Phương pháp của việc nghiên cứu chủ nghĩa xã hội khoa học
Ngày đăng:18/01/2022
Trả lời:0
Lượt xem:74
5. Trình bày vị trí, chức năng và nhiệm vụ của chủ nghĩa
xã hội khoa học. Ý nghĩa của việc học tập chủ nghĩa xã hội khoa học trong tình
hình hiện nay như thế nào?
5.1.
Vị trí, chức năng và ý nghĩa của việc học tập chủ nghĩa xã hội khoa học:
a.
Vị trí của chủ nghĩa xã hội khoa học:
-
Trước hết, với ý nghĩa là tư tưởng, là lý luận, thì chủ nghĩa xã hội khoa học nằm
trong quá trình phát triển chung của các sản phẩm tư tưởng, lý luận mà nhân loại
đã sản sinh ra. Chủ nghĩa xã hội khoa học là một trong những đỉnh cao nhất của
các khoa học xã hội của nhân loại.
-
Chủ nghĩa xã hội khoa học cũng nằm trong quá trình phát triển lịch sử tư tưởng
xã hội chủ nghĩa của nhân loại. Chủ nghĩa xã hội khoa học đã kế thừa có chọn lọc,
phát triển những giá trị của chủ nghĩa xã hội không tưởng, tìm ra những cơ sở
khoa học, cơ sở thực tiễn của tư tưởng xã hội chủ nghĩa.
-
Chủ nghĩa Mác Lênin là một học thuyết hoàn chỉnh, gồm ba bộ phận hợp thành:
triết học Mác Lênin, kinh tế chính trị học Mác Lênin và chủ nghĩa xã hội
khoa học. Đây là hệ tư tưởng khoa học và cách mạng của giai cấp công nhân hiện
đại trong cuộc đấu tranh thực hiện thắng lợi sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân.
Cả
ba bộ phận hợp thành chủ nghĩa Mác Lênin gắn bó, quan hệ biện chứng với nhau
để luận giải một cách toàn diện sự diệt vong của chủ nghĩa tư bản và sự thắng lợi
của chủ nghĩa xã hội là tất yếu như nhau, nhằm trang bị cho giai cấp công nhân
và toàn thể nhân dân lao động thế giới quan khoa học, phương pháp luận khoa học
để nhận thức và cải tạo thế giới.
Triết
học Mác Lênin, với phát kiến vĩ đại đầu tiên là chủ nghĩa duy vật lịch sử, đã
chỉ ra sự thay thế các hình thái kinh tế - xã hội diễn ra trong lịch sử là do sự
phát triển của các phương thức sản xuất kế tiếp nhau quyết định.
Kinh
tế học chính trị Mác Lênin, với phát kiến là học thuyết giá trị thặng dư, đã
làm rõ bản chất của giai cấp tư sản trong nền kinh tế tư bản chủ nghĩa là bóc lột
giá trị thặng dư mà giai cấp công nhân đã tạo ra. Giai cấp tư sản càng đẩy mạnh
phát triển kinh tế càng làm cho mâu thuẫn càng gay gắt giữa lực lượng sản xuất
mang tính xã hội ngày càng cao với tinh thần chật hẹp của chế độ chiếm hữu tư
nhân tư bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất. Mâu thuẫn này là nguồn gốc kinh tế
cho sự diệt vong chủ nghĩa tư bản.
Chủ
nghĩa xã hội khoa học, với tư cách là một trong ba bộ phận hợp thành chủ nghĩa
Mác Lênin, là học thuyết xã hội chính trị, trực tiếp nghiên cứu sứ mệnh lịch
sử của giai cấp công nhân, những điều kiện, những con đường để giai cấp công
nhân hoàn thành sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân.
Chủ
nghĩa xã hội khoa học dựa trên nền tảng lý luận chung và phương pháp luận của
triết học và kinh tế chính trị học mácxít để đưa ra những luận cứ xã hội
chính trị rõ ràng, trực tiếp nhất để chứng minh, khẳng định sự diệt vong tất yếu
của chủ nghĩa tư bản và thắng lợi tất yếu của chủ nghĩa xã hội, khẳng định sứ mệnh
lịch sử của giai cấp công nhân, chỉ ra những con đường, các hình thức và biện
pháp để tiến hành cải tạo xã hội theo hướng chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản.
Như vậy chủ nghĩa xã hội khoa học là sự tiếp tục một cách lôgich triết học và
kinh tế chính trị học mácxít, là sự biểu hiện trực tiếp mục đích và hiệu lực
chính trị của chủ nghĩa Mác Lênin trong thực tiễn.
Nếu
như triết học, kinh tế chính trị học luận giải tính tất yếu, những nguyên nhân
khách quan, những điều kiện để thay thế chủ nghĩa tư bản bằng chủ nghĩa xã hội
thì chỉ có chủ nghĩa xã hội khoa học mới đưa ra được câu trả lời cho câu hỏi: bằng
con đường nào để thực hiện bước chuyển biến đó.
b.
Chức năng, nhiệm vụ của chủ nghĩa xã hội khoa học:
-
Thứ nhất, chủ nghĩa xã hội khoa học trang bị tri thức khoa học, tri thức lý luận
(thế giới quan khoa học), đó là hệ thống lý luận chính trị - xã hội và phương
pháp luận khoa học mà chủ nghĩa Mác Lênin dùng để luận giải về quá trình tất
yếu lịch sử dẫn đến sự hình thành, phát triển hình thái kinh tế - xã hội cộng sản
chủ nghĩa, giải phóng xã hội, giải phóng con người.
-
Thứ hai, chủ nghĩa xã hội khoa học giáo dục tư tưởng chính trị về chủ nghĩa xã
hội cho giai cấp công nhân, Đảng Cộng sản và nhân dân lao động để hình thành
nên thế giới quan, nhân sinh quan cộng sản chủ nghĩa.
-
Thứ ba, chủ nghĩa xã hội khoa học định hướng chính trị - xã hội cho hoạt động
thực tiễn của Đảng Cộng sản, Nhà nước xã hội chủ nghĩa và nhân dân trong cách mạng
xã hội chủ nghĩa và trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội (kim chỉ nam).
5.2.
Ý nghĩa của việc học tập chủ nghĩa xã hội khoa học:
-
Về mặt lý luận:
Trong
tình hình thế giới có nhiều biến động phức tạp như: sự sụp đổ của chủ nghĩa xã
hội hiện thực ở Liên Xô và các nước Đông Âu, kẻ thù của chủ nghĩa xã hội thực
hiện âm mưu diễn biến hòa bình, không ít người nghi ngờ hoặc phủ nhận vai trò
của chủ nghĩa xã hội khoa học đối với cải tạo thực tiễn; vì vậy, việc nghiên cứu
chủ nghĩa xã hội khoa học có ý nghĩa lý luận to lớn là:
+
Chủ nghĩa xã hội khoa học trang bị những nhận thức chính trị - xã hội cho Đảng
Cộng sản, Nhà nước, cho giai cấp công nhân và nhân dân lao động trong quá trình
bảo vệ và xây dựng xã hội mới xã hội xã hội chủ nghĩa. Học thuyết Mác không dừng
lại ở chỗ giải thích thế giới mà còn nhằm cải tạo thế giới. Học thuyết về cải tạo
thế giới mà chủ nghĩa Mác Lênin thể hiện rõ và trực tiếp nhất là chủ nghĩa xã
hội khoa học.
+
Chủ nghĩa xã hội khoa học là vũ khí sắc bén trong cuộc đấu tranh chống các học
thuyết phản động, phỉ mácxít.
-
Về mặt thực tiễn:
Chủ
nghĩa xã hội khoa học là một trong những cơ sở lý luận và phương pháp luận của
nhiều khoa học xã hội chuyên ngành, đồng thời là cơ sở lý luận giúp cho các Đảng
Cộng sản và công nhân quốc tế xác định con đường đi, định hướng hành động đúng
đắn cho đường lối chiến lược, sách lược, chính sách phù hợp vói quy luật phát
triển khách quan. Do đó, muốn xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội phải vận dụng
trung thành và phát triển sáng tạo chủ nghĩa xã hội khoa học.