Tiêm vắc xin bao lâu thì có hiệu quả
|
Bạch hầu là một bệnh lý truyền nhiễm đã có vắc-xin phòng ngừa. Vắc-xin phòng bệnh bạch hầu đã có mặt trong chương trình tiêm chủng mở rộng tại Việt Nam. Tuy nhiên, miễn dịch thu được sau khi tiêm vắc-xin không tồn tại mãi mãi. Vậy vắc-xin bạch hầu có hiệu quả trong bao lâu và vắc-xin bạch hầu giá bao nhiêu? Theo định nghĩa của Bộ Y tế, bệnh bạch hầu là bệnh truyền nhiễm cấp tính do vi khuẩn bạch hầu gây nên. Đa số bệnh nhân là trẻ nhỏ, tuy nhiên bệnh vẫn có thể gặp mọi lứa tuổi nếu chưa được tiêm ngừa bạch hầu. Bệnh bạch hầu là bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm B trong Luật phòng chống bệnh truyền nhiễm. Đường lây truyền bệnh là đường hô hấp hoặc tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ vùng mũi họng người bệnh hoặc người lành mang trùng khi ho, hắt hơi. Bệnh thường xuất hiện ở các vùng đông dân cư hoặc nơi có điều kiện vệ sinh không đảm bảo sạch sẽ. Các triệu chứng bệnh rất đa dạng, tùy mức độ bệnh mà có các dấu hiệu khác nhau. Dấu hiệu đặc trưng của bệnh bạch hầu là xuất hiện giả mạc màu trắng ở vùng hầu họng, niêm mạch mũi, tuyến hạnh nhân hoặc thanh quản. Ngoài ra, các biểu hiện bệnh có thể xuất hiện ở các vị trí khác như da, kết mạc mắt hoặc niêm mạc sinh dục. Nếu không được chẩn đoán kịp thời, bệnh nhân bị bạch hầu có thể diễn tiến nặng gây nhiều biến chứng và nặng nhất là tử vong. Hiện nay, bạch hầu hoàn toàn có thể dự phòng bằng cách tiêm vắc-xin theo chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia. Nếu bệnh được chẩn đoán sớm thì kháng sinh sẽ được sử dụng để điều trị cho người bị bạch hầu. Bệnh bạch hầu có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh Trước khi có vắc xin, bệnh bạch hầu có thể gặp ở hầu hết các tỉnh thành trên cả nước nhưng từ khi có Chương trình tiêm chủng mở rộng với vắc-xin kết hợp bạch hầu, ho gà, uốn ván thì bệnh đã cơ bản được khống chế. Mỗi năm chỉ ghi nhận một vài bệnh nhân ở các vùng sâu, vùng xa, những nơi có tỷ lệ tiêm chủng thấp. Tuy nhiên, bạch hầu vẫn chưa được loại trừ hoàn toàn, người dân cần được tiêm vắc-xin đầy đủ để phòng bệnh hiệu quả nhất. Sau khi tiêm phòng vắc-xin bạch hầu đủ liều thì trung bình sau 1 tháng, cơ thể con người đã có đầy đủ kháng thể để bảo vệ chúng ta khỏi bệnh bạch hầu. Lúc này hiệu lực vắc-xin có thể lên đến 99%. Tuy nhiên khi dịch bạch hầu có xu hướng quay trở lại và diễn biến phức tạp, nhiều người thắc mắc về hiệu quả của vắc-xin bạch hầu có thể kéo dài trong bao lâu sau khi tiêm ngừa từ độ tuổi rất nhỏ. Thực tế, vắc-xin bạch hầu có hiệu quả phòng bệnh lên đến hơn 90%. Tuy nhiên, đối với người có sức đề kháng suy giảm hay mắc hội chứng suy giảm miễn dịch vẫn có thể bị bạch hầu tấn công. Miễn dịch thu được sau khi tiêm vắc-xin bạch hầu chỉ có thể duy trì bảo vệ cơ thể đến khoảng 10 năm và sau đó sẽ giảm dần theo thời gian. Vì vậy, những người có nguy cơ bị bạch hầu, dù nhớ hay không nhớ việc đã từng tiêm vắc-xin bạch hầu hay chưa thì đều nên tiêm mũi nhắc lại. Những người có sức đề kháng kém vẫn có thể mắc bệnh bạch hầu sau khi tiêm chủng Theo chương trình tiêm chủng mở rộng, bệnh bạch hầu là một trong những bệnh hoàn toàn có thể dự phòng được bằng cách tiêm vắc-xin đủ liều và đúng lịch. Tuy nhiên sau 6 tuổi, đa số người dân có tâm lý chủ quan và không quan tâm đến việc tiêm vắc xin phòng bệnh bạch hầu. Do đó, để phòng bệnh hiệu quả nhất thì theo khuyến cáo của bác sĩ, mọi người dân đặc biệt là trẻ nhỏ cần tiêm vắc-xin đủ liều theo lịch và nên tiêm nhắc lại sau mỗi 10 năm. Trong Chương trình tiêm chủng mở rộng, vắc-xin bạch hầu tồn tại dưới dạng kết hợp 3 trong 1: bạch hầu, ho gà, uốn ván. Các biện pháp chủ động phòng ngừa dịch bệnh bạch hầu như sau:
Video đề xuất:
Các vắc-xin này đều an toàn và cho hiệu quả cao trong việc phòng chống bệnh bạch hầu và uốn ván. Giá vắc xin bạch hầu có thể chênh lệch phụ thuộc vào xuất xứ sản xuất Có thể thấy phương pháp phòng bệnh bạch hầu hiệu quả nhất là tiêm vắc-xin. Vắc-xin phòng bệnh bạch hầu thường có mặt trong tất cả vắc-xin dạng kết hợp. Hiện tại, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec có cung cấp dịch vụ tiêm phòng vắc-xin bạch hầu cho trẻ em và người lớn như sau: Tiêm vắc-xin bạch hầu cho người lớn được thực hiện với 1 mũi vắc-xin tổng hợp theo chu kỳ 10 năm, bắt đầu từ mũi tiêm chủng cuối cùng trong độ tuổi 14-16 tuổi. Nếu trường hợp không nhớ lần cuối cùng tiêm khi nào thì tiêm ngay 2 mũi cách nhau 30 ngày, sau đó tiêm nhắc lại với mũi thứ 3 sau 6 - 9 tháng sau mũi 2. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec sử dụng nguồn vắc-xin chất lượng cao, có xuất xứ rõ ràng, phù hợp theo độ tuổi cần tiêm chủng, đảm bảo an toàn từ khâu kiểm nhập, bảo quản đến khi sử dụng. Trước khi tiêm phòng, tất cả khách hàng được khám sàng lọc trước tiêm với các bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo sức khỏe tốt nhất khi tiêm chủng. 100% khách hàng tiêm chủng được theo dõi và đánh giá lại sức khỏe trước khi ra về. Đặc biệt, phòng theo dõi sau tiêm chủng được trang bị đầy đủ các phương tiện cấp cứu; đội ngũ bác sĩ - điều dưỡng được đào tạo về xử trí cấp cứu phản vệ nhằm đảm bảo xử lý kịp thời, đúng phác đồ khi có sự cố xảy ra. Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số HOTLINE hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
XEM THÊM:
CẤP CỨU(028) 54 11 35 00
Tiêm vắc xin phòng Covid-19 giúp giảm đáng kể khả năng nhiá»…m bệnh Covid-19. Không có loại vắc xin nà o có hiệu quả 100%, tuy nhiên nhiá»u nghiên cứu cho thấy vắc xin AstraZeneca hiệu quả đến 75-85% trong việc phòng ngừa nhiá»…m bệnh Covid-19 có triệu chứng và hiệu quả đáng kể đến 100% trong việc phòng ngừa nhiá»…m bệnh Covid-19 nặng hoặc nguy kịch và cần nháºp viện. Äiá»u nà y có nghÄ©a là có rất Ãt ngÆ°á»i đã tiêm chủng bị nhiá»…m Covid-19 và khi nhiá»…m thì chỉ ở mức Ä‘á»™ nhẹ đến trung bình, vì váºy nguy cÆ¡ nháºp viện và tá» vong do nhiá»…m Covid-19 gần nhÆ° được loại trừ nếu được tiêm chủng đầy đủ. Äồng thá»i, ngÆ°á»i đã tiêm chủng nếu nhiá»…m vi rút Corona sẽ có Ãt hạt vi rút trong mÅ©i và miệng hÆ¡n và có Ãt khả năng lây truyá»n cho ngÆ°á»i khác hÆ¡n. Việc giảm khả năng lây truyá»n nà y rất quan trá»ng vì tiêm chủng không chỉ bảo vệ cho bản thân mà còn hạn chế lây lan vi rút cho ngÆ°á»i thân, bạn bè và những ngÆ°á»i khác. Do đó, và o ngà y 13 tháng 5 năm 2021, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh táºt của Hoa Kỳ (CDC) đã ban hà nh má»™t bản cáºp nháºt hÆ°á»›ng dẫn nói rằng những ngÆ°á»i đã tiêm chủng đầy đủ (2 tuần sau liá»u thứ hai) không còn cần mang khẩu trang hoặc giữ khoảng cách trong hầu hết các môi trÆ°á»ng, dù ngoà i trá»i hay trong nhà .
 Ngoà i ra, các nghiên cứu gần đây cho thấy, sau khi tiêm 2 liá»u, vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 sẽ đạt hiệu quả cao trong việc bảo vệ chống lại các chủng coronavirus cụ thể (gá»i là “các biến thể đáng lo ngạiâ€) nhÆ° biến thể Ấn Äá»™, Brazil, Nam Phi và Kent. VẮC XIN ASTRAZENECA PHÃ’NG COVID-19 LÀ GÃŒ?Bệnh Covid-19 do vi rút SARS-CoV-2 gây ra. Vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 được sản xuất từ má»™t loại virus khác (thuá»™c há» adenovirus) đã được biến đổi có chứa gen để tạo ra protein gai cho vi rút Covid-19. Äây là má»™t loại protein nằm trên bá» mặt của vi rút mà vi rút cần để xâm nháºp và o các tế bà o trong cÆ¡ thể.
Sau khi tiêm, vắc xin sẽ Ä‘Æ°a gen và o các tế bà o trong cÆ¡ thể. Các tế bà o nà y sẽ sá» dụng gen để tạo ra protein gai. Khi đó, hệ thống miá»…n dịch sẽ nháºn biết đây là protein ngoại lai rồi tạo ra kháng thể (từ “tế bà o Bâ€) và kÃch hoạt các tế bà o bạch cầu cụ thể (gá»i là “tế bà o Tâ€) để tấn công các protein ngoại lai nà y. Sau nà y, nếu nhiá»…m vi rút SARS-CoV-2, hệ thống miá»…n dịch sẽ nháºn ra và sẵn sà ng bảo vệ cÆ¡ thể chống lại vi rút đó. Vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 không chứa vi-rút Covid-19 và không thể gây bệnh Covid-19. Adenovirus trong vắc xin không thể sản sinh và không thể gây bệnh. Không, vắc xin Covid-19 sẽ không cho kết quả dÆ°Æ¡ng tÃnh đối vá»›i phÆ°Æ¡ng pháp xét nghiệm bằng kỹ thuáºt PCR hoặc xét nghiệm kháng nguyên. Äó là do các phÆ°Æ¡ng pháp nà y chỉ phát hiện bệnh Covid-19 Ä‘ang hoạt Ä‘á»™ng chứ không thể kiểm tra bệnh nhân đã miá»…n dịch hay chÆ°a. Tuy nhiên, do vắc xin Covid-19 thúc đẩy phản ứng miá»…n dịch nên những ngÆ°á»i đã tiêm chủng thÆ°á»ng cho kết quả dÆ°Æ¡ng tÃnh khi xét nghiệm kháng thể (trong huyết thanh), đây là xét nghiệm kiểm tra khả năng miá»…n dịch Covid-19 của bệnh nhân. VẮC XIN ASTRAZENECA PHÃ’NG COVID-19 ÄƯỢC SỬ DỤNG NHƯ THẾ NÀO?
Vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 thÆ°á»ng được tiêm và o bắp tay. Vắc xin nà y sẽ được tiêm thà nh 2 liá»u. Bạn sẽ được thông báo thá»i gian quay lại để tiêm liá»u thứ hai. Liá»u thứ hai có thể được tiêm trong khoảng từ 4 đến 12 tuần sau khi tiêm liá»u đầu tiên. Thá»i gian theo dõi sau tiêm chủng:
Vắc xin phòng Covid-19 sẽ bảo vệ hiệu quả trong vòng 2 đến 3 tuần sau liá»u đầu tiên. Phải mất 2 tuần sau khi tiêm liá»u thứ 2 để đạt hiệu quả bảo vệ tốt nhất, do đó, Ä‘iá»u cần thiết là phải tiêm đủ hai liá»u để bảo vệ bản thân chống lại Covid-19. Hiện tại chÆ°a rõ vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 có khả năng bảo vệ trong bao lâu, tuy nhiên các chuyên gia tin rằng khả năng miá»…n dịch của vắc xin Covid-19 sẽ kéo dà i hÆ¡n sáu tháng và có thể kéo dà i lâu hÆ¡n, Ãt nhất là má»™t năm. TRẺ EM CÓ THỂ TIÊM VẮC XIN ASTRAZENECA PHÃ’NG COVID-19 KHÔNG?Hiện nay, vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 chỉ được phép sá» dụng cho ngÆ°á»i từ 18 tuổi trở lên. Vắc xin AstraZeneca Ä‘ang được tiến hà nh thá» nghiệm trên trẻ em, các loại vắc xin phòng Covid-19 khác đã được cấp phép sá» dụng cho trẻ em từ 12 đến 17 tuổi ở má»™t số quốc gia. NGƯỜI BỊ SUY GIẢM MIỄN DỊCH CÓ THỂ TIÊM VẮC XIN ASTRAZENECA PHÃ’NG COVID-19 KHÔNG?Mặc dù những ngÆ°á»i bị suy giảm miá»…n dịch (ngÆ°á»i có hệ thống miá»…n dịch suy yếu) có thể không đáp ứng tốt vá»›i vắc xin, nhÆ°ng không cần lo ngại vá» tÃnh an toà n. Những ngÆ°á»i bị suy giảm miá»…n dịch nên được tiêm chủng vì há» có nguy cÆ¡ mắc bệnh Covid-19 cao hÆ¡n. PHỤ Ná»® MANG THAI HOẶC CHO CON BÚ CÓ THỂ TIÊM VẮC XIN ASTRAZENECA PHÃ’NG COVID-19 KHÔNG?Phụ nữ mang thai khi được tiêm chủng sẽ tạo ra kháng thể chống lại vi rút và truyá»n những kháng thể nà y cho thai nhi qua nhau thai
Phụ nữ mang thai có nguy cÆ¡ cao mắc bệnh Covid-19 ở mức Ä‘á»™ nặng. Phụ nữ mắc bệnh Covid-19 còn có nguy cÆ¡ sinh non cao gấp 2 đến 3 lần so vá»›i phụ nữ không mắc bệnh Covid-19 và có nguy cÆ¡ cao gặp các biến chứng bất lợi khác trong thai kỳ. Phụ nữ mang thai có bệnh lý ná»n tháºm chà còn có nguy cÆ¡ bị biến chứng nghiêm trá»ng do nhiá»…m Covid-19 cao hÆ¡n. Vì những lý do nà y, nhiá»u quốc gia bao gồm Mỹ, Anh, Israel và Pháp khuyến cáo phụ nữ mang thai nên tiêm vắc xin và hỠđược xem là trÆ°á»ng hợp Æ°u tiên. Thai phụ có thể tiêm vắc xin và o bất kỳ giai Ä‘oạn nà o trong thai kỳ. Không có lý do gì cần trì hoãn việc mang thai sau khi tiêm vắc xin phòng Covid-19. Vắc xin phòng Covid-19 được biết là không gây nguy cÆ¡ cho phụ nữ cho con bú hoặc trẻ bú sữa mẹ. Trên thá»±c tế, các nghiên cứu đã chứng minh rằng kháng thể có thể được truyá»n từ mẹ sang con thông qua sữa mẹ. Do đó, phụ nữ cho con bú có thể tiêm vắc xin phòng Covid-19. NHá»®NG NGƯỜI Äà TIÊM MỘT LOẠI VẮC-XIN KHÃC GẦN ÄÂY CÓ THỂ TIÊM VẮC-XIN ASTRAZENECA PHÃ’NG COVID-19 KHÔNG?Vắc xin phòng Covid-19 và các loại vắc xin khác có thể được tiêm mà không cần quan tâm đến thá»i gian. Äiá»u nà y bao gồm việc tiêm đồng thá»i vắc xin phòng Covid-19 và các loại vắc xin khác trong cùng má»™t ngà y, cÅ©ng nhÆ° tiêm đồng thá»i trong vòng 14 ngà y. BẠN CÓ BỊ Rá»I LOẠN ÄÔNG MÃU HAY ÄANG DÙNG THUá»C LÀM LOÃNG MÃU KHÔNG?ÂNhÆ° tất cả các loại vắc xin khác, vắc xin phòng Covid-19 có thể được sá» dụng cho những bệnh nhân nà y, miá»…n là bác sÄ© xác định nguy cÆ¡ chảy máu của bệnh nhân đủ thấp và vắc xin có thể được tiêm bắp vá»›i Ä‘á»™ an toà n hợp lý. DÆ°á»›i đây là khuyến cáo vá» kỹ thuáºt tiêm bắp cho bệnh nhân bị rối loạn đông máu hoặc Ä‘ang dùng thuốc là m loãng máu: nhân viên nên sá» dụng kim tiêm cỡ nhá» (cỡ 23 hoặc nhá» hÆ¡n), sau đó ấn mạnh và o chá»— tiêm, nhÆ°ng không chà xát, trong Ãt nhất 2 phút. Là DO NÀO MÀ BẠN KHÔNG NÊN TIÊM CHỦNG?Có rất Ãt ngÆ°á»i không thể tiêm chủng vắc xin phòng Covid-19. Vắc xin không nên tiêm cho:
Những ngÆ°á»i có tiá»n sá» phản ứng dị ứng nghiêm trá»ng vá»›i thá»±c phẩm, vá»›i má»™t loại thuốc hoặc vắc xin đã xác định, hoặc vá»›i côn trùng đốt vẫn có thể tiêm bất kỳ loại vắc xin phòng Covid-19 nà o, miá»…n là há» không dị ứng vá»›i bất kỳ thà nh phần nà o của vắc xin. Äiá»u quan trá»ng là phải thông báo cho ngÆ°á»i tiêm vắc xin biết nếu bạn đã từng có phản ứng dị ứng nghiêm trá»ng (sốc phản vệ). Hôm nay bạn có bị ốm không? Không có bằng chứng nà o cho thấy bệnh cấp tÃnh là m giảm hiệu quả của vắc xin hoặc là m tăng sá»± cố bất lợi của vắc xin. Tuy nhiên, để Ä‘á» phòng bệnh cấp tÃnh ở mức Ä‘á»™ vừa hoặc nặng, nên trì hoãn tiêm tất cả các loại vắc xin cho đến khi tình trạng bệnh được cải thiện. Các bệnh nhẹ (nhÆ° nhiá»…m trùng Ä‘Æ°á»ng hô hấp trên, tiêu chảy) thì KHÔNG chống chỉ định tiêm chủng. Äừng trì hoãn tiêm vắc xin nếu bạn Ä‘ang dùng thuốc kháng sinh. Bạn có tiêm vắc xin khác trong 14 ngà y qua không? Vắc xin phòng Covid-19 nên được tiêm Ä‘Æ¡n lẻ, và cách Ãt nhất 14 ngà y trÆ°á»›c hoặc sau khi tiêm các loại vắc xin khác. CÃC NGUY CÆ DO VẮC XIN ASTRAZENECA PHÃ’NG COVID-19 GÂY RA?TÆ°Æ¡ng tá»± nhÆ° tất cả các loại thuốc, vắc xin có thể gây ra tác dụng phụ. Cho đến nay, hà ng triệu ngÆ°á»i đã được tiêm chủng vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 và các báo cáo vá» tác dụng phụ nghiêm trá»ng, nhÆ° phản ứng dị ứng và cục máu đông, là rất hiếm. Không báo cáo nà o cho thấy có biến chứng lâu dà i. Hầu hết tác dụng phụ của vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 thÆ°á»ng nhẹ và ngắn hạn (trong và i ngà y), và không phải ai cÅ©ng gặp phải (chiếm khoảng 10-20% số ngÆ°á»i được tiêm chủng), bao gồm:
Phản ứng dị ứng Các phản ứng dị ứng (quá mẫn) ​​đã từng xảy ra ở những ngÆ°á»i được tiêm chủng. Các trÆ°á»ng hợp sốc phản vệ (phản ứng dị ứng nghiêm trá»ng) rất hiếm gặp. Nếu có phản ứng vá»›i vắc xin, nó thÆ°á»ng xảy ra trong và i phút. Các dấu hiệu của phản ứng dị ứng có thể bao gồm phát ban gây ngứa da, khó thở và sÆ°ng mặt hoặc lưỡi. NhÆ° tất cả các loại vắc xin khác, vắc xin AstraZeneca phòng Covid-19 phải được tiêm dÆ°á»›i sá»± giám sát của nhân viên y tế, có chuẩn bị sẵn phác đồ Ä‘iá»u trị thÃch hợp trong trÆ°á»ng hợp xảy ra phản ứng dị ứng. Nhân viên tiêm vắc xin sẽ được Ä‘Ã o tạo để xá» trà và điá»u trị các phản ứng dị ứng ngay láºp tức. Cục máu đông TrÆ°á»ng hợp hình thà nh cục máu đông (huyết khối) rất hiếm gặp vá»›i tá»· lệ khoảng 1/200.000 đến 1/400.000 ngÆ°á»i được tiêm chủng, do đó tá»· lệ xảy ra sẽ thấp hÆ¡n 0,001% so vá»›i nguy cÆ¡ tá» vong là từ 0,5% đến 1% nếu nhiá»…m Covid-19. Cục máu đông có thể hình thà nh ở tÄ©nh mạch hoặc Ä‘á»™ng mạch, đặc biệt là ở các vị trà bất thÆ°á»ng nhÆ° trong não hoặc bụng, kèm theo lượng tiểu cầu trong máu thấp, và xảy ra từ 5 ngà y đến 4 tuần sau khi tiêm. TÃC DỤNG PHỤ CÓ KHÃC NHAU Ở Má»–I LIỀU KHÔNG?Tác dụng phụ có thể xảy ra sau liá»u đầu tiên và /hoặc liá»u thứ hai. Ngay cả khi bạn đã có tác dụng phụ sau liá»u đầu tiên, bạn vẫn cần tiêm liá»u thứ hai (trừ khi bạn có phản ứng dị ứng nghiêm trá»ng sau liá»u đầu tiên). BẠN NÊN LÀM GÃŒ NẾU CÓ TÃC DỤNG PHỤ?Nếu có tác dụng phụ, bạn nên nghỉ ngÆ¡i cho đến khi cảm thấy khá»e hÆ¡n. Bạn có thể dùng thuốc giảm Ä‘au, nhÆ° paracetamol, nếu cần. Bạn nên liên hệ vá»›i bác sÄ© nếu
Nếu gặp bất kỳ triệu chứng nà o sau đây từ khoảng 4 ngà y đến 4 tuần sau khi tiêm, bạn nên liên hệ vá»›i bác sÄ© ngay láºp tức:
Bạn có thể liên hệ với Khoa Cấp cứu củaBệnh viện FV bất cứ lúc nà o qua số (028) 54 11 35 00 Tham khảo
|
