Teo gai thị là như thế nào

Teo gai thị do tổn thương thần kinh hoặc tăng áp lực nội sọ kéo dài. Bệnh nhân có thể biểu hiện kèm theo các triệu chứng của suy giảm chức năng thần kinh thị (nhìn mờ, ám điểm trung tâm).

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Mô tả

Đĩa thị mất cân xứng, giảm kích thước và bạc màu.

Nguyên nhân

Thường gặp

Thiếu máu thần kinh thị trước (AION).

Đa xơ cứng.

Ít gặp

Viêm thần kinh thị mạn tính.

Glaucoma.

Khối u.

Bệnh mắt do tuyến giáp.

Bệnh thần kinh thị di truyền Leber.

Teo gai thị là như thế nào

Hình. Teo gai thị

Cơ chế

Teo gai thị do tổn thương thần kinh hoặc tăng áp lực nội sọ kéo dài. Bệnh nhân có thể biểu hiện kèm theo các triệu chứng của suy giảm chức năng thần kinh thị (nhìn mờ, ám điểm trung tâm).

Ý nghĩa

Teo gai thị do thoái hóa các sợi thần kinh thị gây ra bởi một tổn thương kéo dài ít nhất 4 – 6.

Nguồn chủ đề

Phù gai là tình trạng phù của gai thị do tăng áp lực nội sọ. Sự vồng lên của gai thị không do tăng áp lực nội so (ví dụ tăng huyết áp ác tính, huyết khối tĩnh mạch trung tâm võng mạc) không được coi là phù gai. Không có triệu chứng sớm, mặc dù thị lực có thể bị ảnh hưởng trong vài giây. Phù gai đòi hỏi phải tìm kiếm ngay nguyên nhân. Chẩn đoán là dựa vào soi đáy mắt phối hợp với các xét nghiệm khác, thường là chẩn đoán hình ảnh sọ não và đôi lúc là chọc dịch não tủy sau đó để xác định nguyên nhân. Điều trị là tập trung vào giải quyết bệnh nền.

Phù gai là triệu chứng của tăng áp lực nội sọ và luôn là hai bên. Nguyên nhân bao gồm:

  • Dính màng nhện

Các triệu chứng và dấu hiệu của phù Papilledema

Ở những bệnh nhân phù gai, thị lực thường không bị ảnh hưởng ban đầu, nhưng có thể có hiện tượng nhìn mờ thoáng qua hoặc song thị. Bệnh nhân có thể có các triệu chứng tăng áp lực nội sọ như đau đầu hoặc nôn và buồn nôn. Không đau tại chỗ.

Soi đáy mắt thấy tĩnh mạch võng mạc giãn ngoằn ngoèo, gai thị phù và cương tụ, xuất huyết võng mạc quanh gai nhưng không lan ra chu biên. Phù đĩa đệm cô lập (ví dụ, do viêm dây thần kinh thị giác hoặc bệnh thần kinh thị giác do thiếu máu cục bộ) mà không có phát hiện võng mạc cho thấy áp lực dịch não tủy tăng cao thì không được coi là phù gai thị (trừ khi áp lực nội sọ tăng cao khi chọc thủng thắt lưng đồng thời).

Trong giai đoạn ban đầu của phù gai, thị lực và phản xạ đồng tử bình thường và bất thường chỉ khi bệnh đã tiến triển nặng. Đánh giá thị trường có thể thấy điểm mù mở rộng. Sau đó, đánh giá thị trường có thể cho thấy các tổn thương bó sợi hoặc mất thị trường chu biên điển hình.

  • Đánh giá lâm sàng

  • Lập tức thực hiện chẩn đoán hình ảnh

Mức độ phù gai có thể được định lượng bằng kính cộng cần dùng trên soi đáy mắt để hội tụ vào điểm gồ cao nhất trên gai thị và vào phần bình thường của võng mạc. Mức độ phù cũng có thể được định lượng bằng cách đo độ dày lớp sợi thần kinh thông qua sử dụng chụp cắt lớp quang học (OCT); OCT được thực hiện để định lượng mức độ phù gai để theo dõi tiến triển của bệnh.

Phân biệt phù gai thị với các nguyên nhân khác gây sưng đĩa thị giác, chẳng hạn như viêm dây thần kinh thị giác Viêm thị thần kinh Viêm thị thần kinh thị giác là tổn thương viêm trên dây thần kinh thị giác. Các triệu chứng thường ở một mắt, kèm đau và mất thị lực một phần hoặc toàn bộ. Chẩn đoán chủ yếu là lâm sàng. Điều... đọc thêm , bệnh thần kinh thị giác do thiếu máu cục bộ Thiếu máu thị thần kinh Bệnh thiếu máu thị thần kinh là tình trạng nhồi máu của đầu thị thần kinh. Có thể do viêm hoặc không do viêm. Triệu chứng cố định duy nhất là liên tục mất thị lực không đau. Chẩn đoán dựa vào... đọc thêm , nhược điểm (nhãn áp 5 mm Hg), tắc tĩnh mạch võng mạc trung tâm Tắc tĩnh mạch trung tâm võng mạc và Tắc nhánh tĩnh mạch võng mạc Tắc tĩnh mạch trung tâm võng mạc là nghẽn dòng chảy tĩnh mạch do huyết khối. Nó gây ra mất thị lực không đau, từ nhẹ đến nặng, và thường xảy ra đột ngột. Chẩn đoán dựa vào soi đáy mắt. Điều... đọc thêm

Teo gai thị là như thế nào
, viêm màng bồ đào Tổng quát về Viêm màng bồ đào Viêm màng bồ đào là viêm mống mắt, thể mi, hắc mạc. Tuy nhiên, võng mạc, thủy dịch trong tiền phòng và dịch kính cũng có liên quan. Khoảng một nửa trường hợp là vô căn; các nguyên nhân có thể... đọc thêm
Teo gai thị là như thế nào
, hoặc các đĩa đệm bị sưng giả (ví dụ: drusen dây thần kinh thị giác), cần được đánh giá nhãn khoa kỹ lưỡng. Nếu nghi ngờ phù gai trên lâm sàng, cần thực hiện ngay MRI tiêm thuốc cản quang chứa gadolinium hoặc CT cản quang để loại trừ các nguyên nhân như u nội sọ. Chọc dịch não tủy Đau đầu sau chọc dịch não tủy và các loại đau đầu do áp lực thấp khác Đau đầu do áp lực thấp là hậu quả của việc giảm thể tích và áp lực dịch não tủy do chọc dịch não tủy hoặc các chỗ rò dịch não tủy tự phát hoặc sau chấn thương. (Xem thêm Cách tiếp cận với Bệnh... đọc thêm chỉ chọc dịch não tủy khi đã loại trừ u nội nhãn. Chọc dò thắt lưng ở bệnh nhân có u nội sọ có thể dẫn đến thoát vị thân não. Siêu âm B và hiện tượng tự phát huỳnh quang là những công cụ chẩn đoán tốt nhất của giả phù gai do drusen đầu thị thần kinh.

  • Điều trị bệnh nền

Điều trị khẩn cấp bệnh nền gây tăng áp lực nội sọ. Nếu không giảm áp lực nội sọ thì sẽ xảy ra teo thần kinh thị giác thứ phát và mất thị lực cùng với các di chứng thần kinh nghiêm trọng khác.

  • Phù gai cho thấy tăng áp lực nội sọ.

  • Bên cạnh cương tụ và vồng gai thị hai bên, bệnh nhân thường có tĩnh mạch võng mạc giãn ngoằn ngoèo, xuất huyết võng mạc quanh gai nhưng không lan ra chu biên.

  • Các bất thường võng mạc thường xuất hiện trước bất thường thị lực.

  • Khi chẩn đoán hình ảnh loại trừ u não thì có thể chọc dịch não tủy để đánh giá áp lực nội so và phân tích thành phần.

  • Điều trị bệnh nền.

Teo gai thị là như thế nào

Bản quyền © 2022 Merck & Co., Inc., Rahway, NJ, USA và các chi nhánh của công ty. Bảo lưu mọi quyền.