc trưng là “hic”.
Nấc cụt là hiện tượng thường xuyên xảy ra ở trẻ, đặc biệt là trẻ sơ sinh. Cơn nấc thường xuất hiện trong vòng vài phút, và có thể xuất hiện vài lần trong một ngày. Khi bị nấc cụt, trẻ thường cảm thấy khó chịu, quấy rầy, gây cản trở giấc ngủ hoặc hơi thở của bé.
Bạn có thể tìm hiểu thêm: Nấc cụt và những điều cần biết
Những cách chữa bệnh nấc cụt ở trẻ sơ sinh
-Để nấc tự hết: Thông thường, nếu không gây khó chịu đến bé, cơn nấc sẽ tự động hết sau vài phút.
-Dùng hai ngón tay trỏ nhét vào hai lỗ tai trẻ khoảng 30 giây, hoặc dùng ngón trỏ và ngón cái bóp vào 2 cánh mũi trẻ, giữ miệng bé khép trong vòng 2-3 giây, nghỉ 2-3 giây và lặp lại 15-20 lần cho đến khi hết nấc.
-Thay đổi tư thế bú: Khi bé có tư thế bú sai gây ra nuốt nhiều không khí vào trong dạ dày. Vì vậy, nếu thấy bé thường xuyên có dấu hiệu nấc sau khi bú xong, mẹ nên đổi tay bế để hạn chế không khí vào miệng và dạ dày trẻ.
-Khi cho trẻ bú xong, dựng lưng bé lên, vỗ nhẹ trên lưng bé, có thể vỗ ở vai, nhưng nhớ thật nhẹ nhàng và dứt khoát. Khi bé ợ hơi được, bé sẽ hết nấc.
-Mẹ có thể cho bé uống từng hớp nước nhỏ cho đến khi bé hết nấc [ thông thường khoảng 2,5ml là đã đủ để ngăn chặn cơn nấc của bé].
Bạn có thể tìm hiểu thêm: Làm sao để mỗi đêm chăm sóc trẻ sơ sinh không là nỗi ám ảnh?
Có cách nào để ngăn ngừa trẻ sơ sinh nấc cụt?
Một trong các nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị nấc cụt là do sự thay đổi nhiệt độ hoặc luồng không khí đột ngột. Vì thế, cha mẹ nên giữ nhiệt độ của không khí trong phòng của bé ỏn định cũng là một cách để ngăn ngừa nấc cụt cho bé yêu.
Xem thêm: Đâu là cách bấm huyệt trị nấc cụt hiệu quả?
Khi bé thức dậy vào buổi sáng sớm có thể choàng thêm khăn vào cổ cho bé để không bị gió lạnh. Nên tránh gió lạnh thổi trực tiếp vào người bé, các cửa sổ và cửa chính nên đóng bớt lại hoặc để hướng gió sang hướng khác.
Cha mẹ cũng cần chú ý đến việc ăn uống của bé để tránh tình trạng bé bị trào ngược dạ hày, không được để bé quá đói hoặc quá no.
Bạn có thể tìm hiểu thêm: Tuần đầu tiên chăm sóc trẻ sơ sinh, bạn cần lưu ý những gì?
Nấc cụt là hiện tượng sinh lý bình thường của trẻ, các mẹ đừng lo lắng quá nhé. Khi trẻ bị nấc, cách tốt nhất nên để trẻ tự hết, nếu không được thì các mẹ hãy thử áp dụng những cách trên nhé.
Chăm con chưa bao giờ là một điều dễ dàng. Một sự thay đổi nhỏ của con có thể làm nhiều bậc cha mẹ rất lo lắng. Và vấn đề nấc cụt ở trẻ sơ sinh không phải ngoại lệ. Đây là một tình trạng khá phổ biên. Nấc cụt không gây ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của bé nhưng nếu mẹ biết một số mẹo chữa trẻ sơ sinh bị nấc cụt sẽ giúp bé thấy thoải mái hơn rất nhiều. Hãy cùng YouMed tìm hiểu những nguyên nhân và các xử trí khi con bị nấc cụt trong bài viết dưới đây nhé!
1. Nấc cụt là gì?
Cơ hoành là một cơ lớn chạy ngang dưới đáy của khung xương sườn. Nó di chuyển lên xuống khi một người hít thở.
Nấc cụt là hiện tượng xuất hiện những cơn co thắt bất ngờ không thể tự chủ từ cơ hoành. Các cơn co thắt này bị ngắt quãng liên tục và lặp đi lặp lại nhiều lần. Điều này buộc không khí thoát ra thông qua dây thanh âm bị đóng lại, tạo nên âm thanh nấc cụt.
2. Nguyên nhân gây ra nấc cụt ở trẻ sơ sinh là gì?
Nấc cụt ở trẻ có xu hướng xảy ra mà không có lý do rõ ràng, nhưng việc cho ăn đôi khi có thể khiến cơ hoành bị co thắt. Hoặc đôi khi nấc cụt húng có thể xuất phát từ một tình trạng sức khỏe tiềm ẩn nào đó. Một số nguyên nhân gây nấc cụt ở trẻ sơ sinh là:
- Cho con bú quá no: Khi con bú quá no, dạ dày của con sẽ bị giãn ra. Tình trạng này có thể khiến cho cơ hoành bị đẩy lên cao, gây cơ hoành co thắt. Vì thế có thể gây nên nấc cụt.
- Bú quá nhanh.
- Nuốt quá nhiều khí vào bụng: Bé bú bình có thể khiến bé nuốt nhiều không khí hơn vì sữa trong bình chảy nhanh hơn so với bú mẹ. Bé nuốt quá nhiều không khí cũng khiến dạ dày to và giãn ra. Việc cho bé bú bằng bình quá no có thể khiến trẻ dễ bị nấc cụt.
- Dị ứng: Bé có thể dị ứng với protein trong sữa công thức hoặc thậm chí sữa mẹ, dẫn đến viêm thực quản. Điều này có thể làm bé bị nấc cụt. Ngoài ra, bé bú mẹ cũng có thể dị ứng với những thực phẩm do mẹ ăn.
- Trào ngược dạ dày thực quản: Cơ vòng thực quản dưới nằm giữa thực quản và dạ dày, ngăn thức ăn từ dạ dày di chuyển ngược lên thực quản. Trào ngược xảy ra khi trẻ sơ sinh có cơ vòng thực quản dưới phát triển chưa hoàn thiện. Thức ăn được tiêu hóa một phần cộng thêm axit dạ dày, trào ngược lên vùng thực quản. Lúc này, chúng có thể gây kích thích và co thắt cơ hoành. Vì vậy gây nên nấc cụt.
3. Làm gì khi con bị nấc cụt
Nấc cụt thường không gây hại cho trẻ sơ sinh. Trong khi người lớn có thể thấy nấc cụt khó chịu, chúng có xu hướng ít gây sự khó chịu cho trẻ sơ sinh hơn.
Xem thêm: Đâu là cách bấm huyệt trị nấc cụt hiệu quả?
Sau đây là một số cách có thể giúp ngăn ngừa những cơn nấc cụt cho trẻ sơ sinh mà bạn có thể tham khảo.
Có khoảng nghỉ để ợ hơi
Hãy cho trẻ một khoảng nghỉ khi bú để trẻ ợ hơi, như vậy có thể giúp ngăn ngừa tình trạng nấc cụt. Bởi vì sự ợ hơi có thể giúp loại bỏ khí dư thừa trong dạ dày của trẻ. Học viện Nhi khoa Hoa Kì khuyến cáo nếu trẻ bú bình, hãy cho trẻ ợ hơi sau mỗi 60 – 90 ml sữa. Nếu trẻ của bạn được bú sữa mẹ, bạn nên cho chúng ợ hơi sau khi chúng đổi vú.
Núm vú giả
Nấc cụt ở trẻ sơ sinh không luôn luôn xuất phát từ nguyên nhân do trẻ bú. Khi em bé của bạn tự xuất hiện nấc cụt, có thể cho phép chúng thử ngậm núm vú giả. Vì điều này sẽ giúp thư giãn cơ hoành, do đó có thể giúp ngăn chặn các cơn nấc cụt.
Massage lưng cho bé
Xoa lưng nhẹ nhàng cho bé có thể giúp em bé thư giãn. Vì vậy có thể ngăn chặn các cơn co thắt cơ hoành gây ra nấc cụt.
Nấc cụt tự dừng lại
Tiếng nấc cụt của bé yêu sẽ tự dừng lại. Vì vậy, nêu nấc cụt không gây khó chịu cho em bé của bạn, bạn có thể chỉ cần chờ đợi cho đến khi nấc cụt tự hết.
Trong trường hợp, nếu bạn không can thiệp và tiếng nấc cụt không thể dừng lại, hãy báo cho bác sĩ của bạn về tình trạng này. Mặc dù hiếm, nhưng nấc cụt cũng có thể là dấu hiệu của một tình trạng sức khỏe nghiêm trọng nào đó.
4. Không nên làm gì khi con bị nấc cụt?
Một số hành động được cho là gây hại và hoàn toàn không cớ cơ sở khoa học khi con bạn bị nấc cụt. Bao gồm:
- Làm cho con giật mình.
- Kéo lưỡi hay xương của trẻ: Trẻ sơ sinh còn rất yếu nên bạn không nên kéo xương hay lưỡi để ngăn chặn tình trạng nấc cụt ở bé.
- Ấn vào nhãn cầu mắt.
- Cho trẻ uống nước trong khi trẻ lộn ngược xuống.
Những hành động này không chỉ không có ích khi nấc cụt mà còn gây nguy hiểm hơn cho con của bạn.
5. Ngăn ngừa những cơn nấc cụt cho trẻ sơ sinh
Có một số cách để giúp ngăn ngừa các cơn nấc cụt cho em bé của bạn. Tuy nhiên, rất khó để ngăn ngừa hoàn toàn việc con bạn bị nấc cụt, Hãy thử một số phương pháp sau để giúp ngăn ngừa nấc cụt:
- Bạn nên cho bé ăn nhiều bữa nhỏ trong thời gian ngắn hơn là nhồi nhét bé ăn một lần. Điều này sẽ hạn chế nguy cơ khiến bé bị nấc cụt.
- Bạn không nên cho bé ăn khi bé quá đói cũng không nên cho bé ăn hoặc bú quá no. Điều này có nghĩa là không chờ đợi cho đến khi em bé của bạn đói đến mức chúng bực bội và khóc trước khi bắt đầu bú.
- Sau khi cho bé ăn, tránh hoạt động nặng với bé, chẳng hạn như nảy lên hoặc xuống hoặc chơi nhiều năng lượng.
- Giữ em bé của bạn ở tư thế thẳng đứng trong 20 đến 30 phút sau mỗi bữa ăn.
- Bạn cần giữ nhiệt độ không khí trong phòng bé được ổn định, tránh để bé bị lạnh. Lưu ý khi tắm cho bé không để nhiệt độ nước tắm quá chênh lệch với nhiệt độ phòng
6. Khi nào nấc cụt là tình trạng đáng lo ngại?
Nấc cụt được coi là bình thường đối với trẻ sơ sinh nhỏ hơn 12 tháng tuổi. Chúng cũng có thể xảy ra khi em bé vẫn còn trong bụng mẹ.
Tuy nhiên, nếu em bé của bạn bị nấc rất nhiều, đặc biệt là nếu chúng tỏ ra khó chịu hoặc kích động khi nấc, thì nên nói chuyện với bác sĩ của bé. Đây có thể là một dấu hiệu của các vấn đề y tế tiềm tàng khác. Ngoài ra, hãy nói chuyện với bác sĩ nếu nấc cục làm phiền giấc ngủ của con bạn.
Những thông tin trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Nếu có bất kì thắc mắc hay lo lắng gì, hãy liên hệ ngay với bác sĩ của bạn. Tuyệt đối không tự ý điều trị!
Tóm lại, nấc cụt là hiện tượng khá phổ biến ở trẻ sơ sinh và không nguy hiểm. Nhưng nếu bé nấc liên tục trong một thời gian dài, đó có thể báo hiệu của một triệu chứng bệnh nào đó liên quan đến dạ dày hoặc tiêu hóa. Hy vọng bài viết đã cung cấp được những thông tin hữu ích về nguyên nhân cũng như một số biện pháp phòng ngừa nấc cụt cho trẻ sơ sinh.