Trong môi trường DOS có thể chạy cùng lúc
|
Khi nhắc đến hệ điều hành, nhiều người thường nghĩ đến hệ điều hành Window, Linux… Nhưng hệ điều hành DOS là gì? Hệ điều hành này có điểm gì khác biệt? Hãy cùng theo dõi với Hcare trong bài viết dưới đây. Show
Hệ điều hành DOS là gì?Hệ điều hành DOS là gì? Hệ điều hành DOS - Disk Operating System, là hệ điều hành chạy trên ổ đĩa cứng nên còn được gọi với tên hệ điều hành đĩa. Đây là hệ điều hành đầu tiên được sử dụng bởi các loại máu tính tương thích với IBM. Lúc đầu, DOS được hỗ trợ sẵn với hai phiên bản sử dụng, nhưng khi bán ra trên thị trường lại sử dụng hai tên gọi khác nhau. Phiên bản PC DOS là phiên bản DSS do IBM phát triển, được sử dụng cho máy tính đầu tiên tương thích với IBM.  Hệ điều hành DOS là gì? Còn phiên bản MS DOS là phiên bản được Microsoft mua bản quyền, bằng sáng chế. Đặc biệt, phiên bản này còn được hợp nhất với phiên bản Windows đầu tiên. Hệ điều hành DOS dùng các dòng lệnh, cho phép người dùng nhập dòng lệnh. Người sử dụng sẽ dùng bằng cách gõ những câu lệnh đơn giản, ví dụ như: pwd – in ra thư mục làm việc hoặc cd – thay đổi thư mục. Người dùng cũng có thể duyệt các tệp trên ổ cứng, mở tệp và chạy chương trình. Tuy những lệnh trên đều rất đơn giản, nhưng người sử dụng cũng cần phải biết những lệnh cơ bản đó thì mới có thể dùng DOS hiệu quả. Cho nên, nếu là người mới sử dụng thì sẽ rất khó dùng hệ điều hành DOS. Xem thêm: Cài đặt ứng dụng thiết kế đồ họa bản quyền chỉ với 50k cho MacBook Ứng dụng và ưu, nhược điểm của hệ điều hành DOSMặc dù không còn được ứng dụng phổ biến nữa nhưng hệ điều hành DOS vẫn tồn tại dưới nhiều hình thức, đặc biệt là FreeDOS. Hệ điều hành này được nâng cấp lên để có thể tương thích và có thêm nhiều chức năng khác. FreeDOS được cài đặt sẵn trên các loại máy tính để người dùng có thể có phương án dự phòng khi máy bị lỗi Windows. Ưu, nhược điểm của DOS Chắc hẳn bạn đã hiểu rõ hệ điều hành DOS là gì, tuy nhiên, bạn cũng cần phải biết thêm về những ưu, nhược điểm của hệ điều hành này. DOS có một số ưu điểm nổi bật như:
Tuy nhiên, bên cạnh các ưu điểm, hệ điều hành DOS cũng có một số nhược điểm cần phải khắc phục như:
Xem thêm: Ứng dụng văn phòng laptop MacBook bản quyền cài đặt giá bao nhiêu So sánh hệ điều hành DOS và WindowsHệ điều hành DOS là gì và có điểm gì khác biệt với hệ điều hành Windows. Hcare sẽ giúp bạn so sánh thông qua các yếu tố sau: Về định nghĩaDOS là hệ điều hành cho các lệnh văn bản đơn giản được phổ biến từ năm 1981 đến năm 1995. Còn hệ điều hành Windows là một hệ điều hành với giao diện đồ họa được phát triển và phân phối bởi Microsoft. Về GUIDOS dùng giao diện dựa trên văn bản yêu cầu và mã để hoạt động. Còn hệ điều hành Windows sử dụng đồ họa, hình ảnh và văn bản. Về vấn đề nhậpVới DOS, văn bản sẽ được dùng như các lệnh hệ thống đầu vào cơ bản. Còn hệ điều hành Windows dùng chuột cho tất cả các đầu vào hệ điều hành. Đa nhiệmHệ điều hành DOS không thể chạy nhiều quá trình cùng một lúc; còn Windows là hệ điều hành đa nhiệm, có thể chạy nhiều chương trình cùng 1 lúc. So sánh DOS và Windows Kích cỡ lưu trữHệ điều hành DOS có kích cỡ lưu trữ cao nhất là 2GB; còn hệ điều hành Windows có kích cỡ lến đến 2 Terabyte. Nhu cầu về tài nguyên môi trườngHệ điều hành DOS sẽ ít đòi hỏi CPU hơn, còn Windows sẽ đòi hỏi nhiều CPqU hơn. Đăng ký và trao đổi tệp tinHệ điều hành DOS sẽ dùng 1 hệ thống thư mục, nơi các tập tin được chứa trong 1 thư mục cụ thể hoặc 1 thư mục con. Hệ điều hành Windows dùng đăng ký khác với hệ điều hành DOS khiến nó khó xóa các chương trình hơn. Một lượng lớn các tập tin tạm thời và những mảnh thập tin có thể làm hệ thống bị chậm hơn. Bên cạnh đó, hệ điều hành Free DOS là hệ điều hành không được cài sẵn bất cứ hệ điều hành nào. Hệ điều hành DOS còn được sử dụng hay không?Mặc dù không còn sử dụng phổ biến nữa nhưng hệ điều hành này vẫn còn được sử dụng với tên FreeDos. Microsoft đã thông báo ngừng hỗ trợ hệ điều hành DOS và thay vào đó là phát triển FreeDOS để tương thích với các Windows hiện tại. FreeDOS được tích hợp vào máy tính mà hiện nay chúng ta đang sử dụng. Hệ điều hành này sẽ hỗ trợ bạn khắc phục các lỗi máy tính khi Windows không dùng được. Mặc dù không còn được dùng nữa nhưng giá trị nó đã mang lại sự ra đời của hệ điều hành Windows. Đó là thông tin về hệ điều hành DOS là gì và sự khác biệt với hệ điều hành Window. Như chúng ta đều biết, máy tính để bàn không phải lúc nào cũng chỉ chạy mỗi Windows. Trước khi Windows xuất hiện và “xưng hùng xưng bá” như ngày nay, các máy tính để bàn thường được đi kèm với hệ điều hành MS-DOS của Microsoft. Đây là thực sự môi trường thích hợp cho việc sử dụng các dòng lệnh (command-line). Tuy nhiên, sử dụng MS-DOS không giống như sử dụng terminal trong Linux hay Command Prompt trên Windows. Trải nghiệm DOS PCDOS là một hệ điều hành dòng lệnh không có cửa sổ đồ họa. Bạn khởi động máy tính của bạn và sau đó nhìn thấy một dấu nhắc DOS prompt. Điều quan trọng là bạn phải nắm được các lệnh để gõ vào dấu nhắc lệnh này nhằm khởi động các chương trình, chạy các tiện ích tích hợp, nói chung là thực hiện các tác vụ với máy tính của mình. Bạn phải biết một vài lệnh cmd cơ bản để có thể sử dụng hệ điều hành này cũng như để chuyển đổi giữa các ổ đĩa khác nhau. Ví dụ, để truy cập vào ổ đĩa mềm ở ổ A: bạn gõ một cái gì đó như A: tại dấu nhắc lệnh (prompt) và nhấn Enter. Để thay đổi các thư mục, bạn sẽ sử dụng lệnh CD. Để xem các tệp trong thư mục hiện tại, bạn sẽ sử dụng lệnh DIR. Để chạy chương trình, bạn sẽ nhập tên tệp thi hành của chương trình đó vào prompt. Ví dụ, nếu bạn muốn chọn một đĩa mềm mới với một chương chình tuyệt vời được cài đặt trên đó, bạn sẽ đẩy đĩa mềm vào ổ đĩa của bạn, chờ đợi ổ đĩa từ đọc nội dung trên đĩa của bạn đồng thời tiến hành chạy các lệnh như sau: A:DIR SETUP or INSTALL (depending on the name of the program’s installer) Sau đó, bạn sẽ đi tới trình cài đặt và cài đặt chương trình đó. Về cơ bản, chỉ cần giải nén các tệp vào một thư mục trên ổ cứng nhỏ của bạn. Bạn thường phải sử dụng kết hợp nhiều đĩa mềm một lúc vì các chương trình lớn hơn không thể đủ với chỉ một đĩa mềm đơn lẻ, nhưng sau khi đã cài đặt xong, bạn có thể chạy chương trình mà không cần sử dụng đĩa mềm nữa. Sau đó, bạn chạy lệnh C: để quay lại ổ C, sử dụng lệnh CD để truy cập vào thư mục chứa chương trình đã cài đặt của bạn và chạy chương trình bằng lệnh như PROGNAME. Tên của tệp chương trình cũng phải là tên tệp có giới hạn ngắn bởi MS-DOS, giới hạn tên của các tệp chỉ được dừng lại ở 8 ký tự, theo sau đó là dấu chấm và phần mở rộng bao gồm ba chữ cái. Ví dụ: PROGNAME.EXE là tên tệp dài nhất mà bạn có thể đặt. Một số chương trình đã cố gắng đơn giản hóa để người dùng phổ thông có thể sử dụng dễ dàng hơn. Ví dụ, bạn có các trình quản lý tệp như Norton Commander được cung cấp để xem và quản lý các tệp mà không cần lệnh, chỉ đơn giản là sắp xếp tất cả văn bản trên màn hình. Đây là phong cách thường thấy của hầu hết các chương trình DOS. Không có đa nhiệmĐối với DOS, hãy quên đa nhiệm đi. DOS chỉ cho phép bạn làm việc với một tác vụ tại một thời điểm. Khi bạn mở một chương trình, chương trình đó chiếm toàn bộ màn hình của bạn. Nếu bạn muốn sử dụng một chương trình khác, bạn cần phải đóng chương trình hiện tại và nhập lệnh để mở chương trình đó. Để đối phó với hạn chế này, DOS đã cung cấp một chức năng có tên gọi “terminate and stay resident” (TSR). Một chương trình hỗ trợ tính năng này sẽ có thể truy cập được bằng một phím tắt trên bàn phím. Bạn sẽ nhấn phím tắt thích hợp và chương trình hiện tại sẽ tạm thời được tắt và lưu lại trong bộ nhớ. Chương trình khác (tương ứng với phím tắt) sau đó sẽ được tải lên. TSR không thực sự là một tính năng đa nhiệm thuần túy. Các chương trình hỗ trợ TSR không thực sự được chạy trong nền. Thay vào đó, nó bị tắt tạm thời và có thể được khởi chạy lại một cách nhanh chóng. Suy cho cùng thì DOS vẫn chỉ có thể chạy một chương trình tại một thời điểm mà thôi. Điều này chính là một trong những sự khác biệt đáng kể nhất của DOS so với các hệ điều hành hiện đại hơn như Linux, cho phép bạn chạy các chương trình và dịch vụ trong nền và thực hiện được nhiều tác vụ nâng cao khác. Còn DOS thì gần như không được mạnh mẽ như vậy. Hỗ trợ phần cứng và chế độ thực (Real Mode)DOS không thực sự hỗ trợ các thiết bị phần cứng theo cái cách mà các hệ điều hành ngày nay vẫn đang sử dụng. Các chương trình sẽ cần được truy cập trực tiếp phần cứng, ví dụ, một trò chơi trong DOS muốn sử dụng card âm thanh của bạn để xuất âm thanh - nó phải hỗ trợ trực tiếp phần cứng đó. Đồng nghĩa với việc nếu bạn đang phát triển trò chơi trên DOS hoặc các ứng dụng tương tự, bạn phải tiến hành mã hóa để chương trình của mình có thể hỗ trợ tất cả các loại card âm thanh mà người dùng của bạn có thể đang sử dụng. May mắn thay, rất nhiều card âm thanh tương thích với Sound Blaster. Bạn sẽ sử dụng chương trình SETUP để định cấu hình cài đặt này dành riêng cho từng chương trình bạn đã sử dụng. Do cách thức mà DOS vận hành nên các chương trình mà muốn truy cập trực tiếp vào bộ nhớ và thiết bị ngoại vi cần phải được chạy ở chế độ thực (Real Mode) hoặc chế độ địa chỉ thực (real address mode). Trong chế độ thực, một chương trình có thể ghi vào bất kỳ địa chỉ bộ nhớ nào trên phần cứng máy tính mà không có sự bảo vệ nào. Sở dĩ có điều này là vì bạn chỉ có thể chạy một chương trình tại một thời điểm. Cho đến ngày nay, bạn vẫn không thể chạy nhiều trò chơi DOS trong Command Prompt trên Windows. Command Prompt chạy các ứng dụng ở chế độ được bảo vệ, nhưng các trò chơi này yêu cầu chế độ thực. Đây là lý do tại sao bạn cần DOSBox để chạy các trò chơi DOS cũ. Windows chỉ là một chương trình DOS mà thôiCác phiên bản phổ biến ban đầu của Windows, ví dụ như Windows 3.0 và Windows 3.1, trên thực tế là các chương trình chạy dưới nền tảng MS-DOS. Do đó, nếu bạn khởi động máy tính, truy cập vào DOS prompt, và sau đó gõ lệnh WIN để khởi động chương trình Windows, nó sẽ cho bạn thấy một giao diện desktop theo kiểu Windows 3, được gọi là trình quản lý chương trình (Program Manager). Tất nhiên, bạn cũng có thể cài đặt cho máy tính DOS của mình tự động khởi chạy Windows bằng cách thêm lệnh WIN vào tập tin AUTOEXEC.BAT, và DOS sẽ tự động chạy lệnh Windows khi bạn khởi động. Như đã nói phía trên, các ứng dụng và trò chơi DOS yêu cầu chế độ thực và không thể chạy từ bên trong Windows nên nếu bạn muốn mở một ứng dụng DOS, bạn phải thoát khỏi Windows. Sự ra đời của Windows 95, 98, 98 SE và ME đã bỏ DOS tụt lại xa hơn về phía sau. Windows 95 hoạt động giống như một hệ điều hành độc lập, nhưng DOS luôn ẩn náu trong trình chạy nền bởi các phiên bản Windows này vẫn được xây dựng trên hệ điều hành DOS. Chỉ cho tới Windows XP, các phiên bản thương mãi của Windows cuối cùng cũng đã thoát ra khỏi cái bóng của DOS và chuyển sang sử dụng một kernel Windows NT 32-bit hiện đại. Máy tính để bàn DOS hiện nay được nhiều người và ngay cả bản thân Microsoft đánh giá như một di tích đã lỗi thời trong thời đại của các giao diện di động và màn hình cảm ứng đơn giản. Nhưng đã có một thời điểm khi máy tính để bàn DOS là giao diện mới, thân thiện với người dùng và thống trị ngành công nghiệp máy tính toàn cầu. Xem thêm: |
