Xác dinh nhu cầu năng lượng của người phụ nữ mang thai ở tháng thứ 5
CẤP CỨU(028) 54 11 35 00
Có rất Ãt trải nghiệm trong cuá»™c sống gây tác Ä‘á»™ng mạnh mẽ nhÆ° khi bạn biết mình có thai. Tháºt tuyệt vá»i khi bạn nháºn biết má»™t sức sống má»›i Ä‘ang hình thà nh trong cÆ¡ thể mình. Từ lúc bắt đầu cảm nháºn được sá»± thay đổi trong cÆ¡ thể – hoặc khi biết chắc chắn mình có thai – bạn sẽ bắt đầu muốn che chở và mong em bé chà o Ä‘á»i. Bạn cÅ©ng bắt đầu nghÄ© đến kế hoạch chăm sóc thai sản. Những gì bạn nạp và o cÆ¡ thể trÆ°á»›c thai kỳ, trong thai kỳ và sau khi sinh Ä‘á»u có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Việc ăn đúng loại thá»±c phẩm, biết rõ loại thức ăn và đồ uống cần tránh, táºp thể dục thÆ°á»ng xuyên, bá» hút thuốc lá và rượu bia Ä‘á»u quan trá»ng nếu bạn muốn có má»™t thai kỳ khá»e mạnh. CÂU HỎI THƯỜNG GẶPTại sao chăm sóc tiá»n sản lại quan trá»ng?Việc khám thai định kỳ vá»›i bác sÄ© sản khoa trong suốt thai kỳ là rất quan trá»ng để đảm bảo sức khá»e cho bạn và thai nhi. Ngoà i mục Ä‘Ãch y khoa, chăm sóc tiá»n sản còn bao gồm việc hÆ°á»›ng dẫn vá» thai kỳ và sinh con, kết hợp vá»›i tÆ° vấn và há»— trợ. Bệnh viện FV đã thiết kế má»™t ChÆ°Æ¡ng Trình Theo Dõi Thai Kỳ toà n diện để chăm sóc sức khá»e của bạn và thai nhi trong từng giai Ä‘oạn của thai kỳ. Lần khám thai đầu tiên được thiết kế nhằm mục Ä‘Ãch xác định tình trạng sức khá»e của bạn và giúp bác sÄ© sản khoa phát hiện các yếu tố nguy cÆ¡ có thể ảnh hưởng đến thai kỳ. Lần khám thai nà y thÆ°á»ng lâu hÆ¡n các lần khám thai sau đó. Mục Ä‘Ãch nhằm:
Thai phụ sẽ được bác sÄ© sản khoa giải thÃch vá» lịch khám tiá»n sản, thông thÆ°á»ng là nên khám theo dõi 4 tuần/lần cho đến 36 tuần và sau đó là má»—i tuần/lần. Trong các lần khám thai tiếp theo, thai phụ sẽ có cÆ¡ há»™i thảo luáºn các thắc mắc và lo ngại. Thai phụ sẽ được kiểm tra huyết áp và đo cân nặng. Bác sÄ© cÅ©ng sẽ thăm khám vùng bụng để xác định vị trà và kÃch thÆ°á»›c của thai nhi. Trong các tuần cuối của thai kỳ, nhịp tim thai cÅ©ng sẽ được thai dõi. Äánh giá cÅ©ng bao gồm các xét nghiệm máu nhÆ° sau:
Vui lòng tham khảo tà i liệu “ChÆ°Æ¡ng Trình Theo Dõi Thai Kỳ Tại Bệnh Viện FVâ€. Khi nà o tôi nên sà ng lá»c dị táºt cho thai nhi trÆ°á»›c khi sinh?Sà ng lá»c trÆ°á»›c sinh (Combined Test) phải được thá»±c hiện từ tuần 11 đến tuần 13 + 6 ngà y, tÃnh từ ngà y đầu tiên của kỳ kinh cuối. Sà ng lá»c trÆ°á»›c sinh có tá»· lệ phát hiện há»™i chứng Down là 85-90% và tá»· lệ dÆ°Æ¡ng tÃnh giả là 5%, bao gồm:
Nếu xét nghiệm Double Test chÆ°a được thá»±c hiện hoặc thá»±c hiện không kịp thá»i thì phải thá»±c hiện xét nghiệm Triple Test từ tuần 14 đến tuần 21 + 6 ngà y. Xét nghiệm nà y dùng để Ä‘o nồng Ä‘á»™ Human Chorionic Gonadotropin (βhCG), Alpha-fetoprotein (AFP) và estriol không liên hợp (uE3) trong huyết thanh của ngÆ°á»i mẹ. TÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° sà ng lá»c kết hợp, Triple Test phải được kết hợp vá»›i siêu âm Ä‘o Ä‘á»™ má» da gáy (NT). Bệnh viện FV còn cung cấp dịch vụ Sà ng Lá»c Không Xâm Lấn TrÆ°á»›c Khi Sinh (NIPS) để phát hiện Há»™i chứng Down và các bất thÆ°á»ng nhiá»…m sắc thể khác. Trong quá trình mang thai, má»™t lượng rất nhá» váºt liệu di truyá»n của thai nhi sẽ Ä‘i qua nhau thai và o máu của ngÆ°á»i mẹ. NIPS là má»™t phÆ°Æ¡ng pháp không xâm lấn dùng để sà ng lá»c má»™t số bất thÆ°á»ng nhiá»…m sắc thể đặc hiệu trong quá trình phát triển của thai nhi bằng cách xét nghiệm máu từ ngÆ°á»i mẹ. Mẫu xét nghiệm sẽ được lấy từ máu của ngÆ°á»i mẹ và gá»i đến phòng xét nghiệm. Sau đó, phòng xét nghiệm sẽ tách chiết ADN của thai nhi từ mẫu bệnh phẩm để sà ng lá»c các bất thÆ°á»ng nhiá»…m sắc thể. Hiện nay, NIPS là phÆ°Æ¡ng pháp có Ä‘á»™ nhạy và đặc hiệu cao nhất khi sà ng lá»c ba dạng bất thÆ°á»ng phổ biến ở nhiá»…m sắc thể 13, 18 và 21. Xét nghiệm naÌ€y coÌ thể thÆ°Ì£c hiện tÆ°Ì€ tuần 10 của thai kyÌ€ và trong suốt thÆ¡Ì€i gian mang thai sau đó. Tôi có cần má»™t chế Ä‘á»™ ăn đặc biệt dà nh cho hai ngÆ°á»i?Bạn không cần “ăn cho hai ngÆ°á»i†khi mang thai. Bạn chỉ cần ăn nhiá»u chất dinh dưỡng cần thiết cho thai nhi phát triển khá»e mạnh, và Ãt thá»±c phẩm có nhiá»u muối, Ä‘Æ°á»ng và chất béo. Những chất nà y có thể gây hại cho cả bạn và thai nhi. Trên thá»±c tế, hầu hết phụ nữ không cần thêm calo cho tam cá nguyệt thứ nhất và chỉ cần thêm khoảng 200-300 calo/ngà y trong tam cá nguyệt thứ hai và thêm khoảng 300-400 calo/ngà y trong tam cá nguyệt thứ ba. Tuy nhiên, vì lượng Ä‘Æ°á»ng huyết thay đổi thất thÆ°á»ng do cÆ¡ thể có nhu cầu cần thêm dinh dưỡng, vì váºy Ä‘iá»u quan trá»ng là phải ăn thÆ°á»ng xuyên, bao gồm thức ăn nhẹ giữa các bữa ăn. Trong tam cá nguyệt thứ hai, nên ăn thêm má»™t bữa nhẹ và trong tam cá nguyệt thứ ba, nên ăn thêm hai bữa nhẹ. Tổng số cân tăng sẽ phụ thuá»™c và o số cân nặng trÆ°á»›c khi mang thai. Hầu hết thai phụ tăng từ 9 đến 13 kg trong thai kỳ, và số cân có thể khác nhau giữa các thai phụ. Việc tăng Ãt cân có thể không an toà n cho bạn và thai nhi, vì váºy bạn không nên cố gắng ăn kiêng trong giai Ä‘oạn nà y vì Ä‘iá»u đó có thể là m mất Ä‘i các chất dinh dưỡng quan trá»ng cho thai nhi. Tăng cân trong thai kỳ là điá»u bình thÆ°á»ng và có lợi, phần lá»›n tăng cân trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba. Số cân tăng chÃnh xác sẽ phụ thuá»™c và o tình trạng sức khá»e, chỉ số khối cÆ¡ thể (BMI) trÆ°á»›c khi mang thai và cần thảo luáºn vá»›i bác sÄ© sản khoa.
Thá»±c phẩm là nh mạnh Äiá»u tốt nhất cần là m trong suốt thai kỳ là ăn nhiá»u thá»±c phẩm là nh mạnh. Nên ăn nhiá»u loại trái cây và rau củ có mà u sắc khác nhau má»—i ngà y. Thai phụ nên ăn tinh bá»™t, chất đạm và chất béo từ các nguồn thá»±c phẩm tốt và là nh mạnh. Chế Ä‘á»™ ăn cÅ©ng cần chứa các chất dinh dưỡng vi lượng, đây là thà nh phần chÃnh cần thiết cho sá»± tăng trưởng và phát triển của thai nhi, bao gồm các loại thá»±c phẩm có chứa sắt (nhÆ°: rau lá xanh, thịt Ä‘á», các loại hạt và đáºu dù bác sÄ© có thể chỉ định thá»±c phẩm bổ sung sắt); canxi (nhÆ° sản phẩm là m từ sữa, cá có thể ăn xÆ°Æ¡ng và bánh mì), Vitamin D (cá béo và phÆ¡i nắng 10-15 phút/ngà y) và folate (và dụ Ä‘áºu xanh, cam, rau bina, Ä‘áºu lăng, măng tây, Ä‘áºu gà và bông cải xanh). Ä‚n mặn vừa phải, vì muối có thể là m cÆ¡ thể giữ nÆ°á»›c dẫn đến tăng huyết áp. Nên ăn các nhóm thá»±c phẩm sau đây hà ng ngà y:
Äiá»u quan trá»ng là phải tuân thủ an toà n thá»±c phẩm trong thai kỳ nhÆ°:
Tại sao folate lại quan trá»ng?Folate là vitamin nhóm B rất quan trá»ng cho sá»± phát triển hệ thần kinh của thai nhi. Chất nà y đã được chứng minh là có thể là m giảm khả năng sinh con bị dị táºt ống thần kinh (dị táºt ảnh hưởng đến hệ thần kinh). Thông thÆ°á»ng, ống thần kinh phát triển và o tủy sống và não bá»™ sau khi thụ thai 28 ngà y. Folate được tìm thấy trong Ä‘áºu xanh, cam, rau bina, Ä‘áºu lăng, măng tây, Ä‘áºu gà và bông cải xanh, tuy nhiên nó dá»… dà ng bị phân hủy trong quá trình nấu nÆ°á»›ng và để nạp đủ chất folate thì cần ăn khẩu phần lá»›n. Cách Ä‘Æ¡n giản nhất là bổ sung folate (400-600 mcg axit folic má»—i ngà y) trong 15 tuần đầu tiên của thai kỳ. Tại sao tôi cảm thấy cổ chân, bà n chân và ngón tay bị sÆ°ng?Äiá»u nà y là do cÆ¡ thể Ä‘ang giữ nÆ°á»›c. Phù ná» hoặc giữ nÆ°á»›c là má»™t tình trạng thÆ°á»ng gặp và sẽ tăng nặng khi đứng lâu. Äiá»u quan trá»ng cần nhá»› là hạn chế nÆ°á»›c không phải là giải pháp chÃnh để ngăn ngừa phù ná». Bạn nên uống 2 lÃt nÆ°á»›c má»—i ngà y – uống đủ nÆ°á»›c là điá»u quan trá»ng giúp tăng thể tÃch máu để mang oxy và chất dinh dưỡng đến thai nhi. Bạn cÅ©ng nên giảm uống trà , cà phê và coca vì lượng caffeine trong những đồ uống nà y sẽ ảnh hưởng đến vitamin trong thá»±c phẩm, đặc biệt là vitamin C. Tránh ăn quá nhiá»u muối/thức ăn mặn. Không mặc quần áo quá cháºt. Nâng cao chân khi ngồi hoặc nằm. Tập thể dục thÆ°á»ng xuyên. Tôi có thể tiếp tục hút thuốc hoặc uống rượu bia?Hút thuốc lá có thể gây ảnh hưởng bất lợi cho cả bạn và thai nhi. Nó có thể là m tăng nguy cÆ¡ sảy thai và thai lạc chá»—, chảy máu nhau thai cÅ©ng nhÆ° trẻ sinh nhẹ cân và sinh non. Ngoà i ra nó còn ảnh hưởng lâu dà i đến sá»± phát triển trà tuệ và tăng nguy cÆ¡ Ä‘á»™t tỠở trẻ sÆ¡ sinh. Vì váºy, bạn nên bá» hút thuốc lá vì đây là yếu tố nguy cÆ¡ thÆ°á»ng gặp nhất nhÆ°ng có thể phòng ngừa. Äối vá»›i rượu bia, nếu uống 15 Ä‘Æ¡n vị (1 Ä‘Æ¡n vị = 1 ly rượu nhá») trở lên má»—i tuần thì là m giảm cân nặng của trẻ khi sinh còn nếu uống từ 20 Ä‘Æ¡n vị trở lên má»—i tuần thì có thể gây thiểu năng trà tuệ và dị táºt thai nhi. Không có bằng chứng thuyết phục nà o cho thấy nếu uống dÆ°á»›i 15 Ä‘Æ¡n vị má»—i tuần thì không ảnh hưởng bất lợi đến mức Ä‘á»™ tăng trưởng và chỉ số IQ. Vì váºy, khuyến cáo phụ nữ nên tháºn trá»ng khi uống rượu bia trong thai kỳ và hạn chế không uống quá má»™t ly tiêu chuẩn má»—i ngà y. Tôi có nên cho con bú?Nuôi con bằng sữa mẹ mang lại những lợi Ãch tuyệt vá»i, không chỉ cho sức khá»e và sá»± phát triển của trẻ mà còn nuôi dưỡng mối quan hệ tình cảm giữa hai mẹ con. Sữa meÌ£ laÌ€ thÆ°Ìc ăn hoà n hảo cho trẻ mà không gì coÌ thể thay thÃªÌ Ä‘Æ°Æ¡Ì£c.
Cho con buÌ laÌ€ việc là m tÆ°Ì£ nhiên giữa meÌ£ vaÌ€ con, nhÆ°ng Ä‘oÌ laÌ€ một kỹ năng mà ngÆ°á»i meÌ£ cần hoÌ£c há»i. NgÆ°á»i meÌ£ nên nói ra những thăÌc măÌc cũng nhÆ° đặt câu hỏi vá» việc cho con buÌ trÆ°Æ¡Ìc khi trẻ chà o Ä‘Æ¡Ì€i vaÌ€ khi nằm viện. Äiá»u nà y giúp ngÆ°á»i mẹ có thể tiếp tục cho con bú khi vá» nhà . Vui lòng tham khảo tà i liệu “Nuôi Con Bằng Sữa Mẹâ€
Tôi nên là m gì khi dùng thuốc?Bạn nên thảo luáºn vá»›i bác sÄ© ná»™i tổng quát hoặc bác sÄ© sản khoa trÆ°á»›c khi dùng bất kỳ loại thuốc nà o, đặc biệt là trong và i tháng đầu của thai kỳ khi các cÆ¡ quan của trẻ Ä‘ang phát triển. Ngay cả những loại thuốc không kê Ä‘Æ¡n mà bạn đã sá» dụng từ trÆ°á»›c đến nay cÅ©ng có thể không an toà n trong thai kỳ, bao gồm cả vitamin và thá»±c phẩm chức năng từ thảo dược ngoà i các loại vitamin dà nh cho thai phụ. Äiá»u nà y là do má»™t số loại thuốc được chứng minh là có thể ảnh hưởng đến sá»± phát triển của thai nhi. Nếu Ä‘ang dùng thuốc dà i hạn, thá»i Ä‘iểm lý tưởng để đánh giá lại là khi bạn dá»± định sinh con. Bạn cÅ©ng nên thảo luáºn vá»›i bác sÄ©. Bác sÄ© sẽ cung cấp thêm thông tin vá» các lá»±a chá»n dà nh cho bạn và có thể giá»›i thiệu bạn đến bác sÄ© chuyên khoa. Hầu hết phụ nữ Ä‘á»u có thể táºp thể dục trong thai kỳ. Táºp thể dục không chỉ cung cấp năng lượng, mang lại lợi Ãch vá» mặt cảm xúc mà còn giúp kiểm soát chứng Ä‘au lÆ°ng. Khuyến cáo thai phụ nên táºp má»—i ngà y 30 phút trở lên và chỉ táºp ở mức Ä‘á»™ vừa phải. BÆ¡i lá»™i và đi bá»™ là hai trong số những hoạt Ä‘á»™ng thể chất tốt nhất trong thai kỳ, táºp yoga trÆ°á»›c khi sinh có thể giúp chuẩn bị vá» thể chất và tinh thần để sinh con. Nên tránh các hoạt Ä‘á»™ng có nguy cÆ¡ té ngã hoặc chấn thÆ°Æ¡ng bụng, nhÆ° cưỡi ngá»±a, bóng rổ hoặc quần vợt. Các thai phụ hãy dà nh thá»i gian khởi Ä‘á»™ng trÆ°á»›c khi táºp và dà nh Ãt nhất 10 phút kéo giãn cÆ¡ sau khi táºp để hạ nhiệt cÆ¡ thể. Các bà i táºp chân rất hữu Ãch giúp cải thiện lÆ°u thông máu và tình trạng sÆ°ng mắt cá chân, còn bà i táºp xÆ°Æ¡ng cháºu giúp tăng sức mạnh cÆ¡ và giảm Ä‘au lÆ°ng. Các bà i táºp sà n cháºu còn giúp giảm nguy cÆ¡ tiểu không tá»± chủ khi gắng sức (rò rỉ nÆ°á»›c tiểu) sau khi sinh. Việc sá» dụng phòng xông hÆ¡i và spa nên thá»±c hiện vừa phải trong thai kỳ. Nghỉ ngÆ¡i đầy đủ có quan trá»ng không?Việc chăm sóc sức khá»e tinh thần trong thai kỳ cÅ©ng quan trá»ng không kém việc chăm sóc sức khá»e thể chất. Nếu cảm thấy lo lắng trong quá trình mang thai, đây là điá»u rất bình thÆ°á»ng nhÆ°ng nếu bạn cảm thấy mình có triệu chứng lo âu hoặc trầm cảm trÆ°á»›c khi sinh, Ä‘iá»u quan trá»ng là phải tìm kiếm sá»± há»— trợ nhanh nhất có thể vì tình trạng nà y có thể Ä‘iá»u trị. Hãy đảm bảo nghỉ ngÆ¡i tháºt nhiá»u và nhá» ngÆ°á»i khác giúp đỡ, đặc biệt là khi bạn cần phải chăm sóc những trẻ khác. Bạn cÅ©ng có thể thá»±c hiện các kỹ thuáºt thÆ° giãn để giảm căng thẳng và đối phó vá»›i việc mang thai. Nhiá»u thai phụ cảm thấy rất hữu Ãch khi thÆ° giãn cÆ¡, táºp thở hoặc tưởng tượng mình Ä‘ang ở má»™t nÆ¡i nà o đó rất dá»… chịu, yên bình. Có an toà n khi quan hệ tình dục?Không có lý do nà o ngăn cản việc thai phụ có má»™t Ä‘á»i sống tình dục viên mãn. Trừ khi có biến chứng thai kỳ, quan hệ tình dục không là m tổn thÆ°Æ¡ng thai nhi. Trên thá»±c tế, các hoócmôn thai kỳ có thể là m cho thai phụ cảm thấy nhiệt tình hÆ¡n. Khi thai lá»›n hÆ¡n, thai phụ có thể trải nghiệm các tÆ° thế khác nhau để tìm ra tÆ° thế thoải mái nhất. Nên quan hệ tình dục an toà n. Nếu bị xuất huyết, dá»a sinh non hoặc nhau thai bám thấp, nên trao đổi vá»›i bác sÄ© để biết thá»i gian kiêng quan hệ tình dục. Thai kỳ còn là m thay đổi thể chất, ná»™i tiết tố và cảm xúc, vì váºy Ä‘iá»u quan trá»ng là phải thảo luáºn vá»›i chồng/bạn trai vá» nhu cầu tình dục trong quá trình diá»…n tiến thai kỳ. Có mối nguy hiểm nà o tại nÆ¡i là m việc?Hầu hết thai phụ Ä‘á»u có thể tiếp tục Ä‘i là m má»™t cách an toà n trong thai kỳ, tuy nhiên cần tháºn trá»ng vá»›i má»™t số công việc. Công việc được xem là nguy hiểm bao gồm:
Tôi có thể Ä‘i du lịch khi mang thai?Thai kỳ không biến chứng sẽ không có nguy cÆ¡ khi du lịch bằng Ä‘Æ°á»ng hà ng không. Thai kỳ đến 36 tuần tuổi được phép du lịch trong nÆ°á»›c, còn thai kỳ sau 32 tuần tuổi hạn chế Ä‘i du lịch nÆ°á»›c ngoà i. Thai phụ phải luôn luôn mang theo các hồ sÆ¡ thông báo ngà y dá»± sinh. Nên hạn chế việc Ä‘i lại bằng Ä‘Æ°á»ng hà ng không đến mức tối thiểu do tăng nguy cÆ¡ hình thà nh huyết khối tÄ©nh mạch sâu (cục máu đông ở chân) trong thai kỳ. Nên Ä‘i lại ná»a giá» má»™t lần trong suốt chuyến bay và thá»±c hiện co duá»—i cổ chân. Thai phụ nên uống nhiá»u nÆ°á»›c do Ä‘á»™ ẩm trong khoang máy bay thấp sẽ dẫn đến tình trạng mất nÆ°á»›c. Má»™t số tình trạng chống chỉ định tÆ°Æ¡ng đối vá»›i việc Ä‘i máy bay nhÆ° thiếu máu nặng (lượng hồng cầu thấp) hoặc nhau thai bám thấp. Sá»± cố ngoà i dá»± kiến cÅ©ng có thể xảy ra, và dụ: chảy máu âm đạo hoặc chuyển dạ. Äiá»u quan trá»ng là các thai phụ cần được thăm khám y khoa trÆ°á»›c khi Ä‘i máy bay. Má»™t số khó chịu thÆ°á»ng gặp trong thai kỳ?Hầu hết các vấn Ä‘á» do sá»± thay đổi ná»™i tiết tố và căng thẳng của cÆ¡ thể được Ä‘á» cáºp dÆ°á»›i đây. Các vấn Ä‘á» nà y thÆ°á»ng tạm thá»i, Ãt gây khó chịu và có thể dá»… dà ng Ä‘iá»u trị. Äau lÆ°ng Tránh nâng váºt nặng và mang già y cao gót. Dùng gối tá»±a lÆ°ng để há»— trợ lÆ°ng. Quỳ áp hai tay và hai chân, nghiêng bên nà y rồi nghiêng sang bên kia có thể giúp là m giảm áp lá»±c lên vùng lÆ°ng. Cảm thấy nhÆ° sÆ°ng cổ chân, bà n chân và ngón tay Äiá»u nà y là do cÆ¡ thể thai phụ Ä‘ang giữ nÆ°á»›c, đây là má»™t tình trạng thÆ°á»ng gặp và sẽ nặng hÆ¡n khi thai phụ đứng lâu. Äiá»u quan trá»ng cần nhá»› là hạn chế nÆ°á»›c không phải là vấn Ä‘á» then chốt giúp ngăn ngừa phù ná». Bạn nên uống 2 lÃt nÆ°á»›c má»—i ngà y và nên hạn chế uống trà , cà phê, coca vì lượng caffeine trong những đồ uống nà y sẽ ảnh hưởng đến vitamin trong thá»±c phẩm, đặc biệt là vitamin C. Má»™t số thai phụ cÅ©ng sẽ thấy đỡ hÆ¡n khi ăn Ãt muối và bá»™t ngá»t. Căng vú Mặc loại áo ngá»±c há»— trợ tốt sẽ giúp Ãch khi cÆ¡ thể bạn chuẩn bị cho con bú. Táo bón Äảm bảo chế Ä‘á»™ ăn nhiá»u chất xÆ¡ và uống nhiá»u nÆ°á»›c. Tập thể dục thÆ°á»ng xuyên. TrÄ© Äây là tình trạng giãn tÄ©nh mạch trong háºu môn và có thể rất Ä‘au, ngứa và khó chịu, thÆ°á»ng xảy ra từ tháng thứ ba trở Ä‘i. Thai phụ cần ăn nhiá»u chất xÆ¡ và uống nhiá»u nÆ°á»›c. Bác sÄ© có thể kê cho thai phụ toa thuốc đặt háºu môn và kem thoa để Ä‘iá»u trị. Ngất xỉu Tình trạng nà y là do huyết áp thấp. Tránh đứng lâu, ngồi báºt dáºy và nhiệt Ä‘á»™ quá nóng, đặc biệt là khi tắm. Ợ nóng/ Khó tiêu Äây là cảm giác Ä‘au, nóng rát ở vùng ngá»±c hoặc trà o ngược axit trong vùng há»ng. Thai phụ nên chia bữa ăn thà nh nhiá»u bữa ăn nhá», tránh thức ăn cay hoặc béo và nÆ°á»›c uống quá lạnh. Không uống quá nhiá»u khi ăn, mà nên uống giữa các bữa ăn. Rượu bia, cà phê và sô cô la có thể là m nặng thêm tình trạng nà y. Ngồi thẳng nhất có thể và dùng gối là m chá»— dá»±a lÆ°ng và o ban đêm. á»m nghén Tình trạng nà y rất thÆ°á»ng gặp trong những tháng đầu của thai kỳ. Không giống tên gá»i, nó có thể xảy ra và o bất kỳ lúc nà o trong ngà y và thÆ°á»ng khá»i sau 14 tuần. Má»™t trong những nguyên nhân chÃnh là do lượng Ä‘Æ°á»ng huyết thấp, nên cÆ¡ thể cần nhiá»u carbohydrate. Thai phụ nên ăn Ãt và thÆ°á»ng xuyên: má»™t mẩu bánh mì nÆ°á»›ng, má»™t cái bánh quy giòn hoặc bánh quy thÆ°á»ng giúp là m dịu dạ dà y. Uống nÆ°á»›c có chứa gừng tá»± nhiên. Tránh những thứ gây buồn nôn, chẳng hạn nhÆ° mùi, chuyển Ä‘á»™ng hoặc tiếng ồn. Tránh bị quá nóng. Äừng căng thẳng khi cảm thấy buồn nôn. Ngồi xuống và thÆ° giãn có thể giúp bạn cảm thấy tốt hÆ¡n. Mất ngủ Tình trạng nà y có thể là do lo lắng, ợ nóng và thai nhi chèn ép lên bà ng quang hoặc má»™t vùng lá»›n cÆ¡ thể. Uống má»™t ly sữa nóng và tắm nÆ°á»›c ấm có thể giúp thai phụ thÆ° giãn. Rạn da Rạn da là các Ä‘Æ°á»ng mà u Ä‘á», nổi rõ trên ngá»±c, bụng, đùi hay mông, thÆ°á»ng vÄ©nh viá»…n hoặc thÆ°á»ng gặp do tuổi tác hay di truyá»n. Má»™t số loại kem hoặc bÆ¡ cacao có thể giúp Ãch cho tình trạng nà y. Vấn Ä‘á» Ä‘Æ°á»ng tiết niệu Tình trạng nà y là do cân nặng và áp lá»±c của thai nhi chèn ép lên bà ng quang và sà n cháºu, có thể xảy ra khi bạn cÆ°á»i, hắt hÆ¡i hoặc chạy bá»™. Táºp các bà i táºp sà n cháºu thÆ°á»ng xuyên trong và sau thai kỳ sẽ giúp Ãch cho thai phụ. Tiết dịch âm đạo Tăng tiết dịch trong thai kỳ, thÆ°á»ng có mà u trắng và trong suốt. Giãn tÄ©nh mạch Những tÄ©nh mạch sÆ°ng phồng quanh bắp chân, lÆ°ng, chân hoặc đùi có thể được giảm bá»›t bằng cách tránh đứng lâu và táºp thể dục thÆ°á»ng xuyên. Trầm cảm và sức khá»e tinh thần Trong khi trầm cảm sau sinh là vấn Ä‘á» sức khá»e liên quan đến thai kỳ được biết đến rá»™ng rãi nhất thì trầm cảm và các vấn Ä‘á» khác vá» sức khá»e tinh thần cÅ©ng có thể phát sinh trong thai kỳ. Hãy thảo luáºn các vấn Ä‘á» vá» sức khá»e tinh thần mà bạn có thể gặp vá»›i bác sÄ© sản khoa nhằm đảm bảo bạn được chăm sóc toà n diện trong và sau thai kỳ. Äiá»u nà y đặc biệt quan trá»ng nếu bạn đã từng mắc bệnh hoặc có tiá»n sá» gia đình mắc bệnh tâm thần. Má»™t số biến chứng thÆ°á»ng gặp trong thai kỳ?Tiá»n sản giáºt Tiá»n sản giáºt là gì? Äây là biến chứng tiá»n sản thÆ°á»ng gặp nhất, chiếm 1/10 số thai phụ và 1/5 số thai phụ mang thai lần đầu. Trong má»™t số trÆ°á»ng hợp, bệnh có thể tiến triển gây ảnh hưởng nghiêm trá»ng đến cả mẹ và thai nhi. Triệu chứng là gì? Các triệu chứng chÃnh bao gồm Ä‘au đầu, cảm thấy chóng mặt, buồn nôn và nôn ói, mắt má» hoặc nhìn má»™t thà nh hai hình, thÆ°á»ng cảm thấy không khá»e và đau ở vùng bụng trên. Ngoà i ra, tiá»n sản giáºt cÅ©ng có thể phát triển mà không có bất kỳ dấu hiệu rõ rà ng nà o. Do đó, Ä‘iá»u quan trá»ng là phải khám thai định kỳ. Dá»a sinh non Tại sao dá»a sinh non lại quan trá»ng? Trẻ sinh non có nguy cÆ¡ bị má»™t số biến chứng, đặc biệt là các vấn Ä‘á» vá» hô hấp. Việc tiêm steroid có thể giúp Ãch cho thai phụ dá»a sinh non. Äiá»u nà y sẽ thúc đẩy sá»± trưởng thà nh phổi thai nhi khi việc sinh con là không thể tránh khá»i. Các loại thuốc khác giúp là m giảm mức Ä‘á»™ nghiêm trá»ng của cÆ¡n gò tá» cung và để Ä‘iá»u trị nguyên nhân dá»a sinh non, và dụ: nhiá»…m trùng cÅ©ng có thể được sá» dụng. Dấu hiệu của chuyển dạ? Chuyển dạ bắt đầu bằng các cÆ¡n gò tá» cung thÆ°á»ng xuyên, gây Ä‘au hoặc cảm giác căng chặt bụng, “máu báo†(chất nhầy dÃnh máu) hoặc “vỡ nÆ°á»›c ối†(vỡ mà ng ối). Tình trạng nà y thÆ°á»ng xảy ra khi đến kỳ sinh nở, tức là sau 37 tuần tuổi. Dá»a sinh non xảy ra khi các dấu hiệu nà y xuất hiện trÆ°á»›c 37 tuần tuổi. Chảy máu âm đạo Tại sao Ä‘iá»u nà y lại quan trá»ng? Giai Ä‘oạn đầu thai kỳ Tình trạng có đốm máu hoặc chảy máu trong giai Ä‘oạn sá»›m của thai kỳ có thể cho thấy khả năng sảy thai hoặc thai ngoà i tá» cung (thai là m tổ bên ngoà i tá» cung). Tuy nhiên, nguyên nhân gây chảy máu thÆ°á»ng gặp nhất là do hiện tượng là m tổ xảy ra khi phôi thai cắm và o trong lòng tá» cung ở tuần thứ 4 – 5 của thai kỳ. Giai Ä‘oạn cuối thai kỳ Tình trạng chảy máu nhẹ có chất nhầy dÃnh máu trong tháng trÆ°á»›c ngà y dá»± sinh có thể là “dấu sinh†– má»™t dấu hiệu cho thấy bạn có thể chuyển dạ trong và i ngà y hoặc và i tuần tá»›i. Tình trạng chảy máu Ä‘á» tÆ°Æ¡i lúc có lúc không có thể là do nhau thai bám thấp hoặc do bóc tách nhau thai nhẹ. Giảm cá» Ä‘á»™ng thai nhi Tôi nên là m gì? Thai nhi cá» Ä‘á»™ng nhiá»u nhất khi bạn nghỉ ngÆ¡i. Äiá»u nà y là do khi đó bạn nháºn thức rõ hÆ¡n chuyển Ä‘á»™ng của thai nhi. Vì váºy bạn sẽ nháºn thấy thai nhi cá» Ä‘á»™ng thÆ°á»ng xuyên và o buổi tối hoặc khi Ä‘i ngủ, thÆ°á»ng có Ãt nhất 10 “cá» Ä‘á»™ng†thai trong khoảng thá»i gian 2 giá». Ngược lại, bạn hãy yên tâm khi thai nhi năng Ä‘á»™ng và đừng lo khi thai nhi cá» Ä‘á»™ng quá mức. Tại sao cá» Ä‘á»™ng thai nhi lại quan trá»ng? Bạn nên quan tâm và tìm kiếm há»— trợ nếu thai nhi giảm cá» Ä‘á»™ng. Má»™t số trÆ°á»ng hợp thai chết lÆ°u (thai chết trong bụng mẹ trÆ°á»›c khi được sinh ra) được báo trÆ°á»›c do giảm cá» Ä‘á»™ng thai nhi. Vui lòng tà i khảo tà i liệu Äếm Cá» Äá»™ng Thai. Vỡ mà ng ối trÆ°á»›c chuyển dạ Vỡ mà ng ối trÆ°á»›c chuyển dạ là gì? Thông thÆ°á»ng túi ối sẽ vỡ (tá»± nhiên hoặc do bác sÄ© sản khoa thá»±c hiện) khi bắt đầu chuyển dạ. Vỡ túi ối trÆ°á»›c khi bắt đầu chuyển dạ có thể là m tăng nguy cÆ¡ cho thai. Các biến chứng bao gồm nhiá»…m trùng hoặc sa dây rốn qua cổ tá» cung. Triệu chứng là gì Nếu bạn thấy âm đạo tiết dịch trong suốt Ä‘á»™t ngá»™t hoặc liên tục, hãy tham khảo ý kiến của bác sÄ© sản khoa hoặc đến Khoa Cấp cứu của Bệnh viện FV. |