Mua xe không giấy tờ bị phạt như thế nào năm 2024

Bạn đọc có email thuquynhx@xx gửi email đến Văn phòng Tư vấn pháp luật Báo Lao Động hỏi: Anh trai tôi mua một chiếc xe máy ở cửa hàng cầm đồ. Chủ hiệu cầm đồ nói do chủ xe không đủ khả năng lấy lại xe nên bán lại cho anh tôi xe không giấy tờ với giá rẻ. Nếu anh tôi mua xe mà xe này do người khác phạm tội mà có thì có phải chịu trách nhiệm hình sự không?

Luật gia Đặng Thị Nụ, Công ty Luật TNHH YouMe trả lời:

Theo quy định tại Điều 323 của Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định về tội chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có như sau:

1. Người nào không hứa hẹn trước mà chứa chấp, tiêu thụ tài sản biết rõ là do người khác phạm tội mà có, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 3 năm đến 7 năm:

  1. Có tổ chức;
  1. Có tính chất chuyên nghiệp;
  1. Tài sản, vật phạm pháp trị giá từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng;
  1. Thu lợi bất chính từ 20.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng;

đ) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 7 năm đến 10 năm:

  1. Tài sản, vật phạm pháp trị giá từ 300.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng;
  1. Thu lợi bất chính từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 15 năm:

  1. Tài sản, vật phạm pháp trị giá 1.000.000.000 đồng trở lên;
  1. Thu lợi bất chính 300.000.000 đồng trở lên.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Như vậy, chỉ trong trường hợp không hứa hẹn trước mà chứa chấp, tiêu thụ tài sản mà anh bạn biết rõ là do người khác phạm tội mà có thì anh bạn sẽ bị xử lý hình sự theo quy định của pháp luật.

Tư vấn pháp luật

Hãy liên hệ tổng đài tư vấn pháp luật miễn phí 19008088 - gọi đường dây nóng: 0979310518; 0961360559 để nhận được câu trả lời nhanh chóng, kịp thời hoặc gửi email cho chúng tôi: [email protected] hoặc đến số 6 Phạm Văn Bạch, Hà Nội và 198 Nguyễn Thị Minh Khai, P6, Q3, TPHCM để được Luật sư tư vấn trực tiếp vào các ngày thứ Ba, thứ Sáu hàng tuần.

Điều 323 Bộ luật Hình sự 2015 quy định Tội chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có như sau:

1. Người nào không hứa hẹn trước mà chứa chấp, tiêu thụ tài sản biết rõ là do người khác phạm tội mà có, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.

...

Như vậy, việc bạn mua xe không có giấy tờ thì không vi phạm pháp luật tuy nhiên bạn sẽ gặp bất lợi vì không thể đăng ký quyền sở hữu, bị xử phạt khi tham gia giao thông. Chỉ khi bạn biết rõ chiếc xe này là tài sản do người bạn trộm cắp, phạm tội có được mà bạn vẫn mua thì bạn mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội chứa chấp hoặc tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có.

Xe cũ không giấy tờ thường được rao bán với mức giá rẻ, thấp hơn nhiều lần so với xe có giấy tờ. Tuy nhiên, việc sở hữu chiếc xe cũ không có giấy tờ mua bán sẽ tiềm ẩn rất nhiều rủi ro.

Mua xe không giấy tờ bị phạt như thế nào năm 2024
Ảnh minh hoạ: Anh Tú

Không thể làm thủ tục sang tên xe

Khoản 3 Điều 26 Thông tư 58/2020/TT-BCA quy định:

Xe đã chuyển quyền sở hữu qua nhiều người nhưng thiếu hoặc không có giấy tờ chuyển quyền sở hữu được giải quyết đăng ký, sang tên theo quy định tại Điều 19 Thông tư này đến hết ngày 31.12.2021.

Theo quy định này, nếu không có giấy tờ chuyển quyền sở hữu hợp pháp từ chủ sở hữu thì người mua sẽ không thể làm thủ tục sang tên xe tại cơ quan có thẩm quyền.

Điều này đồng nghĩa rằng, người mua sẽ không thể xác lập quyền sở hữu đối với chiếc xe mà mình đã bỏ tiền mua.

Bị xử phạt lỗi xe không chính chủ

Do không thể sang tên xe đối với xe không có giấy tờ mua bán, người mua xe có thể sẽ bị xử phạt vi phạm về lỗi không xe không chính chủ với mức phạt như sau:

Mua xe không giấy tờ bị phạt như thế nào năm 2024
Đồ hoạ: Tuyết Lan

Theo khoản 10 Điều 80 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, lỗi này chỉ bị phạt trong 2 trường hợp sau:

- Thông qua công tác điều tra, giải quyết vụ tai nạn giao thông.

- Qua công tác đăng ký xe.

Do đó, nếu đem xe không có giấy tờ mua bán mà gây tai nạn giao thông, khả năng cao người mua xe sẽ bị xử phạt về lỗi xe không chính chủ.

Có thể bị đòi lại xe do giao dịch vô hiệu

Hầu hết những chiếc xe có giá “rẻ như cho” đều là sản phẩm của hành vi ăn trộm, ăn cắp, lừa đảo mà có. Nếu biết chiếc xe là tài sản có được do phạm tội mà vẫn mua thì giao dịch mua bán đó sẽ bị tuyên vô hiệu do vi phạm điều cấm của luật theo quy định tại Điều 123 Bộ luật Dân sự năm 2015.

Căn cứ khoản 2 Điều 131 của Bộ luật Dân sự, khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.

Như vậy, trong trường hợp nêu trên, nếu phát hiện chiếc xe mà một người mua là tài sản trộm cắp thì người này phải giao xe cho cơ quan công an để phục vụ công tác điều tra rồi hoàn trả cho người bị mất.

Lúc này, người mua xe sẽ phải đối mặt với rủi ro vừa mất tiền mua mà lại vừa mất xe. Mặc dù theo quy định, người mua có thể yêu cầu bên bán trả lại tiền do giao dịch vô hiệu nhưng thực tế không phải lúc nào người bán cũng sẵn lòng hoàn trả.

Nếu khởi kiện để đòi tiền thì người mua sẽ phải trải qua nhiều thủ tục rườm rà, tốn kém thời gian và tiền bạc.

Có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Nếu biết rõ chiếc xe giá rẻ không giấy tờ được mua là tài sản do phạm tội mà có, người mua xe có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội tiêu thụ tài sản do người khác phạm tội mà có theo Điều 323 Bộ luật Hình sự.

Mức phạt cụ thể đối với tội phạm này như sau:

- Khung 1: Phạt tiền từ 10 - 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng - 3 năm.