Nhiều bạn học viên IELTS™ hay dịch các bài đọc. Thầy cho rằng việc này là không cần thiết. Một số học viên hiện đang là sinh viên ngôn ngữ Anh, cũng hỏi thầy lời khuyên về nghề biên dịch, phiên dịch.

Đây là lĩnh vực cần chuyên môn sâu, là người giảng dạy ngôn ngữ đơn thuần, thầy cũng không đưa lời khuyên gì, chỉ chia sẻ các bạn một ví dụ nhỏ bên dưới.

Thầy trích trong sách Oxford Pocket Word Skills một đoạn giới thiệu từ vựng chủ đề hệ thống chính trị (political system):

• Capitalism is a system in which businesses and industry are controlled and run by private individuals with little government interference, i.e. a free market. This produces a society in which some people are better off than others.
• At the other end of the political spectrum is communism, which is based on the principle that everyone should be under the control of the state and everyone should be treated equally.

Trong trích đoạn trên, có một cụm từ khó hiểu với người không có kiến thức chuyên ngành về chính trị, đó là political spectrum.

Danh từ spectrum khá trừu tượng và được giải thích trong từ điển Cambridge (CALD) là the set of colours into which a beam of light can be separated, or a range of waves, such as light waves or radio waves.

Trong tiếng Việt, danh từ spectrum có thể được tạm dịch là quang phổ. Cả cụm danh từ political spectrum có thể được tạm dịch là phổ chính trị, tức là một hệ thống các lập trường chính trị khác nhau và độc lập với nhau.

Vậy cả cụm at the other end of the political spectrum trong đoạn trên phải dịch thế nào?

Có thể dịch sát nghĩa là: ở phía/ đầu cuối/ đầu kìa của phổ chính trị được hay không? Nếu dịch vậy thì có nghĩa là capitalism ở một đầu, và đầu còn lại là communism. Có thể hiểu rằng, đây là hai lập trường chính trị khác nhau, và độc lập nhau.

Tuy nhiên, nếu căn cứ vào tình hình trong thực tế của hai lập trường chính trị này, các bạn dễ dàng thấy rằng đó là 2 lập trường đang đối nghịch với nhau trên toàn thế giới.

Cho nên, nếu chỉ đơn thuần căn cứ vào ngôn ngữ trong từ điển và kiến thức sách vở thì sẽ tạo ra một bản dịch không tốt; đó là chưa kể đến những đối tượng người đọc là khác nhau.

Đa phần người làm công việc dịch thuật đều hiểu rằng, người dịch cần có (1) kiến thức sâu rộng về chủ đề đang dịch, (2) nắm vững toàn diện ngôn ngữ nguồn (source language) và ngôn ngữ đích (target language), (3) hiểu rõ đối tượng người đọc, và trong trường hợp này, người dịch còn phải am hiểu tình hình thực tế đang diễn ra.

Cho nên, nếu dịch cho đối tượng người đọc đại chúng, không có nhiều kiến thức chuyên ngành chính trị, thầy sẽ dịch như sau:

Chủ nghĩa tư bản là hệ thống chính trị, ở đó doanh nghiệp và việc sản xuất được kiểm soát và vận hành bởi tư nhân, với rất ít sự can thiệp từ chính phủ, điển hình là thị trường tự do. Điều này tạo ra một xã hội, nơi đó có một số người giàu có hơn những người khác.

Đối cực với chủ nghĩa tư bản là chủ nghĩa cộng sản, một học thuyết cho rằng công dân nên được đặt dưới sự kiểm soát của nhà nước và được đối xử công bằng như nhau.

{{

displayLoginPopup}}

Cambridge Dictionary +Plus

Tìm hiểu thêm với +Plus

Đăng ký miễn phí và nhận quyền truy cập vào nội dung độc quyền:

Miễn phí các danh sách từ và bài trắc nghiệm từ Cambridge

Các công cụ để tạo các danh sách từ và bài trắc nghiệm của riêng bạn

Các danh sách từ được chia sẻ bởi cộng đồng các người yêu thích từ điển của chúng tôi

Đăng ký bây giờ hoặc Đăng nhập

Cambridge Dictionary +Plus

Tìm hiểu thêm với +Plus

Tạo các danh sách từ và câu trắc nghiệm miễn phí

Đăng ký bây giờ hoặc Đăng nhập

{{/displayLoginPopup}} {{

displayClassicSurvey}} {{/displayClassicSurvey}}