Vì sao màu da mỗi người có sự khác nhau

Thế giới của chúng ta là một nơi tuyệt vời đa dạng và xinh đẹp, với hàng triệu loài động vật và thực vật, và loài thống trị muôn loài khác không ai khác hơn đó chính là – con người. Cứ coi loài người đang lan rộng trên toàn cầu với tư cách là thành viên của một loài duy nhất, Homo sapiens, nhưng có một điều chắc chắn là các thành viên trong loài lại không giống nhau. Từ ngôn ngữ, văn hóa và quần áo đến chiều cao, hình dáng mắt và màu tóc, con người có nhiều đặc điểm khiến chúng ta trở nên một và duy dất trong giống loài của mình.

Tuy nhiên, nếu tất cả chúng ta thuộc về cùng một loài, thì màu da cơ bản của chúng ta có giống nhau không? Tại sao một số người có làn da sáng và những người khác lại tối?

Sự đa dạng về màu da trên thế giới.

Câu trả lời thật đơn giản: Sắc tố da (Melanin) quyết định tất cả về màu da

Định nghĩa Melanin

Màu da của chúng ta được xác định bởi một sắc tố gọi là Melanin, và trong khi tất cả mọi người đều có Melanin (cả người da trắng và da màu), thì Melanin lại có nhiều dạng và tỷ lệ khác nhau.

Có hai dạng melanin được gọi là eumelanin và pheomelanin. Eumelanin có màu nâu và đen chủ yếu, trong khi pheomelanin có màu đỏ và vàng. Nó được sản xuất bởi một nhóm tế bào chuyên biệt gọi là melanocytes.

Melanocyte bơm ra các hạt melanin.

Nó ảnh hưởng đến màu da của chúng ta như thế nào?

Trước khi chúng ta có thể tìm hiểu lý do tại sao chúng ta có màu da khác nhau, trước tiên chúng ta nên hiểu được khoa học cơ bản đằng sau da của chúng ta. Trước hết, không có thứ gì như “đen”, “trắng”, “đỏ” hoặc “vàng” về màu da. Chỉ đơn giản là hỗn hợp của màu sắc và các biến thể, tùy thuộc vào trang điểm di truyền của bạn.

Ví dụ: một người có làn da rất sẫm màu chủ yếu sẽ sản xuất eumelanin, trong khi những người châu Âu da nhợt nhạt có thể sản sinh ra phần lớn là pheomelanin. Có lẽ quan trọng hơn, kích thước và số lượng hạt melanin chính là yếu tố quyết định màu da.
Melanin được sản xuất trong các tế bào chuyên biệt được gọi là melanocytes, nhưng chúng không hoạt động theo cùng một cách cho tất cả mọi người. Một số người tự nhiên sản xuất ít melanin hơn, có nghĩa là ít sắc tố và da sáng hơn. Những người khác có ít melanocytes hơn bình thường, điều này cũng dẫn đến ít sắc tố tổng thể và da sáng hơn. Những đốm màu ở những người da trắng thường xuất hiện như những tàn nhang, trong khi những vùng thiếu tàn nhang thường màu sẽ cực kỳ. Mọi người có thể tạm thời thay đổi màu da của họ bằng cách thuộc da (hoặc bị cháy nắng), cơ bản kích thích việc sản xuất melanin và làm tăng diện tích để bảo vệ chống lại sự tiếp xúc với tia cực tím.

Tại sao có màu da khác nhau?

Để trả lời câu hỏi đó, chúng ta cần quay trở lại đồng hồ khoảng 1,2 triệu năm hoặc lâu hơn, khi “con người” như chúng ta biết họ bắt đầu mất đi bộ lông và đi thẳng. Kể từ thời điểm đó, loài người đã bị quá trình chọn lọc tự nhiên phân loại, trong đó các gen thuận lợi thúc đẩy các đặc điểm giúp sống sót sẽ được truyền cho các thế hệ kế tiếp. Sự thích nghi quan trọng nhất mà con người đầu tiên phát triển là gì? Khả năng tồn tại dưới ánh sáng mặt trời.

Ở trung tâm của châu Phi cận Sahara, nơi mà các tia mặt trời là cực kỳ mãnh liệt. Đối với những người đầu đời sống gần xích đạo, họ bị phơi dưới ánh sáng mặt trời và bức xạ suốt cả năm, và bức xạ tia cực tím quá mức có thể rất có hại cho da, dẫn đến đột biến tế bào, tăng nguy cơ ung thư và tiêu diệt các vitamin thiết yếu trong cơ thể.

Trong trường hợp này, melanin hoạt động như một lá chắn chống lại bức xạ cực tím, do đó bảo vệ các tế bào khỏi nhiều nguy cơ phơi nhiễm quá mức. Qua hàng ngàn thế hệ, vì da tổ tiên của chúng ta ngày càng trở nên tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, con người thích ứng với mức độ melanin cao hơn, đặc biệt là eumelanin, để ngăn chặn những tia có hại đó.

Vì lý do này, chúng ta thấy những người da sẫm màu nhất thường gần xích đạo, nơi ánh sáng mặt trời dồi dào suốt cả năm; điều này mở rộng ra ngoài châu Phi – đến châu Á, Nam Mỹ và Trung Đông!

Sự cần thiết của Vitamin D

Một trong những vitamin quan trọng cho sức khỏe con người là vitamin D, giúp cơ thể hấp thu canxi và các khoáng chất khác cần thiết cho sự tăng trưởng và sửa chữa của xương. Thật không may, nguồn vitamin D của chúng ta lại có liên quan đến ánh nắng mặt trời; bức xạ mặt trời kết hợp với một hóa chất khác giúp tổng hợp vitamin D trong da.

Vì vậy, đối với những người sống ở vùng khí hậu lạnh hơn, hoặc những khu vực trải qua bóng tối trong thời gian dài trong suốt cả năm, có làn da đen có nghĩa là có tấm màn ngăn chặn bức xạ đó dẫn đến thiếu hụt vitamin D.

Sự thích nghi ngược lại xảy ra khi nhân loại trải rộng trên khắp hành tinh đến các vùng khác nhau, và cuối cùng, màu da của họ nhạt dần trong suốt nhiều thế hệ. Ở Bắc Âu hoặc Scandinavia, nơi ánh sáng mặt trời bị giới hạn ở nhiều nơi trong năm, da người rất nhợt nhạt, gần như mờ, để đảm bảo rằng khi chúng tiếp xúc với ánh sáng mặt trời quý giá đó, da của chúng có thể tạo đủ vitamin D để giữ cơ thể khỏe mạnh!

Mặt di truyền của sự vật

Sự biểu hiện của sắc tố da được kiểm soát bởi sáu gen chính trong cơ thể, và đặc điểm di truyền này phần lớn được xác định bởi cha mẹ của bạn và các thế hệ trước. Đó là cách lựa chọn tự nhiên hoạt động: sửa lỗi, bổ sung, và đột biến với cấu trúc di truyền.

Chúng ta thấy dị thường di truyền về mặt biểu hiện màu da, vv. Khi những dị thường dẫn đến khả năng sống sót cao hơn, chúng được truyền cho con của một người. Phần lớn các gen kiểm soát sắc tố đã được xác định, và chúng ta có thể theo dõi sự tiến triển của màu da trên toàn thế giới – và trong suốt lịch sử!

Ví dụ, gen thụ thể melanocortin 1 là nhân tố sẽ xác định xem cơ thể sản xuất eumelanin và pheomelanin theo tỉ lệ nào. Bằng cách so sánh di truyền của tinh tinh và con người sớm, chúng ta thấy rằng gen đặc biệt này đã được lựa chọn một cách tích cực trong quá trình rụng lông của Vượn người . Tương tự, gen ligand KIT và Agouti báo hiệu gen peptide kiểm soát sự sản xuất eumelanin, và được chọn lọc tích cực trong quần thể di chuyển ra khỏi châu Phi, đến những nơi mà eumelanin (sắc tố nâu và đen) ít cần thiết hơn.

Điều quan trọng cần nhớ về màu da là điều này – mọi con người trên hành tinh này đều có chung tổ tiên từ khoảng 200.000 năm trước ở trung tâm của châu Phi, và chúng ta chắc chắn có làn da đen.

Nguồn: sưu tầm và dịch từ báo nước ngoài.