Vai trò của phụ huynh trong việc phối hợp với nhà trường
|
Cộng đồng Trường Tiểu học Abingdon cam kết hợp tác với các gia đình trong việc giáo dục con cái của họ theo quy định của liên bang Đạo luật Giáo dục Tiểu học và Trung học (ESEA), gần đây nhất được ủy quyền lại là Đạo luật Thành công Mỗi Sinh viên 2015 (ESSA), cùng với Tiêu chuẩn PTA quốc gia, và Sự Tham gia của Gia đình Trường Công lập Arlington Chính sách và Thủ tục Thực thi Chính sách (PIP). Show Những Mục TiêuĐể đảm bảo rằng tất cả học sinh trong Trường Tiểu Học Abingdon cải thiện thành tích và đáp ứng các tiêu chuẩn của tiểu bang và địa phương, sự hợp tác giữa nhà trường và gia đình là điều cần thiết. Trường chúng tôi tin tưởng vào trách nhiệm chung của gia đình và nhân viên nhà trường trong việc hỗ trợ sự phát triển trí tuệ, cá nhân, xã hội và tình cảm của học sinh để giúp các em đạt được đầy đủ tiềm năng của mình. Gia đình là những bên liên quan quan trọng tham gia vào việc giáo dục con em họ ở mức độ khả thi tối đa và nhà trường cam kết làm việc với các gia đình theo những cách sau đây. Chào mừng tất cả các gia đìnhCác gia đình cảm thấy được chào đón, có giá trị và kết nối với nhau và nhà trường.
Chia sẻ trách nhiệm trong việc ra quyết định và vận động chính sách của trườngCha mẹ là đối tác đầy đủ trong các quyết định ảnh hưởng đến con cái và gia đình.
Giao tiếp hiệu quảLiên lạc giữa gia đình và nhà trường là thường xuyên, hai chiều và có ý nghĩa.
Bênh vực cho mọi học sinh và hỗ trợ học sinh thành côngViệc chia sẻ các nguồn lực và thông tin được khuyến khích và hỗ trợ để hỗ trợ việc củng cố việc học của học sinh ở nhà.
Cộng tác với cộng đồngCác tình nguyện viên của gia đình và cộng đồng được chào đón trong trường, và sự hỗ trợ và giúp đỡ của họ cũng được tìm kiếm.
Sửa đổi lần cuối (ngày 12 tháng 2020 năm XNUMX) dự án
PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HUYỆN GIAO THỦYTRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ GIAO HẢIBÁO CÁO SÁNG KIẾNVAI TRÒ CỦA GIA ĐÌNH VÀ VIỆC PHỐI HỢPGIỮA GIA ĐÌNH VỚI NHÀ TRƯỜNG TRONGCÔNG TÁC GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC HỌC SINHTÁC GIẢ: ÔNG HOÀI DƯỠNGTRÌNH ĐỘ CHUYÊN MÔN: ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGỮ VĂNCHỨC VỤ: HIỆU TRƯỞNGNƠI CÔNG TÁC: TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ GIAO HẢIHUYỆN GIAO THỦY TỈNH NAM ĐỊNHGiao Hải, tháng 3 năm 20151THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN1. Tên sáng kiến: Vai trò của gia đình và việc phối hợp giữa gia đình vớinhà trường trong công tác giáo dục đạo đức học sinh.2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Quản lý Giáo dục.3. Thời gian áp dụng sáng kiến: Từ năm học 2013 – 2014 đến năm học 2014 –20154. Tác giả:Họ và tên: ÔNG HOÀI DƯỠNGNăm sinh: 1968Nơi thường trú: xã Giao Xuân, huyện Giao Thủy, tỉnh Nam ĐịnhTrình độ chuyên môn: Đại học sư phạm VănChức vụ công tác: Hiệu trưởngNơi làm việc: Trường THCS Giao Hải, huyện Giao Thủy, tỉnh Nam ĐịnhĐiện thoại: 03503895948Tỷ lệ đóng góp tạo ra sáng kiến: 100%.5. Đơn vị áp dụng sáng kiến:Tên đơn vị: Trường THCS Giao Hải, huyện Giao Thủy, tỉnh Nam ĐịnhĐịa chỉ: xã Giao Hải, huyện Giao Thủy, tỉnh Nam ĐịnhĐiện thoại: 03503895948.2I – ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN.1. Cơ sở lý luận:1.1. Giáo dục đạo đức và hoạt động giáo dục với giáo dục đạođức học sinh:Từ xưa, ông cha ta đã đúc kết một cách sâu sắc kinh nghiệm về giáodục “ Tiên học lễ, hậu học văn “. “Lễ” ở đây chính là nền tảng của sự lĩnh hộivà phát triển tốt các tri thức và kỹ năng. Ngày nay, phương châm “ Dạy người,dạy chữ, dạy nghề “ cũng thể hiện rõ tầm quan trọng của hoạt động giáo dục đạođức, như Bác Hồ đã dạy:“ Dạy cũng như học, phải chú trọng cả tài lẫn đức.Đức là đạo đức cách mạng. Đó là cái gốc quan trọng. Nếu thiếu đạo đức, conngười sẽ không phải là con người bình thường và cuộc sống xã hội sẽ khôngphải là cuộc sống xã hội bình thường, ổn định...”. Chủ tịch Hồ Chí Minh đãtừng nói :“ Có tài không có đức chỉ là người vô dụng. Có đức mà không có tàithì làm việc gì cũng khó “.Đảng ta đã chủ trương:“ Tăng cường giáo dục công dân, giáo dục tư tưởng, đạođức, lòng yêu nước, chủ nghĩa Mác – Lê Nin, đưa việc giáo dục tư tưởng HồChí Minh vào nhà trường phù hợp với từng lưá tuổi và bậc học...”. Bởi vậy, tudưỡng và rèn luyện bản thân để trở thành người có nhân cách, vừa có đức vừacó tài là hết sức quan trọng đối với mỗicon người, là nhiệm vụ hàng đầu của thanh niên, học sinh.Ngày nay giáo dục đạo đức cho học sinh là giáo dục lòng trung thành đối vớiĐảng, hiếu với dân, yêu quê hương đất nước, có lòng vị tha, nhân ái, cần cù liêmkhiết và chính trực . Đó là đạo đức xã hội chủ nghĩa, tập thể và chủ nghĩa nhânđạo mang tính chân thực tích cực, khác với đạo đức vị kỷ, cá nhân. Giáo dục đạođức học sinh gắn chặt với giáo dục tư tưởng- chính trị, giáo dục truyền thống vàgiáo dục bản sắc văn hóa dân tộc, giáo dục pháp luật nhà nước, cung cấp chohọc sinh những phương thức ứng xử đúng trước vấn đề của xã hội …. giúp chocác em có khả năng tự kiểm soát được hành vi của bản thân một cách tự giác, cókhả năng chống lại những biểu hiện lệch lạc về lối sống.Hoạt động giáo dục là một bộ phận của đời sống xã hội, Khi có xã hội loàingười, các thế hệ loài người đã biết gắn kết lại với nhau trong các hoạt động nhưđấu tranh sinh tồn, sản xuất kinh tế, chính trị, văn hóa giáo dục. Hoạt động giáodục luôn (dạy học và giáo dục) luôn luôn phát triển không ngừng đổi mới nângcao cùng với sự phát triển của xã hội loài người.Giáo dục là một hoạt động có mục đích của nhà sư phạm nhằm hình thànhnhững phẩm chất nhất định cho học sinh. Vì vậy, nội dung, phương pháp và cáchình thức tổ chức giáo dục phải căn cứ vào các giai đoạn phát triển theo lứa tuổicủa học sinh, dựa trên những nhu cầu của xã hội về giá trị con người và tuỳ theokhí chất bẩm sinh của từng học sinh.Hoạt động của thầy gắn bó chặt chẽ với hoạt động tự giáo dục của trò nhằmhình thành cho học sinh những quan điểm , niềm tin, định hướng giá trị, lýtưởng động cơ, thái độ ứng xử trong các quan hệ chính trị, xã hội đạo đức, luậtpháp, thẩm mỹ…1.2. Vai trò của gia đình trong giáo dục đạo đức học sinh.3Trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục nhất là giáo dục đạo đức, lựclượng quần chúng ngoài xã hội đóng góp một phần đáng kể. Đó là một lựclượng đông đảo các nhà hoạt động xã hội, các nhà doanh nghiệp, các chiến sỹlực lượng vũ trang, lực lượng công an nhân dân, các tổ chức xã hội… Trong cáctổ chức ấy thì Hội cha mẹ học sinh đóng vai trò quan trọng vì hội cha mẹ họcsịnh được hình thành từ những thành viên trong gia đình học sinh .Trong quátrình hình thành nhân cách của mỗi con người nhất là ở tuổi ấu thơ thì gia đìnhluôn luôn là cái nôi ấp ủ cả về mặt thể chất lẫn tâm hồn. Gia đình luôn luôn làmôi trường sống, môi trường giáo dục suốt đời của sự hình thành nhân cách,phát triển và hoàn thiện nhân cách của mỗi người.Giáo dục con cái trong gia đình không phải chỉ là công việc riêng tư của bốmẹ, mà còn là trách nhiệm đạo đức và nghĩa vụ công dân của những bậc làmcha, làm mẹ. Luật Hôn nhân và gia đình ghi rõ “ Cha mẹ có nghĩa vụ thươngyêu, nuôi dưỡng, giáo dục con về thể chất, trí tuệ, đạo đức…Cha mẹ phải làmgương tốt cho con về mọi mặt và phối hợp chặt chẽ với nhà trường và các tổchức xã hội trong việc giáo dục con”. Làm thế nào để phối hợp tốt với gia đìnhhọc sinh trong việc giáo dục đạo đức, hình thành nhân cách cho các em? Vấn đềnày rất quan trọng với những người làm công tác giáo dục vì có phối hợp tốtgiữa nhà trường với gia đình học sinh thì việc giáo dục mới đạt hiệu quả cao.Gia đình và nhà trường là hai thiết chế có cùng chức năng xã hội hoá cho conem về mặt đạo đức- tư tưởng chính trị, trí tuệ, thẩm mỹ, thể chất, lao động… đểhọ trở thành những công dân chân chính của xã hội mới.Ảnh hưởng của gia đình và giáo dục gia đình đến sự hình thành và phát triểnnhân cách của trẻ có ý nghĩa cả về mặt thời gian và không gian.Về mặt thời gian, theo lứa tuổi của trẻ thì những phẩm chất và thói quen đượchình thành từ nhỏ dễ trở thành nền tảng cho sự hoàn thiện nhân cách sau này.Về mặt không gian thì môi trường gia đình luôn là cơ sở tiếp nhận thông tinxã hội về mọi mặt. Gia đình phải là một trung tâm xử lý thông tin một cáchchính xác có chắt lọc để định hướng giá trị đạo đức xã hội cho mọi thành viêntrong gia đình.Gắn với quan hệ máu mủ, ruột thịt và tình thương yêu sâu sắc của cha mẹ vớicon cái cùng tình cảm kính yêu, biết ơn của con cái với cha mẹ nên giáo dục giađình có tính xúc cảm mạnh mẽ, có khả năng cảm hoá rất lớn.Mặc dù vậy giáodục gia đình không thể thay thế được những chức năng đặc thù của giáo dục nhàtrường là một thiết chế chuyên biệt. Đó là tính mục đích mang ý nghĩa xã hộicao, là hệ thống tri thức kỹ năng, phương pháp tư duy có tính cơ bản, là phươngpháp và phương tiện kỹ thuật hiện đại tạo điều kiện cho sự phát triển nhân cáchtoàn diện của trẻ em.Vì vậy để giáo dục ở gia đình đạt hiệu quả tốt, gia đình còn có trách nhiệmliên kết chặt chẽ thường xuyên với nhà trường và các tổ chức xã hội khác trongxã hội như Đoàn thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Cựu Chiến binh, chi hội khuyếnhọc, dòng họ… để thống nhất về mục đích, nội dung giáo dục. Mỗi tổ chức cơquan, đoàn thể tác động tích cực theo những hướng khác nhau sẽ tạo ra môitrường giáo dục khép kín, tác động tốt đến hình thành nhân cách học sinh.2. Cơ sở thực tiễn:4Bước sang thế kỷ XXI thế giới có sự phát triển mạnh mẽ về khoa học, kỹthuật, công nghệ cùng với sự tăng trưởng về kinh tế làm gia tăng tính chất toàncầu giữa các quốc gia và dân tộc , các nền văn hoá.Sự phát triển của nền kinh tế thị trường làm cho đất nước nói chung và giađình nói riêng có sự biến đổi mạnh mẽ : cấu trúc gia đình ít nhân khẩu, ít thế hệngày càng phổ biến, tuổi thọ của người già ngày càng tăng ở trong gia đình, tínhđa dạng nhiều chiều của cá nhân trong gia đình cũng hết sức phong phú. Rất ítgia đình có sự đồng nhất về nghề nghiệp.Nền kinh tế thị trường tạo sự phong phú về nghề nghiệp và cũng tạo sự giatăng thu nhập chênh lệch khác nhau, độc lập với nhau của các thành viên tronggia đình. Đồng thời kinh tế thị trường tạo điều kiện cho lực lượng sản xuất pháttriển, sản phẩm xã hội ngày càng nhiều. Song qui luật cạnh tranh của nhiềuthành phần kinh tế trong cơ chế thị trường làm cho vị trí, sức mạnh của đồngtiền chi phối hầu hết các hoạt động trong đời sống, làm nảy sinh nhanh chóng vàphát triển tệ nạn xã hội đến mức trầm trọng đáng lo ngại, báo hiệu một sự xuốngcấp về đạo đức đặc biệt với thế hệ thanh thiếu niên.Ở tuổi thiếu niên, khi các em học lên ở lớp trung học cơ sở, nhiệm vụ học tậpcủa các em càng nặng nề. Thời gian, trí lực phải đầu tư cho việc học tăng lênđồng thời quan hệ bạn bè, quan hệ xã hội cũng phong phú phức tạp hơn khi cònhọc Tiểu học. Đặc biệt ở cuối cấp trung học cơ sở về mặt sinh lý cơ thể cũngnhư đời sống tâm lý có những biến đổi mạnh mẽ chuyển từ trẻ con sang ngườilớn. Ở giai đoạn này các em muốn thử nghiệm khả năng của mình vào thực tếcuộc sống nhưng vốn sống, kinh nghiệm còn nghèo nàn; khả năng suy xét, phântích còn nông cạn nên có khi gây ra những hậu quả khó lường.Thực tế cho thấy số trẻ em vi phạm pháp luật lúc đầu không phải vì kinh tếmà chủ yếu là để “thử sức mình”. Một số em sau một vài lần như vậy đã thựcsự “nhập cuộc”. Khi có sự chỉ dẫn của bọn “đàn anh”các em sẵn sàng hành độngvới một niềm tin ngây thơ là sẽ không bị bắt và nếu có bị bắt cũng không bịpháp luật trừng trị. Theo dõi qua báo chí đặc biệt các số báo Dân trí khuyến học,báo Tiền phong, báo Thiếu niên chúng ta thấy những trẻ em vi phạm pháp luậtlúc đầu hoàn toàn không ý thức được mức độ nghiêm trọng của việc mình làm.Từ thực tế trên ta càng nhận thức được đầy đủ và sâu sắc tầm quan trọng củaviệc nâng cao chất lượng công tác giáo dục đạo đức cho học sinh hiện nay.II – THỰC TRẠNG TRƯỚC KHI TẠO RA SÁNG KIẾN1. Thực trạng vấn đề đạo đức học sinh hiện nay:Những hạn chế, tác động xấu từ môi trường của thời kỳ “mở cửa, hội nhập”,những“ tư tưởng văn hoá xấu, ngoại lai” ; mặt trái của cơ chế thị trường …có cơhội xâm nhập. Trong nhà trường, còn có những hiện tượng suy thoái về đạo đức,mờ nhạt về lý tưởng, thích chạy theo lối sống thực dụng, thậm chí những hànhđộng phạm pháp của “người lớn”đã tác động xấu trực tiếp đến học sinh. Các tệnạn xã hội có nơi, có lúc đã xâm nhập vào trong trường học; tình trạng một số íthọc sinh lún sâu vào tệ nạn xã hội thậm chí đánh thầy, gây án, giết người, cướpcủa …Có thể nói cơ chế thị trường trong thời kỳ hội nhập đã có những tác động tiêucực đến đời sống xã hội, đến nền văn hoá đạo đức XHCN ở nước ta, mặt5trái của cơ chế thị trường đang làm băng hoại dần giá trị đạo đức củanhân dân ta, len lỏi và tìm cách tác động vào cả thầy lẫn trò. Số này tuykhông phổ biến nhưng có xu hướng gia tăng, làm băng hoại đạo đức, tha hoánhân cách; gây nỗi đau, đáng lo ngaị cho các bậc cha, mẹ; đã tác động xấu tớicác giá trị đạo đức truyền thống, ảnh hưởng không nhỏ trực tiếp đến công tácgiáo dục đạo đức học sinh, đến an ninh trật tự xã hội.Bên cạnh đó, các thế lực thù địch đang tìm mọi cách chống phá cách mạngViệt Nam. Với âm mưu “Diễn biến hòa bình”, lợi dụng “ Tự do, dân chủ, dânquyền, dân tộc, tôn giáo...” để kích động gây rối trật tự, an ninh xã hội, lối kéođặc biệt là thanh niên, học sinh …Vì vậy, chúng ta cần phải tích cực giáo dụccho học sinh nhận thức được âm mưu thâm độc của kẻ thù, đồng thời nêu caotinh thần cảnh giác cách mạng; tăng cường công tác giáo dục chính trị tư tưởngnói chung, giáo dục đạo đức nói riêng cho học sinh, cho thế hệ trẻ; là vấn đề cấpthiết, đặc biệt chú trọng trong giai đoạn hiện nay.Hậu quả lớn nhất đối với ngành giáo dục là sự sa sút về đạo đức và thiếulý tưởng của một bộ phận không nhỏ cả thầy và trò. Tinh thần “Tất cảvì học sinh thân yêu” và truyền thống “Tôn sư trọng đạo” của thầy và tròbị xói mòn. Đồng tiền có lúc, có nơi đã làm giảm phẩm giá nhân cách của thầygiáo và cũng vì đồng tiền mà học sinh đã thiếu kính trọng giáo viên.Có lúc, có nơi uy tín người thầy bị sa sút, các giá trị truyền thống “ Tôn sưtrọng đạo “ bị nhìn nhận một cách méo mó, vật chất hóa, thực dụng. Môi trườngtrường học bị tác động tiêu cực ảnh hưởng nhiều, tác động xấu đến giáo dục đạođức.2. Những nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên:2.1. Về xã hội.Mặt trái của sự phát triển mạnh mẽ về thông tin, các dịch vụ giải trí phimảnh, Internet, game online... Nếu không có sự quản lý, giám sát tốt, các nội dungđồi trụy, bạo lực sẽ gây ra những tác động không nhỏ tới các em ở lứa tuổi tâmsinh lý phát triển chưa ổn định, chưa làm chủ được bản thân, trong khi cha mẹ,thầy cô, người lớn chưa quan tâm, chưa hiểu hết được tâm lý, tình cảm của trẻ,thiếu tư vấn, định hướng.2.2. Nhà trường và giáo viên.Nhà trường chưa có sự quan tâm tổ chức các hoạt động để học sinh thể hiệnkỹ năng ứng xử, chưa chăm lo đến sự phát triển toàn diện cho các em.Do tác động, ảnh hưởng của cơ chế thị trường mà một số giáo viên khôngyên tâm công tác, một số giáo viên thiếu nhiệt tình trong giảng dạy, mộtsố còn so đo tị nạnh trong công tác; biện pháp giáo dục về thức chấp hànhgiáo dục pháp luật chưa có hiệu quả.... Có trường hợp người thầy không giữđược tư cách, phẩm chất nhà giáo trong quan hệ thầy trò; tình trạng vi phạm dạythêm, học thêm đã tác động xấu đến uy tín của người thầy trong suy nghĩ họcsinh và không ít phụ huynh.Trong quá trình giáo dục đạo đức, đội ngũ giáo viên có lúc chưa nhậnthức hết mối quan hệ mật thiết giữa hai mặt đạo đức và văn hoá, cho nêncó khuynh hướng tập trung nâng cao văn hoá, không chú ý đến vai trò của mặtgiáo dục đạo đức.6Công tác giáo dục đạo đức học sinh còn chung chung, thiếu tính toàndiện, xem nhẹ việc thực hành rèn luyện hành vi thói quen đạo đức.Việc phối hợp giữa gia đình, nhà trường, xã hội trong giáo dục đạo đức có lúcchưa chặt chẽ, thiếu đồng bộ.Mối liên hệ giữa gia đình và nhà trường với các tổ chức xã hội cũng chưachặt chẽ, chưa phát huy được mặt mạnh của mỗi tổ chức để nâng cao hiệu quảgiáo dục. Nhiều khi các thầy cô giáo chỉ chú ý đến việc cung cấp kiến thức, đánhgiá chất lượng, mục tiêu văn hoá mà xem nhẹ việc giáo dục đạo đức, tư cách nóichung, đặc biệt là đạo đức trong quan hệ đối xử với gia đình, bạn bè, người lớn.2.3. Về học sinh:Trong nhà trường còn có biểu hiện chất lượng đạo đức có những mặt chưa tốt:Có những học sinh xác định động cơ học tập chưa đúng, học tập thiếuchăm chỉ, chưa xây dựng được niềm tin và ý chí trong học tập, còn viphạm nội quy đạo đức học sinh…như vi phạm nội quy thi cử, thiếu tôntrọng thầy cô giáo, chấp hành chưa tốt nội quy nhà trường...Một số học sinh có những hành vi không chuẩn mực về đạo đức như khôngvâng lời cha mẹ, người lớn, vô lễ với thầy cô giáo, thiếu kính trên nhường dưới.Một bộ phận học sinh chỉ biết sống hưởng thụ, lười học tập và lao động.2.4. Về gia đình:Một bộ phận thanh thiếu niên thiếu sự quan tâm, chăm sóc, giáo dục đầy đủcủa cha mẹ, gia đình. Các bậc phụ huynh thiếu kiến thức, không chú ý đến sựphát triển tâm, sinh lý của con cái, nuông chiều thái quá, không nghiêm khắc,mải lo kiếm tiền, một số em phải sống trong cảnh thiếu vắng bố hoặc mẹ, chamẹ bất hoà, ly thân, ly hôn, ít có thời gian gần gũi chia sẻ, thậm chí thiếu gươngmẫu. Có những gia đình buông lỏng giáo dục, phó mặc cho xã hội, cho nhàtrường“ trăm sự nhờ thầy”. Sự thiếu hụt về tình cảm, sự phát triển bị lệch lạc,một số trẻ em đua đòi bị lôi kéo sa vào tệ nạn xã hội.Hiện nay có những bậc làm cha, làm mẹ không có uy tín thật sự với con cái.Họ sa đà vào cờ bạc, nghiện ngập, tiêm chích hoặc đối xử với mọi người thì íchkỷ, tàn nhẫn nhưng lại áp đặt con cái bằng những lời thuyết lý dài dòng, bắt concái phải làm theo ý mình. Những trường hợp như thế mối quan hệ giữa bố mẹ vàcon cái sẽ âm ỉ, nặng nề căng thẳng và khi bùng nổ sẽ dẫn đến hậu quả khônlường.3. Mục đích nghiên cứu:Thấy được thực trạng tình hình đạo đức của học sinh THCS Giao Hải nói riêngvà học sinh THCS huyện Giao Thủy nói chung. Từ đó, tìm ra một số giải phápgiúp học sinh rèn luyện các hành vi đạo đức, hành vi ứng xử có kỹ năng sống tốthơn và trở thành con người có đạo đức, có tri thức văn hóa. Biết xử lý các tìnhhuống một cách đúng đắn, khoa học hợp với đạo lý người Việt Nam.Giúp học sinh thích ứng với cuộc sống xã hội hiện tại, với những tác động củatự nhiên, xã hội. Thúc đẩy các em học sinh tham gia các hoạt động mang tínhxã hội, phát huy nhân tố tích cực, hạn chế nhân tố tiêu cực, xây dựng môitrường sống thân thiện, tích cực ở địa phương.Đáp ứng mục tiêu giáo dục toàn diện; phù hợp với quan điểm giáo dục củaUNESCO đó là: Học để biết; học để làm; học để tồn tại; học để chung sống.7Làm thế nào để nâng cao chất lượng của việc giáo dục đạo đức học sinh, giúpcho giáo dục đạo đức có hiệu quả? Gia đình có vai trò gì trong giáo dục đạođức? Làm thế nào để phối hợp giữa gia dình và nhà trường trong giáo dục đạođức học sinh tốt nhất? Xuất phát từ những suy nghĩ trên tôi mạnh dạn trình bầymột số vấn đề về “ Vai trò của gia đình và việc phối hợp giữa gia đình với nhàtrường trong công tác giáo dục đạo đức học sinh”.4 . Thời gian địa điểm nghiên cứu:- Thời gian: Năm học 2013 – 2014 và năm học 2014 – 2015.- Địa điểm: Trường THCS Giao Hải huyện Giao Thủy tỉnh Nam Định- Phạm vi nghiên cứu: Học sinh toàn trường5. Phương pháp nghiên cứu:Trong quá trình nghiên cứu để thực hiện đề tài này, tôi đã vận dụng phối hợpnhiều phương pháp nghiên cứu, trong đó có những biện pháp cơ bản sau:5.1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu:- Đọc các tài liệu giáo trình có liên quan đến giáo dục đạo đức, kỹ năng sốngcho học sinh.- Nghiên cứu các bài báo, tài liệu công trình nghiên cứu nói về thực trạng tìnhhình đạo đức học sinh hiện nay.- Nghiên cứu đọc sổ liên lạc gửi về gia đình học sinh theo định kỳ .5.2. Phương pháp điều tra, quan sát:- Thông qua dự giờ thăm lớp, tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp, phátphiếu điều tra hoàn cảnh gia đình học sinh đặc biệt.- Quan sát học sinh tham dự các hoạt động tập thể như: cắm trại thu, viếngthăm nghĩa trang liệt sỹ, thăm hỏi các gia đình thương binh liệt sỹ.5.3. Phương pháp đàm thoại:- Thông qua trao đổi, trò chuyện với học sinh, nói chuyện về những tấm gươnghọc sinh chăm ngoan, học giỏi .- Trò chuyện với học sinh đặc biệt những em học sinh có hoàn cảnh khó khăn,bố mẹ đi làm ăn xa phải ở nhà với ông bà.III - CÁC GIẢI PHÁP TRỌNG TÂM ĐỂ TĂNG CƯỜNG VAI TRÒCỦA GIA ĐÌNH, PHỐI HỢP GIỮA GIA ĐÌNH VÀ NHÀ TRƯỜNG.Tình cảm gia đình và tác động tốt của gia đình sẽ giúp con người có thêmnghị lực và sức mạnh để vượt qua cám dỗ và có tinh thần hướng thiện. Ảnhhưởng của gia đình đến việc hình thành nhân cách đạo đức học sinh có một sứcmạnh vô hình mà ở các môi trường giáo dục khác không có được. Chính vì vậynhà giáo dục lỗi lạc Ma – ca – ren - cô khẳng định “ Giáo dục là một quá trìnhxã hội theo ý nghĩa rộng rãi nhất. Tất cả dều tham gia vào giáo dục: Con người,đồ vật, hiện tượng. Nhưng trước tiên và quan trọng hơn cả là con người và trongsố đó vị trí hàng đầu và các nhà sư phạm”.Như vậy giáo dục gia đình có một vai trò rất quan trọng. Muốn có được kếtquả giáo dục đạo đức tốt thì phải có biện pháp kết hợp tốt giữa giáo dục nhàtrường và giáo dục gia đình và các tổ chức xã hội.Hiểu rõ tầm quan trọng củaviệc phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong giáo dục học sinh trong quátrình thực hiện các nhiệm vụ giáo dục chúng tôi luôn chú ý lấy nhà trường làm8trung tâm, hội phụ huynh và các lực lượng xã hội khác liên hệ với nhà trườngqua các cuộc họp định kỳ hoặc đột xuất...1. Nhà trường phải thể hiện là lực lượng trung tâm của mối liên kết,phối hợp giáo dục trẻ .Ngay khi xây dựng kế hoạch đầu năm học nhà trường cần chủ động mời cáctổ chức có liên quan trực tiếp đến giáo dục đạo đức học sinh về cùng tham giabàn bạc đưa ra những biện pháp hữu hiệu để giáo dục.Nhà trường cần đưa nội dung, mục tiêu giáo dục trong nhà trường vào các tổchức xã hội ở địa phương như Đoàn thanh niên, hội phụ nữ, hội cựu chiến binh,hội người cao tuổi… nhằm thống nhất định hướng tác động với quá trình hìnhthành và phát triển nhân cách của trẻ. Trong các tổ chức đó thì Đoàn thanh niênđóng vai trò tích cực, có ảnh hưởng nhiều đến học sinh nhất là các em ở cuối cấptrung học cơ sở giúp các em hình thành lý tưởng, phát huy các năng khiếu cánhân và đời sống tinh thần của các em thêm phong phú.Cũng có thể liên kết cùng các tổ chức khác ở xóm đội để giáo dục học sinhthông qua việc làm cụ thể như: cho các em cùng Hội người cao tuổi, Hội sinhvật cảnh tham gia các hoạt động “ đền ơn, đáp nghĩa”, hay tham gia cùng xómđội vệ sinh môi trường…những hoạt động này không chỉ làm đẹp môi trườngxã hội mà còn góp phần giúp cho học sinh được rèn luyện về kỹ năng sống, kỹnăng lao động hòa nhập cộng đồng. Những hoạt động này sẽ tác động tốt đếnquá trình hình thành nhân cách của trẻ .Trong các lực lượng đó có lực lượng tham gia giáo dục trẻ cùng nhà trường ởnhiều nơi ,nhiều lúc cả ở thôn, xóm, gia đình đó là hội phụ huynh. Nhà trườngcần làm gì để nâng cao vị trí, vai trò của hội phụ huynh trong giáo dục học sinh?2. Nhà trường cần đặc biệt chú ý đến vai trò của Hội phụ huynh họcsinh, liên kết tốt với Hội phụ huynh trong giáo dục đạo đức cho các em.2.1. Vai trò của Hội phụ huynh:Hội phụ huynh là tổ chức xã hội trong đó các bậc làm cha, làm mẹ có conhọc cùng một lớp, một trường liên kết, phối hợp việc giáo dục của nhà trườngvới gia đình và tạo ra sự thống nhất để nâng cao hiệu quả giáo dục học sinhtrong và ngoài nhà trường, khép kín môi trường giáo dục, quản lý chặt chẽ hơnvề thời gian hoạt động của học sinh, giúp nhà trường trong quá trình giải quyếtnhững khó khăn trong quá trình giáo dục học sinh.2.2. Phương pháp kết hợp giữa Hội cha mẹ học sinh và nhà trường:2.2.1. Định kỳ các cuộc họp phụ huynh và thống nhất nội dung phươngpháp, kế hoạch giáo dục:Người đứng ra tổ chức sự phối hợp giữa nhà trường với Hội cha mẹ học sinhở phạm vi trường là Hiệu trưởng, ở phạm vi lớp là giáo viên chủ nhiệm.Để tổ chức này giúp cho nhà trường làm tốt mục đích giáo dục thì ngay từđầu năm trong buổi họp phụ huynh nhà trường cần nêu rõ cho Hội cha mẹ họcsinh biết rõ những đóng góp của lực lượng này với lớp, với trường trong cácthành tích của năm học trước. Trong báo cáo cần chú ý những vấn đề mà phụhuynh quan tâm như chất lượng đạo đức, trí dục bao gồm chất lượng đại trà,chất lượng các kỳ thi học sinh giỏi, thi chuyển cấp. Khi phụ huynh nhận thứcđược những đóng góp của mihf vào những thành tích chung của nhà trường và9ảnh hưởng lớn của họ tới quá trình rèn luyện phấn đấu của con em mình, họ sẽthấy được động viên, khuyến khích nhiều. Họ sẽ có những đóng góp tích cựchơn trong năm học tiếp theo. Hiệu trưởng nhà trường cần nêu rõ những mụctiêu, kế hoạch cụ thể, chỉ tiêu phấn đáu về các mặt giáo dục nhà trường phấn đấuđạt được trong năm học để những người cha, người mẹ được bàn bạc thống nhấttrong từng lớp. Những thành viên trong Ban chấp hành sẽ là những nhân tố tíchcực để động viên khích lệ mọi người khác làm theo các kế hoạch chung của nhàtrường. Như thế kế hoạch giáo dục của nhà trường dễ dàng thực hiện được vì cósự đồng thuận cao của phụ huynh.Ngoài các kế hoạch chung cho cả năm học nhà trường cần thống nhất vớiphụ huynh một số việc cần thiết phải phối hợp với nhà trường như:+ Tham gia tích cực vào tổ chức của hội phụ huynh trong nhà trường, quantâm giúp đỡ nhà trường xây dựng cơ sở vật chất, các phương tiện dạy và học đểnhà trường có điều kiện nâng cao chất lượng giáo dục, giáo dưỡng.+ Các bậc cha mẹ có nhận thức đúng đắn về trách nhiệm phối hợp với nhàtrường trong giáo dục con em, không bao che cho trẻ những thiếu sót khuyếtđiểm mà trẻ mắc phải ở nhà.Các cuộc họp phụ huynh do nhà trường hay các lớptổ chức theo tháng, theo kỳ yêu cầu phụ huynh phải tham gia đầy đủ để nắmvững mục đích, nội dung, yêu cầu đối với việc giáo dục học sinh trong đó cócon cái mình.+ Thống nhất với nhà trường về mục tiêu, phương pháp giáo dục ( tránh hiệntượng nhà trường yêu cầu một đằng, gia đình yêu cầu một nẻo đặt trẻ em vàotình huống khó xử mà nhà trường cũng khó giáo dục).+ Hàng ngày dành thời gian cần thiết cho việc chăm sóc, giúp đỡ, kiểm tracon em về mọi mặt để kịp thời nắm bắt những biến đổi ở trẻ nhằm có biện phápgiáo dục kịp thời.Đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các em sinh hoạt ttrongcác tổ chức Đoàn, Đội thường kỳ hoặc đột xuất theo chủ đề phù hợp với lứatuổi.+ Duy trì thường xuyên và đều đặn mối liên hệ giữa nhà trường và gia đìnhthông qua sổ liên lạc hoặc là thông tin nhanh.+ Gia đình cần xây dựng, phát huy truyền thống “tôn sư trọng đạo”đối vớinhà trường, trước hết là sự tự giác đóng góp kiến thiết xây dựng cơ sở vật chấttrường lớp.Đồng thời trân trọng và giữ uy tín cho đội ngũ các thầy cô giáo, nhấtlà các thầy cô giáo trực tiếp dạy dỗ con em cho dù họ còn trẻ, chưa nhiều kinhnghiệm mà các bậc cha mẹ lại có vị trí xã hội cao,tránh những hành vi nhữngthái độ, lời nói coi thường thầy cô giáo trước mặt con cái.Tất cả các nội dung thống nhất trên chỉ nhằm cho phụ huynh hiểu rõ : Giađình có trách nhiệm cộng tác với nhà trường trong việc tổ chức hoạt động giáodục con em mình. Từ đó phụ huynh không có tư tưởng khoán trắng cho nhàtrường, hoặc tự đề ra những yêu cầu phi giáo dục, đi ngược lại mục tiêu nhiệmvụ mà trường qui định.Thực tế trong nhiều năm qua cho thấy nếu tổ chức tốt hội cha mẹ học sinh thìhoạt động của hội tác động rất lớn đến hiệu quả giáo dục của nhà trường. Hộiphụ huynh không chỉ nắm vững điều kiện hoàn cảnh của từng học sinh ở xómmình phụ trách mà còn hiểu rõ hành vi ứng xử, đạo đức của các em ở thôn xóm.10Điều này có tác dụng lớn trong việc tham mưu cho nhà trường nói chung, chogiáo viên chủ nhiệm nói riêng khi giáo dục các em.2.2.2. Liên hệ với phụ huynh qua sổ liên lạc và liên kết với cộng đồng:Lâu nay, sổ liên lạc là phương tiện để thông báo kết quả học tập, rèn luyệncủa học sinh giữa giáo viên chủ nhiệm và cha mẹ học sinh, người chuyển giaosổ liên lạc là học sinh hoặc giáo viên chủ nhiệm. Sổ liên lạc trước kia gửi về giađình theo các kỳ thi giữa kỳ I, cuối kỳ I, giữa kỳ II, cuối kỳ II. Làm như vậy việcliên hệ giữa nhà trường và gia đình học sinh không kịp thời. Hiện nay, sổ liênlạc được gửi theo tháng rất kịp thời, gia đình nắm được tình hình học tập, rènluyện của con em mình thường xuyên hơn. Hiện nay đã có sổ liên lạc điện tử,một hình thức thông tin cập nhật, kịp thời tất cả các hoạt động của nhà trường vànhững thay đổi của học sinh để phụ huynh nắm được. Sử dụng kịp thời sổ liênlạc điện tử là hình thức thông tin thuận tiện, hiệu quả.Tuy nhiên khi sử dụng sổ liên lạc cũng còn hạn chế, nhiều bậc cha mẹ e ngại,không dám phản ánh đúng các hiện tượng biểu hiện hành vi sai lầm và khuyếtđiểm của con em ở gia đình. Vì vậy, khi biết các ưu, nhược điểm của con mìnhcác bậc cha mẹ cần bình tĩnh, phân tích, tìm hiểu nguyên nhân để cùng nhàtrường tìm ra biện pháp phù hợp khắc phục những khuyết điểm đó. Khi nhận xétvào sổ liên lạc, cha mẹ cũng phải nhận xét khách quan động viên được những ưuđiểm của con mình còn những khuyết điểm thì nhắc nhở để nhà trường quan tâmhơn.Để đảm bảo sự phản ánh dược chân thật, khách quan về quá trình rèn luyệncủa học sinh nhà trường cần phối hợp với cộng đồng dân cư nơi học sinh sinhsống đó là xóm, đội, Đoàn thanh niên, dòng họ, hội khuyến học…Trong quá trình liên hệ giữa nhà trường và gia đình cần chú ý cả hai phía cầntìm hiểu kỹ về đối tượng giáo dục để điều chỉnh và có những biện pháp giáo dụcđối tượng kịp thời và hiệu quả.2.2.3. Liên hệ qua thư từ, qua thông tin nhanh:Trao đổi qua thư từ và thông tin nhanh không phải là hình thức sử dụng đạitrà, phổ biến. Nhưng nhà trường cũng phải cho các giáo viên chủ nhiệm thấy rõloại hình trao đổi này rất hiệu quả khi đột xuất nảy sinh vấn đề. Qua thư vàthông tin nhanh giáo viên chủ nhiệm có thể bày tỏ tình cảm đối với học sinh vàgia đình học sinh. Từ đó giải thích trình bày mạch lạc khúc triết vấn đề mà giađình và nhà trường cùng quan tâm.2.2.4. Đến thăm và trao đổi trực tiếp tại gia đình học sinh: Đây là hìnhthức quan trọng nhất và có hiệu quả nhất. Nếu nhà trường chủ động mời phụhuynh đến trường trao đổi qua các cuộc họp hiệu quả sẽ thấp hơn khi giáo viênchủ nhiệm trực tiếp đến nhà. Khi đến nhà tình cảm giữa nhà trường giáo viên vàhọc sinh gần gũi hơn, tính cảm hoá, thuyết phục tốt hơn.Với những học sinh cábiệt khi đến gia đình người giáo viên chủ nhiệm không chỉ trao đổi với gia đìnhvề tình hình của con họ ở trường mà thông qua những cuộc viếng thăm, giáoviên chủ nhiệm sẽ hiểu được hoàn cảnh gia đình và biết được cả phương phápgiáo dục của gia đình học sinh như thế nào. Từ đó đề ra phương pháp giáo dụcđúng đắn. Với những gia đình mà bố mẹ thực sự gương mẫu, gia đình có nềnnếp, có truyền thống giáo viên lấy ngay gương cha mẹ để giáo dục vì theo như11N.I.Nô - vi – cốp “ Không gì có thể tác dụng lên tâm hồn non nớt của trẻ mạnhhơn quyền lực của sự làm gương, còn giữa muôn vàn tấm gương thì không gìgây ấn tượng sâu sắc và bền chặt bằng sự mẫu mực của bố mẹ”.3. Liên hệ thường xuyên giữa nhà trường với cộng đồng nơi gia đình họcsinh ở:Cộng đồng nơi học sinh đang sống, học tập, lao động, vui chơi ( thôn, xóm,làng, xã ) là môi trường gần gũi quen thuộc với các em. Đó là khoảng khônggian đầy ắp những mối quan hệ trong hoạt động giao lưu của con người nhất làthế hệ trẻ. Nhân cách của học sinh phát triển có sự ảnh hưởng lớn của cộngđồng. Cộng đồng nơi ở là hình ảnh thu nhỏ của quê hương đất nước, là môitrường xã hội trực tiếp điều chỉnh quan hệ của gia đình với các gia đình khác vàcác thành viên của gia đình. Vì lẽ đó, xây dựng gia đình và xây dựng cộng đồngthành một môi trường xã hội, môi trường giáo dục thống nhất là tạo ra sức mạnhgiáo dục và có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển nhân cách của thế hệ trẻ.4. Nhà trường và giáo viên chủ nhiệm kết hợp với phụ huynh cùng xemxét đánh giá có những hình thức khen thưởng động viên, trách phạt phùhợp.Đối với việc giáo dục đạo đức học sinh thì khen thưởng và trừng phạt khôngphải là phương pháp giáo dục bình thường. Các thực nghiệm cũng như kinhnghiệm cho thấy rằng trừng phạt hay khen thưởng đều phải căn cứ vào thực tế.Chừng nào về mặt tâm lý thái độ học sinh chưa hiểu hết ý nghĩa, tác dụng củaphương pháp (nghĩa là dù có phạt đối tượng vẫn tỏ ra xem thường tất cả, khôngcó cảm giác ăn năn hối lỗi) thì tốt hơn cả là không vội trừng phạt.Khi trừng phạt phải nêu rõ lý do xác đáng, đảm bảo cho việc trừng phạt đạthiệu quả mong đợi của mọi người, làm cho đối tượng chuyển biến thái độ hànhvi. Việc trách phạt phải được dư luận của lớp, của nhóm đồng tình ủng hộ. Nộidung và hình thức trừng phạt phải thoả đáng và chính bản thân đối tượng cũngphải hiểu rõ sự đúng đắn và cố gắng thực hiện đún.Trong giáo dục tôi nghĩ rằngviệc khen thưởng động viên đúng lúc, đúng chỗ dù là nhỏ cũng giúp cho họcsinh khắc phục sai phạm, khuyết điểm và tự điều chỉnh hành vi của mình. Đặcbiệt với những học sinh thiếu thốn tình cảm gia đình thì sự yêu thương, thôngcảm, khuyến khích chúng có sức cảm hoá rất mạnh. Tuy nhiên động viên khenthưởng phải chú ý đến những cố gắng thực sự của học sinh, khơi gợi ở chúngnhững nhân tố tích cực, giúp chúng hiểu rõ những phẩm chất, năng lực và tínhcách của mình - do đó làm chúng tin tưởng hơn ở bản thân, hình thành ở chúngnguyện vọng phấn đấu trở thành người tốt hơn.Tóm lại nhà trường và giáo viên chủ nhiệm kết hợp cùng hội cha mẹ học sinhcó khen, có trừng phạt nhưng làm thế nào để kích thích học sinh tự đánh giá bảnthân một cách khách quan và sâu sắc nhất đồng thời học sinh có ý thức tự rènluyện mình tốt nhất. Mọi hình thức thưởng phạt đều được thông báo rõ ràng vềgia đình học sinh, có sự đóng góp ý kiến của Hội cha mẹ học sinh. Khi đó sự kếthợp giữa gia đình và nhà trường mới đạt hiệu quả tốt.IV – HIỆU QUẢ DO SÁNG KIẾN MANG LẠI.Đa số các em học sinh ngoan ngoãn, lễ phép, thực hiện tốt các qui định củanhà trường có ý thức phấn đấu vươn lên, rèn luyện theo các tiêu chuẩn của12người Đội viên. Các em có suy nghĩ, thái độ, hành động đúng, kỹ năng giao tiếpđược nâng lên rõ rệt, biệt tự nhận thức đúng sai, hiểu và vận dụng được một sốkiến thức pháp luật trong cuộc sống hàng ngày. Không có học sinh vi phạmnghiêm trọng về đạo đức. Tình trạng học sinh hư, ý thức phấn đấu kém đượcgiáo dục đã giảm hẳn. Chính vì vậy kết quả học tập của các em nhất là học sinhkhối 9 thi vào PTTH nâng lên rõ rệt so với 23 trường của huyện: năm học 2011 2012 xếp thứ 8/23; năm học 2012 - 2013 xếp thứ 9/23; năm học 2013 - 2014xếp thứ 5/23.Thông qua các hoạt động phối kết hợp cùng các tổ chức đoàn thể, phối kết hợpcùng gia đình học sinh để giáo dục đạo đức, nhà trường đã giáo dục được tưtưởng chính trị, cách nhìn cách nghĩ, lối sống cho những công dân tương lai.Các em phát triển tốt về mặt tình cảm đạo đức, các em rèn luyện được kỹnăng giao tiếp, kỹ năng tự nhận thức đúng sai, tự hiểu và vận dụng được một sốkiến thức pháp luật trong cuộc sống hàng ngày. Không có học sinh vi phạmnghiêm trọng về đạo đức.Nhà trường làm tốt công tác phối hợp với các lực lượng khác trong xã hội đểgiáo dục đạo đức học sinh. Các em được giáo dục thường xuyên, ở mọi nơi. mọilúc.Kết quả giáo dục đạo đức năm học sau cao hơn năm trước, kết quả giáo dục trídục cũng được nâng cao. Số học sinh thi vào PTTH đạt tỷ lệ năm học sau caohơn năm trước. Số lớp được xếp loại là lớp tiên tiến, tiên tiến xuất sắc cũngnhiều hơn.Thực tế áp dụng trong những năm qua cho thấy kết quả rất khả quan điều cơbản là các gia đình học sinh hiểu rõ hơn mục đích giáo dục của nhà trường vàgiúp nhà trường nhiệt tình hơn trong công tác giáo dục đạo đức.Ngay từ đầu năm, phụ huynh nắm được các quy định chung nên rất thốngnhất với nhà trường về các biện pháp giáo dục đạo đức học sinh. Khi các giáoviên chủ nhiệm gứi sổ liên lạc về gia đình, nhà trường kiểm tra lại. Kết quả mọithông tin từ phía gia đình đều rất thực tế. Phụ huynh nói thật các lỗi mà học sinhmắc phải ở nhà và nhờ các thầy cô giáo uốn nắn.Sự kết hợp giữa gia đình và nhàtrường như vậy bước đầu tạo được rất nhiều thuận lợi. Học sinh cũng ngoanhơn, chăm hơn, có ý thức hơn trong phấn đấu rèn luyện, các em nghe theo lờidạy bảo của thầy cô.Tôi nhận thấy khi nhà trường thường xuyên duy trì mốiquan hệ tốt với gia đình học sinh, đồng thời tư vấn giúp đỡ gia đình trong khi ápdụng các biện pháp giáo dục thì kết quả giáo dục đạo đức nhất là giáo dục nhữnghọc sinh cá biệt sẽ có hiệu quả cao.Chính qua những buổi họp phụ huynh, qua các thông tin nhanh mà giáo viêncung cấp các bậc cha mẹ mới hiểu thêm năng lực, phẩm chất triển vọng của conmình để định hướng giáo dục của gia đình hiệu quả.Con cái sẽ là niềm vui, hạnh phúc hay nỗi đau buồn, những giọt nước mắt cảhôm nay và cả khi cha mẹ đến lúc tuổi già . Cho nên không ai khác ngoài chamẹ phải chịu trách nhiệm chính về việc liên kết với nhà trường, với các tổ chứcxã hội nhằm tập hợp tác động định hướng tạo nên sức mạnh có hiệu quả tối đatrong quá trình giáo dục trẻ. Sự phối hợp giáo dục này có thể diễn ra dưới nhiềuhình thức để các em sử dụng tối đa thời gian hữu ích, kết hợp hài hoà giữa hoạt13động học tập và nghỉ ngơi, giải trí. Đồng thời gia đình và nhà trường cần chú ýtrong quá trình giáo dục kết hợp giữa thuyết phục bằng lý trí và cảm hoá bằngtình cảm, đảm bảo sự tôn trọng nhân cách của trẻ, kết hợp với yêu cầu cao,nhằm phát huy tính cách chủ động sáng tạo của trẻ.Cũng có những trường hợp khi phối hợp giữa nhà trường và gia đình chưamang lại hiệu quả như mong muốn thì nhà trường cần phối hợp với các tổ chứckhác như Đoàn thanh niên, phụ nữ, chi bộ xóm...Cụ thể như trường hợp emĐặng Đức Thuận học sinh lớp 9, em có hoàn cảnh gia đình đặc biệt cả hai bố mẹmất vì bệnh xã hội. Em ở với bà nội. Vì tình thương, các tổ chức xã hội gópcông sức, tiền của xây dựng một ngôi nhà tình nghĩa cho hai anh em ở ngay sátnhà bà. Hoàn cảnh ấy dẫn đến em Thuận rất hay chán nản, phá quấy, luôn có ýđịnh nghỉ học. Người bà thương cháu lại không nói thật hết mọi biểu hiện hưhỗn của em ở gia đình. Giáo viên chủ nhiệm nhiều lần theo dõi kiểm tra, tácđộng không có hiệu quả. Nhà trường đã tổ chức gặp trực tiếp người trưởng họcùng với ông bí thư chi bộ chỉ đạo xây dựng ngôi nhà tình nghĩa cho em Thuậnđề nghị phối hợp cùng giáo dục. Sau cuộc gặp mặt trực tiếp đó các tổ chức đoànthể nơi cộng đồng dân cư vào cuộc, em Thuận đã ngoan hơn nhiều và không cóý định bỏ học cũng như quậy phá thường xuyên trong lớp nữa.Từ một số thành công với việc giáo dục những học sinh cá biệt trên, chúngtôi đã mạnh dạn áp dụng kinh nghiệm nhỏ bé trên đây cho việc giáo dục đạo đứchọc sinh trong toàn trường. Khi áp dụng kinh nghiệm trên đây chúng tôi nhậnthấy mối liên hệ giữa nhà trường và gia đình học sinh cũng gần gũi hơn rấtnhiều. Giáo viên chủ nhiệm ở các lớp cũng được nâng cao về trình độ, năng lựcquản lý, giáo dục học sinh và cách liên kết giữa các môi trường giáo dục cho đạthiệu quả cao nhất.Đặc biệt, với các em học sinh chúng tôi nhận thấy các em ngoan hơn, tìnhcảm thầy trò gắn bó hơn. Các em tích cực học tập hơn, hiệu quả học tập tăng lênrõ rệt. Hiện tượng học sinh cá biệt ở trong trường giảm đi nhiều. Tỷ lệ học sinhcó hạnh kiểm tốt luôn cao hơn bình quân chung của huyện. Môi trường củatrường học an toàn hơn, tình cảm bạn bè trong sáng hơn.Chúng ta có thể thấy rõ điều này qua bảng thống kê sau đây:Thống kê kết quả xếp loại đạo đức HS các năm học 2007-2008 ; 2009-2010;Giai đoạn này nhà trường đang xây dựng cơ sở vật chất, và những năm đầutrường đạt chuẩn Quốc gia.NĂM HỌC2007- 20082008 - 20092009 – 2010TỔNGTỐTSỐ467303418270406300TỶ LỆ KHÁTỶ LỆ64,9%64,6%74%25,5%27,5%22,4%11911591TRUNGBÌNH423314TỶ LỆ YẾU9%37,9% 03,4% 1TỶ LỆ0,6%0%0,2%Thống kê kết quả xếp loại đạo đức HS các năm học 2010-2011 ; 2011-2012;2012 -2013:Bảng thống kê của ba năm này, nhà trường đã đạt chuẩn Quốc gia và chútrọng nhiều đến quản lý tổ chức tốt các hoạt động để giáo dục đạo đức học sinh.NĂM HỌCTỔNGSỐTRUTỐT TỶ LỆ KHÁ14TỶ LỆ NGBÌNHTỶLỆYẾUTỶLỆ2010- 20112011- 20122012 – 201339539037629230130573,9%77,2%81,1%88836722,3%21,3%17,8%13643,3% 21,5% 01,1% 00,5%0%0%So sánh hai bảng thống kê ta thấy rõ khi chú trọng tới công tác quản lý tổ chứccác hoạt động để giáo dục đạo đức học sinh, tỷ lệ học sinh xếp loại hạnh kiểmtrung bình và yếu giảm, tỷ lệ học sinh xếp loại hạnh kiểm tốt tăng lên. Điều đókhẳng định hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm này, khẳng định vai trò của giađình và nhà trường với công tác giáo dục đạo đức học sinh.V- ĐỀ XUẤT KIẾN NGHỊTừ những kết quả trên tôi thấy để công tác giáo dục đạo đức học sinh đạt kếtquả cao chúng ta phải lưu ý mấy điểm sau:1. Kế hoạch giáo dục đạo đức học sinh của nhà trường không chỉ đểgiáo viên nắm được, thực hiện mà cần có sự phối kết hợp của nhiều lựclượng xã hội trong đó phải coi trọng giáo dục gia đình, phải phối hợp chặtchẽ với gia đình để nắm được các thôngg tin về đối tượng giáo dục càngchính xác, đầy đủ càng có hiệu quả giáo dục cao.2. Nhà trường muốn làm tốt việc phối hợp với gia đình học sinh phảilưu ý giáo viên chủ nhiệm và các giáo viên bộ môn thật sự khéo léo vàlinh hoạt trong phương pháp làm việc cũng như cách tiếp cận các đốitượng cùng tham gia giáo dục. Đặc biệt giáo viên chủ nhiệm phải nắmvững phương pháp vận động quần chúng trong giáo dục, có uy tín với họcsinh và phụ huynh học sinh.3. Vì vậy nhà trường chú ý ngay từ đầu năm học trong việc chọn lựaphân công giáo viên chủ nhiệm ở từng khối lớp. Trong các chức năng củagiáo viên chủ nhiệm có một chức năng rất quan trọng được đặt lên hàngđầu là thay mặt hiệu trưởng quản lý giáo dục học sinh trong một lớp. Nếugiáo viên chủ nhiệm nào cũng hoàn thành tốt công việc của mình thì nềnnếp và đạo đức học sinh của trường sẽ được nâng lên rất nhiều.4. Để làm tốt việc phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong giáodục đạo đức học sinh trường cần có kế hoạch đồng bộ thống nhất triểnkhai kịp thời. Các giáo viên chủ nhiệm cần nghiên cứu tìm hiểu sự quantâm của cha mẹ với con cái, sự quan tâm lẫn nhau giữa các thành viêntrong gia đình, tính cách, trình độ văn hoá, phương pháp giáo dục của chamẹ với con cái, quqan hệ của gia đình học sinh với hàng xóm, láng giềng.5. Muốn kết hợp được với gia đình học sinh cần thường xuyên gặp gỡ,trò chuyện, liên lạc với phụ huynh. Đồng thời giáo viên phải thấy đượcnhững biến chuyển trong từng gia đình hiện nay trước xu thế chung nếuthấy cách giáo dục của gia đình họ chưa phù hợp phải có sự điều chỉnhkịp thời. Trong thực tế có những gia đình cha mẹ thiếu quan tâm nhưngcon cái họ vẫn trở thành người tốt. Điều đó chắc chắn đã có một sự đónggóp tích cực của giáo dục nhà trường và đoàn thể và khả năng tự giáo dụccủa học sinh ở độ tuổi nhất định.6. Trong quá trình giáo dục đạo đức nhất là với học sinh cá biệt giáoviên phải chú ý đến cái “ cá biệt hoá” của từng học sinh để khích lệ, độngviên, giúp đỡ các em phát triển theo hướng tích cực bằng những biện pháp15phù hợp, tránh biện pháp giáo dục chỉ chú ý đến cái chung của cả mộtkhối.7. Nhà trường cần nắm được thực tế do sự phát triển của nền kinh tếthị trường vấn đề giáo dục gia đình đang bộc lộ những thiếu sót: cha mẹmải làm ăn kinh tế không quan tâm đến con cái, cha mẹ chưa thống nhấtvề mục đích và nhiệm vụ giáo dục con cái, họ chỉ thấy cái lợi trước mắtmà coi nhẹ tương lai lâu dài của con,cũng có những gia đình bố mẹ mắctệ nạn xã hội không làm gương tốt cho con hoặc bố mẹ chưa hiểu hết sựphát triênr tâm sinh lý của con cái...Từ đó giáo viên có biện pháp phốihợp giáo dục có hiệu quả.8. Nhà trường cần có những cuộc họp liên tịch giữa trường và chủnhiệm với các tổ chức đoàn thể, các tổ chức cộng đồng dân cư nơi các emsinh sống nhằm xây dựng gia đình và cộng đồng thành một môi trường xãhội, môi trường giáo dục thống nhất là tạo ra sức mạnh giáo dục và có sựảnh hưởng lớn đến sự phát triển nhân cách của trẻ.9. Trong quá trình giáo dục học sinh cần chú ý có nhiều loại tìnhhuống giáo dục mà giáo viên cần quan tâm: tình huống giữa học sinh vớinhau, giữa học sinh với giáo viên, giữa học sinh với cha mẹ với cộngđồng dân cư, hoặc tình huống giữa tình bạn khác giới...Mỗi loại tìnhhuống có những cách giải quyết riêng khác nhau, giáo viên phải linh hoạtsử dụng để đạt hiệu quả giáo dục cao nhất.10. Sự liên kết chặt chẽ giữa các lực lượng xã hội gia đình nhà trường,xã hội nhất định sẽ nâng cao hiệu quả giáo dục, rèn luyện cho thế hệ trẻ.Đồng thời với các biện pháp kết hợp linh hoạt trên nhà trường cần chỉ đạo tốthơn việc dạy môn giáo dục công dân. Làm thế nào để học sinh không thấymôn học này là khô khan và mang tính thuyết lý cứng nhắc và các em biêtvận dụng những điều đã học vào trong thực tế cuộc sống.Đạo đức nhà giáo, đạo đức học sinh hiện nay đang là một vấn đề bức xúc củangành giáo dục. Để góp phần bàn bạc về cách giải quyết vấn đề ở đơn vị mộttrường học, chúng tôi mạnh dạn nêu ra những suy nghĩ của bản thân và thực tếđã làm được, mong góp một phần nhỏ vào những cách thức nâng cao đạo đứchọc sinh nói chung. Chúng tôi thiết nghĩ làm được như vậy là chúng ta đã thựchiện tốt mục tiêu chung của sự nghiệp giáo dục đào tạo là xây dựng những conngười và thế hệ tha thiết gắn bó với lý tưởng, có đạo đức trong sạch, có ý chíkiên cường, có tư duy sáng tạo, có tính tổ chức kỷ luật vừa hồng vừa chuyênnhư Bác Hồ căn dặn. Mà muốn thế hệ trẻ trở thành con người vừa hồng vừachuyên thì giáo dục gia đình đón vai trò vô cùng quan trọng. Gia đình chính làtrường học đầu tiên với mỗi con người. Giáo dục gia đình là một nền giáo dụctoàn diện, cụ thể hoá và cá biệt hoá rất cao. Nhà trường muốn đạt hiệu quả giáodục cao phải luôn chú ý đến giáo dục gia đình, kết hợp tốt cùng gia đình: “Giáo dục nhà trường chỉ là một phần, cần có sự giáo dục ngoài xã hội và tronggia đình, để giúp cho việc giáo dục ttrong nhà trường tốt hơn. Giáo dục nhàtrường dù tốt đến mấy, nhưng thiếu giáo dục trong gia đình và ngoài xã hội thìkết quả cũng không hoàn toàn” (Hồ Chí Minh).16Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi trong quá trình giáo dục đạo đức họcsinh xin được mạnh dạn trình bày để cùng trao đổi với thầy cô giáo, các bạnđồng nghiệp. Tôi xin cam kết không sao chép và không vi phạm bản quyền tácgiả.Rất mong được sự đóng góp ý kiến của các thầy cô để cùng có một hướngđi tốt nhất trong việc giáo dục đạo đức học sinh.Tôi xin chân thành cảm ơn!Giao Hải, ngày 19 tháng 3 năm 2015VI- CAM KẾT KHÔNG SAO CHÉP HOẶC VI PHẠM BẢN QUYỀNTôi xin cam kết báo cáo sáng kiến là do tôi nghiên cứu, không sao chép và viphạm bản quyền./.CƠ QUAN ĐƠN VỊTÁC GIẢ SÁNG KIẾNÁP DỤNG SÁNG KIẾNTrường THCS Giao Hải xác nhận: Sáng kiếnkinh nghiệm ““Vai trò của gia đình và việcphối hợp giữa gia đình với nhà trường trongcông tác giáo dục đạo đức học sinh” của tácgiả: Ông Hoài Dưỡng xếp loại xuất sắc cấptrường đủ điều kiện dự thi cấp huyện.Ông Hoài DưỡngPHÒNG GD&ĐT HUYỆN GIAO THỦYPhòng Giáo dục và Đào tạo huyện Giao Thủy xác nhận: Sáng kiếnkinh nghiệm: “Vai trò của gia đình và việc phối hợp giữa gia đình với nhàtrường trong công tác giáo dục đạo đức học sinh” của tác giả: Ông HoàiDưỡng xếp loại xuất sắc cấp huyện đủ điều kiện dự thi cấp tỉnh./.TRƯỞNG PHÒNGMai Tiến Dũng17TÀI LIỆU THAM KHẢO1. Xây dựng đạo đức, lối sống bắt đầu từ gia đinh – Tác giả Thu Hiền – Báo Nhândân Điện tử ngày 12/2/2014.2. Một số vấn đề cơ bản về giáo dục trung học cơ sở - Tác giả Nguyễn Sinh Huy –Nhà xuất bản Giáo dục năm 1998.3. Thực hành tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp - Tác giả Hà NhậtThắng - Nguyễn Dục Quang - Nhà xuất bản Giáo dục năm 2000.4. Phòng chống tệ nạn ma túy trong nhà trường - Tác giả Nguyễn Xuân Yêm –Nhà xuất bản Công an Nhân dân năm 2003.5. Tài liệu hướng dẫn nhiệm vụ năm học 2014 - 2015 về Giáo dục Mầm Non, Giáodục Phổ thông, Giáo dục thường xuyên và Giáo dục chuyên nghiệp – Bộ Giáodục Đào tạo - Nhà xuất bản Giáo dục.18 |
