Thành ngữ Tre già măng mọc đề cấp đến hình thức phủ định nào vì sao

'Tre già măng mọc' là câu thành ngữ chứa đựng ý nghĩa sâu sắc về truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam ta. Chúng ta cùng tìm lời lý giải chi tiết nhất trong bài viết dưới đây nhé!

1. Tre già măng mọc là gì?

Để hiểu chính xác về ý nghĩa của câu thành ngữ này, trước tiên chúng ta cần định nghĩa các yếu tố trong câu.

• Tre: là loài cây thân cỏ, bên trong rỗng, phân thành nhiều đốt. Đây là loài cây quen thuộc với làng quê Việt Nam, được coi là biểu tượng của người Việt, đặc trưng bởi tính kiên cường, dẻo dai, bất khuất.
• Măng: là cây non mọc trên mặt đất của tre, thường được dùng để ví sự non trẻ, tuổi trẻ.
• Già: là tính từ thể hiện sự nhiều tuổi, lâu đời, đi đến giai đoạn cuối của chu kỳ sinh học.
• Mọc: là động từ thể hiện hành động nhô lên, tiếp tục lớn, tiếp tục cao lên của chủ thể.

Như vậy, hiểu theo nghĩa đen, câu thành ngữ "Tre già măng mọc" chỉ hiện tượng cây tre già đi sẽ có măng non nhú lên, thay thế cây tre già.

Tre và măng luôn mọc gần nhau vì thế tre già luôn che chở và bảo vệ măng tránh ánh nắng mặt trời để cho măng lớn và phát triển. Hình ảnh tre và măng tựa vào nhau và cứ thế cứ thế, thế hệ này sẽ tiếp nối thế hệ trước để phát huy.

Xem thêm: 55 câu ca dao tục ngữ về lòng biết ơn - lời dạy trân quý nghĩa tình cuộc đời

2. Tre già măng mọc nghĩa là gì?

Không chỉ đề cập đến sự sinh trưởng, phát triển của cây tre, câu thành ngữ Tre già măng mọc còn chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc. Nghĩa bóng của câu thành ngữ này là thế hệ sau nối tiếp thế hệ trước; lớp người trước già đi thì đã có lớp người lớp người trẻ ở phía sau thay thế.

Thế hệ trước sẽ đào tạo thế hệ sau để thế hệ sau có kinh nghiệm và phát triển những gì mà thế hệ trước đã tạo ra. Sau đó, thế hệ sau này sẽ truyền lại cho thế hệ sau nữa, cứ thế, thế hệ trẻ sẽ liên tục kế thừa và phát huy nó.

Câu thành ngữ này có thể áp dụng vào rất nhiều tình huống trong cuộc sống. Ví dụ:

• Khi một học sinh đạt được một thành tích cao mà thời kỳ thế hệ thầy cô trước đó chưa làm được, câu thành ngữ này có thể áp dụng như một lời khen: "Đúng là tre già măng mọc."
• Thế hệ cha ông thấy lớp trẻ sử dụng máy móc và mạng xã hội, có thể áp dụng câu thành ngữ này để bày tỏ cảm xúc: "Thời kỳ tre già măng mọc đến rồi."
• Những lãnh đạo, quản lý khi gần đến tuổi về hưu muốn nhường cơ hội cho lớp trẻ thực hành và học tập có thể dùng câu thành ngữ này: “Cũng đến lúc tre già măng mọc rồi!”

Có thể thấy, câu thành ngữ "Tre già măng mọc" vừa để chỉ sự lưu truyền, tiếp nối từ thế hệ này qua thế hệ khác, vừa bày tỏ lòng biết ơn, coi trọng những giá trị của người đi trước trao truyền cho người đi sau.

Xem thêm: 775 câu thành ngữ, tục ngữ Việt Nam quý giá dạy bạn điều hay, lẽ phải trong cuộc sống

3. Những câu tục ngữ, ca dao, danh ngôn có ý nghĩa tương tự thành ngữ “Tre già măng mọc” 

Trong kho tàng văn học Việt Nam, những câu tục ngữ, ca dao... về lòng biết ơn, về sự nối tiếp, nối dõi không còn quá xa lạ bởi đây là một trong những truyền thống vô cùng quý báu của dân tộc.

3.1 Tục ngữ

1. Con hơn cha là nhà có phúc.
2. Cây có cội, nước có nguồn.
3. Chim có tổ, người có tông.
4. Ông bảy mươi học ông bảy mốt.
5. Trọng thầy mới được làm thầy.
6. Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
7. Muốn ăn quả chín nhớ ơn người trồng.
8. Ăn bát cơm dẻo nhớ nẻo đường đi.
9. Uống nước nhớ người đào giếng.

3.2 Ca dao

1. Cây có gốc mới nở ngành xanh ngọn

Nước có nguồn mới bể rộng sông sâu

Người ta nguồn gốc từ đâu

Có tổ tiên trước rồi sau có mình.

Như cây có gốc như sông có nguồn.

Sông kia uống nước hỏi dòng từ đâu?

Ăn khoai nhớ kẻ cho dây mà trồng.

1. Con hơn cha là nhà có phúc

Trò hơn thầy là đất nước yên vui.

Nhớ ngày giỗ Tổ mùng mười tháng ba.

Xem thêm: Học câu ‘ăn quả nhớ kẻ trồng cây’ đã lâu, vậy đến nay bạn đã thực hiện những gì về lòng biết ơn rồi?

3.3 Danh ngôn

1. “Hãy biết ơn những gì đang có và bạn sẽ nhận được nhiều hơn. Nếu luôn luôn nhìn thấy những gì mình không có thì bạn sẽ không bao giờ có đủ được.”- Frank A.Clark
2. “Nếu một người không biết ơn những gì anh ta đang có, thì anh ta cũng sẽ không có một cơ hội để được biết ơn những gì sẽ nhận được.” - Frank A.Clark
3. “Chúng ta cần tìm thời điểm thích hợp để dừng lại và cảm ơn những người đã tạo nên sự khác biệt cho cuộc đời mình.” - John F.Kennedy
4. "Có lòng ghi tạc công ơn thì cái vui thú đã thọ ơn lại càng thêm lâu dài." – J. Droz
5. "Nếu thú vật còn biết nhớ ơn, con người há lại không được như thế hay sao?" – Khuyết danh
6. "Ăn miếng chả trả miếng bùi." – Khuyết danh
7. "Ơn sâu thì trả nghĩa sâu cho vừa." – Khuyết danh

1. "Ăn lộc của người thì phải cứu hoạn nạn cho người." – Khuyết danh
2. "Hãy trau dồi thói quen biết ơn mọi điều tốt lành đến với bạn, và hãy cảm tạ thật thường xuyên. Bởi vì mọi điều đều giúp bạn tiến lên phía trước. Hãy đem mọi thứ đặt trong lòng biết ơn." - Raphal Waldol Ememson
3. "Đừng bao giờ quá bận rộn để quên nói làm làm ơn hay cảm ơn." – Khuyết Danh
4. “Cảm ơn có thể khiến chúng ta trưởng thành, báo ân có thể giúp chúng ta có thành tựu." – Hải Đào Pháp Sư
5. "Học cách thể hiện lòng cảm kích sẽ buộc bạn phải tập trung vào điều tích cực." – Jim Rohn

Thông qua bài viết này, mong rằng các bạn đã có cái nhìn sâu sắc hơn về câu thành ngữ Tre già măng mọc và thấu hiểu thêm về đạo nghĩa tiếp nối, lưu truyền, ghi nhớ công ơn của người đi trước.

Sưu tầm

Nguồn ảnh: Internet

Những câu hỏi liên quan

Chọn thành ngữ, tục ngữ trong ngoặc đơn thích hợp với mỗi chỗ trống :

(Trẻ lên ba, cả nhà học nói; Trẻ người non dạ, Tre non dễ uốn ; Tre già, măng mọc)

Phương pháp luận biện chứng là phương pháp xem xét sự vật hiện tượng trong sự ràng buộc lẫn nhau giữa chúng, trong sự vận động và phát triển không ngừng. Vậy trong các câu tục ngữ dưới đây, câu nào có yếu tố biện chứng là câu hỏi được bạn đọc quan tâm.

Câu hỏi: Trong các câu tục ngữ dưới đây, câu nào có yếu tố biện chứng?

A. An cư lạc nghiệp.

B. Môi hở răng lạnh.

C. Tre già măng mọc.

D. Đánh bùn sang ao.

Đáp án:

Đáp án đúng cho câu hỏi Trong các câu tục ngữ dưới đây, câu nào có yếu tố biện chứng là đáp án:

C. Tre già măng mọc.

Lý giải việc chọn đáp án C là đáp án đúng do:

Phương pháp biện chứng là phương pháp giúp  nhận thức đối tượng ở trong các mối liên hệ với nhau, ảnh hưởng nhau, ràng buộc nhau.

Phương pháp biện chứng cũng giúp nhận thức đối tượng ở trạng thái vận động biến đổi, nằm trong khuynh hướng chung là phát triển. Đây là quá trình thay đổi về chất của các sự vật, hiện tượng mà nguồn gốc của sự thay đổi ấy là đấu tranh của các mặt đối lập để giải quyết mâu thuẫn nội tại của chúng.

Như vậy phương pháp biện chứng thể hiện tư duy mềm dẻo, linh hoạt. Nó thừa nhận trong những trường hợp cần thiết thì bên cạnh cái “hoặc là… hoặc là…” còn có cả cái “vừa là… vừa là…” nữa; thừa nhận một chỉnh thể trong lúc vừa là nó lại vừa không phải là nó; thừa nhận cái khẳng định và cái phủ định vừa loại trừ nhau lại vừa gắn bó với nhau .

Từ cách hiểu về phương pháp biện chứng thì có thể thấy câu tục ngữ Tre già măng mọc là câu tục ngữ có ý nghĩa biện chứng bởi đây là hiện tượng tự nhiên của giới sinh vật, khi tre già ắt hẳn sẽ mọc những mầm măng mới.

=> Như vậy đáp án đúng cho câu hỏi Trong các câu tục ngữ dưới đây, câu nào có yếu tố biện chứng là đáp án: C. Tre già măng mọc.

Lý giải các đáp án còn lại không đúng

Các phương án còn lại không có yếu tố biện chứng.

+ Phương án A: An cư lạc nghiệp: Chỉ sự ổn định chỗ ở trước rồi sau đó mới là chuyên tâm làm ăn, gây dựng sự nghiệp. Nói theo cách khác, câu tục ngữ muốn hướng tới lời khuyên: con người không nên có tư tưởng lang bạt khắp nơi mà cần tu chí yên ổn tìm kiếm một nơi ở cố định, thuộc về riêng mình sau đó làm ăn.

+ Phương án B: Môi hở răng lạnh: câu tục ngữ theo nghĩa đen chỉ việc môi nếu không khép kín sẽ khiến gió lùa vào miệng khiến răng bị lạnh hay tê buốt. Không chỉ vậy theo nghĩa bóng có thể hiểu câu tục ngữ nhằm răn dạy khuyên bảo con người sống hòa hợp cộng đồng. Những người thân thuộc phải nhờ cậy và giúp đỡ lẫn nhau, nếu không sẽ tổn hại cho nhau.

+ Phương án D: Đánh bùn sang ao: Chỉ việc làm không có kết quả, tác dụng gì, đâu vẫn hoàn đấy.