Nhớ đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng

Dùng thuốc bắt chước theo toa kê bệnh của người khác có thể rất nguy hiểm, thậm chí dẫn đến tử vong. Đây là thói quen khá phổ biến trong cộng đồng. Bạn không bao giờ được dùng thuốc mà không được bác sĩ kê riêng cho cá nhân bạn. Lý do là bệnh trạng mỗi người mỗi khác. Liều lượng của thuốc và thời gian trị liệu được căn cứ trên thể trọng và tình trạng bệnh lý của mỗi bệnh nhân. Vì vậy không nên uống thuốc theo mách bảo, vì tưởng rằng bệnh của họ cũng giống như bệnh của mình.

Đúng thuốc

Việc phải uống nhiều loại thuốc cùng lúc rất dễ gây nhầm lẫn thuốc, đặc biệt ở người cao tuổi. Nhiều trường hợp ngộ độc thuốc phải đi cấp cứu cũng chỉ vì uống nhầm loại thuốc. Vì vậy, bạn cần để ý, ghi nhớ loại thuốc mình đang uống, hình dạng viên thuốc và viên thuốc đó có màu gì? Thuốc nên được đựng trong chai lọ nguyên thủy để tránh nhầm lẫn với các thuốc khác. Uống đúng thuốc mới khỏi được bệnh.

Tuân thủ “5 đúng” giúp dùng thuốc hiệu quả và an toàn.

Đúng lúc

Thời điểm uống thuốc là rất quan trọng. Thuốc có thể được uống vào lúc trước ăn, sau ăn hoặc trong khi ăn. Vì mỗi loại thuốc có bản chất khác nhau nên không có quy luật chung về uống thuốc vào lúc nào cho tất cả các loại thuốc. Khi đi khám bệnh được kê đơn thuốc, bác sĩ thường căn dặn bệnh nhân điều này, bệnh nhân cần tuân thủ để thuốc phát huy tối đa hiệu quả. Người bệnh cũng cần đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng xem thời điểm uống thuốc đó vào lúc nào.

Nếu lỡ quên uống thuốc thì không nên uống bù thuốc. Nhiều bệnh nhân tới giờ uống thuốc nhưng lại quên không uống. Đến lần uống sau uống bù 2 liều cộng lại. Điều này rất có hại vì làm cho nồng độ thuốc trong máu tại thời điểm uống thuốc tăng cao, gây nguy hiểm.

Với bệnh nhân phải dùng nhiều loại thuốc, đặc biệt là ở người cao tuổi, mắc nhiều bệnh, để tránh quên thuốc, họ thường uống thuốc cùng một lúc rất dễ gây ra các tương tác bất lợi. Vì vậy, cần hỏi kỹ bác sĩ về thời điểm dùng các loại thuốc và bệnh nhân cần tuân thủ.

Đúng liều

Với hầu hết các thuốc, nếu dùng đúng liều thì đó là thuốc chữa bệnh, còn nếu dùng quá liều đó lại là độc chất. Đúng liều ở đây có nghĩa là phải dùng thuốc theo đúng số lượng đã được chỉ định. Việc dùng thuốc không đúng liều gồm 2 trường hợp: dùng không đủ liều và dùng quá lâu. Cả 2 trường hợp này đều dẫn đến hậu quả không tốt.

Dùng thuốc không đủ liều không chỉ ảnh hưởng đến kết quả điều trị bệnh mà còn gây hại. Ví dụ, sử dụng kháng sinh không đủ liều có thể dẫn đến hiện tượng nhờn thuốc, kháng thuốc. Còn dùng thuốc quá liều sẽ gây tác hại cho chính sức khỏe của người dùng thuốc, thậm chí có thể gây tử vong. Muốn thay đổi liều lượng phải hỏi ý kiến của bác sĩ trước. Đừng vì mong muốn khỏi bệnh sớm mà tăng liều sử dụng rất có thể sẽ dẫn đến trường hợp nhờn thuốc. Nếu bạn thấy cơ thể mình đã hồi phục và dừng sử dụng thuốc dù chưa hết đơn thuốc của bác sĩ cũng có thể dẫn đến tình trạng tái phát bệnh, khi đó bạn sẽ phải đến bác sĩ thường xuyên hơn.

Đúng cách

Tùy loại, thuốc phải được sử dụng cho đúng cách. Nếu là thuốc viên nén, cần uống thuốc nguyên viên với nước đun sôi để nguội. Một số bệnh nhân dùng ít nước hoặc thậm chí là không dùng nước để uống thuốc mà nuốt khan viên thuốc. Với cách này, thuốc có thể bị vướng, mắc ở thực quản gây tổn thương thực quản. Mặt khác, do không có đủ nước để làm tan thuốc, một số loại thuốc sẽ kết thành sỏi trong cơ thể. Đối với dạng viên nén sủi bọt thì cần hòa tan thuốc hoàn toàn trong nước (pha đúng lượng nước trong tờ hướng dẫn sử dụng hoặc hướng dẫn của bác sĩ, dược sĩ) và uống hết. Ngoài ra còn có loại thuốc phải ngậm dưới lưỡi hoặc có thuốc để hít, để xịt vào mũi hay để dùng bôi ngoài da, để nhỏ vào mắt, để tiêm... bạn đều cần phải lưu ý để sử dụng đúng cách.

SKĐS - Ngày nay, với sự phát triển của công nghệ thông tin như internet, bệnh nhân có cơ hội nhiều hơn tiếp cận các nguồn thông tin sức khỏe đa dạng và phong phú.

Ngày nay, với sự phát triển của công nghệ thông tin như internet, bệnh nhân có cơ hội nhiều hơn tiếp cận các nguồn thông tin sức khỏe đa dạng và phong phú. Tuy nhiên, để sử dụng thuốc một cách an toàn, hợp lý, hiệu quả, đồng thời tránh các tương tác thuốc bất lợi, bạn phải biết và hiểu rõ về thuốc mà mình sử dụng, nhất là khi phải sử dụng nhiều thuốc, khám nhiều bác sĩ, hoặc tình trạng sức khỏe đặc biệt. Ngoài việc tham khảo ý kiến thầy thuốc, đơn giản nhất là bạn hãy đọc tờ hướng dẫn sử dụng thuốc.

Với mỗi loại thuốc luôn có tờ “hướng dẫn sử dụng thuốc”-kèm theo kể cả thuốc kê đơn và thuốc không kê đơn (thuốc OTC). Trong mỗi tờ hướng dẫn sử dụng thuốc luôn trình bày thông tin về thành phần, công dụng, cách sử dụng thuốc, thận trọng của thuốc, cách giảm nguy cơ gặp các tương tác thuốc và tác dụng không mong muốn của thuốc. Những thông tin này rất cần thiết để bạn hiểu về thuốc mà bạn đang sử dụng để dùng sao cho an toàn. Đó là lý do tại sao người bệnh phải đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng.

Hưởng lợi từ tờ hướng dẫn sử dụng thuốc?

Các bạn nên đọc kỹ phần “Thành phần” và “Tác dụng”, “Chỉ định”. Ở đây bạn sẽ biết được mình sẽ uống loại thuốc gì, hàm lượng ra sao, tác dụng của mỗi loại hoá chất. Đồng thời chỉ ra các trường hợp bệnh mà thuốc được sử dụng. Việc đọc kỹ mục này sẽ giúp bạn biết thuốc phù hợp nhất để điều trị từng triệu chứng. Chẳng hạn với thuốc hạ sốt paracetamol, một thuốc giảm đau hạ sốt thông thường. Nhưng nếu bạn thiếu máu, hoặc có bệnh tim phổi, thận hoặc gan thì tuyệt đối không được sử dụng vì có thể gây tác dụng ngược có hại.Phần “Thận trọng” cung cấp các thông tin quan trọng về tương tác thuốc và cách phòng tránh như: Khi nào cần thăm khám bởi bác sĩ hoặc tư vấn bởi dược sĩ trước khi sử dụng thuốc; các trường hợp có thể làm giảm hiệu quả điều trị của thuốc hoặc không an toàn cho người bệnh; các trường hợp không nên sử dụng thuốc; khi nào cần ngưng sử dụng thuốc. Có nhiều trường hợp nghe mách bảo tự ý mua thuốc về dùng mà không cần để ý xem loại thuốc đó có phù hợp với bệnh cảnh của mình không? Chẳng hạn như, cũng là thuốc điều trị bệnh gút, với bệnh nhân này thì dùng được nhưng với bệnh nhân khác lại không dùng được vì có kèm thêm bệnh viêm loét dạ dày, bệnh tim, gan, thận...

Nên đọc tờ hướng dẫn trước khi sử dụng thuốc.

Hãy nhớ rằng ngay cả với thuốc OTC với tên gọi khác nhau nhưng chúng có thể chứa cùng một hoạt chất. Do đó, nếu sử dụng nhiều hơn một thuốc OTC, bạn cần chú ý thông tin về thành phần hoạt chất chính của thuốc để tránh sử dụng quá liều.

Phần “Hướng dẫn sử dụng thuốc” chỉ ra: thời gian và liều lượng thuốc sử dụng để bảo đảm an toàn; các chỉ dẫn đặc biệt về sử dụng sản phẩm. Ngoài ra, tờ hướng dẫn dùng thuốc còn thông tin thêm về một số thành phần nhất định của thuốc, ví dụ như hàm lượng muối - thông tin hữu ích cho những bệnh nhân ăn kiêng hoặc bị dị ứng; tên mỗi tá dược (như chất tạo màu, chất kết dính...)...

Tham khảo ý kiến bác sĩ và dược sĩ trước khi dùng

Để tránh tương tác bất lợi, khi bác sĩ kê một thuốc mới, bạn nên thông báo cho bác sĩ về tất cả thuốc không kê đơn và kê đơn, các loại thực phẩm bạn hay sử dụng, hỏi ý kiến dược sĩ về việc liệu có tương tác với mỗi thuốc kê đơn hay không. Càng nhiều loại được sử dụng thì nguy cơ gặp tương tác thuốc càng cao.

Trước khi sử dụng thuốc, tham khảo ý kiến bác sĩ và dược sĩ những câu hỏi sau: Thuốc tác dụng trong cơ thể như thế nào? Liệu tôi có thể sử dụng thuốc này kèm với các loại thuốc khác? Tôi nên tránh dùng thực phẩm, đồ uống hoặc sản phẩm nào khác? Những dấu hiệu có thể xuất hiện khi xảy ra tương tác thuốc là gì?...

Người bệnh không nên ngần ngại đặt ra các câu hỏi với thầy thuốc về những vấn đề mà mình còn băn khoăn khi dùng thuốc. Mục đích cuối cùng là dùng thuốc sao cho đúng, an toàn và hiệu quả.