Vì sao em rơi nước mắt ngày chia tay

Tôi là người hay khóc. Tôi không xấu hổ vì điều đó. Đàn ông khóc thì đã sao?

Tất nhiên tôi không khóc trong cuộc sống thật, mà chỉ khi xem phim. Tôi không thực sự hiểu nguyên nhân là do đâu, nhưng thường là do những đoạn phim nói về quan hệ giữa cha mẹ và con cái.

Giả dụ như bộ phim Field of Dreams, một câu chuyện kỳ dị trong đó nhân vật Kevin Costner đã xây một sân bóng chày giữa cánh đồng ngô chỉ bởi vì ông nghe thấy một giọng nói nào đó.

Costner nghĩ mình đã đưa tay bóng chày tai tiếng Shoeless Joe Jackson trở về từ cõi chết, thế nhưng ông lại bắt gặp bố mình thời còn trẻ. Tôi đã khóc như mưa trong những cảnh cuối phim.

Field of Dreams là một bộ phim cố tình gây xúc động cho khán giả. Thế nhưng tôi cũng khóc trong phim Star Wars: The Force Awakens. Tôi ngồi nắm tay con gái và cả hai cùng khóc. Nếu theo những định kiến của xã hội thì tôi không thể mít ướt giống như một cô bé 10 tuổi ngồi cạnh mình.

Có thực sự lạ kì khi tôi là đàn ông nhưng hay khóc không? Đó chỉ là một trong những câu hỏi mà tôi đã tìm kiếm lời giải cho chương trình 'The Curious Cases of Rutherford and Fry' của BBC Radio 4.

Cùng với Hannah, người đồng dẫn chương trình, tôi đã tìm hiểu những vấn đề khoa học đằng sau nước mắt: Liệu đàn ông có ít khóc hơn phụ nữ hay không và nếu có, vì sao? Lợi ích của việc khóc là gì? Và xét về khía cạnh tiến hoá, vì sao chúng ta lại khóc?

Theo hầu hết những nghiên cứu từng được thực hiện, phụ nữ khóc nhiều hơn đàn ông.

Nhà tâm lý học William Frey đã thực hiện một nghiên cứu vào năm 1982, trong đó cho thấy phụ nữ khóc trung bình 5,3 lần một tháng, trong khi đàn ông chỉ khóc trung bình 1,3 lần một tháng. Phụ nữ khóc trong bình 5-6 phút mỗi lần, trong khi đàn ông khóc trung bình từ 2-3 phút mỗi lần.

Nhà tâm lý học người Hà Lan Ad Vingerhoets từ Tilberg University là người được biết đến nhiều bởi những công trình nghiên cứu về nước mắt. Ông là một trong số ít những nhà nghiên cứu về đề tài nước mắt.

Tất cả các nghiên cứu của ông đều chỉ ra là nước mắt bị tác động bởi yếu tố giới tính, và điều này bắt đầu từ thời niên thiếu (trẻ sơ sinh đều khóc như nhau).

Vậy điều gì tạo ra sự khác biệt về giới tính trong hành động khóc khi trẻ em lớn lên, trở thành người trưởng thành?

Rõ ràng là các yếu tố văn hoá đóng vai trò quan trọng.

Các kết quả nghiên cứu cho thấy ở nhiều nước, người ta khóc nhiều hơn nếu như điều đó không vấp phải nhiều thành kiến trong xã hội.

Vingerhoets cũng chỉ ra rằng người ta thường khóc nhiều ở những nước giàu - có lẽ vì sự thịnh vượng cho phép con người có đủ sự tự do để thể hiện cảm xúc của mình ra bên ngoài.

Tuy nhiên ông nghĩ rằng không chỉ các yếu tố xã hội khiến đàn ông ít khóc, mà còn do testosterone nữa.

Ông cho biết những bệnh nhân được cho thuốc điều trị ung thư tuyến tiền liệt - vốn làm hạ testosterone - sẽ khóc nhiều hơn, mặc dù tình trạng mắc ung thư cũng làm họ trở nên dễ bị tổn thương hơn.

Quay trở lại chủ đề phim - có một câu nói khá dở trong Terminator, một bộ phim rất hay trong đó có cảnh nhân vật robot do Arnold Schwarzenegger thủ vai hỏi đứa bé mà nó đang bảo vệ - vốn đang khóc sau một ngày mệt mỏi: 'Tại sao cậu lại khóc?'

Câu trả lời: Chúng tôi không biết.

Nhân loại là một trong số ít những loài khóc vì cảm xúc.

Điều khá ngạc nhiên là có rất ít nghiên cứu về đề tài này.

Chúng ta không biết vì sao mình khóc khi bị đau, chúng ta không biết vì sao mình khóc khi bị chấn động về cảm xúc, hay khi cảm thấy hạnh phúc.

Vì con người là những sinh vật xã hội, nước mắt có thể là tín hiệu biểu lộ những thông điệp quan trọng về tình trạng hiện tại của tinh thần. Nhưng tất cả chỉ là giả thiết.

Một trong những nghiên cứu gần đây của Vingerhoet đã xem xét vì sao người ta cảm thấy khá hơn sau khi khóc.

Vào năm 2015, ông đã yêu cầu những người tình nguyện báo cáo về cảm xúc của mình sau khi xem một trong hai bộ phim gây xúc động.

Một phim là 'Life is Beautiful', bộ phim thắng giải Oscar nói về một người đàn ông người Do Thái vượt qua cuộc thảm sát người Do Thái thời Đức Quốc xã, với những tình tiết hài hước và cảm động. Bộ phim còn lại là 'Hachi: A Dog's Tale'.

Họ được yêu cầu điền vào một tờ khảo sát 20 phút sau khi xem xong phim. Kết quả khá rõ: Nhưng người không khóc nói họ cảm thấy cảm xúc không có gì thay đổi. Trong khi những người khóc nói họ cảm thấy tâm trạng khá hơn nhiều sau đó.

Trên chương trình radio The Curious Case of Rutherford and Fry, chúng tôi thường thực hiện những thử nghiệm nho nhỏ và tìm cách tái hiện các nghiên cứu và trả lời những câu hỏi mà thính giả gửi đến, và chúng tôi đã quyết định tái hiện lại nghiên cứu sử dụng phim ảnh.

Tôi đã phải trải qua cảnh kẹt xe trên đường M25, tôi đã bị ngất, và trong chương trình gần đây thì tôi đã phải tẩy lông sau lưng, thế nhưng tất cả những điều này không tồi tệ bằng việc bị buộc phải xem Hachi: A Dog's Tale để khóc.

Đây là đánh giá của tôi về bộ phim: Hachi là một chú chó được Richard Gere mang về nuôi. Richard Gere qua đời, Hachi tỏ ra đau buồn. Hết phim. Có lẽ Richard Gere đã cầu xin người viết kịch bản cho chết sớm để được giải phóng khỏi bộ phim này. Tôi đã không khóc vì Hachi, và tôi cũng không cảm thấy tâm trạng khá hơn. Điều này đúng theo kết quả nghiên cứu của Vingerhoet. Có lẽ tôi nên khóc.

Bản tiếng Anh bài này đã đăng trên BBC Future.

(LĐTĐ) Cảm thông với điều kiện cơ sở vật chất còn nhiều khó khăn, thiếu thốn của các em học sinh dân tộc thiểu số vùng cao, vùng sâu, vùng xa, Trường Tiểu học Vũ Xuân Thiều phối hợp với Trường Tiểu học Thanh Am, Hội Chữ thập đỏ quận Long Biên cùng các cơ quan, doanh nghiệp, nhà hảo tâm đã tổ chức Chương trình thiện nguyện “Cùng em vui đến trường”, tặng quà cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn tại các trường học trên địa bàn huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái.

(LĐTĐ) Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị tiếp tục nghiên cứu, rà soát, bổ sung vào dự thảo Luật các loại hành vi bạo lực gia đình, tránh bỏ sót hành vi vi phạm, nhất là trong bối cảnh hiện nay khi bạo lực gia đình được đánh giá là diễn biến nghiêm trọng với nhiều hình thức tinh vi, phức tạp.

(LĐTĐ) Ngày 27/8, Hội người mù thành phố Hà Nội đã tổ chức chương trình “Lễ hội trăng rằm - Vầng trăng nhân ái”, đưa Tết Trung thu đến sớm với trẻ em khiếm thị Thủ đô.

(LĐTĐ) Theo bà Nguyễn Thị Nga, Phó Cục trưởng Cục Trẻ em (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội), qua khảo sát tình hình sử dụng Internet tại Việt Nam thì có tới 87% số người sử dụng Internet hằng ngày. Tuy nhiên, chỉ 36% (hầu hết là trẻ em lớn, độ tuổi 16 - 17 tuổi) tham gia khảo sát trả lời đã được dạy để đảm bảo an toàn trên mạng. Đáng chú ý, trẻ em cũng có xu hướng “nghiện” mạng xã hội, trong khi môi trường này tiềm ẩn nhiều rủi ro.

(LĐTĐ) Ngày 19/8/2022, tại tỉnh Đắk Lắk, Tập đoàn Central Retail Việt Nam đã thực hiện Lễ bàn giao “Nhà ăn bán trú” tại trường Tiểu học Trần Quốc Toản, thị xã Buôn Hồ. Đây là một trong những điển hình của Dự án “Mỗi trung tâm thương mại - Một ngôi trường”, đang được Central Retail Việt Nam triển khai trong khuôn khổ Dự án tài trợ giáo dục của Tập đoàn Central Retail Việt Nam.

(LĐTĐ) Ngày 17/8, tại Hà Nội, Cơ quan Liên hợp quốc về bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ (UN Women) phối hợp với Viện Phát triển sức khỏe cộng đồng Ánh Sáng (Light) và Vụ Khoa học, giáo dục, tài nguyên và môi trường (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) tổ chức Hội thảo Tăng cường nguồn lực tài chính trong thúc đẩy bình đẳng giới tại Việt Nam.

(LĐTĐ) Triển khai đồng bộ các biện pháp bảo vệ trẻ em; ưu tiên bố trí nguồn lực để bảo đảm việc can thiệp, hỗ trợ cho trẻ em khi bị bạo lực, xâm hại… đây là một trong những yêu cầu của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) tại Công điện số 03/CĐ-LĐTBXH ngày 17/8 gửi Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về tăng cường công tác phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em.

(LĐTĐ) Bánh đúc vốn là thức quà bình dị từ xưa với miếng bánh dẻo mềm chấm với tương. Thế rồi dần dần, bánh đúc được biến tấu thành khá nhiều món đặc sắc, ngon miệng, mùa nào hợp thức đấy. Vào những ngày se lạnh, các tín đồ ăn vặt thường cùng nhau thưởng thức món bánh đúc nóng. Trong tiết trời oi ả của mùa hạ, bánh đúc nộm, thức quà thanh mát trở thành món khiến nhiều người thương nhớ.

(LĐTĐ) Như báo Lao động Thủ đô đã phản ánh về tình hình sạt lở tại tỉnh Hà Tĩnh đang có chiều hướng ngày càng phức tạp khiến người dân lo lắng. Song hiện tại địa phương vẫn đang loay hoay về phương án chống sạt lở. Trong đó, nguyên nhân chính là nguồn vốn còn hạn chế và tình trạng khai thác cát trái phép vẫn tái diễn...

(LĐTĐ) Thời gian qua, Hội Liên hiệp Phụ nữ quận Tây Hồ đã chủ động phối hợp với các cơ quan liên quan đẩy mạnh công tác tuyên truyền, xây dựng các câu lạc bộ, mô hình phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy, góp phần bảo đảm an ninh trật tự tại các khu dân cư trên địa bàn.