Đo điện trở bằng phương pháp so sánh dòng áp dùng khi đo điện trở có trị số

Ngày nay với nhu cầu sử dụng ngày càng cao của người dùng. Các loại đồng hồ vạn năng được tích hợp nhiều tính năng như: đo điện áp, dòng điện, điện trở và đo nhiệt độ… hầu như đồng hồ vạn năng đều được tích hợp các tính năng của cả ampe kế, ôm kế và vôn kế. Với khả năng đáp ứng tất cả nhu cầu như vậy.

Hiện nay đồng hồ vạn năng sẽ là một sản phẩm không thể thiếu đối với các thợ kỹ thuật, kỹ sư điện trong việc sửa chữa, bảo trì và kiểm tra thiết bị điện. Bài viết sau đây của chúng tôi sẽ hướng dẫn về cách đo điện trở bằng đồng hồ vạn năng.

HƯỚNG DẪN ĐO ĐIỆN ÁP XOAY CHIỀU

Khi bắt đầu đo điện trở bằng đồng hồ vạn năng để đo điện áp xoay chiều ta chuyển thang đo về các thang AC, đặt thang AC cao hơn điện áp cần đo một nấc. Ví dụ khi đo điện áp AC 220V ta để thang AC 250V, nếu ta để thang thấp hơn điện áp cần đo thì đồng hồ sẽ báo kịch kim, nếu để thang quá cao thì kim sẽ báo thiếu chính xác.

Nếu để nhầm thang đo điện trở, đo vào nguồn AC => sẽ làm hỏng các điện trở trong đồng hồ.

Nếu như để thang đo áp DC mà đo vào nguồn AC thì kim đồng hồ sẽ không báo, nhưng đồng hồ sẽ không ảnh hưởng. Để thang DC đo áp AC đồng hồ không lên kim tuy nhiên đồng hồ không bị hỏng.

HƯỚNG DẪN ĐO ĐIỆN ÁP MỘT CHIỀU DC BẰNG ĐỒNG HỒ VẠN NĂNG

Khi đo điện áp một chiều DC, ta cần chuyển thang đo về thang DC, khi đo đặt que đỏ vào cực dương (+) nguồn, que đen vào cực âm (-) nguồn và để thang đo cao hơn điện áp cần đo một nấc. Ví dụ nếu đo áp DC 110V ta cần để thang DC 250V, trường hợp để thang đo thấp hơn điện áp cần đo thì => kim báo kịch kim, và nếu trường hợp để thang quá cao => kim báo sẽ thiếu chính xác.

Nếu để sai thang đo, đo áp một chiều nhưng để đồng hồ thang xoay chiều thì đồng hồ sẽ báo sai, thông thường giá trị báo sai sẽ cao gấp 2 lần giá trị thực của điện áp DC, tuy nhiên đồng hồ cũng sẽ không bị hỏng .

Nếu để sai thang đo khi đo điện áp một chiều => báo sai giá trị.

Trường hợp để nhầm thang đo

Lưu ý về cách đo điện trở bằng đồng hồ Vom này là tuyệt đối không được để nhầm đồng hồ vào thang đo dòng điện hoặc thang đo điện trở khi đo điện áp một chiều (DC), nếu để nhầm đồng hồ sẽ bị hỏng ngay

Trường hợp nếu để nhầm thang đo dòng điện khi đo điện áp DC => đồng hồ sẽ bị hỏng ngay

Trường hợp nếu để nhầm thang đo điện trở khi đo điện áp DC => đồng hồ sẽ bị hỏng các điện trở bên trong

HƯỚNG DẪN ĐO ĐIỆN TRỞ VÀ TRỞ KHÁNG

Với thang đo điện trở của đồng hồ vạn năng ta đo được rất nhiều thứ.

• Đo kiểm tra giá trị của điện trở
• Đo kiểm tra sự thông mạch của một đoạn dây dẫn
• Đo kiểm tra sự thông mạch của một đoạn mạch in
• Đo kiểm tra các cuộn dây biến áp có thông mạch không
• Đo và kiểm tra sự phóng nạp của tụ điện
• Đo và kiểm tra xem tụ có bị dò, bị chập không.
• Đo kiểm tra trở kháng của một mạch điện
• Đo và kiểm tra đi ốt và bóng bán dẫn

Để sử dụng các thang đo này đồng hồ cần phải được lắp 2 viên pin tiểu 1,5V bên trong, để xử dụng các thang đo 1Kohm hoặc 10Kohm ta cần phải lắp pin 9V.

Để đo chỉ số điện trở ta thực hiện các bước sau:

Bước 1: Để thang đồng hồ về các thang đo trở và nếu điện trở nhỏ thì để thang x1 ohm hoặc x10 ohm, nếu điện trở lớn thì ta để thang Kohm hoặc 10Kohm. => sau đó chập hai que đo lại và chỉnh triết áo để kim đồng hồ báo về vị trí 0 ohm.

Bước 2: Chuẩn bị đo

Bước 3: Ta đặt que đo vào hai đầu điện trở và đọc trị số trên thang đo. Giá trị đo được sẽ = chỉ số thang đo X thang đo. Ví dụ: Nếu để thang là x 100 ohm và chỉ số báo là 27 thì giá trị là = 100 x 27 = 2700 ohm = 2,7 K ohm

Bước 4: Nếu ta để thang đo quá cao kim chỉ lên một chút, như vậy đọc trị số sẽ không chính xác.

Bước 5: Nếu ta để thang đo quá thấp thì kim lên quá nhiều và đọc trị số cũng không chính xác.

Khi đo điện trở ta chọn thang đo sao cho kim báo gần với vị trí giữa vạch chỉ số sẽ cho độ chính xác cao nhất

HƯỚNG DẪN ĐO DÒNG ĐIỆN BẰNG ĐỒNG HỒ VẠN NĂNG

Cách 1: Dùng thang đo dòng

Để đo dòng điện bằng đồng hồ vạn năng, ta cần đo đồng hồ nối tiếp với tải tiêu thụ và chú ý là chỉ đo được dòng điện nhỏ hơn giá trị của thang đo cho phép, ta thực hiện các bước sau:

Bước 1: Đặt đồng hồ vào thang đo dòng cao nhất

Bước 2: Đặt que đồng hồ nối tiếp với tải và để que đỏ về chiều dương và que đen về chiều âm.

Nếu kim lên thấp thì giảm thang đo

Nếu kim lên kịch kim thì ta tăng thang đo, nếu thang đo đã để thang cao nhất thì đồng hồ không đo được dòng điện này

Chỉ số kim báo sẽ cho biết giá trị dòng điện.

Cách 2: Dùng thang đo áp DC

Ta đo dòng điện quá tải bằng cách đo sụt áp trên điện trở hạn dòng mắc nối với tải, điện áp đo được sẽ chia cho giá trị trở hạn dòng sẽ cho biết giá trị dòng điện, cách đo điện trở bằng đồng hồ vom này đo được các dòng điện lớn hơn thì khả năng cho phép của đồng hồ và đồng hồ cũng an toàn hơn.

Khi đo điện áp DC ta đọc giá trị trên vạch chỉ số DCV.A

Nếu ta để thang đo 250V thì đọc trên vạch có giá trị cao nhất là 250, tương tự để thang 10V thì ta đọc trên vạch có các giá trị cao nhất là 10. Nếu trường hợp để thang 1000V nhưng không có vạch nào ghi cho giá trị 1000 thì đọc trên vạch giá trị Max = 10, giá trị đo được sẽ nhân với 100 lần.

Khi đo điện áp AC thì đọc giá trị cũng tương tự như đọc trên vạch AC 10V và nếu đo ở thang có giá trị khác thì ta tính theo tỷ lệ. Ví dụ nếu để thang 250V thì mỗi chỉ số vạch 10 số tương đương với 25V.

Khi ta đo dòng điện thì đọc giá trị tương tự đọc giá trị khi đo điện áp.

GIỚI THIỆU VỀ ĐỒNG HỒ SỐ DIGITAL

Đồng hồ số Digital có một số ưu điểm hơn so với đồng hồ cơ khí, độ chính xác cao hơn, trở kháng của đồng hồ cũng cao hơn do đó sẽ không gây sụt áp khi đo vào dòng điện yếu, đo được các tần số điện xoay chiều, nhưng đồng hồ này có một số nhược điểm là chạy bằng mạch điện tử lên hay bị hỏng, khó có thể nhìn kết quả trong trường hợp cần đo nhanh và không đo được độ phóng nạp của tụ.

Xem thêm:

Đồng hồ đo tần số Hz

Đo điện áp một chiều hoặc xoay chiều

• Ta đặt đồng hồ vào thang đo điện áp DC hoặc AC. Ta để que đỏ đồng hồ vào lỗ cắm “VQ mA” que đen vào lỗ cắm “COM”.
• Tiếp theo bấm nút DC/AC để chọn thang đo là DC nếu đo áp một chiều hoặc AC nếu đo áp xoay chiều.
• Xoay mạch về vị trí “V” hãy để thang đo cao nhất nếu chưa biết rõ điện áp, nếu giá trị báo ở dạng thập phân thì ta giảm thang đo

• Đặt thang đo vào điện áp cần đo sau đó đọc giá trị trên màn hình LCD của đồng hồ.
• Nếu như đặt ngược que đo (với điện một chiều) đồng hồ sẽ báo giá trị âm (-).

Đo dòng điện DC (AC)

• Chuyển que đo đồng hồ về thang mA khi đo dòng nhỏ, hoặc 20A khi đo dòng lớn.
• Chuyển mạch về vị trí “A”.
• Bấm nút DC/AC để đo dòng một chiều DC hay xoay chiều AC.
• Đặt que đo nối tiếp với mạch ta cần đo.
• Đọc các giá trị hiển thị trên màn hình.

Đo điện trở

• Trả lại vị trí dây cắm như khi ta đo điện áp .
• Chuyển mạch về vị trí đo “Q”, nếu chưa biết giá trị điện trở thì ta chọn thang đo cao nhất, nếu kết quả số thập phân thì ta giảm xuống
• Ta đặt que đo vào hai đầu của điện trở.
• Đọc các giá trị trên màn hình.
• Chức năng đo điện trở có thể đo sự thông mạch, giả sử khi đo một đoạn dây dẫn bằng thang đo trở nếu thông mạch thì đồng hồ sẽ phát ra tiến kêu.

Đo tần số

• Cần chuyển mạch về vị trí “FREQ” hoặc “Hz”.
• Để thang đo giống như lúc đo điện áp.
• Đặt que đo vào các điểm cần đo sau đó «Đọc trị số trên màn hình.

Đo Logic

• Đo Logic là đo vào các mạch số (Digital), đo Logic thực chất là đo trạng thái có điện – Ký hiệu là “1” hay không có điện “0”, cách đo sẽ như sau:
• Chuyển mạch về vị trí “LOGIC”.
• Đặt que đỏ vào  các vị trí cần đo que đen vào mass.
• Khi thấy màn hình chỉ “▲” là báo mức logic ở mức cao, còn chỉ “▼” là báo logic ở mức thấp.

Đo các chức năng khác

Đồng hồ vạn năng số Digital còn có một số chức năng đo khác như: Đo đi ốt, đo tụ điện và đo Transistor nhưng nếu ta đo các linh kiện trên, ta nên dùng đồng hồ cơ khí sẽ cho kết quả tốt hơn và đo nhanh hơn.

CÁCH SỬ DỤNG ĐỒNG HỒ VẠN NĂNG ĐO THÔNG MẠCH

Đo thông mạch là một tính năng đo rất hữu ích, trong thực tế khi cần kiểm tra công tắc điện còn tốt hay không, dây dẫn có còn nguyên vẹn không hay dây tóc bóng đèn có bị đứt không… người ta sẽ thực hiện các phép đo này. Các bước để thực hiện như sau:

• Chuyển đồng hồ đo sang các thang đo x1 trên khu vực đo Ohm. Còn với đồng hồ số bạn cần chuyển sang chế độ đo thông mạch với các ký hiệu.
• Cặp 2 que của đồng hồ đo vào 2 đầu của dây dẫn
• Đồng hồ sẽ không lên nếu dây dẫn đã bị đứt. Ngược lại, kim đồng hồ đi lên và còi trên đồng hồ sẽ kêu (Tùy loại)
• Khi đồng hồ lên kim tức là dây còn nguyên. Còn khi dây bị đứt, kim đồng hồ sẽ đứng yên.

CÁCH SỬ DỤNG ĐỒNG HỒ VẠN NĂNG ĐO TỤ ĐIỆN

Người ta có thể dùng thang điện trở của đồng hồ vạn năng để kiểm tra các độ phóng nạp và hư hỏng của tụ điện.

Khi đo tụ điện, nếu là tụ hóa thì ta dùng thang x1 Ohm hoặc thang x10 Ohm còn nếu là tụ gốm thì ta dùng thang đo x1K Ohm hoặc 10K Ohm.

Kết quả của phép đo được thực hiện như sau:

• Kim phóng nạp khi đo sẽ cho thấy tụ C1 còn tốt.
• Kim lên nhưng không về vị trí cũ vậy tức là tụ C2 bị dò.
• Kim đồng hồ lên vạch 0 Ohm và không trở về thì tức là tụ C3 bị chập.

Lưu ý:

• Khi đo tụ phóng nạp, ta cần phải đảo chiều que đo vài lần để xem độ phóng nạp
• Các phép đo kiểm tra tụ hoá rất ít khi bị dò hoặc chập mà chủ yếu là sẽ bị khô. Chính vì thế khi đo tụ hoá để biết chính xác mức độ hỏng của tụ ta nên đo so sánh với một tụ mới có cùng điện dung.

Lưu ý khi sử dụng đồng hồ vạn năng số đo điện trở

• Không được để đồng hồ ở thang đo điện trở mà đo điện áp và dòng điện – đồng hồ sẽ bị hỏng ngay lập tức.
• Không được đo các điện trở trong mạch đang được cấp điện. Trước khi đo điện trở trong mạch cần tắt nguồn trước.
• Khi đo điện trở nhỏ (cỡ <10Ω) cần để cho que đo và chân điện trở tiếp xúc tốt nếu không kết quả không được chính xác.
• Khi đo các điện trở lớn (cỡ > 10kΩ), tay ta không được để tiếp xúc đồng thời vào cả 2 que đo vì nếu tiếp xúc như vậy điện trở của người sẽ mắc song song với điện trở cần đo sẽ làm giảm kết quả đo.

Bước 1: Để thang đồng hồ vạn năng về các thang đo điện trở, nếu điện trở nhỏ thì để thang x1 ohm hoặc x10 ohm, còn nếu điện trở lớn thì để thang x1Kohm hoặc 10Kohm, và sau đó chập hai que đo và điều chỉnh triết áo để kim đồng hồ báo vị trí 0 ohm.

Bước 2: Chuẩn bị đo

Bước 3: Đặt que đo vào hai đầu của điện trở, đọc trị số trên thang đo và giá trị đo được = chỉ số thang đo X thang đo
Ví dụ: nếu để thang x 100 ohm và chỉ số báo là 27 thì giá trị sẽ là = 100 x 27 = 2700 ohm = 2,7 K ohm

Bước 4: Nếu để thang đo quá cao thì kim chỉ lên một chút , như vậy đọc trị số không chính xác.

Bước 5: Nếu ta để thang đo quá thấp và kim lên quá nhiều, đọc trị số cũng không chính xác.

Xem thêm:

Cách sử dụng đồng hồ mê ga ôm kyoritsu

• Khi đo điện trở ta nên chọn thang đo sao cho kim báo gần vị trí giữa vạch chỉ số sẽ cho độ chính xác cao nhất.

Trên đây là các hướng dẫn cách đo điện trở bằng đồng hồ vạn năng mà METROTECH đã cung cấp, hy vọng các bạn sẽ thành công. Chúc bạn may mắn!